Ünite 3: Özel Ücretler, En Düşük Ücret Kombinasyonları ve ADD-ON Kavramı

Giriş

Özel ücretler daha düşük ücretler olmasına karşın iade ve değişiklik gibi konularda kısıtlamaları vardır ve sadece gidiş-dönüş yolculuklarında kullanılabilir. Bazıları bireysel, bazıları grup yolcuları için kullanılabilir.

Amaç yolcuya uygun düşük ücretler bulmak olduğundan biletlemedeen düşük ücret kombinasyonu yöntemi, yüksek ücret veren yolculukları ücret bölümleri halinde ele alarak ve parkurdaki farklı şehirler ile kombinasyonlar kurarak yolcu lehine olacak ücretlere olanak sağlamaktadır.

Uluslararası Hava Taşımacılığı Birliği (IATA) ücret kitaplarında bulunmayan şehirler için add-on kavramı mevcuttur. Ücret ve mil değeri bulunmayan bir şehre yakın ve sık uçulan başka bir şehrin/şehirlerin ücreti ve milinin eklenmesi işlemine add-on denir.

Özel Ücretler (Special Fares)

Özel ücretlerin kullanımları için bazı kısıtlamaları vardır. Bunlar:

· İade edilememesi ya da değişiklik yapılamaması,

· Biletin belli süre içinde kullanılması zorunluluğu,

· Gidiş ya da dönüş yönünde sınırlı sayıda aktarmaya izin verilmesi,

· Dönüş yolculuğunun, gidiş tarihinden belli bir süre sonrayapılabilmesidir.

Genellikle havayolu ulaşımında kısıtlamanın artması ile ücretin düşüklüğü doğru orantılıdır, bunun sebebi de havayollarının uçuş planlamasını daha doğru yapmak istemesi ve yolcu sayısını öngörmek istemeleridir. Fazla kısıtlamanın getirdiği talep düşüklüğü, biletin fiyatının düşürülmesi ile arttırılmaktadır. Parkur için özel ücret kullanılacaksa ücret kuralları dikkatle incelenmelidir.

Ücret kuralları, kullanmak istediğimiz ücretin kullanım esaslarını açıklayan ve bir ücretin belirlediğimiz parkur ve uçuş tarihleri için uygun olup olmadığını anlamamızı sağlayan açıklamalardır. Bu kurallar ve kodları “PAT worldwidefares” kitabında bulunabilir.

En önemli özel ücret kuralları şunlardır:

· Minimum Kalış Süresi (Minimum Stay):Dönüş uçuşunun başlayabileceği en yakın zamanıbelirler. IATA takvimine göre tarih hesaplanarak biletin “Not ValidBefore (NVB)”bölümüne yazılır.

· Maksimum Kalkış Süresi (Maximum Stay): Biletin geçerli olduğu süreyi belirler. Bu süreye göre IATA takviminden tarih hesaplanarak biletin “Not ValidAfter (NVA)”bölümüne yazılır.

· Duraklama Noktaları (Stopovers): Yolculuğun gidiş ve dönüş bölümlerinde izin verilenduraklama sayısını ve varsa duraklama noktalarını belirler.

Bu kuralların dışında dikkate alınması gereken üç temel kural daha vardır. Bunlar;

· Özel ücretler tek yön yolculuklarda kullanılamaz, sadece gidiş-dönüşyolculuklarda kullanılır.

· Özel ücretlerde bir ücretin HIFolarak kabul edilebilmesi için hem normal RT ücretinin hemde özel ücretinORI DES ücretinden yüksek olması gerekir.

· Özel ücretler ile hesaplanan bir yolculuğun circletrip olması durumunda circletrip minimum(CTM) kontrolü ancak ve ancak HIF/ORI bulunması durumundayapılabilir.

Her parkur için özel ücret bulunmadığından PAT kitaplarında bulunmayan bir hesaplama için özel ücret hesaplaması yapılmaz.

