HAYAT DIŞI SİGORTALAR - Ünite 1: Yangın ve Doğal Afet Sigortaları Özeti :
PAYLAŞ:Ünite 1: Yangın ve Doğal Afet Sigortaları
Giriş
Günümüzde dünyada ve Türkiye’de “ Hayat Dışı ” ve “ Hayat Grubu ” olmak üzere iki ana başlık altında çeşitli türlerde özel sigorta sözleşmesi (poliçeler) yapılmaktadır. Sigortacılık branşlar itibariyle “Mal Sigortaları” ve “Can Sigortaları” olmak üzere ikiye ayrılmaktadır.
2010 yılı itibariyle ülkemizde uygulanmakta olan sigorta branşları:
- Mal Sigortaları: Yangın ve Doğal Afetler, Kara Araçları, Raylı Araçlar, Hava Araçları, Su Araçları, Nakliyat, Genel Zararlar, Kredi Sigortası, Emniyeti Suistimal, Finansal Kayıplar, Hukuksal Koruma, Destek.
- Can Sigortaları: Hayat, Kaza, Hastalık / Sağlık.
-
Sorumluluk Sigortaları:
Kara Araçları Sorumluluk, Hava Araçları Sorumluluk, Su Araçları
Sorumluluk, Genel Sorumluluk.
Yangın Sigortaları
Yangın sigortası özel veya ticari amaçla kullanılan her türden bina ve muhteviyatı, kendiliğinden meydana gelen tehlikelerin neden olduğu fiziki hasarlara karşı teminat altına alan sigortadır. Taşınmaz mallarda; binaların dışındaki bahçıvan evi, garaj, su deposu, kömürlük gibi eklentiler ile binaların içlerinde veya üzerlerinde bulunan her çeşit sabit tesisat, asansör ve yürüyen merdivenler, yıldırımlık, televizyon anteni gibi binayı tamamlayan şeyler ile temeller ve istinat duvarları, bahçe ve çevre duvarları, rıhtımlar, teraslar, iskeleler, çeşmeler, bina dışındaki heykeller, sarnıç ve havuzlar gibi şeyler poliçede belirtilmeleri kaydıyla sigorta bedelinin kapsamı içindedir ve sigorta bedelinin tespitinde arsa kıymeti dikkate alınmaz. Sigortalı yerlerde bulunan taşınır mallarda ise; sigortalı şeyler nitelikleri bakımından madde veya gruplara ayrılmış ise bu madde ve gruplardan herhangi birinin içine giren ve sigortalı şeylerin hepsi için tek bir sigorta bedeli öngörülmüş ise bu bedele ilişkin tanım içine giren her şey sigorta kapsamı içindedir. Yalnız sigorta ettirene ve kendisiyle birlikte oturan aile bireyleri veya birlikte yaşadığı kişiler ve çalışanlarına ait şeyler de sigorta kapsamı içindedir.
Yangın Sigortası Risk Grupları: Yangın riski güvence altına alınırken, risk aşağıda belirtilen üç gruptan hangisine ait ise, poliçe o grup ile ilgili özellikler göz önünde bulundurularak hazırlanır. a) Sivil riskler, b) Ticari – sınai riskler, c) Hususi fiyatlı riskler.
Yangın Poliçelerinde Ek Risk Türleri: Vereceği maddi zararlar teminat kapsamı içinde olan haller: Deprem ve Yanardağ Püskürmesi, Yer kayması, Dahili su, Sel ve su baskını, Fırtına, Grev, lokavt, kargaşalık, halk hareketleri, kötü niyetli hareketler, terör, Taşıt çarpması, Duman, is, kirlenme, Kendi kendine yanma, Kar ağırlığı vb.dir.
