BÜRO TEKNOLOJİLERİ - Ünite 4: Toplantı ve Sunum Sistemleri Özeti :

PAYLAŞ:

Ünite 4: Toplantı ve Sunum Sistemleri

Ünite 4: Toplantı ve Sunum Sistemleri

Birlikte Çalışmanın Sınıflandırılması

İnsanlar, işbirliği ile çalışmanın daha etkili sonuçlar doğuracağından dolayı birlikte çalışmayı tercih etmektedirler. Bilgi ve iletişim teknolojilerindeki gelişmeler, birlikte çalışmayı kolaylaştırmaktadır. Birlikte çalışmak için işletmelere alternatifler şu şekilde sıralanabilir:

  • Aynı zaman diliminde ve aynı mekânda çalışma (yüz yüze etkileşimler)

  • Aynı zaman diliminde ancak farklı mekânlarda çalışma (uzaktan etkileşim)

  • Farklı zaman dilimlerinde ancak aynı mekânda çalışma (süreklilik gösteren faaliyetler)

  • Farklı zamanda ve farklı mekânlarda çalışma (İletişim + koordinasyona ihtiyaç duyulan faaliyetler )

Yüzyüze Etkileşime Yönelik Teknolojiler

Bu bölümde yüzyüze etkileşimleri destekleyen teknolojilerden yaygın olarak kullanılanları ele alınacaktır.

Elektronik toplantı sistemi (ETS), belli bir amaç için bir araya gelmiş insanlar arasında tekrar edilebilir, çerçevesi belli bir ortak çalışma ortamı yaratmak üzere oluşturulmuş, üzerinde düzenlemeler yapmaya uygun yazılım setidir. Elektronik toplantı sisteminde her bir katılımcının kendi bilgisayarı vardır ve paylaşılan bir nesneye (plan, resim, çizim, vb.) istediği anda katkı yapabilir; fikirlerini aktarmak için başkalarını beklemesine gerek yoktur. Toplantıyı yöneten kişi uygun gördüğünde, isteyenler düşüncelerini kimlikleri saklı kalacak şekilde de ifade edebilir. Böylece katılımcılar, fikirlerin kaynağına değil anlamına ve içeriğine odaklanabilecektir. Elektronik toplantı sistemlerinin üstünlükleri şunlardır:

  • Zamandan ve harcamalardan tasarruf sağlar.

  • Etkileşim ve katkı fazla olur.

  • İçtenlik artar, önyargılar azalır.

Elektronik toplantı sistemlerinin içerdiği fonksiyonlardan bazıları şunlardır:

  • Elektronik Ortamda Beyin Fırtınası

  • Tartışma

  • Oylama

  • Gündem

  • Otomatik Toplantı Notları

Projektör, yüz yüze birlikte çalışmalarda yaygın olarak kullanılan büro araçlarından biridir ve küçük ya da büyük gruplara yapılan sunuşlar için kullanılan araçlardır. Projektörlerin en kritik özelliklerinden birisi ışık gücü kapasitedir. Işık parlaklığını ölçmek üzere lümen birimi kullanılır. Projektörlerin değerlendirilmesinde kullanılan önemli ölçütler şunlardır:

  • Kontrast oranı

  • Işık parlaklığı

  • Çözünürlük

  • Projeksiyon çözünürlüğü

  • Perspektif düzeltme

  • Lamba ömrü

  • Gürültü seviyesi

  • Büyütme/küçültme özelliği

  • Depolama özelliği

  • Dijital büyütme

Elektronik yazı tahtası, üzerine yazılan notları belleğine alabilen, anında yazılı çıktısını alabilen ve bilgisayara aktarabilen araçlardır. Elektronik yazı tahtalarının sağlamış olduğu yararları şu şekilde sıralayabiliriz:

  • Toplantı boyunca tahtaya yazılan notlar kaybolmaz.

  • Katılımcılar not almaya çalışmayacağı için yapılan sunuştan kopmamış olurlar.

  • Yapılan sunuşun yazıcıdan çıktısı anında alınabilir.

  • Toplantıda alınan notlar, daha sonraki eğitimlerde kullanılabilir, e-posta olarak kullanıcılara ulaştırılabilir, web sitesine konularak sürekli bir başvuru kaynağı yapılabilir.

  • Görüntülü konferans sistemlerine bağlanabilir.

