DIŞ TİCARET İŞLEMLERİ VE BELGELERİ - Ünite 8: Uluslararası Ticaretin Finansmanı ve Devlet Destekleri Özeti :
PAYLAŞ:Ünite 8: Uluslararası Ticaretin Finansmanı ve Devlet Destekleri
Giriş
Uluslararası ticaretin finansmanı, “uluslararası ticaret işlemlerinin (ihracatın ya da ithalatçının) gerçekleştirilebilmesi için gereksinim duyulan fon ihtiyacının karşılanması” olarak tanımlanabilir. ihracatın finansmanı, ihracatçının ve/veya ihracatçının sevkiyat yapacağı alıcının sevk öncesi ve/veya sevk sonrası dönemde kredi ve/veya sigorta yöntemleri ile desteklenmesidir.
Dış ticaret işlemlerinin yürütülmesinde sevk öncesi ve sevk sonrası yapılan masrafları karşılayabilmesi için fon ihtiyacı duyulabilir. Oldukça riskli olan dış ticaret işlemleri için ihracatçılar malın üretimi ve sevki sırasında, sevkten sonra ise mal bedellerinin tahsil edildiği zamana kadar, ithalatçılar ise malın alınması ile satılması arasında bu ticari işlemlere para bağlamak istemeyebilirler. Dolayısıyla dışarıdan fon temin etme yolunu tercih edeceklerdir.
Türk Eximbank Kredileri ve Kredi Türleri
Türkiye İhracat Kredi Bankası AŞ (Türk Eximbank) 1987 yılında çıkarılmış olan 3332 sayılı Kanun’un bazı maddelerinin verdiği yetkiye istinaden Bakanlar Kurulu Kararı ile kurulmuştur. Türkiye’nin Resmi İhracat Destek Kurumudur.
Türk Eximbank’ın faaliyetleri şunlardır:
- İhracatın finansmanı amacıyla ihracatçıya yurtiçi ve yurtdışı finansman kurumlarından sağlanacak kredi için garanti vermek,
- Mal ve hizmet ihracatını kısa orta ve uzun vadeli kredilerle finanse etmek,
- Mal ve hizmet ihracında, ihracatçının ticari ve politik risklerden kaynaklanabilecek zararlarının belli bir bölümünü teminat altına almak şeklinde sıralanabilir.
Dış Ticaret Şirketleri (DTŞ) Kısa Vadeli İhracat Kredisi
Türk Eximbank’tan ihracat sektörünün direkt olarak kredi kullanmalarına imkân sağlayan Dış Ticaret Şirketleri Kısa Vadeli İhracat Kredisi ile Dış Ticaret Sermaye Şirketleri (DTSŞ) ve Sektörel Dış Ticaret Şirketleri (SDTŞ)’nin ihracata hazırlık dönemi finansman ihtiyaçlarının uygun vade ve maliyet ile karşılanması, böylece ihracat performanslarının artışının teşvik edilmesi amaçlanmaktadır. Kredi TL ve döviz cinsinden, Türk Eximbank Ankara, İstanbul ve İzmir müdürlükleri tarafından doğrudan kullandırılmaktadır.
Kısa Vadeli İhracat Kredileri
Türk Eximbank ihracatçı ve ihracat bağlantılı mal üreten imalatçı firmalara, özellikle ihracata hazırlık döneminde finansman gereksinimlerinin karşılanması amacıyla, kısa vadeli ihracat kredileri tahsis etmektedir. Bu krediler TL ve döviz cinsinden, bankalar aracılığıyla veya doğrudan Türk Eximbank tarafından firmalara kullandırılmaktadır.