Teminat Dışında Kalan Haller: Savaş, her türlü savaş olayları, istila, yabancı düşman hareketleri, çarpışma, iç savaş, ihtilal, isyan, ayaklanma ve bunların gerektirdiği inzibati ve askeri hareketler nedeniyle meydana gelen bütün zararlar; Herhangi bir nükleer yakıttan veya nükleer yakıtın yanması sonucu nükleer artıklardan veya bunlara atfedilen sebeplerden meydana gelen iyonlayıcı radyasyonların veya radyo-aktivite bulaşmalarının ve bunların gerektirdiği askeri ve inzibati tedbirlerin sebep olduğu bütün zararlar; Kamu otoritesi tarafından sigortalı şeyler üzerinde yapılacak tasarruflar sebebiyle meydana gelen bütün zararlar; Yangın çıkarmaksızın; sigortalı şeylerin kendi ayıplarından, mayalanmalarından, kavrulmalarından veya bünyelerinde meydana gelen bozulmalar ile kavrulmalar nedeniyle uğradıkları zararlar; Yangın çıkarmaksızın; sigortalı şeylerin işlenmek için veya başka faydalı bir maksatla ateşe veya sıcaklığa tutulmasından, ateş bulunan bir yere düşmesinden veya atılmasından veya alev almaksızın kavrulma veya yanmasından veya ısıtma, aydınlatma, ütüleme aletleri ile lamba, mum, sigara ve bunların benzerlerine temasından doğan zararlar; Yangın çıkarmaksızın; elektrikle çalışan her türlü elektronik alet, tesisat ve kordonlarının elektrik cereyanına bağlı bulundukları sırada bu cereyan yüzünden kısa devre, topraklama, voltaj iniş çıkışları ve bu yüzden ısınma ve endüksiyon cereyanı gibi nedenlerle uğrayacakları zararlar; Alçak basınç sebebiyle kapların içeri doğru çökmesi, yırtılması ve sair şekilde deformasyonu, yıpranması ile santrifüj kuvvetler ve mekanik olaylar nedeniyle sigortalı cihaz ve motorlarda meydana gelen bütün zararlardır.
Yangın Sigortası Üretiminde Özel Uygulamalar: Yangın poliçelerinde özel uygulamalar söz konusudur: Abonman Sigortaları (Poliçeleri), Kira Kaybı Sigortaları, Yenileme Sigortaları, İlk Ateş Sigortaları, Değişken Sigortalar, Mutabakatlı Değer Sigortalar, Paket Sigortalar (Poliçeler), Değer Kaybına Dirençli Sigortalardır.
Hasar ve Tazminat:
Rizikonun Gerçekleşmesi Halinde Sigorta Ettiren / Sigortalının Yükümlülükleri : Rizikonun gerçekleştiğini öğrendiği tarihten itibaren en geç beş iş günü içinde sigortacıya bildirimde bulunmak; Gerekli kurtarma ve koruma önlemlerini almak ve bu amaçla sigortacı tarafından verilen talimata elinden geldiği kadar uymak; Sigortacı veya yetkili kıldığı kimselerin, makul amaçlarla ve uygun şekillerde hasara uğrayan bina ve yerlere girmesine, bunları teslim almasına, el koymasına, muhafaza altına almasına ve zararı azaltmaya yönelik girişimlerde bulunmasına izin vermek; Zorunlu haller dışında, hasar konusu yer veya şeylerde bir değişiklik yapmamak; Sigortacının isteği üzerine, rizikonun gerçekleşmesi nedenlerini ayrıntılı şekilde belirlemeye, zarar miktarıyla delilleri saptamaya, rücu hakkının kullanılmasına yararlı ve sigorta ettiren için sağlanması mümkün gerekli bilgi ve belgeleri gecikmeksizin sigortacıya vermek; Zararın tahmini miktarını belirtir yazılı bir bildirimi makul ve uygun bir süre içinde sigortacıya vermek; Sigortacının veya yetkili kıldığı temsilcilerinin sigortalı yer veya şeylerde ve bunlarla ilgili belgeler üzerinde yapacakları araştırma ve incelemelere izin vermek; Sigortalı yer veya şeyler üzerine başkaca sigorta sözleşmeleri varsa bunları sigortacıya bildirmektir.
Sigorta ettiren/Sigortalı bu sözleşme ile temin olunan rizikoların gerçekleşmesinde zararı önlemeye, azaltmaya ve hafifletmeye yarayacak önlemleri almaktır.
