Ünite 7: Coğrafi Bilgi Sistemlerinde Öznitelik Verilerine Bağlı Sorgulamalar

Giriş

Coğrafi bilgi sistemleri yazılımları, yeryüzü şekillerini konumsal nesneler (feature) kullanarak tanımlar ve çizgi ve poligon konumsal nesnelerini kullanır. Konumsal veritabanı kavramı, bu konumsal nesne ve konum verilerinin veritabanlarındaki tablolar içinde saklanması düşüncesi ile ortaya çıkmıştır. Öznitelik (attribute) verileri ise konumsal nesnelerin nitelik, nicelik gibi karakteristik özelliklerini tanımlayan, konumsal nesne ile ilişkili ve konum bilgisi içermeyen verilerdir.

Coğrafi bilgi sistemleri yazılımlarında konumsal nesnenin geometrik şekli ve konum bilgisi, öznitelik verileri ile aynı tablo içinde kayıt olarak saklanmakta ve işlenebilmektedir. Bu sayede konumsal nesneler ve öznitelik verileri ilişkisi kayıt bazında oluşturulabilmektedir. Konum bilgileri veritabanı tablolarında “geometry” ya da “shape” isimli veri alanlarında bulunur. Bu veri alanlarında bulunan verinin okunması ile konumsal nesneler görsel arayüzlerde kullanıcıya harita olarak sunulur.

CBS yazılımları, veritabanı tablolarında saklanan konumsal ve aynı tabloda bulunmayan öznitelik verileri ile tematik verileri birbirlerine ilişkiler yolu ile bağlar. Tablolar arası ilişkiler, konumsal verilere ait oluşturduğumuz eşsiz ve tanıtıcı numaraların öznitelik ya da tematik tablolarında da kullanılarak, birbirleriyle bu eşsiz numaralar aracılığıyla bağlanmasıyla oluşturulur. Bu sayede araştırdığımız bir değeri görsel platformda geometrik şekillerle ifade edebilir ya da tersi bir şekilde araştırdığımız bir geometrik ifadenin tematik değerlerini gösterebiliriz.

Tematik veri, konumsal veritabanı içerisinde tanımlanan ve saklanan, genellikle tek katman içerisinde organize edilip sunumu yapılan, mantıksal olarak gruplanmış veridir.

Öznitelik Verilerine Bağlı Sorgulamalar

Özniteliğe bağlı sorgulamalar, haritadaki veri katmanlarının yazınsal verilerinin, belirtilen koşullara göre seçiminin yapıldığı tematik sorgulamalardır. Bir karşılaştırma yapıldığında yapı olarak standart veritabanı sorgulamasından farksızdır. Ancak sonuç itibarıyla sorgulanan verilerin harita üzerinde gösterilmesi ile bir fark yaratır. Yapılan sorgulama sonucunun harita üstünde görüntülenebilmesi yani öznitelik verilerinden harita elemanlarına ulaşılabilmesi ya da tersi uygulanarak harita elemanlarından öznitelik verilerine ulaşılabilmesi, coğrafi bilgi sistemlerinin en önemli özelliklerinden birisidir.

Tematik sorgulama, veritabanında tablolar halinde bulunan öznitelik verilerinin, belirlediğimiz bir ölçütü veya ölçütleri karşılayanlarını ya da karşılamayanlarını belirleme işlemidir.

Coğrafi Bilgi Sistemleri yazılımları da tablolar içinde sakladığı verilerini sorgularken, veritabanı platformunda sorgulama için geliştirilmiş araç olan SQL (Structured Query Language) kullanır. Sorgulama oluşturduğu sonuca göre iki şekilde sınıflandırılabilir. Bunlar, doğrudan sorgu ve işleme olarak tanımlanır.

