Ünite 6: OpenOffice Impress Yazılımı Dosya ve Düzen Menüleri

Giriş

Impress yazılımının ana ekranında bulunan ilk iki menü Dosya ve Düzen menüleridir. Kullanıcının genellikle kaydetme, dışa aktarma ve yazdırma ile ilgili işlemleri gerçekleştirmesi Dosya Menüsü altında bulunan sekmelerle gerçekleştirilir. Aynı şekilde Writer yazılımında da olduğu gibi düzensel ayarların tamamı Düzen Menüsü sekmeleri ile kullanıcıya sunulur.

Impress Yazılımı Dosya Menüsü

Writer yazılımında açıklanan Dosya Menüsü ile Impress yazılımında bulunan Dosya menüsü, diğer tüm ofis yazılım grubu ürünleri gibi sekmelerinde birçok paralellik gösterir.

Yeni, Aç ve Son Belgeler Sekmeleri: Yeni sekmesi, yazılım içerisinden farklı belgeler, Apache OpenOffice yazılım grubu içerisindeki farklı ürünleri açmak için kullanılan bir sekmedir. Sekme yana açılır bir pencere ile ilk kısımda Metin Belgesi, Hesap Tablosu, Sunum, Çizim ve Veritabanı belgeleri açmayı sağlar. Bahsedilen ürünler üzerinde çalışılan Impress dosyasından farklı bir dosya olarak açılır. Impress ürünü kapatılmaz, arka planda kalır.

İkinci kısımda sekme ile HTML Belgesi, XML Form Belgesi ya da Asıl Belge oluşturma imkânı vardır. Formül sekmesi tıklandığında Apache OpenOffice Math yazılımı açılarak oluşturulmak istenilen formülün yazılması için kullanıcıya kolaylık sağlanır.

Etiketler ve Kartvizitler sekmeleri de kendilerine ait pencere açarak etiket basımı veya kartvizit oluşturmak için kullanıcıya yardımcı olurlar. Etiketler sekmesi ile açılan pencere etiket metninin hangi veritabanından alınacağı, hangi biçimdeki etiket ile çalışılacağı, etiket boyutları ve etiketlerin nasıl çıktı alınacağı gibi ayarların kullanıcı tarafından yapılmasını sağlayan üç başlıklı bir penceredir.

Kartvizit sekmesi de kişiler için kartvizit oluşturmayı, gerekli durumda bu kartvizitlerin çıktısını almayı ve bu işlem ayarlarının kullanıcı tarafından gerçekleştirilmesini sağlayan bir penceredir. Etiket ya da kartvizit işlemleri için Writer yazılımından destek alınmaktadır. Aç sekmesi, daha önce çalışılarak bilgisayarda bilinen bir konuma kaydedilen veya İnternetten indirilen bir Impress belgesinin açılması sağlanmaktadır.

Aç sekmesi ile açılan pencere bilgisayar içerisindeki konumları gösterir. Öncelikle belgenin konumunu belirlemek gereklidir. İkinci işlem olarak, eğer varsa, konumda bulunan diğer belgelerin arasından açılmak istenilen belgenin seçilmesidir. Gerekli durumlarda belgeyi Salt Okunur olarak açmak da mümkündür. Impress yazılımı farklı dosya biçimlerini de desteklemekte ve açabilmektedir. Dosya uzantılarına göre konumdaki dosyaları gösterme mantığı, kullanıcıya kolaylık olması, özellikler çok yoğun dosya bulunan konumlarda sadece aranılan uzantının seçilmesi için kullanılmaktadır. Son Belgeler sekmesi daha önce yazılım tarafından herhangi bir dosya açılmaması durumunda boş durumda karşımıza çıkacaktır. Eğer daha önce çalışılan belgeler varsa bunlar kullanım güncelliğine göre yana açılır pencerede gösterilecek ve kullanıcı tarafından seçilmesi halinde seçilen belge açılacaktır.

Sihirbazlar Sekmesi: Mektup, Faks, Ajanda, Sunum veya Web Sayfası sekmeleri yeni bir ürün açarken, Belge Dönüştürücü, Avro Dönüştürücü ve Adres Veri Kaynağı, Impress yazılımında kullanıcıya yardımcı ögeler sunmaktadır.

Kapat Sekmesi: Kapat sekmesi üzerinde çalışılan belgeyi kapatarak Apache OpenOffice ana ekranına geçişi sağlar. Kapat sekmesi yazılımı değil, sadece üzerinde çalışılan belgeyi kapatmaktadır.