Rizikonun Gerçekleşmesi Halinde Sigortacının Hakları ve Yükümlülükleri: Riziko gerçekleştiğinde, sigortacı veya yetkili kıldığı kimseler, sigorta edilmiş bina ve şeyleri muhafaza altına almak ve zararı azaltmak amacıyla makul ve uygun şekillerde, hasara uğrayan bina ve yerlere girebilir ve sigorta edilmiş bina veya şeylerin kendisine teslimini isteyebilir. Sigortacı hasar miktarına ilişkin belgelerin kendisine verilmesinden itibaren bir ay içerisinde gerekli incelemelerini tamamlayıp hasar ve tazminat miktarını tespit edip sigortalıya bildirmek zorundadır.
Hasar tespiti: Bu sözleşme ile sigorta edilmiş şeylerde meydana gelen zararın miktarı taraflar arasında yapılacak anlaşmayla tespit edilir. Taraflar anlaşamadıkları takdirde, her biri kendi hakem-bilirkişisini seçer ve bu hususu noter eliyle diğer tarafa bildirir. Taraflardan herhangi biri, diğer tarafça yapılan tebliğden itibaren 15 gün içinde hakembilirkişisini seçmez ya da anlaşamazlar ise, taraf hakembilirkişisi veya üçüncü hakem-bilirkişi, hasar yerindeki ticaret davalarına bakmaya yetkili mahkeme tarafından seçilir. Sigortalının ölümü, seçilmiş bulunan hakembilirkişinin görevini sona erdirmez. Hakem-bilirkişi kararlarına ancak, tespit edilen zarar miktarının gerçek durumdan önemli şekilde farklı olduğu anlaşılır ise itiraz edilebilir.
Tazmin Kıymetlerin Hesabı:
- Sigorta tazminatının hesabında sigortalı şeylerin rizikonun gerçekleşmesi anındaki tazmin kıymeti esas tutulur.
- Rayiç bedel esasına göre tanzim edilen poliçelerde; teminat kapsamına dâhil edilmiş olan kıymetlerin tazminat ödemelerinde çeşitli sebeplerden doğan kıymet eksilmeleri düşülür ve varsa yenilerinin belirgin randıman ve nitelik farkları da ödenecek tazminattan indirilir.
- Yeni değer esasına göre tanzim edilen poliçelerde, teminat kapsamına dahil edilmiş olan kıymetlerin tazminat ödemelerinde.
Mutabakatlı Değer: Sigorta sözleşmesinin yapılması sırasında veya sigorta süresi içinde, sigorta konusu bina, sabit tesisat, makineler, demirbaşlar veya ev eşyasının değeri, sigorta ettiren ve sigortacının oybirliği ile seçtikleri bilirkişiler tarafından saptanır ve rizikonun gerçekleşmesi durumunda tazminatın hesabında bu değere taraflarca itiraz olunamaz.
Sigortacının sorumluluğu, sigortalı şeyler nitelikleri bakımından madde veya gruplara ayrılmış ise bu madde ve gruplarla ilgili bedellerle sınırlıdır. Sigortalı şeyler üzerinde birden çok sigorta varsa tazminat miktarının saptanmasından sonra sigortacı payına düşen kısmı öder. Sigortalı şeyler hem yangın hem de nakliyat poliçesi kapsamında teminat altına alınmış ise, yangın sigortacısının yükümlülüğü nakliyat sigortacısının yükümlülüğünden sonra başlar.
Tazminat hakkınının eksilmesi veya düşürülmesi : Sigorta ettiren/Sigortalı, rizikonun gerçekleşmesi halinde yükümlülüklerini yerine getirmez ve bunun sonucu zarar miktarında bir artış olursa, sigortacının ödeyeceği tazminattan bu suretle artan kısım indirilir. Ayrıca, rizikonun gerçekleşmesine kasten sebebiyet verir veya zarar miktarını kasten artırıcı eylemlerde bulunursa, bu poliçeden doğan hakları düşer.
