OLAYLARA MÜDAHALE ESASLARI - Ünite 1: Olay Yeri Güvenliği Özeti :

PAYLAŞ:

Ünite 1: Olay Yeri Güvenliği

Giriş

Olay yeri inceleme ve olay yeri güvenliğinin sağlanması açısından olay yerinde gerekli önlemlerin alınması ve görevli ekip gelene kadar olay yerinin korunması hayati öneme sahiptir. Özel güvenlik görevlileri, olay yeri güvenliğinin sağlanması ve olay yerini emniyet güçleri müdahale edinceye kadar koruma altına almak gibi sorumluluklarla karşılaşabilmektedirler.

Özel Güvenlik Çalışanlarının Kanuni Görev ve Sorumlulukları

5188 sayılı Özel Güvenlik Hizmetlerine Dair Kanun ile yetkilendirilen özel güvenlik görevlilerinin görev ve yetkileri aşağıdaki gibidir:

  • Koruma ve güvenliğini sağladıkları alanlara girmek isteyenleri duyarlı kapıdan geçirme, bu kişilerin üstlerini dedektörle arama, eşyaları X-ray cihazından veya benzeri güvenlik sistemlerinden geçirme,
  • Toplantı, konser, spor müsabakası, sahne gösterileri ve benzeri etkinlikler ile cenaze ve düğün törenlerinde kimlik sorma, duyarlı kapıdan geçirme, bu kişilerin üstlerini dedektörle arama, eşyaları X-ray cihazından veya benzeri güvenlik sistemlerinden geçirme,
  • (Değişik: 23/1/2008 – 5728/544 md.) Ceza Muhakemesi Kanununun 90’ıncı maddesine göre yakalama. •
  • (Değişik: 23/1/2008 – 5728/544 md.) Görev alanında, haklarında yakalama emri veya mahkûmiyet kararı bulunan kişileri yakalama ve arama.
  • Yangın, deprem gibi tabiî afet durumlarında ve imdat istenmesi hâlinde görev alanındaki işyeri ve konutlara girme.
  • Hava meydanı, liman, gar, istasyon ve terminal gibi toplu ulaşım tesislerinde kimlik sorma, duyarlı kapıdan geçirme, bu kişilerin üstlerini dedektörle arama, eşyaları X-ray cihazından veya benzeri güvenlik sistemlerinden geçirme.
  • Genel kolluk kuvvetlerine derhal bildirmek şartıyla aramalar sırasında suç teşkil eden veya delil olabilecek ya da suç teşkil etmemekle birlikte tehlike doğurabilecek eşyayı emanete alma.
  • Terk edilmiş ve bulunmuş eşyayı emanete alma.
  • Kişinin vücudu veya sağlığı bakımından mevcut bir tehlikeden korunması amacıyla yakalama.
  • (Değişik: 23/1/2008 – 5728/544 md.) Olay yerini ve delilleri koruma, bu amaçla Ceza Muhakemesi Kanununun 168 inci maddesine göre yakalama.
  • (Değişik: 23/1/2008 – 5728/544 md.) Türk Medeni Kanununun 981 inci maddesine, Borçlar Kanununun 52’inci maddesine, Türk Ceza Kanununun 24 ve 25’inci maddelerine göre zor kullanma.

Olay Yeri İncelemesinin Rolü ve Önemi

Olay, olup biten ortaya çıkan ve fark edilebilen fiillerdir. Suç, yanlış ya da zararlı olduğu için yasaklanan, işlenmesi durumunda yetkili organlarca cezai yaptırıma bağlanmış davranışlar olarak açıklanabilir. Olay yeri ise olayın işleniş tarzının, mağdur ve suç failleri ile ilişkisinin anlaşıldığı bölgeyi belirtir. Suç alanında yetkili uzmanlar tarafından yapılan olay yeri incelemesi, suçun aydınlatılması aşamasındaki en önemli faaliyetlerdendir. Olay yerinde elde edilen maddi deliller, işlenen suçun faili meçhul olarak kalmasını engelleyecektir. Olay Yeri İncelemesinde amaç, olayla ilgili olarak şüpheli-mağdur ilişkisini kurmak, maddi delil ve bulguları toplamak, işlenmiş fiilin suç unsuru içerip içermediğini belirlemek ve fiilin işleniş biçiminin nasıl olduğunu anlamaktır. Ayrıca olayın başlama ve bitiş noktalarını belirleyerek olayın işlenme alanının belirlenmesi adli vakanın aydınlatılması açısından önem arz etmektedir