İhracata Hazırlık Kredileri
İhracatçıların doğrudan kredi kullanmalarına imkân sağlayan ihracata hazırlık kredileri ile ihracata yönelik mal üreten imalatçı ve ihracatçıların uluslararası piyasalarda rekabet güçlerinin artırılması ve ihracat projelerinin ihracata hazırlık aşamasında desteklenmesi amaçlanmaktadır. Kredi, Türk Lirası ve döviz cinsinden, Dış Ticaret Sermaye Şirketleri (DTSŞ) ve Sektörel Dış Ticaret Şirketleri (SDTŞ) dışındaki firmalara aracı banka olmaksızın doğrudan kullandırılmaktadır. İhracata Hazırlık Kredisi kapsamında, özellikle Küçük ve Orta Ölçekli İşletmelere de finansman imkânı sağlanmaktadır. KOBİ’lere, ihracat taahhüdü karşılığında ve malların serbest dövizle ihraç edilmesi koşulu ile sağlanan finansman imkânının limiti 5 milyon Dolar, vadesi TL Kredileri için 360 gündür.
Sevk Öncesi İhracat Kredileri
Sevk Öncesi Türk Lirası İhracat Kredisi (SÖİKTL) ve Sevk Öncesi Döviz İhracat Kredisi (SÖİKDVZ)’nden oluşan Sevk Öncesi İhracat Kredileri, bütün sektörleri kapsayan ve ihracatçıların imalat aşamasından başlanarak desteklenmesi amacıyla kullandırılan kısa vadeli kredilerdir. Söz konusu kredilerde, firma ve ihracat riski aracı banka tarafından üstlenilmektedir. Bu nedenle kredinin geri ödenmesinde sorun yaşanmamaktadır. Bu sistemin en önemli fonksiyonu ise çok sayıda firmaya yönelik kredi işleminin yürütülebilmesine imkân sağlamasıdır. Sevk Öncesi İhracat Kredileri programımız kapsamında; bir firmaya kullandırılabilen TL ve Döviz kredilerinin anapara bakiyeleri toplam limiti azami 25 milyon Dolar tutarındadır. Söz konusu firma limiti; SÖİK Katılım TL/SÖİK Katılım Döviz kredisi kapsamında 15 milyon Dolar tutarındadır. SÖİK KKTC TL kredisi kapsamında 5 milyon TL ile sınırlıdır. Vadesi maksimum 360 gündür.
Özellikli Krediler
Türk Eximbank, ihracatçıları ve yurt dışında yatırım yapan müteşebbisleri özellikli kredi programları ile de desteklemektedir. Sözkonusu kredi programları, standart kredi ve garanti programlarının dışında kalan ancak bunları tamamlayıcı nitelikteki programlardır. Bu kredilerde vade ve limit proje bazında Türk Eximbank tarafından belirlenir.
Yurt Dışı Mağazalar Yatırım Kredisi
Bu kredi türü ile ihracatta kalıcı pazarlar edinilmesi ve net döviz girdisinin artırılmasını teminen, Türk firmalarının değişik pazarlarda Türk menşeili her türlü tüketim malı niteliğindeki ürünleri doğrudan pazarlaması amacıyla, herhangi bir ülkede değişik ürünlerin sergilendiği çeşitli bölümleri içeren satış mağazaları ile bir ya da birden fazla firmanın bir araya gelerek kuracakları alışveriş merkezleri oluşturulmasına yönelik yatırım harcamaları finanse edilir. Program kapsamında limit 25 milyon dolar iken vade de 5 yıldır. Kredi Euro veya ABD doları olarak kullanılabilmektedir.
Yurt Dışı Müteahhitlik Hizmetlerine Yönelik Teminat Mektubu Programı
Yurtdışı Müteahhitlik Hizmetlerine Yönelik Teminat Mektubu Programı kapsamında, müteahhitlik sektöründe faaliyet gösteren firmaların mevcut pazarlarda kalıcılığının sağlanmasının yanı sıra yeni pazarlara açılmalarını teminen yurt dışında üstlenilen projelerin teminat mektubu ile desteklenmesi amaçlanmaktadır.
Yurt Dışı Müteahhitlik Hizmetleri Köprü Kredisi
Yurtdışı müteahhitlik hizmetleri köprü kredisi programı ile yurtdışı müteahhitlik sektöründe faaliyet gösteren firmaların mevcut şantiyelerinin ve mobilizasyon makine parkının işler durumda muhafaza edilerek bu pazarlardaki yatırımların ve mevcut rekabet gücünün uzun dönemde kalıcılığının sağlanması hedeflenmiştir.
