Ünite 7: Apache Openoffice Base: Formlar

Giriş

Veritabanlarının öncelikli amacı verileri depolamaktır. Verilerin veritabanına girilmesi için iki yol vardır. Bunlardan birincisi tablolar oluşturulduktan sonra verilerin tablo içine kaydedilmesidir. İkinci yol ise formlar oluşturup, verinin bu formlar aracılığı ile tablolara kaydedilmesidir. Tablo içine verileri girmek oluşturulan veritabanı hakkında bilgisi olanlar için oldukça kolay bir işlemdir. Ancak girilecek veri zaman içinde oluştukça/elde edildikçe girilebilir veya kullanıcılar tarafından veri girişi yapılabilir. Bu durumda veri girişinin, kullanıcı için açıklama ve yönlendirmelerin de yapıldığı formlar üzerinden gerçekleştirilmesi daha uygundur. Formlar, tabloların görsel yüzüdür ve veri girişine kolaylık sağlayan, göze hoş gelen bir arabirimdir.

Apache Openoffice Base Formlar: Form Oluşturmak İçin Sihirbazı Kullanmak

Base’de form tasarlamak için öncelikle ana veritabanı penceresinden sol tarafta bulunan Formlar sekmesi tıklanır. Form oluşturmanın en basit yolu form sihirbazını kullanmaktır. Veritabanına hizmet edecek hızlı ve basit formlar oluşturmak için bu seçenek sıklıkla kullanılır. Sihirbazda ilk adım alanların seçilmesidir. Base’de bu adımda daha önce oluşturulan tablolar veya sorgular bulunmaktadır.

Öncelikle formun düzenleneceği veritabanındaki tablolardan biri seçilir. Daha sonra tabloda bulunan mevcut alanlardan (özniteliklerden) formda yer alması istenenler Formdaki alanlar kısmına aktarılır. Formda bulunması gereken alanlar aktarıldıktan sonra söz konusu alanların sıralaması sıralama butonları yardımıyla değiştirilebilir. Bunun için üzerinde değişiklik yapılacak alan seçilir; sonrasında sıralama butonları ile gerekli değişiklik yapılır.

Bir alt form hazırla adımı, oluşturulan form içine yerleştirilecek başka bir formun bulunması halinde kullanılmaktadır. Form üzerinde oluşturulacak bir alt form yoksa söz konusu adım atlanabilir. Alt Form Ekle kutusu işaretlendiğinde iki farklı seçenek karşımıza gelmektedir. Bunlardan bir tanesi veri girişi için daha önce tablolar oluşturulurken tanımlanmış ilişkilerden yararlanarak, diğeri ise formda yer alacak alanları elle seçerek alt form eklemedir. Alt form hazırlanmak istendiğinde form sihirbazının üçüncü adımı olan “Alt form alanları ekle” adımına geçilir. Alt form alanları ekleme adımı birinci adım olan “Alan seçimi” adımıyla aynıdır. Söz konusu adımda, formda yer alacak alanlar ve sıraları belirlenecektir.

Form sihirbazının dördüncü adımı da yine alt form alanları ile ilgilidir. Bu adım hiçbir ilişkinin tanımlanmadığı tablolar içindir. Ana formda ve alt formda birleştirilecek alanlar birer birer bu aşamada tanımlanır.

Ana form ve alt formda birleştirilecek alanlar aynı tipte alanlar olmalıdır. Sözkonusu alanlar daha önce ilişkilendirilmiş ya da ilişkilendirilmemiş olabilir. Bu adımda formun çalışması için bazı şartların yerine getirilmesi gerekir;

• Ana formdaki alanlardan biri tablonun birincil anahtarı olmalıdır.
• Birleştirilen alan çiftleri aynı dosya türüne sahip olmalıdır.
• Kendi tablosunda birincil anahtar olan bir alan alt formda kullanılmaz.

Form sihirbazında beşinci adım denetimleri düzenleme adımı olarak ifade edilmiştir. Söz konusu adım formda kullanılacak alanların görsel olarak nasıl duracağının belirlendiği adımdır.

Bir formda yer alacak her bir kontrol iki kısımdan oluşur. Bunlardan biri etiket, diğeri ise verinin girileceği alandır. Form oluşturmada bu adım, etiketin ve ilgili alanının ne şekilde yer alacağının belirlenmesini sağlar.

Bir sonraki adım (altıncı adım) ise forma veri girişinin ayarlandığı adımdır.

Yedinci adım formun stilinin ayarlandığı kısımdır. Renk stilleri ve alanların kenarlığının görünümü bu adımda seçilebilir.

