Ünite 9: Noterlerin Hak ve Yükümlülükleri

Noterlerin Hakları

Ücret Hakkı

Her ne kadar noterlik kamusal bir faaliyet olsa da, noterler Noterlik Kanunu ve Ücret Tarifesindeki esaslara göre, hizmet alan kişilerden ücret almaktadırlar. Noterler, Noterlik Kanunu ve Ücret Tarifesindeki esaslara göre ücret talep etme hakkına sahiptirler. Noterliğin ücret tarifelerinin kanunla belirlenmiş olması, noterin alacağı ücreti kendi iradesiyle belirleyememesi noterliğin kamu hizmeti niteliğinin sonuçlarındandır. Noterin iş sahibinden ücret alması noterin iş sahibine bağımlı olmasını gerektirmez.

Noterlerin Gelirleri

Noterlerin haklarından olan mesleki gelirlerini üç ana başlık altında toplamak mümkündür.

Ücret Gelirleri

Noterlerin yaptıkları işlemlere ait harç üzerinden hesaplanacak ücretleri ile vasiyetname ve vakıf senedi düzenlenmesinden alınacak ücretler, yazı, bir dilden diğer dile veya bir yazıdan diğer yazıya çevirme, karşılaştırma, tescil, emanetlerin saklanması ve kanunların harç, vergi ve resimlerden bağışık olduğu yazılı işlemler ile defter onaylanmasından ve kanunun ücret almayı öngördüğü sair işlemlerden alacakları ücretler ve noterlerle imzaya yetkili vekillerinin yol ödeneği miktarı, Türkiye Noterler Birliği’nin mütalaası alındıktan sonra Adalet Bakanlığı tarafından düzenlenecek bir tarife ile tespit olunur.

Noter Ücreti : Noterlerin yaptıkları işlemlere ait harç üzerinden hesaplanacak ücretleridir. Ücretlerin alınmasında sayfa hesabı Harçlar Kanunu’ndaki esaslara göre yapılır.

Düzenleme Ücreti : Niteliği bakımından tapuda işlem yapılmasını gerektiren sözleşme ve vekâletnamelerle, vasiyetname, mülkiyeti muhafaza kaydı ile satış, gayrimenkul satış va’di, vakıf senedi, evlenme mukavelesi, evlât edinme ve tanıma, mirasın taksimi sözleşmesi ve diğer kanunlarda öngörülen sair işlemler bu fasıl hükümlerine göre düzenlenir. Başta vasiyetname ve vakıf senedi düzenlenmesinden alınacak ücretlere düzenleme ücreti adı verilir.

Yazı Ücreti : Noterlikte yazılan işlemlerin asıl veya suret her bir sayfası için alınacak ücrete yazı ücreti adı verilir.

Bildirim Yazı Ücreti : Bildirim ücretine örnek olarak Noterlik Kanunu 68. maddesine göre onaylanacak defterlerin nevini, ait olduğu yılı, sayfa sayısını, sözü geçen kanunların emrettiği şekilde mercilerine tek tek veya liste halinde taahhütlü şekilde bildirmek gösterilebilir. Bildirim yazı ücretine bir diğer örnek noterlerin kendilerine teslim edilen vasiyetnameleri ve ölüme bağlı tasarrufları, yapanın ölümünden sonra durumu yapanların kayıtlı oldukları nüfus dairelerine yazı bildirmek için alınan ücret örnek gösterilebilir.

Çevirme Ücreti : Bir dilden diğer bir dile veya bir yazıdan başka bir yazıya çeviriler karşılığında sayfa durumuna göre alınan ücrettir.

Karşılaştırma Ücreti : Noterlik dışında yazılarak onay için getirilen işlemlerde, ibraz olunan evrakın birbirine uygunluğunun karşılaştırılması sebebiyle sayfa sayısına göre alınan ücrettir.

Tescil Ücreti : Kanunların tescilini öngördüğü işlemlerin noter tescil defterine işlenmesi nedeniyle alınan ücrettir.

Emanetlerin Saklanması Ücreti : Noterlere saklamak üzere teslim edilen eşya veya, belge veya değerli kağıtların saklanması sebebiyle yıl üzerinden alınan ücrettir. Emanetlerin saklanması için belirlenen ücrette saklanma süresi, saklanan şeyin niteliği ve değeri, saklama için özel bir donanım gerekmesi etkilidir.