Turizm Kredisi
A grubu işletme belgesi sahibi; TÜRSAB üyesi seyahat acentelerine, Bakanlık tarafından tur operatörü niteliğine haiz olduğu tespit edilen A grubu belgeli seyahat acentalarına, ticari hava taşıma işletmeciliği yapmaya ilişkin Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı işletme ruhsatı sahibi Türkiye’ye yurt dışından yolcu taşıyan Türkiye’de yerleşik özel havayolu firmalarına ve Cumhurbaşkanlığı Kararı ile ihracatçı sayılan Bakanlıktan belgeli, asli fonksiyonu konaklama hizmeti vermek olan turizm işletmelerine kredi vadesi içerisinde gerçekleştirecekleri turizm hizmetlerinin finansmanına yönelik olarak yurt dışından getirmeyi taahhüt ettikleri turizm hizmeti bedelleri/döviz gelirleri karşılığında Türk Eximbank tarafından kullandırılmaktadır. Turizm Kredisi programı kapsamında limit 25 milyon dolar, vade ise 360 gündür.
Gemi İnşa ve İhracatı Finansman Programı
Gemi inşa ederek ihraç edecek Türk firmalarının gemi inşa aşamasındaki finansman ihtiyaçlarının karşılanması, rekabet güçlerinin desteklenmesi, yurtdışındaki müşterileri ve kreditör kuruluşlar nezdindeki kredibilitelerinin artırılması hedeflenmektedir. Program bazında limit 25 milyon dolar ve vade de maksimum 360 gündür.
Uluslararası Nakliyat Pazarlama Kredisi
Deniz, kara ve hava yolu ile hizmet ihracı yapan Türkiye’de yerleşik uluslararası nakliyat firmalarının, uluslararası lojistik işletmeciliği yapan firmaların ve uluslararası taşıma işleri organizatörlüğü yapan firmaların yurtdışı taşımacılık faaliyetlerindeki finansman ihtiyaçları karşılanarak rekabet güçlerinin artırılması ve döviz kaynaklarının tasarruf edilmesi yoluyla net döviz girdisinin artırılması amacıyla, Türk Eximbank tarafından uygulamaya konulan “Uluslararası Nakliyat Pazarlama Döviz Kredisi” ve “Uluslararası Nakliyat Pazar lama Türk Lirası Kredisi” Programları ihdas edilmiştir. Program limiti, Türk Lirası ve Döviz Kredilerinin toplanı olmak üzere azami 25 milyon dolar ve vade de maksimum 360 gündür.
Döviz Kazandırıcı Hizmetler Kredisi
Türkiye’de yerleşik firmaların yurtdışında gerçekleştirecekleri döviz kazandırıcı hizmetler ile yurtdışına ihraç edilecek proje niteliğindeki yazılım, projelendirme ve danışmanlık gibi hizmetlerin finansmanına yönelik olarak hazırlanan Döviz Kazandırıcı Hizmetler Kredisi programını uygulamaya konulmuştur. Belirtilen alanlardaki projeler, Türk Eximbank tarafından değerlendirilerek uygun bulunan firmalara, TL veya döviz cinsinden kullandırılacak krediye ilişkin koşullar işlem bazında Türk Eximbank tarafından belirlenecektir. Program kapsamında limit 25 milyon dolar iken vade de krediye ilişkin Vergi, Resim ve Harç İstisnası Belgesi (VRHİB) süresi ile sınırlı olmakla birlikte azami 360 gündür.