Etkileşimli yazı tahtası (akıllı tahta), bilgisayar, projektör ve elektromanyetik ya da basınca duyarlı yazı tahtasından oluşan bir sistemdir. Bu sistemde projektör bir bilgisayara bağlanır ve bilgisayar monitöründeki görüntüyü yazı tahtasına yansıtır. Yazı tahtasının da bilgisayara bağlantısı yapılır. Bazı modellerde elektronik tahta ile bilgisayar arasındaki bağlantı kablosuz sağlanmaktadır.

Direnç teknolojisi ve elektromanyetik tarama teknolojisi, etkileşimli yazı tahtasının, tahta üzerinde nereye temas edildiğini belirleyebilen teknolojilerdir. Etkileşimli tahtanın yüzeyi, aralarında çok küçük bir aralık olan iki parça dirence duyarlı malzeme tabakası ile kaplıdır. Bu teknolojide yazı tahtasındaki işlemler parmakla yapılabildiği için ekstra özel bir araca gerek duyulmamaktadır. Elektromanyetik tarama teknolojisinde ise özel kalemler kullanılır ve yazı tahtası kalemin nereye temas ettiğini elektronik tarama yoluyla algılayabilir.

Etkileşimli yazı tahtalarının sunmuş olduğu üstünlükler:

  • Dosya açıp kapama, uygulamaları başlatıp sona erdirme, ekranın belli bir kesimine odaklanma, şekil çizme ve silme, kesme/kopyalama ve yapıştırma yapılabilir.

  • Katılımcılar, kendi katkılarını yazı tahtası üzerinde gösterebilir.

  • İnternette web sayfaları üzerinde işlemler ve gezinti yapılabilir.

  • Bilgisayar üzerinden videolar, filmler gösterilebilir.

  • Kelime işlemci, işlem tabloları vb. üzerinde uygulamalar yapılabilir.

  • Görüntülü konferans sistemlerine bağlanarak uzaktaki personel de sunuşlara dâhil edilebilir.

  • Optik karakter tanıma programları yardımıyla, yazı tahtasına yazılan el yazıları bilgisayar metnine dönüştürülebilir.

Akıllı tahtalar eğitimde de sıkça kullanılmaya başlamıştır. Harici bilgisayar, projektör ve interaktif bir kaleme ihtiyaç duyması akıllı tahtaların pratik olmasını engellediği düşüncesiyle dokunmatik LED ekranı temel alan bir sistem geliştirilmiştir. İçine yerleştirilen PC ana kartı sayesinde dokunmatik LED ekranı interaktif tahtaya dönüşmekte böylece ekrana herhangi bir kalem kullanmaksızın, elle yazı yazılabilmektedir.

Uzaktan Etkileşime Yönelik Teknolojiler

Uzaktan etkileşim teknolojileri yoluyla farklı mekânlarda olan kişilerin aynı zaman diliminde birlikte çalışmalarına olanak sağlanır. Bu bölümde uzaktan etkileşime yönelik teknolojiler anlatılmaktadır.

Telekonferans, “uzaktan konferans” anlamına gelir. Konferans, birden fazla insanın yüz yüze iletişim kurmak ve çeşitli konuları konuşmak üzere toplanması olup genellikle işbirliği, beyin fırtınası, problem çözme, tartışma ya da gayri resmi etkileşimleri kapsar. Telekonferanslar da katılımcıların aynı amaçlarla ancak yüz yüze değil de uzaktan toplantı yapmasıdır. Yüz yüze etkileşim, uzaktan iletişime göre daha etkili bir yöntem olarak kabul edilir ancak kimi zaman insanların bir araya gelebilmesi için çok büyük masraflara katlanması gerekmektedir.

Telekonferans, çeşitli iletişim sistemleri aracılığıyla birbirlerine uzaktan bağlı insan ve makineler arasındaki canlı (eş zamanlı) bilgi alışverişi olarak tanımlanabilir. Eğer üç tarafın olduğu bir telefon görüşmesi yaptıysanız, bu bile aslında bir telekonferans deneyiminiz olduğu anlamına gelmektedir.

Telekonferans sistemleri içinde en yaygın olanı telefon hatları aracılığıyla yapılanıdır. Telefon hatları dışında radyo ve televizyon yayınları yoluyla da telekonferanslar düzenlenebilmektedir.