Doğrudan sorgu (direct query): Kullanıcının doğrudan SQL ile ya da uygulama arayüzüyle veriye etkileşimli bir şekilde ulaşımıdır. Sorgu sonucunda istenen veriler ayrıştırılarak bir altküme tablosunda, orijinal veri değiştirilmeden çıkarılırlar. Bu sınıfta sorgulama, veritabanında tablolar halinde bulunan verilerin SELECT ifadesiyle, belirlediğimiz bir ölçütü veya ölçütleri karşılayanlarını ya da karşılamayanlarını belirleme işlemidir. Veritabanında tek bir tablo üzerinde sorgulama yapılabildiği gibi, birden çok tablonun bir arada sorgulanması da mümkündür.

İşleme (manipulation): Kullanıcının sorgulama sonucu orijinal veriyi silmesi, güncellemesi, veri eklemesi ya da sorgulamadan elde edilen sonuçlarla yeni konumsal nesne veya konumsal bilgi oluşturması işlemidir. Başlıca veri işleme komutları; veritabanı içerisinde bulunan verilerin üzerine ekleme yapmak için INSERT, veritabanındaki verileri silme işlemi için DELETE ve veritabanındaki bir veriyi değiştirmek için UPDATE ifadeleridir. Coğrafi bilgi sistemleri yazılımları, veritabanı olarak kurumsal veritabanları (enterprise geodatabase), dosya tabanlı konumsal veritabanı (file base geodatabase) ya da kişisel konumsal veritabanı (personal geodatabase) kullanırlar.

CBS yazılımları veri işleme fonksiyonlarına genellikle öznitelik sorgulama arayüzlerinde izin vermez. Bu fonksiyonları farklı arayüzler üzerinden kullanırlar. Bu fonksiyonların SQL formları, daha çok CBS sunucu (server) yapılarının veri yönetiminde kullanılır. CBS’de öznitelik verilerine bağlı sorgulamalar, doğrudan sorgulama sınıfına girmektedir. SELECT komut ifadesinden sonra, boşluk bırakılarak seçilmek istenen veri sütununun alan adı yazılır. Eğer seçilmek istenen birden fazla sütun varsa seçilmek istenen sütunların alan adları arasına virgül koyularak SQL ifadesi yazılır. Şayet tablodaki bütün sütunların seçilmesi isteniyorsa alan adları yerine * (yıldız) karakteri kullanılarak bu seçim yapılabilmektedir. Seçilmek istenen sütunların ait olduğu tablo FROM ifadesinden sonra belirtilir. Bu ifadeden sonra bir boşluk bırakılarak tablo adı yazılır (s:146, Resim 7.4).

Yapılan sorgulama işleminde, veri sütunundaki tüm veriler yerine, bir veya daha çok koşula bağlı veri grubu bulunmak istenirse sorgulama dilinde WHERE ifadesini kullanmak gerekir. Türkçe “nerede” anlamına gelen bu ifade ile belirlenen ölçütleri oluşturmada, bu ölçütleri aramada ve karşılaştırmada operatörlerden faydalanılır.

SELECT-FROM-WHERE komut bloku SELECT ifadesinin en temel ve yaygın olarak kullanılan halidir. Coğrafi bilgi sistemleri yazılımlarının çoğunda bu komut blokuyla yapılan seçimin harita üzerinde görüntülenmesini sağlayan kolaylaştırıcı arayüzler bulunmaktadır. Bu arayüzlere sorgu oluşturucu denir. Sorgu oluşturucular; SELECT * FROM WHERE ; hazır komut yapısını kullanırlar.

Query builder , öznitelik tablolarında yer alan konumsal ya da konumsal olmayan nesnelerin seçimi ve sorgusu için kullanılan kolaylaştırıcı bir arayüzdür.

Sorgu oluşturucular genel olarak, sorgulanacak tablonun seçimi, koşul oluşturulacak veri sütununun seçimi, koşul ya da ölçüt belirleme penceresi ve koşul ya da ölçütlerin ifade edileceği operatörlerden oluşur. Farklılıklar, arayüzde bulunan hazır operatör sayısından ve yardımcı fonksiyonlardan ileri gelir. Sorgu oluşturucular yalnızca seçme ve seçileni gösterme işlemi içindir. Veri işleme (manipulation) buradan yapılamaz.