Uluslararası Kuruluşlardan Sağlanan Kaynaklar Kapsamında Kullandırılan Krediler
Türk Eximbank, Uluslararası Kalkınma ve İmar Bankası (Dünya Bankası), Avrupa Yatırım Bankası ve İslam Kalkınma Bankası ile kurduğu ikili ilişkiler çerçevesinde aranan şartlara haiz olan imalatçı/ihracatçı firmalara gerçekleştirecekleri yatırım ve üretim projeleri kapsamında finansman desteği sağlamaktadır:
Uluslararası Ticaret Finansmanı İslami Kurumu Kaynaklı Kredi
Uluslararası Ticaret Finansmanı İslami Kurumu (International Islamic Trade Finance Corporation-ITFC) ile Türk Eximbank arasında imzalanan anlaşma (Two Step Murabaha Agreement) çerçevesinde; imalatçı ihracatçı veya ihracata yönelik mal üreten imalatçı vasfını haiz firmaların Türkiye’de üretilecek mallarının serbest dövizle kesin olarak ihracı taahhüdü karşılığında hammadde, ara malı ve yatırım malları alımlarının finansmanı amacıyla kullandırılmaktadır.
Uluslararası Kalkınma ve İmar Bankası (Dünya Bankası) Kaynaklı Kredi
Türk Eximbank ile Uluslararası İmar ve Kalkınma Bankası (Dünya Bankası) arasında imzalanan İhracat Finansmanı Aracılık Kredisi Anlaşması çerçevesinde; gemi/yat yapımı, makine imalat, demir dışı metal, otomotiv yan sanayi ve elektrik elektronik sektörlerinde faaliyet gösteren imalatçı ihracatçı veya ihracata yönelik mal üreten imalatçı vasfını haiz firmalarımızın orta/uzun vadeli işletme sermayesi ve sabit sermaye yatırımlarının finansmanı amaçlanmaktadır.
Avrupa Yatırım Bankası Kaynaklı Kredi
Avrupa Yatırım Bankası (AYB) ile Türk Eximbank arasında imzalanan kredi anlaşması çerçevesinde; sanayi, turizm ve hizmet sektörlerinde faaliyet gösteren küçük ve orta büyüklükteki işletmelerin (KOBİ) ihracata ve döviz kazandırıcı hizmetlere yönelik olarak yurt içinde gerçekleştirecekleri sabit sermaye yatırımları ile işletme sermayesi ihtiyaçlarının finansmanı amaçlanmaktadır.
Faktoring
Faktoring, satıcı firmaların kısa vadeli alacaklarının, belirli bir komisyon bedeli veya faktor ücreti karşılığında faktor adı verilen faktoring şirketlerince temlik edilmesi ve tahsilinin üstlenilmesi ile satıcı firmaların da kredi sağlamış olmalarının yanı sıra birçok finansman hizmetlerinden yararlanabildikleri bir finansman tekniği olarak tanımlanabilir.
Faktoring’in Fonksiyonları
Faktoring’in fonksiyonları “alacak tahsili ve yönetimi”, “alacakların risklere karşı sigorta edilmesi”, “istihbarat” ve “finansman” olmak üzere dört ana başlık altında toplanabilir.
Finansman: Satıcı firmalar vadeli alacaklarını faktoring şirketine devrederek alacak tutarının belirli bir yüzdesini vadesinde önce nakit olarak kullanma imkânına kavuşurlar.
İstihbarat: İşletme yöneticileri, faktoring firmalarınca yapılan güvenilir istihbarat sonuçlarına göre yurtiçi ve yurtdışı müşterilerinin mali durumundan en kısa zamanda haberdar olurlar.
Alacağın Tahsili ve Yönetimi: Firmalar bu hizmet sayesinde tahsilat işlemleri için harcamış oldukları vakit ve eleman maliyetleri yerine yatırım ve pazarlama gibi kendileri için daha gerekli olan konulara yönelme imkânına sahip olurlar.
Alacağın Ödenmeme Riskine Karşı Garanti (Sigorta) Edilmesi: Faktoring şirketi, alıcı firmaların ödeyememe riskini üstlenerek satıcı firmanın vadeli satışlarından doğan alacaklarını garanti altına alır.
Faktoring’in Maliyeti
Faktoring Ücreti: Faktoring şirketi tarafından kullandırılan finansman karşılığında iç ve dış piyasa durumuna göre belirlenen faiz oranıdır.
Faktoring Komisyonu: Faktoring hizmetleri sonucunda müşterisinin temlik ettiği alacaklar üzerinden günün koşullarına göre en rekabetçi komisyon oranlarını uygular.
