Ünite 8: Dış Ticarette Önemli Uluslararası Kuruluşlar

Giriş

Günümüzde ülkeler ulusal kalkınmalarını gerçekleştirmede dış ticaretin önemini kavramış durumdadırlar. Dış ticaret dolayısıyla ülkeler daha fazla üretip bunları satarak daha fazla gelir elde etmekte ve bu elde ettikleri gelirle de daha fazla tüketebilme imkânı elde edebilmektedir. Daha fazla tüketmenin yanı sıra ihtiyaçların giderilebilmesini sağlayan daha çeşitli, daha kaliteli, çevre ve insan sağlığını gözeten, daha ucuz mal ve hizmet tüketebilme imkânı elde edebilmektedirler. Bu durum ülke vatandaşlarına daha üst yaşam düzeylerine çıkma imkânı yaratmaktadır. Bunun yanı sıra ülke elde ettiği bu gelirle birtakım yatırımlarını finanse etme imkânına da kavuşabilmektedir.

Dünya Ticaret Örgütü (World Trade Organization-WTO)

Dünya Ticaret Örgütünün (DTÖ) (World Trade Organization – WTO) kuruluşu II. Dünya Savaşı’na dayanmaktadır. Savaşan ya da savaşmayan tüm ülkeler, Savaş sonrası dünyayı ve dünya ekonomisini bu harap durumdan nasıl çıkaracakları konusunda çalışmalar yapmışlar ve başta dünya barışı ve güvenliğinin sağlanması olmak üzere dünya ekonomik, siyasi ve sosyal hayatın normale döndürülmesi ve geliştirilmesi için 24 Ekim 1945’te Birleşmiş Milletleri (BM) kurmuşlardır. BM’nin kurulmasıyla dünya düzenini sağlamak üzere Uluslararası Para Fonu – IMF, Dünya Bankası gibi örgütler oluşturulmuştur. Bu kapsamda dünya ülkelerinin kalkınmasının sağlanması amacı doğrultusunda uluslararası ticareti serbestleştirerek ticaret hacminin artırılması için çalışmalar başlatılmış ve bu çalışma sürecinde uluslararası ticareti düzenlemek ve artırmak üzere bir örgüt oluşturulmaya çalışılmıştır. Bu çerçevede uluslararası ticareti serbestleştirmek ve düzene kavuşturmak amacıyla 30 Ekim 1947’de Tarifeler ve Ticaret Genel Anlaşması (GATT) 23 ülke tarafından imzalanmış ve 10 Ocak 1948 yılında yürürlüğe girmiştir. 01.01.1995 tarihine kadar uluslararası ticareti serbestleştirmek ve düzene kavuşturmak amacıyla görev yapan Tarifeler ve Ticaret Genel Anlaşması (GATT), bu tarihten itibaren yerini Dünya Ticaret Örgütüne bırakmıştır. DTÖ’nün merkezi İsviçre’nin Cenevre şehrindedir. DTÖ’nün 2016 itibarıyla 164 üyesi (Tablo 8.2.) vardır. 2015 yılı bütçesi 197 milyon İsviçre Frangı’dır (Bütçe gelirinin önemli bir kısmı üyelerin katkılarıyla oluşturulmaktadır. Bütçeye üye katılımları uluslararası ticaretteki payları baz alınarak belirlenmektedir. Bu konu DTÖ’yü kuran anlaşmanın 7’nci maddesinde açıklanmaktadır). Ticaret politikalarının yürütülmesinde tam bir özerkliğe sahip herhangi bir devlet veya gümrük bölgesi DTÖ’ye katılabilir, ancak bunun için DTÖ’nün tüm kurallarını kabul etmesi gerekir.