Hasar ve Tazminat sonuçları:
- Sigortacı kesinleşmiş olan tazminat miktarını en geç bir ay içerisinde sigorta ettirene/sigortalıya ödemek zorundadır.
- Sigortacı, ödediği tazminat tutarınca hukuken sigorta ettiren/sigortalı yerine geçer.
- Sigorta edilmiş rizikonun gerçekleşmesi ile tam zıya meydana geldiği takdirde sigorta teminatı sona erer.
- Sigorta bedelinin madde veya gruplara ayrılmış olması hallerinde de aynı yöntem uygulanır.
- Sigorta bedelinin eksildiği hallerde, sigorta ettirenin istediği tarihten itibaren sigorta bedeli yükseltilebilir. Kısmi hasarlarda, taraflar sigorta sözleşmesini feshetme hakkına sahiptir.
Diğer Hükümler:
Sigorta ücretinin ödenmesi ve sigortacının sorumluluğunun başlaması: Sigorta priminin tamamının, prim taksitle ödenmesi kararlaştırılmışsa peşinatın akit yapılır yapılmaz ve en geç poliçenin teslimi karşılığında ödenmesi gerekir. Prim veya peşinat ödenmediği takdirde poliçe teslim edilmiş olsa dahi sigortacının sorumluluğu başlamaz ve bu husus poliçenin yüzüne yazılır.
Sigorta ettirenin sözleşme yapıldığı sırada beyan yükümlülüğü: Sigortacı sözleşmeyi, sigorta ettirenin teklifnamede, teklifname yoksa poliçe ve eklerinde yazılı beyanına dayanarak yapmıştır.
Sigorta ettirenin sigorta süresi içinde ihbar yükümlülüğü ve sonuçları:
- Değişiklik, sigortacının sözleşmeyi yapmamasını veya daha ağır şartlarla yapmasını gerektiren hallerden ise; sigortacı, sekiz gün içinde sözleşmeyi fesheder veya prim farkını talep etmek suretiyle sözleşmeyi yürürlükte tutar.
- Değişiklik, rizikoyu hafifletici nitelikte ise; sigortacı, bu değişikliğin yapıldığı tarihten sözleşmenin sona ermesine kadar geçecek süre için hesap edilecek prim farkını sigorta ettirene geri verir.
- Sigortacının sözleşmeyi bu değişikliklere göre yapmamasını gerektiren hallerde ise sigortacı durumu öğrenmeden önce,
- sigortacının fesih ihbarında bulunabileceği süre içinde
- Fesih ihbarının hüküm ifade etmesi için geçecek süre içinde riziko gerçekleşirse sigortacı tazminatı öder.
Birden Çok Sigorta: Sigortalanmış şeyler üzerine sigorta ettiren başka sigortacılarla aynı rizikolara karşı ve aynı süreye rastlayan başka sigorta sözleşmesi yapacak olursa bunu önceki sigortacılara derhal bildirmekle yükümlüdür.
Menfaat sahibinin değişmesi: Sözleşme süresi içinde menfaat sahibinin değişmesi halinde, sigortanın hükmü devam eder ve sigorta ettirenin sözleşmeden doğan hak ve borçları yeni hak sahibine geçer.
Sigorta yeri ve değişmesi hali: Sigorta teminatı, sigorta sözleşmesinde belirtilen yer veya yerler için geçerli olduğundan, sigortalı şeylerin bulunduğu yerin değiştirilmesi halinde madde birden çok sigorta hükümleri için uygulanır.
Tebliğ ve ihbarlar: Sigorta ettirenin/Sigortalının bildirimleri sigorta şirketinin merkezine veya sigorta sözleşmesine aracılık yapan acenteye, noter eliyle veya taahhütlü mektupla yapılır. Sigortacı tarafından yapılan fesih ihbarı postaya veya notere verildiği tarihten itibaren 15 gün sonra, sigorta ettiren/sigortalı tarafından yapılan fesih ihbarı ise postaya veya notere verildiği takip eden gün öğleyin saat 12.00'de hüküm ifade eder.