Katılımcıların aynı telefon görüşmesine dâhil olması ya da en azından dinleyebilmesi ile yalnızca seslerinin iletilmesiyle gerçekleştirilen telekonferansa sesli konferans adı verilmektedir. Sesli konferansın en yaygın uygulamalarından biri, önceden kararlaştırılan gün ve zamanda katılımcıların özel bir telefon numarasını araması ve erişim kodunu girmesidir. Diğer bir uygulama ise bir moderatörün konferansa katılacak olanları tek tek araması ve konferans sistemine dâhil etmesidir. Sesli konferansın gerçekleşebilmesi için “konferans köprüsü” adı verilen bir sunucuya ihtiyaç duyulur. Bu sunucu, katılımcıların konferansa katılmak için yapmış oldukları aramalarını alır ve yönlendirir. Sesli konferansın önemli bir üstünlüğü, gerektirdiği bilgi ve beceri düzeyinin bir telefon kullanmak kadar basit olmasıdır. Yalnızca sesin iletiliyor olması sesli konferansın bazı zayıf taraflarını da ortaya koymaktadır. Katılımcıların birbirini görememesi, iletişimde sözcükler kadar önemli olan vücut dilinin göz ardı edilmesine neden olmaktadır.

Katılımcıların hem ses hem de görüntüleri iletilmesiyle gerçekleştirilen konferans ise görüntülü konferans (videokonferans) adını alır. Görüntülü konferans sisteminde kullanılan temel teknoloji, ses ve hareketli görüntülerin gerçek zamanlı (canlı) ve dijital olarak (0 ve 1’lere dönüştürülerek) sıkıştırılmasıdır. Sıkıştırma işini gerçekleştiren araç “codec” (kodek okunur) olup 500’e 1 oranına kadar sıkıştırma sağlayabilir. Yani 500 birim büyüklükteki bir dosya bir 1 birim büyüklükte olacak şekilde sıkıştırılabilir.

Bir görüntülü konferans sisteminin çalışabilmesi için gereken bileşenler; görüntü girdisi, görüntü çıktısı, ses girdisi, ses çıktısı ve veri transferidir. Görüntülü konferans oturumlarında görüntülü konferans cihazı, mikrofon, hoparlör, kamera bulunmaktadır.

Üç ya da daha fazla merkez arasındaki görüntülü konferanslar Çok Noktalı Kontrol Birimi (MCUMultipoint Control Unit) adı verilen bir donanım sayesinde gerçekleştirilir. Sesli konferans sistemindeki Konferans Köprüsüne benzeyen bu araç, farklı kaynaklardan gelen ses ve görüntüleri aynı platformda buluşturmaya yarar. Görüntülü konferansa katılacak taraflar ya MCU birimini arar ya da MCU katılımcıları sırayla arar. MCU birimi sesli konferansı IP (Internet Protocol- ses ve görüntülerin internet üzerinden iletimi) üzerinden gerçekleştirebileceği gibi ISDN (ses, görüntü ve veriyi normal telefon hatlarının üzerinden göndermek için programlanmış uluslararası bir iletişim standardı olup telefon hatları üzerinden de gerçekleştirebilir. MCU birimleri, tek başına satılan ürünler olabileceği gibi, görüntülü konferans sistemlerinin bir bileşeni de olabilir.

Görüntülü konferans sistemleri; ucuzlayan fiyatları, sağlamış olduğu hız ve maddi tasarruflar nedeniyle gittikçe daha fazla organizasyon tarafından kullanılmaktadır. Ancak kimilerine göre görüntülü konferansın çok daha fazla yaygınlık kazanması ve bir iletişim standardı olmasının önünde bazı engeller vardır. Şöyle ki:

  • Görüntü konferansın hem görüntü hem de sesli olarak diğer katılımcılarla iletişime izin vermesinden dolayı yüz yüze iletime en yakın etkiyi sağlayan teknoloji olarak bakılmaktadır. Bununla birlikte, görüntülü konferansın diğer katılımcılarla göz temasının sağlanması açısından gerekli etkiyi sağlamadığı ortaya çıkmıştır.

  • Katılımcılar, sesli konferans sisteminde kamera karşısında olduklarından istedikleri şekilde hareket edememekte, hareketlerinin kayıt edildiğini düşünerek normal koşullarda kurmuş oldukları iletişimdeki gibi rahat olamamaktadır.

  • Telekonferans sistemiyle iş yapma biçimleri bazı yöneticiler ve çalışanlar tarafından, yüz yüze gerçekleştirilen işler kadar ciddi olarak değerlendirilmemektedir.

Videokonferans cihazı da eğitim alanında önemli olanaklar sağlayan bir teknoloji olarak gelişmiştir. Sanal sınıf olarak adlandırılan bu uygulamaların sağladığı bazı avantajlar aşağıda verilmektedir. (http://en.wikipedia.org/wiki/Videoconferencing)

  • Öğretim üyeleri konferans vb. nedenlerle kampüs dışında olduklarında derslerini videokonferans yoluyla uzaktan yapabilirler.