DTÖ’nün kuruluş anlaşması çerçevesinde amaçları şu şekilde özetlenebilir:

Sürdürülebilir kalkınmayı ülke ekonomilerine özümseterek (istikrarlı bir gelir ve talep artışını, uluslararası ticarete yönelik çevreci bir kalkınma stratejisi oluşturulmasını, dünya kaynaklarının etkin kullanılmasını ve geliştirilmesini sağlayıcı önlemler alınmasını sağlayarak) başta en az gelişmiş ve gelişmekte olan ülkeler olmak üzere dünya ülkelerinin daha üst yaşam düzeylerine ulaşmasını sağlamak,

• Üretim ve ticaretin, serbest, şeffaf, rekabeti artırıcı ve adil (ayrımcı olmadan) bir şekilde gelişmesini sağlamak,
• Gelişmekte olan ülkelerin artan dünya ticaretinden yeterli düzeyde pay alabilmelerini sağlamak,
• Uluslararası ticareti engelleyici tarife, kota ve benzeri uygulamaların ve ayrımcı muamelelerin ortadan kaldırılarak ticaretin akışını hızlandırmak,
• Dünya üzerinde katılımcı ve kalıcı çok taraflı bir ticaret sistemi oluşturmak ve bu sistemin temel prensiplerinin bozulmamasını sağlamak.

Tüm DTÖ üyeleri, Temyiz Organı, Anlaşmazlıkların Halli paneller ve çok taraflı komiteler hariç, bütün örgüt konsey ve komitelerinin doğal üyesidir ve konsey ve komitelerin faaliyetlerine katılabilirler. Üye ülkeler DTÖ faaliyetlerine hükûmetten temsilci bir bakan (Bakanlar Konferansı’nda ülkesini temsil etmek için), uzman büyükelçiler (konsey ve komite çalışmalarında ülkesini temsil etmek üzere) veya hükûmetler tarafından görevlendirilen temsilcilerle (konsey ve komite çalışmalarında ülkesini temsil etmek üzere) katılabilmektedirler. Tüm komiteler, DTÖ üyelerinin aralarında seçecekleri bir başkan ve başkan yardımcısıyla faaliyetlerini yerine getirmektedirler. Komiteler üye ülkelere uzmanlık alanları ile ilgili danışmanlık yaparken, üyelerin sorunlarını dile getirdikleri ve çözüm aradıkları, öneriler getirdikleri ve konu ile ilgili istişarede bulundukları bir forum niteliği de taşımaktadır. DTÖ Sekretaryası 640 personeliyle, prosedürlerin yerine getirilmesi ve teknik ve idari konularda Komitelere destek vermektedir.

DTÖ’nün yapılanması içinde Anlaşmazlıkların Çözüm Organı ve Ticaret Politikası İnceleme Organı gibi temel organların yanı sıra Genel Konsey bünyesinde faaliyette bulunan alt organlar vardır:

Komiteler: Genel Konsey bünyesinde faaliyette bulunan çeşitli uzmanlık komiteleri mevcuttur: Ticaret ve Çevre Komitesi, Ticaret ve Kalkınma Komitesi, Bölgesel Ticaret Anlaşmaları Komitesi, Ödemeler Dengesi Kısıtlamaları Komitesi, Bütçe Finans ve Yönetim Komitesi, Diğer Komiteler.

Mal Ticareti Konseyi: Uluslararası mal ticareti GATT kapsamında yönlendirilmektedir. GATT’ın işleyişi bütün DTÖ üyesi ülkelerin temsilcilerinden oluşan Mal Ticareti Konseyinin (Mal Konseyi) sorumluluğu altındadır.

Ticari Fikrî Mülkiyet Hakları Konseyi: Fikrî mülkiyet hakları, zihinlerindeki yaratıcı fikirleri ile ilgili kişilere haklar verilmesidir. Fikrî mülkiyet hakları genellikle fikir üretenlere (yaratıcılara) belli bir süre için onlara, yaratıcılıklarını kullanmaları ile ilgili özel bir hak vermektedir.

Hizmet Ticareti Konseyi: Hizmet Ticareti Genel Anlaşması’nın (GATS) işleyişinden sorumludur. GATS, mesleki hizmetler, haberleşme hizmetleri, müteahhitlik ve ilgili mühendislik ve mimarlık hizmetleri, eğitim, çevre, mali, sağlık ve sosyal, turizm, seyahat ve ulaştırma hizmetleri gibi hizmet ticareti ile ilgili uluslararası tüm faaliyetleri, açıklık, şeffaflık ve adiliyet içinde, rekabeti ve ticareti artırıcı ve geliştirici bir şekilde düzenlemek üzere Uruguay Raundu sürecinde oluşturulmuştur.