Form sihirbazının son adımı olan sekizinci adım forma isim verme adımıdır. Söz konusu adımda form adı girilir. Ayrıca form ile çalışmaya başlanabilir veya formu düzenlemeye devam edilebilir.

Formun Düzenlenmesi

Form sihirbazı ile standart bir form elde edildikten sonra formu istenilen görüntüye kavuşturmak için üzerinde düzenlemeler yapılabilir. Öncelikle yapılacak düzenlemelere karar verilmesi ve bunların tasarlanması gereklidir. Formda veri girişi alanları düzenlenebilir. Ayrıca yeni görsel materyaller eklenebilir.

Apache Openoffice Base Formlar: Tasarım Görünümünde Form Oluşturmak

Formlar sekmesindeki görevlerden “Tasarım görünümünde form oluştur.” seçeneğine basıldığında ilgili veritabanı için tasarımı yapılacak boş bir form penceresi açılacaktır.

Boş form bir resim tuvali gibi düşünülebilir. Burada oluşturulacak denetimlerle veri girişi sağlanabilir. Bu forma yapılacak düzenlemeler tamamen amaca hizmet etmeli, veri girişini olabildiğince hızlandırılmalı ve kolaylaştırılmalıdır.

Form Özellikleri, form gezgininde içerik menüsü kullanılarak veya form denetiminin içerik menüsü kullanılarak çağrıldığında, ilgili formun özellikleri bir pencere ile görüntülenir. Söz konusu pencerenin üç sekmesi vardır: Genel, Veri ve Olaylar.

Form Özellikleri penceresinin Genel sekmesine bakıldığında ilk olarak formun isminin değiştirilebileceği görülmektedir.

Ayrıca Base’de önemi olmayan ama Web formu için önemli olabilecek özellikler de bu sekmede tanımlanmaktadır.

URL: Verinin kaydedileceği yolu gösterir.

Çerçeve: Gerektiğinde adreslenen web sayfasının bir bölümüdür.

Gönderim Kodlaması: URL’ye aktarım için normal karakter kodlamasına ek olarak, burada metin kodlaması ve çok parçalı kodlama belirtilebilir.

Gönderme türü: Al veya Gönder şeklinde yapılır.

Base’de yaratılacak formlar için en önemli sekme Veri sekmesidir. Veri sekmesinde aşağıdaki özellikler şunlardır;

• İçerik türü
• İçerik
• SQL komutunu çözümle
• Süzgeç
• Sırala
• Eklemelere izin ver
• Değişikliklere izin ver
• Silmelere izin ver
• Sadece veri ekle
• Gezinme çubuğu
• Devir

Form Özellikleri penceresindeki son sekme ise Olaylar sekmesidir. Gerçekleşen olay ile formda ne olacağı bu sekme altından belirlenir. Olaylar sekmesinde özellikle hazırlanan makrolar kullanılır.

Sıfırlamadan önceye: Form, henüz kaydedilmemiş tüm yeni kayıtlardan temizlenmeden önce ne yapılacak?

Sıfırlamadan sonra: Form, henüz kaydedilmemiş tüm yeni kayıtlardan temizlendikten sonra ne yapılacak?

Göndermeden önce: Form verisi gönderilmeden önce ne yapılacak? Özellikle web formlarında çok anlamlıdır.

Yüklenirken: Form, ilk yüklenirken ne yapılacak?

Yeniden yüklemeden önce: Formu yeniden yüklemeden önce ne yapılacak?

Yeniden yüklenirken: Form yeniden yüklenirken ne yapılacak?

Kaldırmadan önce: Form kapanmadan önce ne yapılacak?

Kaldırılırken: Form kapanırken ne yapılacak?

Silmeyi onayla: Silmeyi onaylamada ne yapılacak?

Kayıt eyleminden önce ve sonra: Kayıt eyleminden önce ve sonra ne yapılacak? Örneğin bir depolama sekmesi yapılabilir.

Kayıt değişmeden önce ve kayıt değiştikten sonra: Formun açılması kayıt değişikliği sayılır. Bir kayıt bir form içinde diğerine geçtiğinde, bu eylem aynı şekilde iki kez gerçekleşir.

Kayıt değişmeden önce ve kayıt değiştikten sonra: Formun açılması kayıt değişikliği sayılır. Bir kayıt bir form içinde diğerine geçtiğinde, bu eylem aynı şekilde iki kez gerçekleşir.

Dolgu parametreleri: Bu makro, bir alt formda bir parametre sorgusu çağrılırsa çalıştırılacaktır. Ancak bazı nedenlerden dolayı parametre ana formdan doğru iletilmemiş olabilir.

Hata meydana geldi: Yeniden yapılanma gerçekleşmezse ne yapılacak?