  • Diğer kurumlardan konuk öğretim üyeleri videokonferans yoluyla ders verebilirler.

  • Farklı eğitim kurumlarındaki araştırmacılar seyahat için vakit kaybetmeksizin düzenli olarak toplantı yapabilirler.

  • Birden fazla yerleşkeye sahip eğitim kurumlarındaki öğretim üyeleri eğitim etkinliklerini ortak düzenleyebilirler.

  • Farklı ülkelerdeki eğitim kurumlarının kültürler arası etkileşimine olanak verir.

  • Öğretim üyeleri farklı kurumlardaki tez savunma toplantılarına katılabilirler.

  • Öğretim kurumu yöneticileri çalışmalarına ara vermeden bulundukları birimden toplantılara katılabilirler.

  • Akademik komiteler uzaktan değerlendirme toplantıları yapabilirler.

  • Araştırmacılar üye başvurularıyla ilgili sorulara yanıt verebilirler, değerlendirme toplantılarına katılabilirler.

  • Öğrenciler başka yörelerdeki işverenlerle iş görüşmesi yapabilirler.

Masaüstü görüntülü konferans sistemleri, ses ve görüntülerin paketlenmesi, sıkıştırılıp gönderilmesi gibi işlevleri bilgisayar üzerinden yerine getirdiği için düşük maliyetlerle elde edilebilen sistemlerdir. Masaüstü görüntülü konferans için gerekli olan bileşenler; bilgisayara takılan bir görüntülü konferans kartı, kamera, mikrofon ve görüntülü konferans yazılımından oluşmaktadır. Katılımcılar arasındaki etkileşim İnternet ağları üzerinden sağlanmaktadır. Masaüstü konferanslar için geliştirilmiş yüzlerce görüntülü konferans yazılımı vardır. Bu yazılımlardan bazıları ücretsiz olup İnternet üzerinden kolayca indirilebilir. Masaüstü görüntülü konferansla kullanıcılar, gerçek zamanlı olarak iki veya daha fazla konferans katılımcısını görüp duyabilir, onlarla ortak çalışma yapabilir ve bilgilerini paylaşabilir. Ayrıca kullanıcılar, konferans katılımcılarının ekranlarında aynı bilgileri görmelerine izin vererek bilgisayarlarındaki uygulamaları paylaşabilir, dosya alışverişi yapabilir ve yazılımı bir İnternet telefonu olarak kullanabilirler.

İnternet telefonu, en basit tanımıyla telefon görüşmelerinin, faks alışverişinin ve hatta video konferans görüşmelerinin İnternet üzerinden yapılmasıdır. İnternet telefonun bilgisayar üzerinde çalışan versiyonları da mevcuttur. Önemli bir kısmı ücretsiz olan bu yazılımlar, genellikle 'karşılıklılık' esasına uygun olarak çalışırlar. Yani, İnternet üzerinden telefon görüşmesi yapmak için, karşı tarafın aynı yazılımı kullanıyor olması gerekir.

Anında mesaj (IM-Instant Messaging), adından da anlaşılacağı gibi anında mesajlaşmaya olanak sağlar. Anında mesaj yazılımları İnternet üzerinden ücretsiz olarak indirilebilen, küçük ölçekli yazılımlardır. Kullanıcılar bu tür yazılımları indirip kurduktan sonra kendilerine ait bir hesap açarlar ve bu hesaplarına iletişim kurmak istedikleri kullanıcıları eklerler. Mesaj gönderilecek kişi eğer çevrimiçi durumdaysa gönderilen mesajı anında görebilecek ve karşılığını yazacaktır. Eğer çevrimdışı ise, mesajı çevrimiçi olduğunda görecektir.

Sohbet (IRC-Inter Relay Chat), farklı kişilerin eş zamanlı, karşılıklı yazışmasıdır. mIRC gibi bazı yazılımlarda yazışmayı içeren mesaj, gönderilir gönderilmez karşıdaki kullanıcıya anında iletilir. Sohbet metin tabanlıdır. Farklı ilgi gruplarına yönelik ya da sadece vakit geçirmek için kullanılan genel amaçlı sohbet grupları vardır. Bunlara sohbet odası ya da kanal adı da verilir. Odayı denetleyen kişiye moderatör adı verilir.