Olay yeri görüntüleme ve tespit yöntemleri: Olay yerinin ilk hâlinin tespiti için teknik görüntüleme (fotoğraf çekme ve kamera kayıtları), kroki ve rapor gibi yöntemler kullanılmaktadır.

Olay Yeri ve Personel Güvenliği

İşlenen bir suç sonrasında delillerin araştırılması ve suçun aydınlatılması amacıyla yapılacak olan olay yeri inceleme çalışmalarının başarıya ulaşmasında ilk koşul, olay yerinde gerekli güvenlik önlemlerinin alınmasıdır. Gerektiği gibi korunmamış bir olay yerinde yapılacak olan çalışmalar amacına ulaşmayabileceği gibi soruşturmanın seyrini olumsuz yönde de etkileyebilir. Olay yeri güvenliği çok geniş bir kavramdır. Burada ele alınacak öncelikli konu delillerin güvenliği ve personelin kişisel güvenliğidir.

Olay yerinin fiziki güvenliği: Olay yerinin korunmasından tüm güvenlik birimleri sorumludur. Olay yerine ilk ekip olarak en yakın kolluk ekibi intikal etmesi gerekir. Ayrıca görev alanları nedeniyle özel güvenlik çalışanlarının da olay yerinde ilk ekip olarak bulunabileceği göz ardı edilmemelidir. Bu ihtimal her zaman mevcuttur bu nedenle özel güvenlik çalışanları da kolluk görevlileri gibi ilk ekibin yapması gereken görevleri bilmesi gerekmektedir. Olay yeri güvenliğini hava şartları, mağdur, maktul ya da yakınları, şüpheli ve işbirlikçiler, basın mensupları, meraklı kalabalık ve ilgisiz kişiler, fırsatçılar, görevli olmayan personel, uzman hataları etkileyebilir.

İlk ekip: Olay yerine ilk giden ve müdahale eden ekiptir. Olay yerine gelen ilk ekip personeli olay yerinin bütünlüğünü bozmamak ve delillere zarar vermemek için tek kullanımlık eldiven, galoş, bone ve maske takması ve giymesi gerekmektedir. ilk ekibin olay yeri güvenliğini sağlaması için güvenlik şeridi ya da bandı, şeridi bağlayacak bariyer kiti, makas, eldiven, delil poşeti, galoş, bone, ilk yardım çantası, el feneri veya projektör, el aletleri kiti, kalem, kağıt, tebeşir, çizim kalemi, reflektör ve ikaz işaretleri gibi araç ve gereçleri yanında bulundurması gerekmektedir. İlk ekibin olay ve olay yeri ile ilgili başlıca görevleri aşağıdaki gibidir:

  • Olay yerinde alınacak tedbirler
  • Olayın analizi ve yapılacakların belirlenmesi
  • Olay yerinin koruma altına alınması
  • Açık alanlarda olay yeri koruma
  • Kapalı alanlarda olay yeri koruma
  • Güvenli yolun oluşturulması
  • Olay yeri bütünlüğünün korunması
  • Fail, tanık ve diğer kişilerle ilgili işlemler

Olay yeri personelinin güvenliği: Olay yerlerinde inceleme ve araştırma yapacak personelin, kişisel güvenlik tedbirlerini alarak çalışma yapması risk oranını azaltacaktır. Yapılan çalışmalarda kişisel güvenlik tedbirlerini almak her personel açısından zorunludur. Kişisel güvenlik tedbirlerinde: tulum, maske, bone, galoş, eldiven, baret, çizme, özel gözlük, vb. gibi malzemeler kullanılmalıdır.