Faktoring İşlemlerinin Türleri
Faktoring işlemlerinin türleri, “Yurt içi faktöring”, “yurt dışı faktöring” olarak ikiye ayrılır. Yurt dışı faktöring de “ihracat faktöring” ve “ithalat faktöring” işlemleri olarak gruplandırılabilir.
Yurt içi faktoring; Satıcı firmaya. faktoring şirketi tarafından bir finansman limiti tesis edilerek sözleşme imzalanır. Daha sonra satıcı firma vadeli alacaklarını gerekli evraklar ile birlikte faktoring şirketi’ne temlik ederek en uygun maliyetlerle nakde çevirebilir ve alacakların tahsilat ile uğraşmaz.
Yurt dışı faktoring; Faktoring şirketleri, işletmelerin uluslararası ticari faaliyetlerinde hem ihracat hem de ithalat faktorü olarak hizmet sunabilmektedir. Yurtdışı Faktoring, İthalat ve İhracat Faktoring olarak ikiye ayrılır.
- İhracat faktöring; Satışlarından doğmuş ve doğacak olan alacakların temliki yolu ile sağlanan finansman, alıcı adına garanti ve alacakların tahsili hizmetleridir.
- İthalat faktöring; İthalatçıların yurtdışından gerçekleştireceği vadeli ve mal mukabili ithalat işlemlerinde, faktoring şirketi müşterisinin yurtdışındaki satıcısının bu alacakla ilgili olarak garanti ve tahsilat takibi hizmetlerinden faydalanmasını sağlar.
Forfaiting
Forfaiter, alacak hakkını sabit bir faiz ve komisyon ödemesi karşılığı satın alan ve banka ve ya finans kurumu statüsünde kurulmuş olan bir işletmedir. Forfaiting, bir bankanın veya finans kuruluşunun dış ticaret hizmetleri ile ilgili olarak ihracatçının ihracat alacaklarını ve bu alacaklara bağlı riskleri yüklenmesi işlemidir. Forfaiting, kredili olarak bir malın ve/veya hizmetin ihraç edilmesi dolayısıyla elde edilmesi muhtemel tahsil hakkının, söz konusu bu hakkı elinde ihracatçıya rücu etmeksizin forfaiter adı verilen kuruluş tarafından satın alınmasıdır.
Forfaiting Süreci, Tarafları ve İşleyişi
Forfaiting işlemi ihracatçı, ithalatçı, forfaiter (ihracat faktorü) ve alacağı garanti eden banka arasında gerçekleşen bir işlemdir.
İhracatçı alacaklarını hemen nakde dönüştürmek amacıyla bir forfaiter ile belli bir iskonto haddi üzerinden anlaşmaya varmaktadır. İthalatçı firmadan alınan belgeler ihracatçı firma tarafından forfaitera verilir. Bunların karşılığında, gerekli iskontolar yapıldıktan sonra alacağının ihracatçıya nakden ödenmesiyle ihracatçının bu işlemle ilgili tüm sorumluluğu sona ermektedir. Bundan sonra forfaiter elindeki ödeme araçlarını vadesi geldiğinde tahsil edilmek amacıyla garantör bankaya iletebileceği gibi üçüncü şahıslara da devredebilir.
Forfaiting işleminde forfaiter’ın ithalatçının kredi değerliliğini saptama, finansman sağlama ve tahsil edilmeme riskini üstlenme gibi işlevleri vardır. Forfaiter, forfaiting işlemine konu olan senetli ve senetsiz olan alacakları satın alarak orta vadeli bir yatırım yapmış olur. Forfaiter, satın aldığı kıymetleri riskli görmeye başladığı anda başka bir gerçek veya tüzel kişiye satabilir. Bu şekilde oluşan piyasa ‘ikincil piyasa’ olarak adlandırılır. Forfaiting işleminde genellikle borç aracı olarak tercih edilen poliçe ve bonoların kolay bir şekilde ciro edilebilir ve likit kıymetler olması forfaiting piyasasının kredi ve yatırım piyasasına eşdeğer bir piyasa niteliğine bürünmesine neden olmaktadır. İkincil piyasası olan forfait kâğıtları diğer orta vadeli yatırım araçları ile karşılaştırıldığında daha fazla gelir sağlamaktadır.