Türkiye GATT’ın yerine DTÖ’nün oluşturulmasından sonra 26 Mart 1995 yılından bu yana DTÖ üyesi olarak DTÖ’nün faaliyetlerine katılmaktadır. DTÖ Ticaret Politikası İncelemeleri kapsamında Türkiye ile ilgili 6 adet ticaret incelemesi gerçekleştirmiştir. Türkiye’nin ticaret politikası her dört yılda bir DTÖ Ticaret Politikası İnceleme Organı tarafından gözden geçirilmektedir. İlki 1994 yılında yapılan Türkiye’nin ticaret politikaları incelemesinin altıncı ve sonuncusu 15 – 17 Mart 2016 tarihlerinde yapılmıştır. Bu son incelemede Türkiye’nin ekonomik başarılar ve bölgedeki ülkelere yapmış olduğu yardımlar övülmüştür.

Uluslararası Ticaret Merkezi (International Trade Center-ITC)

1964 yılında kurulan Uluslararası Ticaret Merkezi – ITC, ticaret ile ilgili teknik yardım sağlamada Birleşmiş Milletler sistemi içinde odak noktası olmuştur. ITC, Dünya Ticaret Örgütü (DTÖ) ve Birleşmiş Milletlerin ortak kuruluşudur. 2016 yılı itibarıyla 193 üyesi olan ITC’nin merkezi İsviçre’nin Cenevre şehrindedir. Uluslararası Ticaret Merkezi – ITC’nin temel amaçları şunlardır:

• Gelişmekte olan ülkelerde işletmelerin ekonomik gelişimini hızlandırmak suretiyle küresel pazarlarda daha rekabetçi olmalarını sağlamak,
• Birleşmiş Milletler’in Binyıl Kalkınma Hedefleri’ne ulaşılmasına katkıda bulunmak.

ITC, uzmanlık alanları kapsamında şu faaliyetler üzerine odaklanmıştır:

• Küçük ve orta ölçekli işletmelerin (KOBİ) dünya ticaret sistemine entegre olmasının sağlanması ve yenilikçilik yeteneğinin geliştirilmesi,
• KOBİ’lere sağaldığı desteklerin daha etkili olabilmesi için ticari destek kurumlarının hareket alanının ve etkinliğinin geliştirilmesi,
• Politikacıların kendi öncelikleri ve ticaret politikalarına yansıyan uygulamaları ile ilgili özel sektörün pazarlık gücünü arttırılması.
• ITC, şu beş temel birleştirici iş yönelimi ile faaliyetlerini yönlendirmektedir:
• İş ve ticaret politikası,
• İhracat stratejisi,
• Ticaret destek kurumların güçlendirilmesi,
• Ticaret zekası ve
• İhracatçı rekabet gücü.

ITC Üst Yönetim Komitesi, iki idari yönetici (İdari Yönetici ve Genel Direktör Yardımcısı) ve dört bölüm direktörlüğünden oluşmaktadır:

• İdari Direktör Ofisi: Stratejik planlama, dış ilişkiler ve iletişimden sorumludur. Bir idari direktör ve yardımcısından oluşmaktadır.
• Ülke Programları Bölümü: Ülke düzeyinde ITC projeleri koordine eder ve ithalatçı ülkelerle koordinasyonu sağlama hizmetini yerine getirir.
• Pazar Geliştirme Bölümü: Pazar analizi ve araştırması ve ticari bilgi hizmetleri faaliyetlerini yerine getirir ve ITC’nin özellik arz eden sektörlere yönelik çalışmalarının koordinasyonunu sağlar.
• İş ve Kurumsal Destek Bölümü: İhracatçı- ların rekabet edebilirliğini ve ticaret destek kurumlarının etkinliğinin artırılması üzerinde çalışmaktadır.
• Program Destek Bölümü: ITC için, bütçe hazırlama ve uygulama kontrol, muhasebe, insan kaynakları yönetimi, bina yönetimi, satınalma, seyahat ve kayıt hizmetleri ve bilgi teknolojileri hizmetleri gibi idari destek faaliyetlerinin gerçekleştirilmesini sağlar.