Olay yerlerinde inceleme ve araştırma yapılırken bireysel güvenlik açısından dikkat edilmesi gereken hususlar: Gerekli eğitimi ve ekipmanı olmayan kimse olay yerine girmemeli ve delillere dokunmamalıdır. Olay yerindeki personel, gaz zehirlenmesi, elektrik çarpması ve patlama gibi kendisine zarar verebilecek eylemlere maruz kalabilir. Ayrıca açık alan incelemelerinde binalardan düşebilecek, kopabilecek parçalara karşı da gerekli önlemler alınmalıdır. Enfeksiyon taşıyabileceğinden şüphelenilen maddelerle çalışırken tek kullanımlık eldivenler, koruyucu kıyafetler ve galoş kullanılmalıdır. Özellikle görevli personelin çıplak bölgelerinde açık yara veya benzeri bir durum var ise çift eldiven kullanımına özen gösterilmelidir.

Enfeksiyonlu maddelerin sıçraması ve bazı kimyasalların olumsuz etkisinden sakınmak için göz ve yüze koruyucu maskeler takılmalıdır. Bu önlem kuru kan örnekleri toplanırken de uygulanmalıdır. Vücut sıvıları ve diğer potansiyel enfeksiyonlu maddeler ile çalışılırken herhangi bir şey yemek ve içmekten, sigara kullanımından kaçınılmalıdır. İşlemler bittikten sonra eldiven ya da diğer koruyucu ekipmanlar çıkartılır ve hijyen kuralları uygulanır. Bu donanımlar çıkarılırken dış yüzeyine çıplak elle dokunulmamasına dikkat edilerek, olay yerinde bırakılmadan özel poşetlere konularak imha edilmesi sağlanır.

Bulgu ve delil: Olay yerinden elde edilen deliller, kanuna aykırı olmamalıdır. Kanuna aykırı olmayan deliller hukuk sistemimizde geçerli deliller olarak tanınır. Maddi deliller olayla ilgili ve mantıklı olmalıdır. Ayrıca işlenen olayın içeriğine uygun ve olayı temsil olmalıdır. Delilleri, genel manada, beyan deliller ve maddi deliller olmak üzere iki başlık altında incelemek mümkündür. Beyan deliller; olayla ilgili olarak şüpheli, tanık, sanık ve mağdurların vermiş olduğu ifadeleri kapsar. Maddi deliller; beyanlar dışında kalan, maddi bir yapıya sahip, dokunulabilen, canlı veya cansız herhangi bir nesne ya da ize maddi delil denir. Parmak izi, tabanca, kovan, sigara izmariti, kan lekesi gibi. Maddi deliller, soruşturmada sorulabilecek sorulara cevap verebilir nitelikte olmalıdır.

Delil Çeşitleri, Delillerin Tespiti, Paketlenmesi ve Transferi

Biyolojik deliller : Canlıların vücudundan kopan, düşen veya akan her türlü delile biyolojik delil denir. Biyolojik delillerin incelemesinde temel amaç DNA incelemesi yaparak kişinin kimlik tespitini yapabilmektir. DNA (deoksiribo nükleik asit), bir kişinin genetik bilgisinin tamamının yer aldığı temel yapı taşıdır. DNA kanda, spermde, deri hücrelerinde, doku ve organlarda, kasta, beyinde, kemikte, tükürükte, terde, idrarda, tırnakta, dışkıda, saçta kısacası vücudun her yerinde bulunur ve tamamen aynı yapıya sahiptir. Yeryüzünde herkesin DNA’sı birbirinden farklıdır. Bunun tek istisnası tek yumurta ikizleridir. Biyolojik deliller bakteriyel bozulmaya müsait delillerdir. Başlıca biyolojik delil çeşitleri, kan, kıl, tükürük, ter, cinsel akıntı, idrar ve gaita, doku ve kemik parçaları, kepek ve deri döküntüleri ve burun akıntısıdır.