Sorgulama Operatörleri

Öznitelik verilerine bağlı sorgulamalarda, kullanılan veritabanı yapısına göre sorgu oluşturucudaki operatörler, bu operatörlerin kullanımı, alan adlarının ve veri değerlerinin yazılışı bazı küçük farklar gösterebilir.

Karşılaştırma operatörleri: Bir ifadeyi başka bir ifadeyle kıyaslamak için kullanılır. Sadece aritmetiksel ifadeler için değil aynı zamanda metin tipi ve diğer tiplerdeki verilerin kıyaslanmasında da kullanılır. Metin tipi verilerin karşılaştırılmasında büyüktür ya da küçüktür gibi operatörler, metindeki harf dizininin alfabetik sıralamasına göre hareket ederler. Sorgu oluşturmada en yaygın kullanılan karşılaştırma operatörleri s: 148, Tablo 7.1’de gösterilmiştir. Çizelgede kırmızıyla gösterilen [NOT] ifadesi, başına gelebildiği operatörün anlamını ve kullanımını zıt yönde değiştirmektedir.

Belirtilen değere eşit olanları seçme (=) , operatör konumsal nesne tablosunda belirtilen ölçütün bulunduğu veri satırlarını seçmek için kullanılır.

Belirtilen değerden büyük olanları seçme (>), konumsal nesne tablosunda bulunan verilerden ölçüt değerden büyük olanları seçmek için kullanılır. Büyüklük sorgusu sayı veri tiplerinde olduğu gibi tarih ve metin veri tipleri için de kullanılabilir.

Belirtilen değerlerden büyük veya eşit olanları seçme (>=) , konumsal nesne tablosunda bulunan verilerden, belirtilen değere eşit ve bu değerden büyük olanları seçmek için kullanılır. Büyük-eşit operatörü de sayısal veri tiplerinin yanı sıra tarih ve metin veri tipleri için de kullanılır.

Belirtilen değerden küçük olanları seçme (<), küçüktür operatörü, konumsal nesne tablosunda bulunan verilerden, belirtilen değerden küçük olanları seçmek için kullanılmaktadır. Küçüklük sorgusu, sayısal veri tiplerinin yanı sıra tarih ve metin veri tipleri için de kullanılır. Büyüktür ve küçüktür işaretlerinin yer aldığı operatörlerde metin veri tipinin sorgusunda, sorgulanan ölçütün her harfi sırayla alfabetik olarak karşılaştırılır.

Belirtilen değerlerden küçük veya eşit olanları seçme (<=), konumsal nesne tablosunda bulunan verilerden, belirtilen değere eşit ve bu değerden küçük olanları seçmek için kullanılır. Küçük-eşit operatörü de önceki operatörler gibi sayısal, tarih ve metin veri tipleri için kullanılabilir. Tarih sorgulamalarında kullanılan veri sütununun tarih (date) veri tipinde olmasına dikkat edilmelidir.

Belirtilen değere eşit olmayanları seçme (< >), bu operatör konumsal nesne tablosunda, ölçüt olarak belirtilen verinin, bulunduğu satırların dışında kalan satırları seçmek için kullanılır. Belirtilen değerlerin içinde olanları seçme (IN), Türkçe anlamı “içinde” demek olan IN, konumsal nesne tablosunda bulunan verilerden, ölçüt olarak belirtilmiş liste halindeki verilerin bulunduğu satırları seçmek için kullanılır. Değerler sayısal, metin ya da tarih veri tipinde olabilir. Operatörün gerçekleştirdiği işlemin tersi de mümkündür. IN operatörünün başına, Türkçe değil ya da olmayan anlamında NOT mantık operatörü eklendiğinde (NOT IN), ölçüt olarak belirtilmiş liste halindeki verilerin bulunmadığı satırlar seçilir.