Kaydet, Farklı Kaydet ve Tümünü Kaydet Sekmeleri: Kaydetme işlemi, üzerinde çalışılan bir belgeyi kaybetmemek, gerek daha sonra üzerinde çalışmak, gerekse daha sonra tekrar faydalanmak için kullanılan bilgisayarın en önemli işlevlerindendir. Neredeyse tüm uygulama yazılımları kaydetme özelliğine sahiptir. Kaydet sekmesi ile açılan pencerede üzerinde çalışılan belgenin nereye, hangi adla ve hangi uzantı ile kaydedileceği seçilebilmektedir.

Belgenin ilk kez kaydedilmesi veya yapılan değişikliklerin aynı konumda, aynı adla tek bir belge şeklinde saklanması istenildiğinde Kaydet sekmesi kullanılır. Farklı Kaydet penceresi sadece belgenin ilk kaydedilişinde karşımıza çıkar, daha sonra Ctrl+S klavye kısayolu ile de kullanılan kaydetme işlemi belgenin yapılan değişikliklerinin güncellenmesini sağlar.

Birden fazla belge ile çalışma durumunda tüm belgelerin güncellenmesi için Tümünü Kaydet sekmesi kullanılır. Eğer belgeler daha önce kaydedilmiş belgelerse ve güncelleme yapılacaksa herhangi bir pencere açılmadan işlem gerçekleştirilir. Belgeler içerisinde kaydedilmemiş olanlar için ise ayrı ayrı kaydetme işleminin gerçekleştirileceği Farklı Kaydet penceresi açılır.

Yeniden Yükle Sekmesi: Sekme özellikle internet sayfalarında kullanılan ögeler için faydalıdır. Farklı bir öğenin yeniden güncel halinin yüklenmesini sağlar.

Sürümler Sekmesi: Özellikle sunum yazılımlarında kullanılabilir bir sekme olan Sürümler sekmesi ile açılan pencerede hazırlanmaya başlanan sunum dosyasının değişikliklerini etap etap, sürüm adı altında kaydetmek mümkündür. İstenildiğinde bir önceki sürüme dönerek yapılan işlemleri kaybetmeden değişiklikler öncesi belgenin de görüntülenmesi sağlanır. Dikkat edilecek olursa sunum kayıt tarih ve saati de istenilen açıklama ile birlikte yer alır

Yeni Sürüm Kaydet butonu ile belgenin o andaki hali sürüm olarak kaydedilebilir. Kapatırken her zaman sürümü kaydet özelliğinin seçili olması durumunda yazılım kapatılırken otomatik olarak sürüm halinde de kaydedilir.

Dışa Aktar, PDF Olarak Dışa Aktar ve Gönder Sekmeleri: Dışa aktar sekmesi ile açılan pencere, sunum dosyasını farklı uzantılı bir dosyaya dönüştürmeyi sağlar.

Metin belgesi dosyaları gibi, sunum yazılımı ile oluşturulan dosyalar da biçimlerinin bozulmaması, boyutlarının küçülmesi ve bu sayede özellikle internet ortamına kolay aktarılması sebebiyle PDF (Portable Document Format) yani Taşınabilir Dosya Biçimine dönüştürülebilir.

Özellikler ve Sayısal İmzalar Sekmeleri: Özellikler sekmesi açılan pencere ile sunum dosyasının tüm özeliklerini göstermeyi aynı zamanda kullanıcı tarafından belge ile ilgili alanlara girmeyi sağlar.

Şablonlar Sekmesi: Şablonlar sekmesi, yazılım ile birlikte gelen veya sonradan kullanıcı tarafından internetten indirilen arka plan görünümlerinin ya da şablonların yönetileceği sekmedir.

Web Tarayıcısında Önizle Sekmesi: Apache OpenOffice yazılım paketi ürünleri ile yaratılan belgelerin web sayfaları üzerinde yayınlamaya uygun biçime dönüştürülebileceği belirtilmişti. Yaratılan sunum slaytları da web sayfası olarak yayınlanabilir. Yayınlama işleminden önce ön izleme yapmak ve web sayfasında slaytın nasıl görüntüleneceğinin izlenmesi için Web Tarayıcısında Önizle sekmesinin tıklanması yeterlidir. Öncelikle bilgisayarda bulunan web tarayıcılardan hangisi ile ön izleme yapılacağına karar vermek için kullanıcı tarafından seçim penceresi açılır. Eğer bilgisayar üzerinde yüklü tek bir web tarayıcısı varsa bu pencere ekrana gelmeyebilir. Daha sonra seçilen web tarayıcısı ile seçilen slayt ekrana gelir. Slayt üzerinde bulunan İlk Sayfa, Geri, Devam, Son Sayfa ve Metin ifadeleri link olarak belirtilen yerlere yönlendirmeyi sağlar.

Yazdır ve Yazıcı Ayarları Sekmeleri: Yazdır sekmesi, açılan bir pencere ile belgenin yazdırma öncesinde ayarlarının yapılmasını sağlar. Yazıcı seçimi, aralık ve kopyalar, yazdırılacak alanlar ve slayt üzerine eklentiler, sayfa düzeni ve seçenekler bu pencere yardımıyla yapılır.