Defter Onaylama Ücreti : Kanunen onaylanması gereken defter, fatura ve benzeri belgelerin onaylanması (tasdiki) sebebiyle alınan ücrete defter onaylama ücreti denir.

Yol Ödeneği : Noterlerle imzaya yetkili vekillerinin noterlik dairesi dışında yaptıkları işler nedeniyle yapılacak işlemin bedeli yanı sıra ek olarak gidilen yol ve sair masraflar için aldıkları ücrettir.

Memur Vasıtası ile Tebliğ Ücreti : İlgilinin istemi üzerine ve kanunun öngördüğü durumlarda, mahallinde memur vasıtası ile yapılacak tebliğlerde alınacak ücrettir.

Noter Hissesi Geliri

Noterlik Kanunu’nun 118 inci maddesinin ikinci fıkrası gereğince, noterler, noterlikte yapılan işlemler ve düzenlenen kâğıtlar dolaysıyla tahsil ettikleri vergi, resim ve harç tutarları üzerinden yüzde üç oranında noter hissesi alırlar.

Ortak Cari Hesap Geliri

Yargı çevresi içinde birden çok noterlik bulunması veya bir ilin belediye sınırları içinde her yıl, harç veya damga vergisine tabi değeri, belli meblağdan fazla olan noterlik işlemlerinin yapılmasından elde edilen her çeşit ücret ve noter hissesi tutarının yüzde onbeşini aşmamak üzere Noter Odası Yönetim Kurulunca tespit edilecek oran alıkonulduktan sonra, kalanı, işlemi yapan noterlikçe, milli bir bankada açtırılan “noterlik ortak cari hesabı’’na yatırılır. Bu hesapta toplanan paralar, her üç ayda bir o yerdeki ilgili noterlere veya varsa Noterlik Kanunu’na göre görevlendirilmiş noter vekillerine eşit miktarda ödenir.

Noterlerin Giderleri

Noterlik dairesinin kirası, aydınlatma, ısıtma, kırtasiye, personel ücretleri, sigorta primleri, iş yerile ilgili vergi resim ve harçlar, görevin yapılabilmesi için başkalarına gördürülen ilgili PTT ücretleri ve vergi mevzuatlarına göre gider kaydı mümkün olan sair harcamalar noterlik giderleridir. Noterlik giderlerinin tamamının noterden karşılanması noterliğin serbest meslek olmasının sonuçlarındandır.

İzin Hakkı

Noterlik Kanununun 57 ve 58 inci maddelerinde düzenlenen izin hakkı sosyal ve ekonomik haklardandır. Noterlerin izin hakları, tüm çalışma mevzuatlarında olduğu gibi kıdemlerine göre düzenlenmiştir. Buna göre, noterlik hizmeti altı aydan on yıla kadar (on yıl dâhil) olan noterlerin otuz gün, daha fazla hizmeti olan noterlerin ise kırk gün yıllık izin süreleri vardır. Noterlik Kanununda belirlenen otuz ve kırk günlük bu sürelere gidiş ve dönüş süreleri de dahildir. Noterlerin yıllık izinlerini vermeye yetkili makam ise Adalet Bakanlığıdır. Adalet Bakanlığının Notere, anayasal hakkı olan izin kullanmasında izin vermeye yetkili makam olması çelişki gibi görünse de, noterliğin nerede ise mahkemelerin yetkisine yakın ve hukuku inşa eden işlemleri nedeniyle izin hakkının sınırlarının çizilmesi yerinde bir uygulamadır. Çünkü kişiler izin kullanabilir ancak kamunun adalet ihtiyacı kişilerin iznini bekleyemez. Kamusal hizmet kişilerden bağımsız ve süreklilik arz eden bir durumdur.

Noterlerin iki yıllık izinlerini birlikte kullanmaları mümkündür. Buna karşılık iki yıl geçtikten sonra eski izinlerin kullanılması mümkün değildir. Diğer bir ifadeyle, iki yıl geçtiği halde kullanılmayan izinler tamamen düşer. Ancak burada dikkat edilmesi gereken kullanılmayan izin üzerinden iki yıl geçen izindir. Kullanılmayan iki yıllık izin birlikte kullanılamaz şeklinde yorum yapılamaz.