Belirtilen değerlerin arasında olanları seçme (BETWEEN X AND Y), konumsal nesne tablosunda bulunan verilerden ölçüt olarak belirtilen (X ve Y değerleri) değerler arasında olanları seçmek için kullanılan operatördür. İki değer arası AND mantık operatörüyle bağlanır. Sayısal, metin ve tarih veri tipleri için uygulanabilmektedir. Belirlenen aralıktaki değerler seçilirken, alt ve üst sınır olan X ve Y değerlerini de seçerek bu aralığa ekler. Operatörünün başına NOT mantık operatörü getirilerek oluşturulan NOT BETWEEN operatörüyle, konumsal nesne tablosunda bulunan verilerden, belirtilen ölçüt değerler arasında olmayan verilerin seçimi yapılabilir. Bu sorguda alt ve üst sınır değerleri olan X ve Y değerleri seçimin dışında kalır.

NULL değerine sahip olanları seçme (NULL), SQL’de bilinmeyen değerleri ifade etmek için NULL operatörü kullanılmaktadır ve veritabanında veri değerinin bulunmadığını ifade eder. Veritabanlarında sayısal veri tipleri 0 değerini ya da metin (string) veri tipi boşluk (‘ ’) değerini alabilirler. Bu durum kavram olarak onların veri değeri olmadığı anlamına gelmez. 0 ve boşluk değerlerine sahip olan bir veri kaydını NULL operatörü ile sorguladığınızda, bu değerlere sahip veri kayıtlarına ulaşamayabilirsiniz. Bir veri sütununun NULL değerine sahip olup olmadığını IS ve IS NOT operatörleriyle sorgulatırız. NULL yapı olarak eşsiz ve değeri belirsiz olduğu için >, <, =, < >, BETWEEN gibi operatörlerle sorgusu yapılamaz.

Belirtilen değere benzeyenleri seçme (LIKE) , bu operatör konumsal nesne tablosunda bulunan verilerden belirlenen ölçüt karakter dizilimine benzer olanları seçmeyi sağlar. Genellikle metin veri tipinde değerlerin içinde arama yapmak için kullanılsa da diğer veri tiplerinde de kullanılabilir. Karakter diziliminin gösteriminde yardımcı işaretler kullanır. Bu işaretler yaygın kullanılan haliyle % ve _ (yüzde ve alt çizgi) karakterleridir. Bazı sistemlerde bu işaretler yerine * ve ? karakterleri de kullanılabilir. %, benzeşenlerin dışında kalan karakter sayısı bir ya da birden fazlaysa kullanılan işaret, alt çizgi ise benzeşenlerin dışında tek bir karakter eşleşmesi isteniyorsa kullanılan işarettir.

Aritmetik operatörler: Sayısal veri tipli öznitelikler arasında işlem ve hesaplamalar yapmada kullanılırlar. Konumsal veritabanlarında, öznitelik sorgulamasında en yaygın kullanılanları temel operatörler olan toplama, çıkarma, çarpma ve bölmedir. Bu operatörlerden toplama ve çıkarma işlemi bazı veritabanlarında tarih veri tipi için de kullanılabilir. Operatörler yardımıyla veri sütununda bulunan sayısal tipli verilerimizi doğrudan rakamlarla işleme sokabileceğimiz gibi veri sütunlarını da (veri tipi sayısal olmak koşuluyla) birbirleriyle işleme sokabiliriz.

Toplama operatörü (+) iki sayısal veri tipini ya da verilen iki tarih değerini toplar.

Çıkarma operatörü (-) iki sayısal veri tipini ya da verilen iki tarih değerini çıkarır.

Çarpma operatörü (*) iki sayısal veri tipini çarpar.

Bölme operatörü (/) iki sayısal veri tipini böler.