Yazıcı Ayarları penceresi, yazıcı kurulumu penceresi ile yazıcı özelliklerini göstermeyi, seçenekleri değiştirmeyi sağlayan pencerenin açılmasını sağlar. Özellikler butonu tıklandığında yazıcı ile ilgili özelliklerin bulunduğu pencere, yazıcı sürücüsüne bağlı olarak görüntülenir.

Özellikler butonu tıklandığında ise yazıcı özellikleri penceresi açılır. Yazıcı özellikleri penceresi bilgisayara bağlı bulunan yazıcıya göre değişiklik gösterebilmektedir.

Çıkış Sekmesi: Çıkış sekmesi ile üzerinde çalışılan belge kapatılarak tüm yazılım ortamından çıkılır. Belge kapatılırken kaydedilmemiş bilgi varsa gösterilen pencere ile kaydetme işlemi kullanıcıya bırakılır.

Impress Yazılımı Düzen Menüsü

Yazılımın düzensel ayarlarını gerçekleştiren sekmelerin bir bölümü fare ile sağ tıklanarak slayt üzerinde de aktif hale gelmektedir. Menü yerine fare ile kullanım daha yaygındır. Düzen Menüsü sekmeleri klavye kısayolları sayesinde kolayca devreye alınabilir. Kısayollar menü açıldığında sekmelerin kenarlarında gösterilmektedir.

Geri Al ve Geri Yüklenemez/Yeniden Yap Sekmeleri: Geri Al sekmesi, belge üzerinde yapılan bir işlemi geri almak için kullanılır. Eğer yapılan bir işlem yoksa sekme pasif şekilde Geri Alınamaz şeklinde karşımıza çıkar. Yapılan işlemler belirli sayıda geri alınabilir.

Yapılan işlemler geri alındıysa aktif olan Yeniden Yap sekmesi, daha önce geri alınan bir işlem yoksa pasif halde ve Geri Yüklenemez görünümündedir. Geri Al ve Yeniden Yükle sekmeleri belge üzerinde gerçekleştirilen işlemler arasında işlemin geri alınması ya da yeniden yüklenmesi şeklinde ileri ya da geri yapmayı sağlayan sekmelerdir. Özellikle Geri Al sekmesi Ctrl+Z klavye kısayolu ile kullanıcı tarafından sık kullanılan sekmelerdendir.

Kes, Kopyala, Yapıştır ve Özel Yapıştır Sekmeleri: Kesme veya kopyalama işlemi metin belgesi programlarında olduğu gibi sunum programlarında da önemlidir. Kesme işlemi seçili bir metin bloğunu ya da bir nesneyi bulunduğu yerden almayı, kopyalama işlemi ise bir kopyasını almayı sağlar. Kesilen ya da kopyalanan öge imleç ile yeni yer seçimi yapıldıktan sonra Yapıştır sekmesi ile yeni yerinde konumlandırılır. Kes ve Kopyala sekmeleri seçili bir öge üzerinde tıklanmadan Yapıştır ve Özel Yapıştır sekmeleri pasif halde görünecektir.

Kes ve Kopyala Sekmeleri seçilen ögenin üzerinde farenin sağ tuşu ile tıklanarak ya da Kes için Ctrl+X, Kopyala için Ctrl+C ve Yapıştır için Ctrl+V klavye kısayolları ile de sıkça kullanılır.

Özel Yapıştır sekmesi, Yapıştır işleminin özel bir halidir. Bu sekme seçildiğinde daha önceden seçilen ve kesilen veya kopyalanan ögenin farklı biçimlerde yapıştırılmasını sağlar.

Tümünü Seç Sekmesi: Bilindiği gibi ofis yazılımlarının tamamında üzerinde işlem yapılmak istenilen öge öncelikle seçilmelidir. Seçme işlemi fare ile yapılabildiği gibi, Impress yazılımı için üzerinde çalışılan slayt için tüm slayt öğelerinin, sunu için ise tüm slaytların Tümünü Seç sekmesi ile seçilmesi sağlanabilir.

Bul ve Değiştir Sekmesi: Bul ve Değiştir sekmesi açılan bir pencere ile aranan karakter dizisinin eğer varsa sunu içerisinde bulunmasını ve gerekli durumlarda da bir karakter dizisinin başka bir dizi ile değiştirilmesini sağlar.