Miletlerarası Ticaret Odası (The International Chamber of Commerce-ICC)

Milletlerarası Ticaret Odası (ICC), mal ve hizmetler için serbest ve açık piyasa koşullarını oluşturmak ve sermayenin serbest dolaşımını sağlamak için ticaret ve yatırımı teşvik ederek iş dünyasına hizmet vermek üzere 1919 yılında Atlantik City –ABD’de kurulmuştur. Başlangıçta Belçika, İngiltere, Fransa, İtalya ve ABD özel sektörleri temsil eden iş çevresinden temsilcilerle oluşturulan ICC, şimdi 120’den fazla ülkeden binlerce dernekten oluşan geniş bir iş organizasyonuna dönüşmüştür. ICC’nın üyeleri dünyanın en etkili şirketlerin çoğunun yer aldığı ve çoğu büyük endüstriyel ve hizmet sektörünü temsil edildiği etkin bir kuruluştur.

ICC şu temel amaçlar çerçevesinde faaliyetlerini yürütmektedir:

• Uluslararası ticaretin önündeki engelleri ve bozulmaları ortadan kaldırırken, uluslararası ticareti ve yatırımları teşvik etmek,
• İşletmeler arasında, serbest ve adil rekabet ilkesine dayalı bir piyasa ekonomisi sistemini teşvik etmek,
• Özellikle tüm ülkelerin dünya ekonomisine entegre olması yaklaşımı çerçevesinde gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerin ekonomik büyümelerini teşvik etmek.

ICC’nin düzenleme kuralları ve standartları şu şekilde sıralanabilir:

• ICC Uluslararası Tahkim Mahkemesinin kuralları altındaki tahkim faaliyetleri her geçen zaman daha da önem kazanmaktadır. 1999’dan bu yana Mahkeme her yıl 500’den fazla dava kabul etmektedir.
• ICC’nin Belgeli Kredilere İlişkin Tektip Prensipler ve Uygulaması, her yıl dünya ticaretinin milyarlarca dolar tutarındaki finansmanını için banka uygulamalarının kurallarını içerir.
• ICC Incoterms®, çok sayıda sözleşmelerdeki sürekli olarak kullanılan standart uluslararası ticaret tanımlarını içerir. ICC model sözleşmeleri, yeterli hukuksal alt yapıları olmayan küçük işletmelerin faaliyetleri dolayısıyla ortaya çıkan hukuksal sorunlarını çözmede avantajlar sağlayacak ve faaliyetlerini kolaylaştıracaktır.
• ICC, başta küçük ölçekli işletmeler olmak üzere işletmelerin e-ticaretle ilgili işlemlerini kendi kendilerine yapabilmeleri için destek vermektedir. Reklam ve pazarlama üzerine ICC kodları, profesyonel derneklerin kodları ve ulusal mevzuatta sıklıkla dile getirilmektedir. ICC’nin büyüme ve refahın teşvik edilmesi ile ilgili düzenlemeleri ise şu şekilde sıralanabilir:
• ICC Doha Ticaret Raundunun başarısı için hükûmetlerin çabalarını desteklemektedir. ICC, Dünya Ticaret Örgütüne iş dünyasının önerilerini sunmaktadır.
• ICC, fikrî - ticari mülkiyet hakları, ulaştırma politikası, ticaret hukuku veya çevre gibi konuları ele alırken, hükûmetler ve iş dünyası arasında diyaloğu sağlamaktadır.
• Ticaret, yatırım ve diğer ticari konularda, basında ICC liderleri tarafından yapılan yorumlarla ICC’nin dünya üzerindeki etkinliğini artırmaktadır.
• Her yıl, ICC Başkanı G8 liderler toplantılarına iştirak etmekte ve bu zirvelerde ülkeler arasında ticareti arttırmak üzere iş görüşmelerinde bulunmaktadır.
• ICC, Birleşmiş Milletler ve onun kurumlarının temel iş ortağıdır.