Biyolojik delillerin tespit yöntemleri: Biyolojik sıvılar özellikle kan ve cinsel akıntılar yapıları itibarı ile ultraviole (UV) ışıklara duyarlıdır. Bu amaçla biyolojik delillerin aranacağı ortam karartılarak UV ışıkla delil araştırılması yapılır. Biyolojik deliller yine yapıları itibarı ile luminol adlı kimyasal maddeye duyarlıdır. Delillerin aranacağı ortama püskürtülerek uygulanan luminol, biyolojik delillerin görünür olmasını sağlar

Biyolojik delillerin toplanma yöntemleri:

  • Kesme yöntemi: Olay yerinde bulunan sıvı biyolojik deliller (kan, cinsel sıvılar, tükürük, ter, burun akıntısı, idrar vb.); ağır ve transferi yapılamayacak eşyaların üzerinde ise temiz bir makas veya bisturi yardımı ile lekeli kısmın kenarlarında en az beş cm uzunluğunda temiz bir bölge bırakılarak kesilmelidir.
  • Kazıma yöntemi: Olay yerinde bulunan sıvı biyolojik delil; sert zeminler (fayans, duvar, beton vb.) üzerinde kurumuş şekilde ise temiz bir bistüri yardımıyla beyaz temiz bir kağıt üzerine kazınır, bu kazınmış delilin bulunduğu kağıt, düzgünce katlanarak kağıt zarf içerisine konularak, kurumuş delilinin bulunduğu zeminden (kansız, tükürüksüz, vb. bölgeden) de kontrol örneği alınarak bir zarfa konulur ve inceleme yapacak birime gönderilir.
  • Emdirme yöntemi: Olay yerinde bulunan biyolojik delil sıvı hâlde ise; pamuklu, renksiz ve temiz bez veya FTA kâğıdı (sadece kan için) üzerine en az iki üç santimetre karelik bir alanı kaplayacak şekilde emdirilir. Leke henüz kurumamış ise pamuğun lekeyi bastırılması ile emmesi sağlanır, eğer biyolojik delil kurumuş ise, leke ile aynı büyüklükteki bir pamuklu bez, serum fizyolojik ile nemlendirilir ve lekenin üzerine bastırılarak transferi sağlanır.
  • Doğrudan alma yöntemi: Olay yerinde bulunan biyolojik delil yoğun veya sıvı hâldeyse; temiz bir pipet veya şırıngaya çekmek suretiyle alınarak cam tüp veya şişelere konmalıdır.

Kimyasal deliller: Olay yerinde mağdur, maktul, fail üzerinde veya çevresinde bulunan kimyasal özellik taşıyan ve üzerinde kimyasal inceleme gerektiren tüm delillerdir. Başlıca kimyasal deliller patlayıcı maddeler, boyalar, yanıcı, yakıcı ve parlayıcı maddeler, narkotik maddeler ve ilaçlar, atış artıkları, patlayıcı maddeler üzerindeki kimyasallar, fünyeler, TNT, c4 gibi patlayıcı madde ya da bunların yapımında kullanılan kimyasal maddelerdir.

Kimyasal delillerin toplanması ve paketlenmesi:

  • Patlayıcı madde delillerinin toplanması ve paketlenmesi: Bölgeye yabancı olan ve mahiyeti anlaşılamayan bütün parçalar delil olarak toplanır. Bu bölge içerisinde taşınamayacak büyüklükte malzemeler var ise (ağaç, duvar vb.) bu bölgelerden temiz bir pamuğu yüzeye sürtmek suretiyle svap alınır.
  • Boya delillerinin toplanması ve paketlenmesi: Boyalar içerik itibariyle kimyasal bir yapıya sahiptir. Olay yeri incelemesinde boyalar genellikle; olaylarda kullanılan alet ya da araçlar üzerinde, kâğıt üzerinde, terör içerikli yazılan pankartlar üzerinde, çarpmalarda, çarpan araç veya çarpılan yüzey üzerinde kalırlar. Boya artıkları ve karşılaştırma amaçlı alınan örnekler, kapaklı cam ya da plastik kavanozlara ya da köşeleri kapalı kağıt zarflara konulur. Boyaların paketlenmesinde yapışkan bantlara yapıştırılmaması ve pamuk içine konmaması gerekir.
  • Yanıcı ve yakıcı maddelerin toplanması ve paketlenmesi: Yanıcı ve yakıcı maddelerin bulaştığı yüzeylerden parça kesmek suretiyle delil alınır. Olay yeri civarında varsa petrol ve türevi maddelerin bulunduğu kap, bidon vb. eşyalar toplanır. Eşya taşınamayacak büyüklükte ise, el büyüklüğü oranında temiz bir pamuğu yanmış ortamın yüzeyine sürtmek suretiyle svap alınır. Alınan deliller cam kavanoz veya plastik kaplara konularak üzeri etiketlenip ilgili birime gönderilir.
  • Narkotik maddeler ve ilaçların tespiti, toplanması ve paketlenmesi: Narkotik maddeler ve ilaçlar, vücuda alındıklarında genellikle merkezî sinir sistemini etkileyen, fiziksel ve psikolojik bağımlılık yaparak olumsuz etkilere neden olan imalatı ve kullanımı yasak ya da izne bağlı maddelerdir. Doğal ve sentetik narkotikler ve kokain, kodein, dionin, dover tozu, lomotil, eroin, esrar, desomorfin narkotik maddelere örnek olarak verilebilir.
  • Atış artığı bulunabilecek delillerin tespiti, toplanması ve paketlenmesi: Atış artıkları fişek içerisinde bulunan barutun yanması sonucunda ortaya çıkan ve silahın ucu ile kovan atma boşluğundan kovanın atılması sırasında silahın bulunduğu yerin iki metreküp çevresine dağılan bir gaz türüdür. Atış artıkları su ve diğer sıvı maddelerle kolayca çözülebilmektedir. Bu yüzden şüphelinin ellerinin yıkanması atış artıklarının kaybı anlamına kesin olmasa da gelebilir. Ancak elleri yıkanmış olsa dahi svap alınması gerekir. Ellerden atış artığı alınacak şahısların ellerinin birbirine temas etmesinin, yıkanmasının önüne geçilmesi sağlanmalıdır. Mağdur, maktul ve şüphelilerin elleri üzerinde, ateşli silahı kullanan kişinin giysisinin kol ağızlarında, tüfek ile yapılan atışlarda, tüfeğin dayandığı omuz bölgesi, saç ve yüzde, tüfek ile intihar olaylarında, ayak parmağı ile çekilebilme ihtimali olduğu durumlarda ayak parmağı ve çevresinde, atış sırasında ateşli silaha çok yakın olan kişinin üzerinde, (1-2 metre yakınlıkta ) atıştan sonra giriş deliğine temas eden ellerde, ateşli silaha temas eden kişilerde, atış artıkları aranır.

Fiziksel deliller : Olay yerinde mağdur, maktul veya şüpheli üzerinde ya da çevresinde bulunan, suçta kullanılan, fiziksel özellik taşıyan ve üzerinde fiziksel inceleme gerektiren tüm bulgulardır. Başlıca fiziksel deliller, ateşli ve ateşsiz silahlar, fişek, çekirdek, kovan, kartuş, tapalar ve bunlara ait parçalar, belgeler, lifler, cam veya cam kırıkları ve suçta kullanılan diğer araç ve gereçler olarak sınıflandırılabilir.