Mazeret İzni Hakkı

Noterlerin bu normal yıllık izinlerinin yanında bir de mazeret izinleri söz konusudur. Kanun bu konuda da açık hükümler koymuştur. Noterlik Kanununun 57 nci maddesinin üçüncü ve dördüncü fıkraları iki değişik mazeret iznini düzenlemektedir. Bunlardan birincisi kişisel mazeret ikincisi ise mesleki mazerettir. Noterlik Kanununun 57 nci maddesinin üçüncü fıkrasında kişisel mazeret düzenlenmiş olup kanun gereğince, haklı bir engeli bulunmak şartıyla noterlere, noterliğin bulunduğu yer cumhuriyet savcısı tarafından, gidiş ve dönüş dâhil olmak ve bir defada on günü geçmemek üzere, mazeret izni verilebilir. Bir yıl içinde bu şekilde alınan izinler toplamı yirmi günü aşamaz. Bir yıl içinde alınan mazeret izni toplamı 20 günü aştığı takdirde aşan süre yıllık izinden düşülür.

Noterlik Kanununun 57’nci maddesinin dördüncü fıkrasında ise mesleki mazeret düzenlenmiştir. Kanun maddesi gereğince de, Türkiye Noterler birliği organlarında çalışmak (Yönetim / Denetim / Disiplin Kurulu çalışmaları) ve Türkiye Noterler Birliği (Örneğin Ulusal yada uluslar arası sempozyumlara temsilci olarak gönderilmek) yahut Adalet Bakanlığınca verilen görevler (Bilirkişilik vs) dolayısıyla işinin başından ayrılmak zorunda kalan noterler, noterliğin bulunduğu yer cumhuriyet savcısına haber vermek şartıyla, işin gerekli kıldığı süre için mazeret izinli sayılırlar.

Mazeret izni birinci durumda yani kişisel mazerette cumhuriyet savcılığından alınmakta, ikinci durumda yani Adalet Bakanlığında ki veyahut Noterler Birliğinden ki görevlerinde ise cumhuriyet savcılığına haber vererek kullanmaktadırlar. Her iki halde de bu izinlerin Adalet Bakanlığına bildirilmesi gerekir.

Hastalık İstirahatı

Hastalık halleri için Noterlik Kanunda özel bir düzenlemeye gidilmiştir. Kanunun lafzına göre noterlerden hizmet süreleri beş yıla kadar (beş yıl dâhil) olanlar üç aya kadar hastalık istirahatı kullanabilirler. Hizmet süreleri beş yıldan on yıla kadar (on yıl dâhil) olan noterler altı aya kadar hastalık istirahatı kullanabilirler.

Hizmet süreleri on yıldan daha fazla olan noterler ise bir yıla kadar hastalık istirahatı alabilirler.

Noterlerin Yükümlülükleri

Noterlik Görevi ile Birleşmeyen ve Noterlerin Yasaklı Olduğu İşler

Noterlik Kanunu m. 50 “Hiçbir hizmet ve görev noterlikle birleşemez” diyerek esas kuralı ortaya koymuştur. Kural yerinde bir düzenleme olup noterlik gibi çok önemli hukuki faaliyetin, yanında bir başka faaliyeti barındırması mümkün değildir. Ancak noterler yargı mercilerinin vereceği işlerle, ilim ve hayır kuruluşlar başkan ve üyelikleri, hakemlik, vasiyeti tenfiz memurluğu yapabilirler. Noterler bu faaliyetlerini yerine getirirken esaslı faaliyet alanı olan noterlik bu durumdan olumsuz etkilenmemelidir.

Noterler borsa oyunu oynamak, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 28 inci maddesinin 1 inci fıkrasındaki anlamda ticaret yapmak, kefil olmak, kendilerine ait ücretlerden herhangi bir şekilde indirim yapmak, aracı kullanmak, reklâm ve rekabet niteliğinde bir eylemde bulunmak, her ne suretle olursa olsun noterlik ücreti hususunda kendi aralarında sözlü veya yazılı anlaşma yapmakta yasaklılık getirmiştir.