ICC’nin üst düzeydeki yönetim organları Konsey, Başkanlık, Yönetim Kurulu ve Finans Komitesi’nden oluşurken, üye ülkelerdeki Millî Komiteler, bağlı organlarla da faaliyetlerini yürütmektedir (ICC Türkiye) :

ICC Konseyi, ICC’nın en yüksek karar organıdır. Her üye ülke belirlediği temsilciler ile Konsey’de temsil edilmektedir. Bu temsilciler iki yıl süre ile seçilmektedirler.

ICC Başkanlığı , Başkan, Başkan Yardımcısı ve bir evvelki Başkan’dan oluşmaktadır. Görev süreleri 2 yıldır. Başkan Yardımcısının süresi dolunca Başkanlığa atanmaktadır. Dış Ticarette Önemli Uluslararası Kuruluşlar

Yönetim Kurulu, Başkanlık ve Konsey tarafından üç yıl için seçilen 15 üyeden oluşmaktadır. Her yılın sonunda süresi dolan 5 üye ayrılmakta ve yerlerine 5 yeni üye seçilmektedir.

Finans Komitesi, ICC gelir ve giderlerini denetler. ICC kâr amaçlı bir kuruluş olmadığı için ICC’nın gelirleri, millî komite aidatları, konferans, seminer ve sempozyumlardan elde edilen gelirler, yayın satışları, ATA Karineleri, Tahkim Divanı ve kira gelirlerinden oluşmaktadır.

Millî Komiteler, ICC aldığı kararları Millî Komiteleri kanalı ile aynı anda çok sayıda ülkede duyurabilmektedir. Millî Komiteler üye ülke hükûmeti nezdinde bir girişimde bulunurken aynı anda diğer ülkelerde de benzeri faaliyetler yürütülmektedir.

Bağlı Organlar ise Dünya Odaları Federasyonu, Dünya Ticaret Hukuku Enstitüsü, Ticari Suçlar Servisidir.

Dünya Gümrük Örgütü (The World Customs Organization-WCO)

1947 yılında Avrupa Ekonomik İş birliği Komitesinde yer alan 13 ülkenin bir Çalışma Grubu oluşturma konusunda fikir birliğine varmalarıyla Dünya Gümrük Örgütünün kurulma çalışmaları başlamıştır. Bu Çalışma Grubu, GATT’nın prensipleri temelinde Avrupa Gümrükler Birliği kurulması üzerine çalışmalar gerçekleştirmiştir. 1948 yılında bu Çalışma Grubu iki komite oluşturmuştur: Ekonomik Komite ve Gümrük Komitesi. İlerleyen süreçte Ekonomik Komite, Ekonomik İş birliği ve Kalkınma Örgütüne (OECD), Gümrük Komitesi ise Gümrük İş birliği Konseyine (CCC) dönüşmüştür.

WCO’nün faaliyetlerinin yönlendirildiği komite, kurul ve çalışma grupları şunlardır: Politika Komisyonu, Kapasite Geliştirme, Eğitim ve Teknik Yardım Yüksek Düzeyli Çalışma Grubu , Kaçakçılık Alt – Komitesi, Mali Komite, Denetim Komitesi, Menşe Kuralları Teknik Komitesi, Gümrük Kıymetlemesi Teknik Komitesi , Armonize Sistem Komitesi, Armonize Sistem Gözden Geçirme Alt Komitesi, Armonize Sistem Çalışma Tarafı, Bilimsel Alt Komitesi, İcra Komitesi, Ticari Dolandırıcılık Çalışma Grubu, Elektronik Suç Uzman Grubu, Gümrük Muhafaza Ağ Yönetim Ekibi, Küresel Bilgi ve İstihbarat Stratejisi Proje Grubu, Daimi Teknik Komite, WCO/IATA/ICAO Gelişmiş Yolcu Bilgi Kılavuzları İletişim Komitesi, Revize Kyoto Sözleşmesi Yönetim Kurulu, Konteynerler Gümrük Sözleşmesi Yönetim Kurulu, İstanbul Konvansiyonu Yönetim Kurulu, Bilgi Yönetim Alt Komitesi, UPU / WCO İletişim Komitesi, ATA Konvansiyonu Sözleşme Tarafları, Küresel Bilgi ve İstihbarat Stratejisi Proje Grubu, Özel Sektör Danışma Grubu, GÜVENLİK Çalışma Grubu.