Eksik Sigorta: Poliçede belirtilen sigorta bedeli, sigorta edilen menfaatin, hasara uğradığı andaki değerinden düşük olduğu takdirde, menfaatin bir kısmının zarara uğraması halinde sigortacı, aksine sözleşme bulunmadıkça sigorta bedelinin sigorta değerine olan oranı neden ibaretse zararın o kadarından sorumludur.
Aşkın Sigorta: Sigorta bedeli sigorta olunan menfaatin değerini aşarsa sigortanın bu değeri aşan kısmı geçersizdir.
Muafiyetler: Tespit olunan bir miktara veya sigorta bedelinin belli bir yüzdesine kadar olan hasarların veya belli bir yüzdesinin sigortacı tarafından tazmin edilmeyeceği kararlaştırılabilir.
Sigorta başlangıcı ve sonu: Sigorta, poliçede başlama ve sona erme tarihleri olarak yazılan günlerde, öğleyin saat 12.00'de başlar ve öğleyin saat 12.00'de sona erer.
Sigortacı ve sigortacı adına hareket edenler sigorta ettirene ve sigortalıya ait olarak öğreneceği ticari veya mesleki sırların saklı tutulmamasından doğacak zararlardan sorumludur.
Yetkili Mahkeme: Sigortacı aleyhine açılacak davalarda, sigorta şirketi merkezinin veya aracı acentenin ikametgâhının veya rizikonun gerçekleştiği yerde, sigortacı tarafından açılacak davalarda ise davalının ikametgâhının bulunduğu yerde ticaret davalarına bakmakla görevli mahkemedir.
Yangına Bağlı Kâr Kaybı Sigortası
Yangın poliçeleri, gerçekleşen hasar sonrasında kaybedilen malın değerini tazmin ettiğinde, zaman zaman sigortalı hasardan önceki haline dönememiş ve bu poliçe türü, sigortalıya elde etmesi kesin olan kâr kaybını bu dönem içinde yapmak zorunda kaldığı sabit giderleri ödeyecek şekle getirilmiştir. Bu sigorta ile; taşınır ve taşınmaz değerlerde ortaya çıkan hasar ve kayıplar sonucu oluşan kâr kayıpları, sigortacı tarafından sigorta bedeline kadar teminat altına alınmıştır.
Tazminat kapsamı: Kâr kaybı teminatı verilecek durumlar, teminat altına alınmış olan haller arasından sigorta ettiren ile sigortacı tarafından serbestçe kararlaştırılır.
Tazminat süresi: Sigortacı, hasarın meydana geldiği andan ticari faaliyetin aksamasının tamamen giderildiği ana kadar geçecek süre içinde ve poliçede belirtilen azami tazminat süresini aşmamak kaydıyla, meydana gelecek kâr kaybından sorumludur.
Teminat Dışında Kalan Haller: a) Yangın sigorta sözleşmesi ve teminat altına alınmamış hallerden meydana gelen kâr kaybı, b) Kâr kaybı poliçesinde belirtilmiş olan haller dışında kalan rizikolardan kaynaklanan kâr kayıpları, c) Sigortalının iflası veya işletmenin faaliyetine son verilmesinden sonra oluşan kâr kayıplarıdır.
Sigortacının sorumluluğu: Sigorta poliçesinde belirtilen sigorta bedeliyle sınırlıdır.
Eksik sigorta: Sigortalı veya sigorta ettiren, sigorta sözleşmesini sigorta bedelini aşmayan zararın tamamının sigortacı tarafından ödeneceği şeklinde değiştirebilir ve sigortalı, sigortacı tarafından talep edilen prim farkını, esas primin ödenmesine ilişkin hükümler uyarınca öder.
Aşkın sigorta: Sigorta bedeli veya sigortacının ödemeyi kararlaştırdığı miktarın, brüt kâr oranının senelik ciroya veya tazminat süresi 12 aydan fazla ise standart ciroya uygulanması sonucu elde edilen miktarı aşması halinde, sigortanın bu miktarı aşan kısmı geçersizdir.
Muafiyetler: Sigorta ettiren ve sigortacının belirlediği muafiyetler poliçeye yazılır.