Çalışma Saatlerine Uyma Yükümlülüğü

Noterlik dairesinde günlük çalışma, o yerdeki diğer resmî dairelerle birlikte başlar. Noter odaları, odada üye bulunan noterliklerin günlük çalışma ve tatil saatini odanın her yılki olağan genel kurul toplantısında, bir yıl süre ile uygulanmak üzere tespit eder ve Türkiye Noterler Birliği ile Adalet Bakanlığı’na bildirir. Şu kadar ki, noterlik dairesindeki iş kabulü süresi o yerdeki diğer resmi dairelerden en çok bir saat daha fazla olabilir. Noter, günlük çalışma süreleri dışında iş kabul edemez. 52 nci madde hükümleri saklıdır.

Tatilde İş Yapma Yasağı

Noterler tatil günlerinde ve iş günlerinin tatil saatlerinin dışında herhangi bir noterlik faaliyeti göstermeleri esasında yasaktır. Bu ana kuralın istisnası vasiyetname tanzim - tasdiki veya gecikmesinde zarar umulan noterlik işlemlerdir. Noter tatil günlerinde ve iş günlerinde mesai saatleri dışında noterlik işlemleri yapmaları halinde, işbu şekilde yapılması sebebinin evrakta gösterilmesi ve bu işlemin yevmiye defterinin tatilden sonraki ilk numarasına kaydedilmesi kanuni zorunluluktur.

Emredici Hükümlere Uyma Zorunluluğu

Noterler, kanunların emredici hükümlerine aykırı hususlarda işlem yapamazlar. Bu zorunluluk hükmü, imza onaylaması yapılan işlemlerin içeriği hakkında da uygulanır.

Meslek Sırrını Saklama Yükümlülüğü

Noter ve noterlik kâtipleri, görevleri dolayısıyla öğrendikleri sırları, kanunların emrettiği haller dışında açıklayamazlar. Çünkü noterler adalet dağıtımında her ne kadar avukatlar gibi kurucu unsur olarak sayılmamışlarsa da ifa ettikleri görev toplumdaki herkesin noterlere tereddütsüz güvenin inşa edilmesi gerekmektedir. Bu tereddütsüz güvende, iş sahiplerinin sırlarının korunacağı güvenin kanuni güvence altına alınmasıyla mümkündür.

Evrak ve Defterlerin Gizliliğine Uyma Yükümlülüğü

Noterlik evrak ve defterleri mahkeme, sorgu hâkimliği ve Cumhuriyet savcılıklarınca veya resmî daireler tarafından, konusu da belirtilmek suretiyle, noterlikte soruşturmaya yetkili kılınan kimselerce incelenebilir. Noterlik evrak ve defterlerinin daire dışına çıkarılabilmesi, mahkemenin veya sorgu hâkiminin kararıyla mümkündür. Noterlik evrak ve defterleri sadece serbest meslek sahibi noterin ticari sırları olarak korunmamakta aynı zamanda defterlerin içeriği iş sahiplerinin anayasayla ve yasalarla kişisel tasarruf ve haklarına ilişkin bilgiler yer almakta olup. İş sahiplerinin iradesi veya bir mahkeme kararı olmadıkça üçüncü kişiler tarafından görülmeleri mümkün değildir.

Yaş Tahdidine Uyma Yükümlülüğü

Noterler 65 yaşını tamamladıklarında, yaş tahdidine tabi tutulurlar. Kendileri istemese dahi yaş sınırlaması nedeniyle emekliye ayrılırlar.