WCO’nün temel faaliyetleri ise şu şekilde sıralanabilir:

• Uyumlaştırma ve basitleştirme
• Güvenlik ve uygulama
• Ortaklık ve işbirliği
• Modernizasyon ve kapasite yaratılması

Türkiye, WCO bünyesinde yer alan şu sözleşme ve anlaşmalara taraf olmuştur (Ticaret Bakanlığı, AB ve Dış İlişkiler Genel Müdürlüğü: internet);

• Gümrük İş birliği Konseyi Kuruluş Anlaşması
• Eşyaların Geçici Kabulü için ATA Karnesi Hakkındaki Gümrük Sözleşmesi
• İstanbul Sözleşmesi (Geçici İthalat Sözleşmesi: Türkiye İstanbul Sözleşmesini 1990 yılında imzalamış ve bu Sözleşme 2005 tarihinden itibaren yürürlüğe girmiştir.)
• Revize Kyoto Sözleşmesi
• Armonize Mal Tanımı ve Kodlama Sistemi Uluslararası Sözleşmesi
• Nairobi Sözleşmesi (Gümrük Mevzuatına Aykırılıkların Men’i, Takibi ve Tahkiki için Karşılıklı İdari Yardım Uluslararası Sözleşmesi),
• SAFE Standartlar Çerçevesi.

Uluslararası Ödemeler Bankası (The Bank for International Settlements-BIS)

Uluslararası Ödemeler Bankası 1930 yılında kurulmuştur. BIS, Birinci Dünya Savaşı’ndan sonra yapılan Versay Antlaşması ile Almanya’nın dayatılan tazminat ödeme konusuyla ilgili olarak Young Planı (1930), kapsamında kurulmuştur.

BIS’nın temel misyonu, merkez bankaları için bir banka görevi üstlenerek, bu alanda uluslararası iş birliğini teşvik etmek ve parasal ve mali istikrarı sağlamalarında merkez bankalarına hizmet vermektir. Bu genel çerçeve içinde BIS şu misyonları yerine getirmektedir:

• Merkez bankaları arasında diyaloğu teşvik etmek ve iş birliğini kolaylaştırmak,
• Finansal istikrarı teşvik etmek için sorumlulukları dahilinde çeşitli otoritelerle (ulusal ve uluslararası ekonomik ve mali kuruluşların) diyaloğu desteklemek,
• Finansal danışma otoriteleri ve merkez bankalarını bir araya getirerek politik konular üzerinde araştırma faaliyetlerinin gerçekleştirilmesini sağlamak,
• Finansal işlemlerinde merkez bankalarına temel bir muhatap olarak hareket etmek,
• Uluslararası finansal faaliyetlerle bağlantılı bir vekil ya da bir ajans gibi hizmet vermek.

50’den fazla ülkeden yaklaşık 600 personeli ile faaliyetlerini sürdüren BIS’nın üç önemli karar organı vardır:

• Üye Merkez Bankaları Genel Kurulu
• Yönetim Kurulu
• Banka Yönetimi

Parasal ve mali istikrar ve uluslararası finansal sistem üzerine odaklı çeşitli komiteler ve kuruluşları bünyesinde barındıran BIS’nın faaliyetlerini yerine

getirmesinde teknik destek veren bir Sekretaryası mevcuttur. BIS’nın bünyesinde faaliyette bulunan komite ve kuruluşlar şunlardır:

• BIS Bankacılık Denetleme Basel Komitesi,
• Küresel Finansal Sistem Komitesi,
• Ödeme ve Takas Sistemleri Komitesi,
• Piyasalar Komitesi,
• Merkez Bankası Yönetim Grubu
• Merkez Bankası İstatistik Irving Fisher Komitesi.