Mantıksal operatörler: İki veya daha fazla koşulun belirtilmesine yardımcı olan ifadelerdir. Karmaşık koşullar ve sorgular mantıksal operatörler yardımıyla oluşturulur. Bu işlem tekil koşulları ve farklı öznitelik karşılaştırmalarını birbirlerine bağlayarak sağlar. Öznitelik sorgulamasında kullanılan mantık operatörleri AND, OR, XOR ve NOT’tır. Mantık operatörlerinin sorgulamadaki işlevleri, Türkçe anlamlarıyla aynıdır. XOR operatörünün bir kelime anlamı yoktur ancak simetrik fark işlevinde kullanılır. Yani sorgulamada her iki koşulu sağlayan veriler, seçimin dışında tutulur. Mantık operatörlerini daha rahat anlamak adına kullanımları Venn şemalarıyla da tarif edilmiştir (s:165, Tablo: 7.3).

AND verilen her iki koşulu da sağlayan durumu sorgulayan operatördür.

OR verilen iki koşuldan en az birini sağlayan durumun sorgulandığı operatördür.

XOR istenen koşulları sağlayanlardan, koşulların ikisini birden sağlayanların çıkarıldığı durumu sorgular.

Karşılaştırma operatörlerinin uygulamalarında da karşılaştığımız NOT operatörü, mantıksal bir değişkeni bir argüman olarak alıp, değerini tersine çevirmek (doğrudan yanlışa ya da yanlıştan doğruya) için kullanır.

Operatörlerin birleştirilmesi: Birden fazla operatörün aynı anda kullanıldığı komut dizinlerine önceki örneklerde rastladık. Bu örneklerde aritmetik operatörlerini, karşılaştırma operatörlerini ve mantık operatörlerini birleştirerek kullandık. Birleştirme sayısını arttırdıkça bazı detaylara dikkat etmemiz gerekebilir. Operatör birleştirmede mantık operatörleri için amaçladığımız sorgulamaya uygun bir öncelik sırası belirlememiz gerekir. Çünkü mantık operatörleri önceliksiz yani sıra bağımsız değillerdir.

Çok operatörlü sorgularda sorgulama sonucu, komut dizisindeki alt ifadelerin aritmetiksel sırasına göre oluşur. Bu sıralamaya göre komut dizisinde, önce (eğer varsa) en içteki parantezden başlanarak dışa doğru hesaplamalar yapılır. Parantez yoksa sorgulama işlemleri soldan sağa doğru ilerler.

Alt Sorgu

Alt sorgu (sub query), öznitelik verilerine bağlı yazılan bir sorgulamanın içinde, konumsal veritabanının veri kaynakları tarafından da desteklenen komutlarla yeni bir sorgu yaratma işlemidir. Alt sorguyla o an çalıştığımız konumsal nesne tablosunun içinden değer tanımlayabileceğimiz gibi, başka konumsal nesne tablolarından da değer belirlemede yararlanabiliriz.

Alt sorgular oluştururken dikkat edilmesi gereken bazı ilkeler vardır. Bunları sıralarsak;

• Alt sorgu parantez içine alınmalıdır.
• Alt sorgu karşılaştırma operatörünün sağında yer almalıdır.
• Alt sorgu kendi sonucunu manipüle edemez.
• Tek bir veri satırını sorgulayan operatöre alt sorguyla tek bir veri değeri gönderilmelidir.
• Eğer alt sorgu ana sorguya bulduğu veri değeri olarak NULL değeri ile dönüş yapıyorsa, ana sorgu hiçbir seçim yapamayacaktır.

Alt sorgular SQL dilinde SELECT, WHERE ve FROM ifadelerinin herhangi birinde oluşturulabilir.

Alt Sorguyla değer hesaplayarak sorgulama: Üst sorguda kullanılacak değeri, alt sorgularla seçilmiş değerlerin birbirleriyle işlemi sonucu oluşturmak da mümkündür. Bu işlemi tabloda yer almayan değerler için yaparız.

Alt sorguyla başka bir tablodan değer atayarak sorgulama: Sorgulamada karşılaştırma değerini, başka bir konumsal nesne tablosundan alabilir ya da başka bir konumsal nesne tablosundaki veriyle işleme sokarak hesaplatabiliriz. Kullanacağımız diğer konumsal nesne tablosunun veri sütunlarındaki veri tiplerinin, karşılaştıracağımız veri tipleriyle tutarlı olmasına da ayrıca dikkat etmeliyiz.