Sigortanın başlangıcı ve sonu: Sigorta, poliçede başlama ve sona erme tarihi olarak yazılan günlerde, Türkiye saatiyle öğlen saat 12.00'de başlar ve öğlen saat 12.00'de sona erer.
Hasar ve tazminat: Rizikonun gerçekleşmesi halinde sigorta ettirenin veya sigortalının yerine getirmekle yükümlü oldukları çeşitli hususlar mevcuttur.
Kar kaybını azaltıcı önlemler: Sigorta ettiren ve/veya sigortalı, işbu sözleşme ile temin olunan rizikonun gerçekleşmesi halinde zararı önlemeye, azaltmaya ve hafifletmeye yarayacak önlemler ile sigortacı tarafından bu yönde alınması istenen önlemleri almakla yükümlüdür.
Alternatif işyerinde faaliyet: Sigortalının faaliyetini sözleşmede tanımlanandan farklı bir işyerinde yürütmesi durumunda elde edilen gelir, sigortalının temin ettiği cironun hesaplanmasında dikkate alınır.
Doğal Afet Sigortaları
İklim değişikliklerinin neden olduğu doğal afetlerden ve özellikle depremden Türkiye de etkilenmektedir.
Doğal Afet Sigortaları ve DASK: Türkiye’de geçmişte yaşanan depremlerden sonra kamu otoritesince deprem zararlarının en aza indirilmesi amacıyla alınan tedbirlerin en önemlilerinden birisi, meskenlerde depremin neden olacağı maddi zararların tazmin edilmesini sağlamaya yönelik olarak uygulamaya konulan Zorunlu Deprem Sigortası’na ilişkin düzenlemedir. 27.09.2000 tarihinden itibaren kapsamdaki konutlar için deprem sigortası yaptırmak zorunlu hale getirilmiştir.
Zorunlu Deprem Sigortası ve Özellikleri:
- Kapsamdaki bütün konutları, ödenebilir bir prim karşılığında sigorta güvencesi altına almak
- Devletin depremlerden kaynaklanan mali yükünü azaltmak
- Sigorta sistemi yoluyla risk paylaşımı sağlamak
- Sigorta sistemini sağlıklı yapı üretiminde kullanmaktır.
Zorunlu deprem sigortası kapsamı: 634 sayılı Kat Mülkiyeti Kanunu kapsamındaki bağımsız bölümler, tapuya kayıtlı ve özel mülkiyete tabi taşınmazlar üzerinde mesken olarak inşa edilmiş binalar, bu binalar içinde yer alan ve ticarethane, büro ve benzeri amaçlarla kullanılan bağımsız bölümler ile doğal afetler nedeniyle Devlet tarafından yaptırılan veya verilen kredi ile yapılan meskenler zorunlu deprem sigortasına tabidir. ''Afet Sigortaları Kanunu''na göre ''tsunami'' de zorunlu deprem sigortası kapsamına alınmıştır.
Zorunlu Deprem Sigortasının Kapsamı Dışında Kalan Binalar:
- Kamu kurum ve kuruluşlarına ait binalar
- Köy yerleşim alanlarında yapılan binalar
- Tamamı ticari veya sınai amaçla kullanılan binalar
- 27 Aralık 1999 tarihinden sonra inşa edilmiş olan ancak ilgili mevzuat çerçevesinde inşaat ruhsatı bulunmayan bağımsız bölümler ve binalar
- İnşaatı henüz tamamlanmamış binalar
- Tapuya kayıtlı bulunmayan ve özel mülkiyete tabi olmayan arazi ve arsaların hazine arazileri üzerine inşa edilmiş binalar
- Mesken olarak kullanıma uygun olmayan, bakımsız, harap veya metruk binalardır
Teminat Dışında Kalan Haller: Enkaz kaldırma masrafları, kâr kaybı, iş durması, kira mahrumiyeti, alternatif ikametgah ve işyeri masrafları, mali sorumluluklar ve benzeri dolaylı zararlar, Her türlü taşınır mal, eşya ve benzerleri, Ölüm dahil olmak üzere tüm bedeni zararlar, Manevi tazminat talepleri, Deprem ve yangın, infilak, tsunami veya yer kaymasının dışında kalan hasarlar, Binanın kendi kusur ve özellikleri nedeniyle zamanla oluşan zararlardır.