Fiziksel delillerin toplanması ve paketlenmesi:

  • Ateşli ve ateşsiz silahların toplanması ve paketlenmesi: Tabancalar ve tüfekler iki parmakla uç kısımdan, tetik korkuluğundan ya da kabzenin tırtıllı kısımlarından parmak izi bırakmayacak ya da mevcut parmak izini bozmayacak şekilde tutularak alınmalıdır. Çengelli ip sağlanabilirse kaldırma bununla da yapılabilir. Şarjör silahtan çıkarılır, fişek olup olmadığı belirtilir. Şarjör üzerinde bulunacak muhtemel izlere zarar vermeden uygun büyüklükteki bir zarfa konularak etiketlenir.
  • Fişek, çekirdek, kovan, kartuş ve tapaların toplanması ve paketlenmesi: Bu tür deliller toplanıp paketlenirken üzerlerine ya da kenarlarına herhangi bir işaretleme yapılmaz. Her bir delilin bulunduğu yer belirtilerek, ayrı ayrı küçük kağıt ya da plastik poşetlere konularak paketlenir. Toplanan delil paketlerinin dış etkenlerden zarar görmeyeceği şekilde (yırtılmaması, ezilmemesi) gerekli tedbirler alınır.
  • Belgelerin toplanması ve taşınmasında dikkat edilecek hususlar: Belge açılıp katlanmamalı ve herhangi bir fiziksel değişime uğratılmamalıdır.
  • Liflerin tespiti, toplanması ve paketlenmesi: Lifler, cesedin ellerinde, tırnak aralarında, saçlarında bulunabilir. Olay yerlerinin giriş ve çıkış noktaları, balkon veya cam kenarlarında bulunabilir. Araçların karışmış oldukları olaylarda mağdura/maktule ait lif parçaları aracın üzerinde kalabilir. Bulunan lifler; temiz bir pens yardımıyla kullanılmamış geniş flaster bantın yüzeye yapıştırılıp kaldırılması suretiyle, vakumlu delil toplama cihazıyla süpürülmek suretiyle, temiz bir eldivenle tutmak suretiyle toplanır. Toplanan lifler kağıt, cam veya naylon poşetlere konularak paketlenip etiketlenir.
  • Cam ve cam kırıklarının toplanması ve paketlenmesi: Camlar, üzerinde parmak izi veya kan izlerinin kalabileceği değerlendirilerek karton kutularda ve keskin yerleri köpüklerle sıkıştırılarak paketlenmelidir. Kırık camlar vakumlu delil toplama cihazı veya süpürge ile süpürülerek plastik, karton delil poşetlerine konularak etiketlenmelidir.

İz delilleri: Olay yerinin çevresinde olay gerçekleşmeden veya gerçekleştikten sonra fail veya mağdur tarafından oluşturulmuş fiziksel özellik taşıyan ve üzerinde fiziksel inceleme gerektiren tüm izlerdir. İnsan bedenindeki parmak, avuç, ayak, diş gibi organların bıraktığı kimlik tespitine yarayabilecek bu izlere kişiye ait tanımlayıcı izler denir.