Noterlik Mesleği Etik Kurallarına Uyma Yükümlülüğü

Noterlik Mesleğinde Uyulması Zorunlu Etik Kurallar

1. Noterlik hizmetinin görülmesinde sürekli gelişimi, katılımcılığı, saydamlığı, tarafsızlığı, dürüstlüğü, kamu yararını gözetmeyi, hesap verebilirliği, öngörülebilirliği, hizmette yerindeliği esas alırlar.
2. Noterlik işlemlerinin, ihtiyaca uygun, etkin, hızlı ve verimli biçimde yapılmasını; işlem kalitesinin ve hukuki güvenliğin artırılmasını; işlemden yararlananların ihtiyacına uygun, hukukun gelişmesinde etkin sonuçlar alınmasını hedeflerler.
3. Notere ve noterliklere güveni sağlayacak şekilde davranırlar ve görevlerinin gerektirdiği itibar ve güvene layık olduklarını tüm yaşantılarında davranışlarıyla gösterirler.
4. Toplumun ve devletin değerlerine karşı saygı gösterirler.
5. Çalışan personelinin verimli çalışmasını sağlayarak hizmet kalitesini artırır, personelin usulsüzlük yapmasını önlemek için gerekli tedbirleri alır, iş disiplinini sağlarlar.
6. Etik kültürünün yerleşmesi ve geliştirilmesi konusunda her türlü çalışmayı yaparlar.
7. Birbirlerine karşı iyi ve saygılı davranmalı, birbirlerine bilgi bakımından yardımcı olmalı, tescil ve aracılık hizmetlerinde gereken duyarlılığı göstermelidirler.
8. Kanunen noterlik mesleği ve görevi ile bağdaşmayan hiçbir iş ve işlem yapamazlar.
9. Başkalarına kefil olamazlar.
10. Kendileriyle, personelleri ve kanunda gösterilen yakınlıktaki hısımları ile ilgili iş ve işlemleri yapamazlar.
11. Kanunların emrettiği durumlar dışında yaptıkları işlemler hakkında ilgilisinden başkasına bilgi veremezler. Hiçbir neden ve şekilde açıklamalarda bulunamazlar.
12. Kanunen bulundukları mevkiler ve yüklendikleri görevlerden yararlanarak kendilerine veya yakınlarına çıkar sağlayamazlar.
13. Noter dairelerini, görevlerinin ve hizmetlerinin anlam ve gereğine uygun bir şekilde düzenlemek ve Noterler Birliğince tespit edilen standartlara uygun olarak tefriş etmek zorundadırlar.
14. Türkiye Noterler Birliği kılık kıyafet yönetmeliği hükümlerine uyarak, notere yaraşır biçimde kıyafetlerle dairelerine gelmeye özen göstermelidirler.
15. Dairelerinde çalışanlarla her yıl yasa ve yönetmelikle belirtildiği gibi iş sözleşmesi yapmalı ve bunları bağlı bulunduğu noter odası ile bölge çalışma müdürlüklerine göndermelidirler. Süresi dolan sözleşmelerin yenilenmesinde, ücret artışında veya başka bir noterliğe atama halinde (sözleşme süresi dolmuş ise) yapılacak ücret artışlarında gerekli özeni göstermelidirler.
16. Oda genel kurullarınca tespit edilen resmi çalışma saatleri içinde dairelerini açık bulundurmak zorundadırlar.
17. Yüksek yargı organları, mahkemeler, hakim ve Cumhuriyet savcıları, bakanlıklar, üst düzey yöneticiler, iş sahipleri, bürokratlar, mülki ve yerel yöneticiler ile resmi daireler ve tüm meslektaşlarıyla iletişim ve yazışmalarında notere yakışacak ciddiyet ve nezaket kuralları içinde davranmak zorundadırlar.
18. Türkiye Noterler Birliğine, noter odalarına karşı kanun, yönetmelik, karar ve anlaşmalarla meydana gelen ve genel yazı ile istenilen yükümlülükleri aynen yerine getirmek, istenen bilgi ve belgeleri derhal ve eksiksiz odalara bildirmek veya vermek zorundadırlar.
19. Kanunlara, yönetmeliklere Türkiye Noterler Birliğinin genelgelerine, emir ve genel yazılarına, ahlâk ve adaba uygun olmayan hiçbir iş ve işlem yapamazlar.
20. Meslektaşlarının tutum ve davranışları hakkında kötü söz söyleyemez, dedikodu yapamazlar.
21. Noterlik mesleğini ve meslektaşlarını herhangi bir şekilde küçük düşürecek, aşağılayacak, mesleğin vakar ve meslektaşlarının onurunu rencide edecek tutum ve davranışlardan kaçınmalıdırlar.
22. Yaptıkları işlemlerde tarafsızlık, eşitlik, bağımsızlık ve objektiflik ilkelerine uymak zorundadırlar.
23. Herhangi bir nedenle, noterlik ücretlerinden ve gelirlerinden kısmen veya tamamen indirim yapamazlar, vazgeçemezler.
24. Fazla gelir sağlayacak, iş adedini arttıracak, rekabete yol açacak hiçbir davranış içine giremezler. Rekabet amacı ile resmi daire yetkilileri, özel ve tüzel kişiler ile ilişkiler kuramaz, anlaşmalar yapamazlar. Noterler kendi aralarında dahi böyle bir ilişki içinde olamazlar.
25. Yasal ve haklı neden olmaksızın dairelerine getirilen işleri yapmaktan çekinemezler, reddedemezler.
26. Basılı kâğıtlarında, kartvizitlerinde, daire adres ve yerlerini gösterir levhalarında, telefon rehberinde, herhangi bir nedenle verdikleri ilanlarda rekabete neden olabilecek ibareler kullanmaktan kaçınmalıdırlar.
27. Daha fazla olanak ve koşullar temin ve yüksek ücret vaadi ile diğer bir daireden personel alınması, meslek dayanışmasına, birlik ve beraberlik ruhuna ve noterlik ahlâkına ters düşeceğinden, bu durumdaki personeli ancak noterinden muvafakat alarak çalıştırabilirler.
28. Meslektaşlarının birlik ve beraberliklerine, mesleki dayanışma içinde bulunmalarına, birbirlerine duydukları saygı ve sevginin devamına uymayan her türlü davranışlardan uzak kalmaya özen göstermelidirler.
29. Mesleki dayanışmanın gereği olarak birbirlerinin sevinçlerine, kederlerine birer kardeş gibi davranmak, birlikte sevinmek, birlikte üzülmek esasına sadık kalarak ve en sıkı ilişkiler içinde bulunarak yardımlaşmalıdırlar.
30. Noterlik dairelerinin eşya devir ve teslimlerinde, Türkiye Noterler Birliğinin düzenlediği yönetmelik hükümlerine ve esaslarına, bağlı bulundukları noter odalarının her çeşit takdir ve tespitlerine aynen uymak ve bunları uygulamak zorundadırlar.
31. Dairelerinin devir ve teslim işlemlerinde birbirlerine gerekli saygı ve anlayışı göstermeli, objektif hareket etmeli, emekliye ayrılan noterlerin mevcut halini de düşünerek ihtilaf yaratmamaya özen göstermelidirler.
32. Mesleğin genel yararlarını, kişisel yararların üzerinde tutma yönünde duyarlı davranmalıdırlar.
33. İşleri sebebiyle öğrendikleri, suç oluşturmayan özel ve ticari sırları gizli tutarlar, başkalarına açıklamazlar; ilgililerle saygı hudutları içinde konuşur, gereksiz yakınlıktan kaçınırlar, ilişkilerde iş sahipleri ile uygun mesafede olurlar.
34. Meslektaşlar arası uyuşmazlıklardan dolayı sorunun çözümünün öncelikle mesleki örgüt yapısı içerisinde aranmasını amaçlamalıdırlar.