Alt sorguyla değer gruplama: Alt sorgu oluşturma ilkelerinden “tek bir veri satırını sorgulayan operatöre alt sorguyla tek bir veri değeri gönderilmelidir” ilkesi, alt sorgudan gelen veri satırlarıyla üst sorguda aranan veri satırlarının, karşılaştırma operatörünün özelliğine göre tutarlı olması gerekliliğini ifade eder. Üst sorguda bir eşitlik operatörüyle veri karşılaştırırken, alt sorgudan birden fazla veri satırı gelmesi sorgulamayı mantıksızlaştıracaktır. Çünkü eşitliğin sol tarafında sorgulanmak istenen tek bir değere karşılık eşitliğin sağ tarafında birden fazla değer olacaktır. Alt sorgunun getirdiği çoklu veri satırlarının üst sorguda karşılık bulabilmesi için bu verilerin grup olarak sorgulanması gerekmektedir. Bu noktada üst sorguda karşılaştırma operatörü olarak IN, ANY ve ALL operatörleri kullanılır. IN, mantık operatörlerinde açıkladığımız gibi sorgulamanın bir tarafında yer alan liste halindeki ölçüt değerlerin, sorgulamanın diğer tarafındaki veri sütunuyla karşılaştırılması için kullanılır. Yani üst sorguda karşılaştırılacak veri sütunundaki satırların, ölçüt değerler grubunda varlığını sorgular. Yaptığı iş yönüyle, eşitlik operatörüne benzer bir görev yerine getirir. Bu yüzden IN operatörüyle büyüktür (>) ve küçüktür (<) operatörleri kullanılamaz. Ama eşit değildir operatörüne karşılık sayabileceğimiz NOT IN formu kullanılabilir.

Grup halindeki veri satırlarının büyüklük ve küçüklük karşılaştırmaları, ANY ve ALL operatörleri yardımıyla gerçekleştirilir. ANY ve ALL operatörleri, SQL dizisindeki yazılımlarında, kendinden önce eşittir (=), eşit değildir (<>), büyüktür (>), küçüktür (<), küçük eşittir (<=) ya da büyük eşittir (>=) karşılaştırma operatörleriyle kullanılır. ANY operatörü üst sorguda belirtilen veri değerlerinin, alt sorgu sonucu gelen ölçüt olarak değerlendirilecek liste halindeki verilerden en az birine belirtilen operatöre göre uygunluğunu sorgular. Büyüktür ve küçüktür operatörüyle kullanıldığında üst sorgudaki değeri, büyüktür operatöründe listedeki en küçük veri değerine göre, küçüktür operatöründe listedeki en büyük veri değerine göre sorgular. ALL operatörü üst sorguda belirtilen veri değerlerinin, alt sorgu sonucu gelen ölçüt olarak değerlendirilecek liste halindeki verilerin hepsine birden belirtilen operatöre göre uygunluğunu sorgular. Büyüktür operatörüyle kullanıldığında, ölçüt listesindeki en büyük değerden büyük olanları, küçüktür operatörüyle kullanıldığında, ölçüt listesindeki en küçük değerden küçük olanları sorgulayacaktır.

Sorgulama Yöntemleri

Coğrafi bilgi sistemleri yazılımlarının sorgu oluşturucularında, sorgu oluşturmaya başlamadan önce, kullanılacak konumsal nesne tablosunun durumuna (daha önce bir seçimde kullanılıp kullanılmadığına) göre yöntemler belirlenebilmektedir. Bunlar;

• Yeni bir seçim yapmak,
• Seçilmiş kayıtlara eklemek,
• Seçilmiş kayıtlardan çıkartmak,
• Seçilmiş kayıtlar içinden seçmek.

Yeni bir seçim yapmak: Herhangi bir konumsal nesne tablosu ya da katmanından bir seçim yapılmadığı sürece kullanacağımız seçim yöntemidir. Genelde yöntemin belirlendiği seçenek listelerinde saptanmış olarak gelir.