Süreklilik Gösteren Çalışmalara Yönelik Teknolojiler

Kimi birlikte çalışmalar süreklilik temeline dayanır. Ekipler aynı ortamı kullanmalarına rağmen farklı zaman dilimlerinde çalışmalarını sürdürmektedirler. Süreklilik gösteren çalışmaları destekleyen teknolojilerden ekip odaları ve proje yönetimine yönelik teknolojiler açıklanacaktır.

Ekip odası uygulamaları, birbirlerinden uzakta bile olsalar işletme çalışanlarının bir takım çalışması yapmalarına olanak sağlayan yazılımlardır. Ekip odası yazılımları temelde bilginin paylaşımı ve işbirliğine yönelik araçlar olmaktadır.

Takım odası yazılımlarının yardımıyla daha kolay ve daha etkin yürütülebilen işlerden bazılar şunlardır:

  • Sorunların ve tereddüt yaratan durumların paylaşılması ve tartışılması,

  • İşbirliğine dayalı notlar, sunuşlar, raporlar, vb. çıktıların oluşturulması,

  • Beyin fırtınası uygulamalarının gerçekleştirilmesi,

  • Toplantı öncesi hazırlıkların (örneğin, sunuşların toplantıdan önce ekip üyeleriyle paylaşılarak, toplantıda karar verme üzerinde odaklanabilme) yapılması,

  • Toplantı gündemlerinin ve gündemin gerektirdiği faaliyetlerin takibinin yapılması.

Ekip odası yazılımlarının desteklediği yaygın iş süreçler; belge yönetimi, faaliyet takibi, toplantı yönetimi, birlikte belge hazırlama karar verme, beyin fırtınası ve arşivlemeye dönük faaliyetlerdir.

Proje yönetimi, bir projenin tamamlanması için kaynakların planlanması, organize edilmesi, tedarik edilmesi ve denetlenmesidir. Proje yönetiminde gösterilen temel çaba, proje hedef ve amaçlarına ulaşmaya çalışırken önceden belirlenmiş proje kısıtlarının da dışına çıkmamaktadır. Tipik proje kısıtları kapsam, zaman ve bütçedir.

Proje planlama yazılımlarından, çeşitli kişilere ve paydaşlara bilgi sağlayabilmeleri ve projelerin tamamlanabilmesi için ihtiyaç duyulan çabayı ölçebilmeleri beklenir. Yaygın olarak aşağıdaki özelliklere ihtiyaç duyulabilir:

  • Kişiler için görev listeleri ve kaynaklar için ayrılma zamanlamaları,

  • Görevleri tamamlamak için ne kadar zamana ihtiyaç duyduğu konusunda bilgi

  • Projeyle ilgili riskler konusunda bilgi,

  • İş yükü hakkında bilgi,

  • Projelerin ne şekilde ilerlediği, planlanan ve gerçekte elde edilen performans arasındaki bağlantı konusunda tarihsel bilgi,

  • Kullanılabilir kaynakların en uygun olarak değerlendirilmesi.

Proje yönetimindeki yazılımlar, projeye dâhil olan ve yazılımı kullanacak kişi sayısına bağlı olarak beş farklı türde olabilir: Bunlar tek kullanıcılı, masaüstü, web tabanlı, ortak kullanımlı ve tümleşik olarak adlandırılır.

İletişim ve Koordinasyona Yönelik Teknolojiler

Birlikte çalışmaların bir kısmı hem birbirinden uzakta hem de farklı zaman dilimlerinde gerçekleştiğinden dolayı bu tür çalışmaların hem iletişim hem de koordinasyonun sağlanmasına yönelik teknolojilerle desteklenmeleri gerekir. Bu başlık altında e-posta, sesli mesaj, haber grupları, haber listeleri, tartışma listeleri/forumlar, blog ve Wiki ele alınacaktır.

E-posta (elektronik posta), bir bilgisayardan diğerine gönderilen postaya (mesaj) denir. E-posta hızlı, ucuz bir iletişimdir. E-postayla aynı mesaj birden fazla kişiye gönderilebilir. Büro çalışanlarının bilgiyi paylaşması ve haberleşmesi için kullanışlı bir yöntemdir. Özellikle akıllı mobil telefonların yaygınlaşması ile birlikte, e-posta cep telefonlarında da yaygın olarak kullanılmaya başlanmıştır. E-postaya resimler, videolar, sunum, program dosyaları gibi dosyalar eklenebilir ve bu şekilde veri alış verişi de yapılabilir. Bu dosyalara “iliştirilmiş dosyalar” denir. E-posta programlarında dosya eklemeyi “ataç” işareti simgeler.