Noter İşlemlerinden Yasaklılık

• Noterin kendisi bizzat ilgili ise veya bir ilgili onun vekili olarak hareket ediyorsa,
• Aralarında evlilik birliği kalmamış olsa bile ilgililerden birinin karı veya kocası ise,
• İlgililerden biri ile aralarında sıhrî dahi olsausul veya füru yahut kan kısımlığından üçüncü sıhrî hısımlıkta ikinci derecede (buy dereceler dahil) civar hısımlığı veyahut da evlat edinme ilişkisi varsa,
• İlgililerden biri noterin katip ve hizmetlisi ise,
• İlgililerden biri aralarında 2, 3 ve 4 üncü bentlerde yazılı kişiler bulunan bir şahsın vekili olarak hareket ediyorsa,
• Noterlik işlemi kendi yararına veya aralarında 2,3 ve 4.üncü bentlerde yazılı kişiler bulunan bir kimse yararına bir tasarrufu kapsıyorsa bu durumlar şahsında tecelli eden noter, tanık, tercüman veya bilirkişi o işleme katılamaz.

Bazı kimselerin de noter işlemlerinde tanıklık yapamayacağı Kanunla özel olarak (NK.m.78) düzenlenmiştir. Buna göre;

• Reşit olmayanlar,
• Mahcurlar,
• Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu’na göre yeminli tanık olarak dinlenmeleri mümkün olmayanlar.
• Noterin kâtip ve hizmetlileri, noter işlemine tanık olarak katılamazlar. Bir yerde sadece bir noterin bulunması ve onun da herhangi bir noter işlerini yasaklılığı (NK.m.76) nedeniyle yapamaması durumunda, o işlem, aynı yerdeki asliye hukuk hâkimi, o yerde asliye hukuk hâkimi bulunmuyorsa sulh hukuk hakimi tarafından yapılır. (NK.m.77).