Zorunlu Deprem Sigortası Tarife ve Talimatı: Zorunlu Deprem Sigortası kapsamındaki binalar için belirlenecek sigorta bedeli, Zorunlu Deprem Sigortası Tarife ve Talimatında yapı türlerine göre belirlenen birim metrekare fiyatı ile konutun brüt metrekaresinin çarpımı sonucunda bulunmaktadır. Zorunlu Deprem Sigortasında prim tutarını, a) Binanın bulunduğu deprem risk bölgesi, b) Binanın yapı tarzı ve c) Meskenin brüt yüzölçümü faktörleri etkilemektedir.
Hasar ve Tazminat: Rizikonun Gerçekleşmesi Halinde, Sigorta Ettirenin ya da Sigortalının Yükümlülükleri: En geç on beş işgünü içinde DASK’a veya Kurum nam ve hesabına sözleşmeyi yapan sigorta şirketine bildirimde bulunmak, DASK görevlilerinin veya yetkili kıldığı kimselerin, hasara uğrayan binalara girmesine ve zararı azaltmaya yönelik girişimlerde bulunmasına izin vermek, Sigortalı bina/yer üzerinde deprem teminatı bulunan başkaca sigorta sözleşmeleri varsa bunları DASK’a bildirmektir.
Sözleşme ile sigorta edilmiş binalarda meydana gelen zararın nedeni, niteliği ve miktarı DASK’ın veya yetkili kıldığı kimselerin belirlemelerine göre taraflar arasında yapılacak anlaşmayla tespit edilir. Rizikonun gerçekleştiği yer ve tarihte, binanın piyasa rayiçlerine göre hesaplanan yeniden yapım maliyeti esas alınır. Tazminat miktarının tespit edilmesinden sonra DASK, kesinleşmiş olan tazminat miktarını en geç takip eden bir ay içerisinde hak sahibine ödemek zorundadır. DASK, hukuken sigortalının yerine geçer ve sigortalının zarardan dolayı üçüncü şahıslara karşı dava hakkı varsa bu hak, DASK’a intikal eder. Deprem sonucu tam hasar meydana geldiği takdirde, tazminatın ödenmesi ile birlikte sigorta teminatı sona erer.
Çeşitli Hükümler: Sigorta primi her türlü vergi, resim ve harçtan muaftır ve sigorta primi, sözleşme yapılır yapılmaz poliçenin teslimi karşılığında peşinen ödenir. Sigortalının veya sigorta ettirenin beyanının gerçeğe aykırı veya eksik olması halinde, DASK veya aracı kılınan ilgili sigorta şirketi durumu öğrendiği andan itibaren 15 gün içerisinde prim farkının ödenmesini sigorta ettirenden talep eder. Sözleşme süresi içinde, menfaat sahibinin değişmesi halinde, sigortanın hükmü yeni menfaat sahibi ile devam eder. Sigorta ettirenin bildirimleri, DASK adına sözleşmeye aracılık yapan sigorta şirketine yazılı olarak yapılır. DASK aleyhine açılacak davalarda yetkili mahkeme, DASK’ın bulunduğu veya rizikonun gerçekleştiği yerde, DASK tarafından açılacak davalarda ise, davalının ikametgahının bulunduğu yerde, ticaret davalarına bakmakla görevli mahkemelerdir. Sigorta sözleşmesinden doğan bütün talepler, sözleşmenin sona ermesinden itibaren iki yılda zaman aşımına uğrar. Zorunlu Deprem Sigortası’nın zorunlu olmasına rağmen bu sigortayı yaptırmayanlar için cezai yaptırımlar yer almamaktadır. Zorunlu Deprem Sigortası yaptırması gerekirken bunu ihmal edenler, bu sigorta kapsamında karşılanacak zararlar için doğal afetlerle ilgili mevzuat çerçevesinde hak sahibi olamamaktadır.