  • Parmak izleri ve avuç izleri: Parmakların birinci boğumu ile tırnak ucu arasında kalan şekiller ve bu şekillerin yüzeylere teması sonucu yüzeyler üzerinde oluşturdukları izlere “parmak izi” denir. Parmak izleri olay yerlerinde elle temas edilen tüm yüzeyler ve nesneler üzerinde bulunur. Avuç izleri de parmak izlerinin kalabileceği yerlerde bulunur.
  • Ayak izi: Ayak izleri özellikle olay yerinin giriş ve çıkış noktalarında bulunabilir. Olay yerlerinin özelliğine göre (açık ya da kapalı alan) ayak izleri; ayakkabılı, çoraplı veya çıplak olarak bulunabilir.
  • Araç lastik izleri: Araçların kullanıldığı olaylarda olay yerlerinde özellikle geliş ve gidiş yolları üzerinde incelenmesi gereken izlerdir.
  • Diş izleri: Odontologlara göre, kişilerin diş dizisi, dişlerin sayıları, açılanmaları ve çenelerinin kapanış ilişkileri parmak izi kadar kişiye özgündür. Bu nedenle de ağız ve diş yapılarından kimlik tespiti mümkündür. Özellikle tecavüz ve öldürme olaylarında, failin mağdur vücudu üzerinde, elma, peynir, sakız, çikolata gibi gıdalar üzerinde bulunur. Bu tür izler üzerinde kalıp alma, fotoğraflama ve röntgen çekmek sureti ile inceleme yapılabilir.
  • Alet izleri: Bir olayda kullanılan alet, temas ettiği ve baskı yaptığı zeminlerde iz bırakabilir. Aletlerin bu tür özelliklerinden faydalanılarak suçu aydınlatmak ve suç aletini tespit etmek mümkün olabilmektedir. Suçun işlenmesi sırasında kullanılan balta, çekiç, eğe, törpü, keski, tornavida ve benzeri aletler kullanıldıkları maddeler üzerinde izler bırakabilir. Özellikle hırsızlık olaylarında görülen zorlanarak veya kırılarak açılmış olan pencere, kapı, masa çekmecesi, dolap ve benzeri yerlerde bulunabilecek alet izleri, kullanılan alete has karakteristik ve tanımlayıcı izlerdir.
  • Kulak izi: Kulak izleri genellikle kapalı bir yeri, kapı veya pencere gibi yerleri dinlemek amacıyla kulaklarını bu tür yerlere dayamaları sonucu kalır.

Olay Yeri İnceleme Aşamaları

Suç ve suçlunun bulunabilmesi için olay yerinin ayrıntılı, sistemli ve planlı bir şekilde incelenmesi; soruşturmanın vazgeçilmez bir unsurudur. Olay yeri bütünlüğünün korunması, delillerin zarar görmemesi ve sağlıklı yöntemlerle toplanması, olayın aydınlatılması için olmazsa olmazlarıdır. Bu nedenle olay yerinin sistematik bir şekilde incelenmesi gerekmektedir.

Olay türüne göre belirlenecek inceleme yöntemi ile maddi delillerin tespiti: Olay yerinin ilk hâli ile görüntüleme işlemleri yapıldıktan sonra olay türüne göre olay yerinde bulunabilecek maddi delillerin tespiti aşamasına geçilir. Bu aşamada yapılacak işlem, olay türü ve olay yeri alanına göre uygun bir inceleme yönteminin belirlenmesidir. Bu yöntemin nasıl olacağına, olayın şekli ve inceleme alanın büyüklüğüne göre olay yeri inceleme işlemlerinden sorumlu uzman karar verir.

Olay yeri araştırma yöntem ve metotları

Şerit yöntemi ile suç aletinin veya maddi delillerin geniş bir araziye atılması veya saklanması durumunda araştırılması için iyi bir metottur.

Izgara yöntemi, şerit yöntemine benzeri bir yöntemdir. Özellikle bir olay ile ilgili birden fazla olay yerinin bulunduğu durumlarda kullanılır.

Spiral yöntemi, olay yeri merkez noktasından dışa ya da dıştan merkez noktasına doğru yapılan inceleme ve araştırma yöntemidir. Bu metotta bir görevli olayın merkez noktasından dışa doğru ya da dış noktadan merkeze doğru spiral şeklinde daireler çizerek araştırma yapar.

Bölge yöntemi, olay yerinin kare ya da dikdörtgen şeklinde olduğu durumlarda ideal bir araştırma yöntemidir. Olayın çok geniş alana yayıldığı ve kapalı alanlarda gerçekleştiği durumlarda da tercih edilebilecek bir yöntemdir.

Tekerlek yöntemi, Araştırılacak alanda bir hareket noktası yani merkez belirlenir. Buradan kenarlara doğru gidilerek araştırma yapılır. Bu işlemin tersi de yapılabilir. Genellikle bombalama olaylarında uygulanması ideal bir araştırma yöntemidİr.