Seçilmiş kayıtlara eklemek: Yöntem önceden elde edilmiş seçim kümesine, sorgu sonucu seçilen kayıtların eklenmesi işlemini gerçekleştirir (s: 178, Resim 7.46). Sorguların aynı konumsal nesne tablosunda yapılması gerekir. Eğer yalnızca öznitelik verilerine bağlı bir sorgulama yapılıyorsa aynı seçim sonucu mantık operatörlerinden OR kullanılarak tek sorguda elde edilebilir.

Seçilmiş kayıtlardan çıkartmak: Yöntem, önceden elde edilmiş seçim kümesinden sorgu sonucu seçilen kayıtların çıkartılması işlemini gerçekleştirir (s: 178, Resim 7.47). Benzer şekilde bu yöntemde de sorguların aynı konumsal nesne tablosunda yapılması gerekir. Eğer yalnızca öznitelik verilerine bağlı bir sorgulama yapılıyorsa aynı seçim sonucu mantık operatörlerinden AND NOT kullanılarak tek sorguda elde edilebilir.

Seçilmiş kayıtlar içinden seçmek: Yöntem, tüm tablo kayıtlarından değil, önceden elde edilmiş seçim kümesi içinden sorgu işlemini gerçekleştirir (Resim 7.48). Eğer yalnızca öznitelik verilerine bağlı bir sorgulama yapılıyorsa aynı seçim sonucu mantık operatörlerinden AND kullanılarak tek sorguda elde edilebilir.

Sorgulama Sonuçlarıyla Tematik Gösterimler

Tematik gösterim, konumsal veritabanı verilerinin, kullanım amacına uygun anlaşılabilir şekilde görsel olarak düzenlenmesidir. Tablolarla ilgili düzenlemeler SQL yardımcı fonksiyonlarıyla yapılabildiği gibi, aynı sonuca coğrafi bilgi sistemleri yazılımlarının arayüzlerinde birkaç kolay işlemle de ulaşılabilmektedir. Yapılan sorgu sonucu oluşan seçim tek başına bir konumsal nesne tablosu olarak gösterilebilir ve görüntülenebilir (s:180, Resim 7.50). Sorgu sonucunun üzerinde ayrıca çalışılıp konumsal nesne tablosunda ve tematik gösteriminde düzenlemeler yapılmak isteniyorsa, sorgu sonucu ayrı bir katman olarak oluşturulabilir. Bu ayrı katman veritabanı içerisinde sorgu ile ilgili tablolarda saklanır. Sorgunun sonucu veritabanı tablosu olarak oluşturulur ve konumsal nesne tablosuyla nesne kimlik numarası üzerinden (OBJECT ID) ilişkilendirilir (s:181, Resim 7.51). Ayrıca sorgu sonucunu veritabanının dışına da katman olarak aktarabilirsiniz (export). Sorgu sonucu dışarı aktarıldığında, seçilen verilerin öznitelik, alan ve uzunluk bilgileri veritabanı dosyası (dbf), geometri, projeksiyon ve gösterim bilgileri şekil dosyası (shape file) içinde saklanacaktır. Bu ayrımdan sonra sorgu sonucu için detaylı tematik gösterim yapılabilir. Sorgu sonucu oluşturulan konumsal veritabanı tablolarında da düzenlemeler ve raporlamalar yapılabilir. Bir veri sütundaki veri yığınının eşsiz olanları görüntülenebilir, veri sütunları veri tipine göre büyükten küçüğe, küçükten büyüğe, alfabetik sırada ya da tarih sırasına göre gösterilebilir. Sorgu sonucu gelen tablodan istatistiksel grafikler oluşturulabilir, veri sütunundaki farklı veri değerlerinin sayısı rapor olarak oluşturulabilir, veri sütunundaki değer aralıkları (maksimum-minimum) gösterilebilir ve veri değerlerinin ortalaması, toplamı ya da standart sapma gibi hesaplamaların grafiklerle beraber gösterimi yapılabilir.