Forfaiting finansman yöntemine olan talep, faiz oranlarının düzeyine ve firmaların orta vadeli riskli taahhütlerini ikame etme isteğine bağlıdır. Forfaiting işlemi sabit faizli bir işlemdir. Bu yüzden faiz oranının yükseldiği zamanlarda forfaiting işlemine olan talep artarken, faiz oranının düştüğü zamanlarda ise talep azalmaktadır.
Finansal Kiralama (Leasing)
Finansal kiralama bir yatırım malının mülkiyeti finansal kiralama şirketinde kalarak belirlenen kiralar karşılığında kullanım hakkının kiracıya verilmesi ve sözleşmede belirlenen değer üzerinden kiracıya geçmesini sağlayan bir finansman yöntemidir. Finansal kiralama kavramı yerine birçok ülkede leasing kavramı kullanılmaktadır. Finansal kiralama ile yatırım mallarının satın alınması yerine kiralanması, kullanılmasını sağlayarak firmaların işletme sermayelerinin diğer ihtiyaçlarının karşılanmasında kullanılmasını sağlayarak verimliliğin ve kârlılığın artmasında önemli rol üstlenir.
Türkiye’de finansal kiralama işlemleri 6361 sayılı kanun çerçevesinde yapılmaktadır.
Finansal kiralama: Bir finansal kiralama sözleşmesine dayalı olmak koşuluyla 6361 sayılı kanun veya ilgili mevzuatı uyarınca yetkilendirilen kiralayan tarafından finansman sağlamaya yönelik olarak bir malın mülkiyetinin kira süresi sonunda kiracıya devredilmesi; kiracıya kira süresi sonunda malın rayiç bedelinden düşük bir bedelle satın alma hakkı tanınması; kiralama süresinin malın ekonomik ömrünün yüzde sekseninden daha büyük bir bölümünü kapsaması veya finansal kiralama sözleşmesine göre yapılacak kira ödemelerinin bugünkü değerlerinin toplamının malın rayiç bedelinin yüzde doksanından daha büyük bir değeri oluşturması hâllerinden herhangi birini sağlayan kiralama işlemini ifade eder.
Leasing; kiracının ihtiyaç duyduğu, beğenip seçtiği, pazarlığını yaptığı ve tüm teknik özelliklerini uygun gördüğü makine, ekipman, yatırım malı veya diğer malların, leasing şirketi tarafından kiracının anlaştığı üçüncü kişilerden satın alınarak, kiracıya malın teslim edilmesini öngören bir anlaşmadır.
Leasing şirketi (kiralayan); yatırımcının (kiracı), kendi belirlediği satıcı firma ile fiyat ve özelliklerinde anlaştığı malı, finansal kiralama sözleşmesi kapsamında peşin olarak satın alıp mutabık kalınan ve sözleşmede belirtilen vade ve bedel ile kiraya verir.
Finansal Kiralamanın Unsurları
Kiracı : Leasing işlemlerinde ekipmanın kullanım hakkını sözleşme ile önceden belirlenen kira ödemeleri karşılığında satın alan taraftır. Hukuki işlem yapmaya yetkili her türlü kişi ya da kuruluş, finansal kiralama işlemi yapabilir. Mevcut Finansal Kiralama Kanunu gereği gerçek kişiler leasingden yararlanamazlar.
Kiralayan: Katılım bankaları, kalkınma ve yatırım bankaları ile finansal kiralama şirketlerini ifade eder.
Satıcı: Leasing işlemine konu olan ekipmanı temin eden üretim veya pazarlama kuruluşudur.