Aranan kısmına yazılan karakter dizesi sunu içerisinde aranacak ve sonuçlar kullanıcıya gösterilecektir. Şununla Değiştir kısmı yukarıda bulunan karakter dizisinin yeni değerinin girileceği alandır. Değiştir butonu ile tek tek, Tümünü Değiştir butonu ile de tüm sunuda değişiklik yapılabilir. Kelimeye bağlı arama ya da harf duyarlılığı ana ekrandan seçilebilirken Seçenekle butonu ile pencerenin alt tarafından açılan kısım arama seçeneklerinin değiştirilmesini sağlar.

Çoğalt Sekmesi: Çoğalt sekmesi ile açılan pencere, seçilen ögenin çoğaltılmasını sağlar. Kopya sayısı ile seçilen ögeden kaç kopya çoğaltılacağı, yerleşim, büyültme ve renkler ayarları ile de çoğaltılan nesnenin yeni kopyalarının nereye, hangi boyutlarla ve hangi renklerle yerleştirileceği belirlenir.

Noktalar ve Yapışma Noktaları Sekmeleri: Noktalar ve Yapışma Noktaları sekmeleri genellikle slayt üzerine eklenen şekilsel ifadelerde kullanım kolaylığı sağlayan özelliklerdir. Noktalar Sekmesi özelliğini anlamak için slayt üzerine serbest bir çizim yapmak yeterlidir. Yapışma noktaları ise ögeden farklı bir öğeye genellikle yönlendirme yapılacağı zaman ögeler arası bağlantı noktalarının belirlenmesini saptar. Açılan bir araç çubuğu yapışma noktası yaratmayı ya da hazır noktalardan birinin seçilmesini kolaylaştırır. Yapışma noktaları ögelerin etrafında öge eklenmesinden hemen sonra oluşur. Farklı bir yere yapışma noktası eklenmek istenildiğinde ise bu sekmeden faydalanılır.

Alanlar Sekmesi: Slayt üzerine farklı alanlar eklemek için kullanılan sekme, Düzen Menüsü altında pasif durumdadır, alan ekleme işlemi Ekle Menüsünden gerçekleştirilmektedir.

Slayt Sil Sekmesi: Seçili bulunan slayt veya slaytların sunudan silinmesini sağlayan sekme, aslında klavye üzerinde bulunan Del tuşunun işlemini gerçekleştirmekte dir. Sekmenin aktif olabilmesi için sunu üzerinde en az bir tane slayt seçili bulunmalıdır. Sekme tarafından silinen slayt üzerine ekli tüm ögelerin de silinmesine sebep olacaktır. Yanlışlıkla silinen slaytı kurtarmanın tek yolu Düzen Menüsündeki Geri Al sekmesidir.

Bağlantılar Sekmesi: Bağlantılar Sekmesi çoğunlukla Apache OpenOffice Hesap Tablosu Yazılımı olan Calc ile kullanılır. Farklı bir üründen aktarılan bilgilerin, o üründeki değerlere bağlı kalması ve güncelleme esnasında ana ögenin güncellemesinin slayt üzerine yapıştırılan öğede de gerçekleşmesi için kullanılan özelliklerden birisidir. Bağlantılı herhangi bir öğe bulunmaması durumunda Düzen Menüsü altındaki sekme pasif olarak görünür. Bu sekme aynı zamanda ana öğenin güncellemelerinin hangi zamanlarda slayt üzerine yapılan kopyasına yansıyacağının da belirlenmesine yardımcı olur.

Eklenti Sekmesi: Ekle Menüsünden Nesne Sekmesi ile eklenen bir eklentinin gösterilip gizlenmesi için kullanılan bir sekmedir. Seçili olması durumunda eklenti gösterilirken menü altındaki sekmenin ikonu da çerçeve ile belirginleştirilir. Seçili olup olmama durumu ikon çerçevesinden anlaşılabilir.

Görüntü Haritası Sekmesi: Genellikle web sayfası olarak da adlandırılan HTML sayfalar üzerinde kullanılan sekme, seçilen bir ögenin görselinde değişiklik yapmayı, gerekli durumlarda o görseli başka görsellerle desteklemeyi amaçlar.

Nesne ve Köprü Sekmeleri: Nesne Sekmesini kullanmadan önce Ekle Menüsü altından slayt üzerine bir nesne eklenmelidir. Daha sonra Nesne Sekmesi seçildiğinde seçili nesnenin türüne bağlı olarak Düzenle ve Kopyayı Farklı Kaydet sekmeleri belirir. Düzenle seçildiğinde o nesneyi oluşturmak için kullanılan ürün devreye girerek nesnenin düzenlenmesi sağlanır.

Köprü Sekmesinde Nesne Sekmesi gibi öncelikle Ekle Menüsü alt sekmelerinden bir Köprü eklenmesine ihtiyaç duyar. Köprü genellikle web sayfası ya da e-posta yönlendirmesi olarak karşımıza çıkar. Köprü Sekmesi Köprü penceresini açarak kullanıcının gerekli ayarları gerçekleştirmesini sağlar.