AYRIK ÖZNE ZAMİRLERİ (MERFÛ MUNFASIL ZAMİRLER) GÜNLÜK HAYATIMIZDA ARAPÇA 1

العرَبِيَّة في حَياتِنا اليَوْميَّة١ Selamlaşma تَحِيّة عَلِي: السَّلامُ عَلَيْكُمْ يا أحْمَد. أَحْمَد: وَعَلَيكُمُ السَّلام يا عَلِي. عَلي: كَيْفَ الحالُ؟ أَحْمَد: أَنا بِخَيْر اَلْحَمْدُ لله. وأَنْتَ؟ عَلِي: أَنا بِخَيْر، شُكْرًا. Ali: Selamün aleyküm Ahmet.

Ahmet: Aleyküm selam Ali Ali: Nasılsın?

Ahmet: Allah’a şükür iyiyim, ya sen?

Ali: İyiyim, teşekkür ederim.

Dikkat: Arapçada birinci tekil şahıs zamiri, “enâ – أَنا” biçiminde yazılır, ancak “ene” diye kısa okunur, zamirin sonundaki elif okunuşta dikkate alınmaz. Kendisinden önceki harfi “â” biçiminde uzatmak için kullanılan “elif” harfinin, yazılıp da okunmadığı ender durumlardan biri, “أنا – ben” zamiridir.

الأمّ: لَيْلَة سَعِيدَة. الاِبْن: لَيلَة سَعِيدَة. Anne: İyi geceler. Oğul: İyi geceler. البِنْت: تُصْبِحُ عَلَى خَيْر. الأَب: وَأَنْتِ مِنْ أَهْلِه. Kız: Allah rahatlık versin! Baba: Sana da. ضَمائِر المَرْفوع المُنْفَصِلَة

AYRIK ÖZNE ZAMİRLERİ

Arapçada kişi zamirlerinin sayısı Türkçedekinden farklı olarak 14’tür. Bu farklılık, Arapçada eril-dişil ayırımı olmasından ve ayrıca iki kişiye özgü ikil zamirinin bulunmasından kaynaklanır. Diğer yandan Arapçada tüm sözcükler yapıları bakımından eril ve dişil olarak ayrılırlar. Eril için Arapçada muzekker (مذَكَّر), dişil için muennes (مُؤَنَّث) ifadesi kullanılır. Sonu dişil te’si (tâ el-marbûta - ة) ile biten bütün sözcükler dişil kabul edilir. Örneğin;

DİŞİL ERİL مُعَلِّمَة (mu‘allime) kadın öğretmen مُعَلِّم (mu‘allim) erkek öğretmen طَبِيبَة (tabibe) kadın doktor طَبِيب (tabîb) erkek doktor Not: Arapçada dişil te’si ile biten sözcükler dışında “semâî muennes” adı verilen, yapıları itibariyle eril olan, ancak dişil bir kelime gibi kullanılan sözcükler de vardır. Semâî sözcüğü anlam olarak “duyuşa, işitmeye göre” demektir. Yani çocuk, çevresindekilerin bu sözcüğü dişil olarak kullandığını duyar ve kendisi de onu dişil olarak kullanır. Bu tür kelimelerin dişil oluşunun tek göstergesi, duyuştur, işitmedir. Örneğin; شَمْس (şems) güneş; دار (dâr) ev kelimeleri yapıları itibariyle eril görünseler de Araplar bu kelimeleri dişil olarak kullanagelmişlerdir.

Ayrık Özne Zamirleri (Merfû Munfasıl Zamirler)

Arapçada ayrık özne zamirleri aşağıdaki tabloda yer almaktadır.

عَرِّفْ نَفْسَك

KENDİNİ TANIT

مَرحَبًا. أَنا زَيْنَب. أنا طالِبَة. أنَا مِنَ الأرْدُن. Merhaba, ben Zeynep. Ben bir öğrenciyim. Ürdünlüyüm هَلْ عَبْدُ الله مُعَلِّم؟ Abdullah öğretmen mi?

لا. هُوَ طَالِب. Hayır, o bir öğrenci. Ülke başına مِنْ veya ülke sonuna nisbet ya’sı (yâ’un-nisbe) eklenerek aidiyet anlamı elde edilir. هُوَ مِنَ العِرَاق = هُوَ عِرَاقِي O, Iraklıdır.
هُوَ مِنْ بَاكِستَان = هُو بَاكِسْتَانِي O, Pakistanlıdır. هِي مِنَ الأُرْدُن = هِي أُرْدُنِيَّة O, Ürdünlüdür.

MAZİ FİİL ÇEKİMİ (Dİ’Lİ GEÇMİŞ ZAMAN)