Sözleşme: Leasing işleminin dayandığı hukuki belge, sözleşmedir. Sözleşme; kiralayanın, kiracının talebi ve seçimi üzerine üçüncü kişiden satın aldığı veya başka suretle temin ettiği bir malın zilyetliğini, her türlü faydayı sağlamak üzere ve belli bir süre feshedilmemek şartı ile kira bedeli karşılığında kiracıya bırakmasını öngören bir sözleşmedir. Sözleşme ile leasing şirketi hangi malı, hangi kiracıya, hangi koşulda kiraladığını ve uygulamanın nasıl yürütüleceğini belirtir. Sözleşmeye taşınır ve taşınmaz mallar konu olabilir. Patent gibi fikri ve sınai haklar bu sözleşmeye konu olamazlar.
Sözleşmenin Süresi: Finansal Kiralama Sözleşmeleri aksi belirtilmedikçe 4 yıllık süre için düzenlenir. Teknolojik ömürleri, yararlanma süreleri kısa olan mallarda sözleşme süresi 2 yıldan kısa olmamak koşuluyla, 4 yıldan kısa düzenlenebilir.
Kiracının hak ve sorumlulukları; Kiraladığı malı itina ile kullanmak zorundadır. Sözleşmede aksine hüküm yok ise kiracı, malın her türlü bakımından ve korunmasından sorumlu olup, bakım ve onarım masrafları kiracıya aittir.
Kiracı, sözleşme süresince finansal kiralama konusu malın zilyedi olup sözleşmenin amacına uygun olarak her türlü faydayı elde etmek hakkına sahiptir.
Kiralayan şirket, mülkiyeti kendisine ait olan finansal kiralama konusu malı sözleşme süresince sigorta ettirmek zorundadır. Sigorta primlerinin ödenmesi kiracıya aittir.
Sözleşme konusu mal; gayrimenkul/araç ise her yıl ödenmesi gereken vergilerden de kiracı sorumludur.
Mülkiyet Devri: Sözleşmede aksi öngörülmemişse kiralayan, malın mülkiyetini bir üçüncü kişiye devredemez. Sözleşmede bu yetkinin tanınması hâlinde, devir ancak başka bir kiralayana yapılabilir. Devralan, sözleşme hükümlerine uymak zorundadır. Devrin kiracıya karşı geçerli olması onun haberdar edilmesine bağlıdır. Devir işlemleri menkullere göre farklılık arz eder.
Sigorta: Leasing şirketleri kiralama konusu malları sigorta ettirmek zorundadır. Primlerini kiracı öder.
Leasing İşlemlerine Konu Olabilecek Mallar
Bütünleyici parça veya eklenti niteliklerine bakılmaksızın asli niteliğini koruyan her mal tek başına finansal kiralama sözleşmesinin konusu olabilir.” Buna göre hammadde ya da ara malı niteliğinde bulunan ve kullanıldığında tüm özelliklerini yitiren mallar, leasing konusu yapılamamaktadır. 6361 Sayılı Finansal Kiralama Kanununda“ Sözleşmeye taşınır ve taşınmaz mallar konu olabilir. Bilgisayar yazılımlarının çoğaltılmış nüshaları hariç olmak üzere patent gibi fikrî ve sınai haklar bu sözleşmeye konu olamaz.
Leasing Sisteminin İşleyişi
Kiracı öncelikle leasing işlemine konu olacak malı satıcı firmadan seçmekte ve daha sonra kiralanacak malın satın alınması için leasing şirketi ile anlaşma yapmaktadır ve ardından leasing şirketi satıcı firmadan kiralanacak malı satın almakta ve kiralanacak malı kiracıya teslim etmekte ve yapılan anlaşmaya göre leasing şirketi leasing işlemine konu olan malın kullanım hakkını kiracıya devretmektedir.
Dış Ticaretin Finansmanında Devlet Destekleri
Devlet teşviki, Türkiye’nin ihracat pazarlarının geliştirilmesi, dünya ihracatındaki payının artırılması ve uluslararası piyasalara açılan firmaların rekabet güçlerinin artırılması açısından önem taşımaktadır.
Devlet Yardımlarının Amacı
Türkiye’nin kalkınma planlarındaki toplumsal ve ekonomik hedeflerin gerçekleştirilmesi amacıyla yapılacak faaliyetlerin, uluslararası kuruluşlara olan yükümlülüklerine aykırılık teşkil etmeyecek yöntemlerle desteklenmesidir.