Sesli mesaj; ses mesajlarını kaydetmek, göndermek, saklamak ve istenildiğinde yeniden dinlemek üzere geliştirilmiş, bilgisayar ve telefondan oluşan bir sistemdir. Sesli mesaj hizmetleri 24 saat çalışabilir ve işletmelerin haberleşme kapasitesine birçok katkı sağlar. Sesli mesaj sistemi, standart bir kişisel bilgisayar, özel bir ses kartı ve bir ses yazılımından oluşur.

Tartışma grubu insanların farklı konuları kendi aralarında tartıştıkları çevrimiçi bir forumdur. Kullanıcılar bir tartışma grubuna abone olurlar. Tartışma grubu, gereksiz ve ilgisiz mesajları eleyen bir moderatöre sahiptir. Kişiler yorumlarını gruba bir metin göndererek yaparlar. Grubun diğer üyeleri de bu yoruma yine bir yorumla karşılık verebilirler. Tartışma grubu terimi şemsiye bir kavram olup içinde Web tabanlı forumları, haber grupları, haberleşme listeleri, listserv, ilan tahtası gibi bir kısmı günümüzde yaygın olarak kullanılan kimisi ise daha gelişmiş uygulamalarla yer değiştirmiş olan kavramları içine almaktadır. Tartışma gruplarının kendilerine özgü bir jargonu vardır ve belli bir konu başlığında yer alan konuşmalar haber dizisi ya da mesaj silsilesi (İng. thread) olarak adlandırılır. Tartışma grupları sohbet ve anlık mesaj uygulamalarından farklıdır çünkü genellikle bir konu üzerinde yoğunlaşılır ve kişisel konuşmalar pek kabul görmez.

Ülkemizde de yaygın olarak kullanılan tartışma gruplarından haber grupları (newsgroups) farklı konularda düşünce paylaşmak için oluşturulmuş sanal gruplar iken haberleşme listeleri (mailing lists) ya da e-posta grubu belirli bir konuda düzenli olarak e-posta mesajları gönderilmesini sağlar. Haberleşme listeleri duyuru listeleri ve sohbet listeleri olmak üzere ikiye ayrılır. Duyuru listeleri genellikle bir kuruluş tarafından yürütülür. Sohbet listeleri haber gruplarına benzemektedir.

Blog, onu oluşturan kişinin sahip olduğu ancak okuyucuların yorumlara katkıda bulunabildiği herkese açık belge ya da günlük olarak tanımlanabilir. Bloglar her konu üzerine oluşturulabilir ancak en yaygın konular politika, müzik, popüler edebiyat, seyahatler, film eleştirileri ve kişisel günlüklerdir. Blog yazılımları, blog sahiplerinin kendi hikâyelerini anlatmaları, okuyucuların da katkıda bulunabilmelerini kolaylaştırmak üzere tasarlanmışlardır. Yazılım, okuyucuların resim ekleme ve link alıntılamasına olanak sağlar. Blog aktivitelerinde bulunmanın sebepleri arasında bir insanın yaşamını belgeleme isteği, duygu, düşünce ve görüşlerini açıklama ve yorum yapma, toplumsal forumlar oluşturma ve sürdürme amacı vardır. Her ne kadar kişisel bir araç gibi görülse de bloglar işletmeler tarafından etkili bir şekilde kullanılabilir.

Wiki, herkesin içerik ekleme ve düzeltme yapabileceği, herkese açık web sayfalarıdır (istisnai durumlarda bazı siteler yalnızca üyelerine açık olup, şifreyle giriş yapılabilir). Wiki, Hawaii dilinde hızlı anlamına gelen bir kelimedir. Wiki sayfaları pek çok konuda hazırlanabilir ancak belli bir konuda gündem oluşturmak, toplantılar planlamak, yenilikçi fikirleri tartışmak ve bunları kayıt altına almak isteyen proje ekiplerinin yoğun olarak ilgi gösterdiği bir alandır. En popüler wiki uygulamalarından birisi, içeriği dünyanın her köşesinden gönüllü insanlar tarafından ortaklaşa hazırlanan açık kodlu, özgür, kâr amacı gütmeyen ücretsiz bir ansiklopedi olan Wikipedia’dır. 21 milyondan fazla madde üzerinde, 280 farklı dilde 85,000 aktif katılımcının görev aldığı Wikipedia (Türkiye’deki adı Vikipedi) projesidir.