IATA tarafından özel ücretler temel olarak Excursion ücretler, PEX ücretler, IT (InclusiveTour) ücretler olmak üzere üç başlık altında toplanır.

Özel ücretler ile normal ücretlerin hesaplanması açısından hiçbir farkı yoktur. Yalnızca dikkat edilmesi gereken unsur ücret kurallarına çok dikkat edilmesi gerekmektedir.

Excursion (YEE) Ücretler

Excursion ücretler, özel ücretler gibi kısıtlamaları olan fakat buna rağmen bazı esneklikleri olan (tarih değişikliği, parkurdaduraklamaya izin verme) indirimli ücretlerdir. Bu ücretlere ait ücret kodu,PAT ücret kitaplarında YEEile gösterilir. Özel ücretlerde HIF/ORI olmayan nokta CTM kontrolünde kullanılamaz.

PEX (YPX) Ücretler

PEX ücretler indirimli ücretlerdir fakat excursion ücretlere kıyasla daha fazla kısıtlaması vardır. Bu kısıtlamalar genellikle iadeye, parkurdadeğişikliğe izin vermeyen ve maksimum kalış süresi daha az olmasına yol açan kısıtlamalardır. Kısıtlamaların yoğunluğundan dolayı genellikle bir parkurda en düşük ücretler PEX ücretleridir.PAT kitaplarındaPEX ücretler YPX ile gösterilirler.Bu tip ücretler her parkurda mevcut değildir.

IT (YIT) Ücretler

IATA’nın tur operatörleri için grup rezervasyonlarında kullanılmaküzere yayınladığı indirimli ücretlere IT (InclusiveTour) ücretler ismi verilir. Toptan satın alımlar için düzenlendiğinden yine bu tip ücretlerin kısıtlamaları çoktur. Toplu satışlardaki iadeler ya da değişiklikler havayollarını büyük ölçüde sıkıntıya sokacağından, bu kısıtlamalar uygulanmaktadır. Bu sebepten genellikle IT ücretlerin iade, değişiklik, mevsim, maksimum kalış süresi gibi kısıtlamaları diğer özel ücretlerden daha fazladır.

IT ücretleri PAT WorldwideFares kitabında diğer normalve özel ücretlerden ayrı bir bölümde yer alır. Bunun sebebi diğer ücretlerden farklı olarak bireysel değil tur organizasyonları için bakıldığından ayrı bir bölümde verilmesinin daha pratik olmasıdır.

En Düşük Ücret Kombinasyonu (Lowest Combination) Hesaplama

En düşük ücret kombinasyonu (Lowest Combination), yolculuğun farklı duraklama noktalarındanücret bölümlerine ayrılarak ücret hesabı yapılması ve hesaplanan bu ücretler içinde en düşük olanın yolculehine tespit edilmesi için kullanılan bir yöntemdir. Amaç yolcu lehine olabilecek çeşitlemeyi oluşturmaktır.

Bu kombinasyon iki durumda kullanılabilir:

· Mil artırımının %25’in üzerinde olması durumunda, parkurun ücret bölümleri yöntemine göre hesaplanması

· İncelenen parkur için mil artırımının yüksek çıkması durumunda ücretindüşürülmesi

Bir parkurda mil artırımı %25’in üzerinde ise, yolculuk yöntemine(journeyconcept) göre çözüm üretilemez dolayısıyla ücret bölümleri yöntemi farklıücret kurma noktaları ile denenir ve en düşük olan sonuç kullanılır.

Add-On Ücret Hesaplama

Basılı bir ücretin üzerine yapılan eklemeler için add-on kavramı kullanılır. PAT WorldwideFareskitaplarında, uluslararasıuçuşların gerçekleştirildiği şehirler için ücretler bulunabilir, fakat ücreti bulunmayan şehirler için add-on kavramı yardımıyla aynı ülke içinde olmak kaydıyla yakın bir ilin basılı ücretini ekleyerek hesap tamamlanabilir. Hatta mil toplamına eklenmesi gereken mil değeri benzer şekilde add-on bölümünden bulunabilir.