Dünya Fikrî Mülkiyet Örgütü (The World Intellectual Property Organization-WIPO)

Dünya Fikrî Mülkiyet Örgütünün (WIPO) geçmişi 1800’lü yılların sonuna uzanmaktadır. 1873 yılında Viyana’da düzenlenen Uluslararası İcatlar Fuarı’na, yabancı katılımcılar fikirlerinin çalınabileceği ve sömürülebileceği korkusuyla katılmamaları dolayısıyla fikrî mülkiyet haklarının korunması ihtiyacı gündeme gelmiştir.

1996 yılında WIPO ve Dünya Ticaret Örgütü bir iş birliği anlaşması yaparak fikrî mülkiyet haklarının önemine dikkat çekmiş ve bir eş güdüm içerisinde dünyadaki fikrî mülkiyet konularını bir standarda kavuşturarak etkinliğini artırmayı amaçlamışlardır. 1898 yılında BIRPI bünyesinde sadece 4 sözleşme ile yönlendirilen fikrî mülkiyet haklarının korunması bugün WIPO bünyesinde 24 sözleşme ile yönlendirilmektedir. WIPO, bu sözleşmelerle şu faaliyetleri yürütmektedir;

• Ulusal fikrî mülkiyet mevzuatı ve prosedürleri uyumlaştırmak,
• Sınai mülkiyet hakları konusunda uluslararası uygulamalar için hizmet sunmak,
• Fikrî mülkiyet ile ilgili bilgi paylaşımı ve değişimini sağlamak,
• Gelişmekte olan ve diğer ülkelere fikrî mülkiyet ile ilgili yasal ve teknik yardım sağlamak,
• Özel fikrî mülkiyet anlaşmazlıklarının çözümünü kolaylaştırmak,
• Değerli fikrî mülkiyet hakları bilgilerine erişimi, kullanılması ve arşivlenmesi için bir araç olarak bilgi teknolojilerini düzenlemek.

WIPO’nün temel politika ve kararlarını belirleyen yönetim organları WIPO Genel Kurulu (WIPO Sözleşmesi 6. Madde), WIPO Konferansı (WIPO Sözleşmesi 7. Madde) ve WIPO Koordinasyon Komitesi’dir (WIPO Sözleşmesi 8. Madde). Ayrıca WIPO’ne üye devletlerin sendikalarının oluşturduğu kurullar da WIPO faaliyetlerinin belirlenmesinde söz sahibi olabilmektedirler. Geleneksel olarak her yıl Eylül ayının sonunda resmî ya da gayri resmî olarak WIPO üyelerini bir araya getiren bu toplantılarda, WIPO’nün çalışmalarının bir değerlendirmesi yapılmakta ve fikrî mülkiyet hakları ile ilgili gelecek politika yönelimleri tartışılmaktadır. Diğer karar organları ise Daimi Komitelerdir. Daimi Komiteler, Genel Kurul tarafından belirlenen amaç, hedef ve stratejilerin yerine getirilmesi için gerekli olan ihtiyaçları belirlemek için kurulmuştur. İlerleyen süreçte bu komiteler, komitelerin amaçları ve hedefleri değiştirilebilmektedir. Bu nedenle bu komiteler ad hoc (geçici) nitelik taşımaktadırlar. Bu komiteler şunlardır:

• Patent Kanunu Daimi Komitesi
• Markalar, Endüstriyel Tasarım ve Coğrafik İşaretler Kanunu Daimi Komitesi
• Telif Hakları ve İlgili Haklar Daimi Komitesi
• Bilgi Teknolojileri Daimi Komitesi
• Bunların yanı sıra temel nitelikte ve daimi statüde olan diğer komiteler ise şunlardır:
• Program ve Bütçe Komitesi
• Kalkınma ve Fikrî Mülkiyet Komitesi
• Fikrî Mülkiyet ve Genetik Kaynaklar, Geleneksel Bilgi ve Folklor Hükûmetlerarası Komitesi
• İcra Danışma Komitesi

WIPO’nün Cenevre’deki merkezinin dışında dünya üzerinde dört farklı yerde dış temsilcilikleri vardır:

• WIPO Brezilya Ofisi (Rio de Janeiro)
• WIPO Japonya Ofisi (Tokyo)
• WIPO New York Ofisi
• WIPO Singapur Ofis