Ünite 5: Kişilere Karşı Saldırılar ve Alınması Gereken Tedbirler

Koruma ve Koruma Faaliyetleri

Devlet sisteminin kurulması ve günümüze kadar çeşitli aşamalardan geçerek modern yapısını alması, insan ihtiyaçlarının çeşitlenmesi ve liberalizm politikalarının hayatın çerçevesini oluşturması bireysel güvenliği de ön plana çıkartmıştır. Bireysel güvenlik, bazı kişiler için temel ihtiyaç halini almıştır. Bu talep, özel güvenlik hizmetlerinin oluşmasına aracı olmuştur. Özel güvenliğin konularından biri de kişilerin çeşitli saldırı ve tehditlerden korunmasıdır.

Özel güvenliğin konularından biri de kişilerin çeşitli saldırı ve tehditlerden korunmasıdır. Koruma kavramı, “can ve mal emniyetini bozmaya yönelik mevcut ve muhtemel tehlikelere karşı alınan tedbirlerin bütünüdür” şeklinde tanımlanabilir. Kişi koruma ise “önemli kişilerin ikametgah ve çalışma yerlerinde, araçlı veya yaya olarak yapacağı planlı ya da ani gelişen program ve seyahatlerinde, güvenliğin 24 saat esasına göre sağlanması ve kontrol altında bulundurulması amacıyla yapılan faaliyetlerdir”.

Bir kişinin çeşitli saldırılardan korunmasını sağlamak genel olarak şu konuları kapsamaktadır:

1. Kişiyi bedensel bir zarardan korumak. Bir diğer ifadeyle, korunan kişiyi hayati tehlike oluşturabilecek her türlü saldırılardan korumaktır.
2. Önemli kişiler (VIP) toplum içerisinde ön planda olduğundan rakip ya da düşmanlar tarafından toplum içerisinde küçük düşürme faaliyetlerine maruz kalabilmektedirler.
3. Önemli kişilerin resmî görevlerini engellemek ve onların hareketlerini kısıtlamak için girişimler söz konusu olabilmektedir.

Kişinin canına, ailesine ve mülkiyetine karşı yapılabilecek saldırılara karşı koruma faaliyetleri şu konulardan oluşmaktadır:

1. Suikast ve teşebbüslerinde kullanılabilecek her türden yöntemlere karşı alınabilecek tedbirler.
2. Önleyici tedbirler olarak da adlandırılan koruyucu güvenlik tedbirleri.
3. Saldırı ve tehlike oluşması önlemek üzere yapılacak istihbarat faaliyetleri
4. Saldırı yapabilecek ihtimali ya da şüphesi olan kişilerin gözetlenip tespit edilmesi.
5. Herhangi bir saldırı gerçekleştiği vakit hayati kaybı en aza indirmek amaçlı kademeli bir güvenlik sisteminin oluşturulması.
6. Saldırı yapılabilecek güzergahlarda öncü güvenliklerin alınması.
7. Saldırı anında karşılık verebilecek koruma tedbirlerin oluşturulması.

Koruma Hizmeti Sunulan Kişilere Karşı Gerçekleştirilebilecek Saldırılar

Önemli kişilere karşı gerçekleşebilecek saldırılar birkaç yöntem ile faaliyete geçirilmektedir. Bu saldırı faaliyetleri kişilerin can ve mülklerini hedef alabilmektedir. Bu saldırılar genel olarak şu başlıklar altında toparlanabilmektedir:

• Suikastlar
• Kaçırma ve rehin alma faaliyetleri
• İntihar saldırıları
• Bombalı paket gönderme yöntemi
• Biyolojik madde içeren mektup ya da paket gönderme yöntemi

Suikastlar

Suikast sözcüğü bünyesinde cinayeti barındırmaktadır. Cinayet ile suikast arasında ise teoride farklar bulunmaktadır. Öncelikle, sıradan bir cinayet söz konusu olduğunda sayısız neden ile karşılaşmak mümkündür. Suikast kavramı kullanıldığı zaman nedenler belirli ana tema çerçevesinde oluşmaktadır. Kurban ise belirli, ideolojik, politik, dinî gibi konularda önderliği olan kişilerdir. Dolayısıyla, cinayet sebebi ise bu konulara ilişkindir.

Siyasi Suikastların Nedenleri

Suikastlar, demokratik olgunluğa ulaşamayan, siyasi rekabet ve kutuplaşmayı yüksek seviyede yaşayan toplumlarda yapılacak olan barış girişimlerinin önüne geçilebilmekte ve terör gibi büyük sorunların çözülmesini engelleyebilmektedir. Örneğin, Sri Lanka’da Tamil Kaplanları ile devlet arasında barış görüşmeleri zamanında ya da önemli barış getirecek seçim zamanlarında suikast kampanyaları meydana gelmiştir. Bu yüzden barış görüşmeleri kesilerek sert ve militarist politikaların devam etmesi kararı alınmıştır (Perliger, 2015).

Suikastların nedenlerinin daha somut bir şekilde ve anlaşılır olması için ayrı ayrı şu şekilde gösterilmesi mümkündür:

• Politik: Baskıcı bir hükümet veya popüler olmayan bir hükümet
• Sosyal: Irkçı gruplar -ırk, cinsiyet vb.- yüksek suç oranları
• Ekonomik: Yüksek oranda işsizlik, gelir dağılımındaki yüksek derece eşitsizlik
• İdeolojik: Mevcut politik düzene karşı muhalif gruplar
• Jeopolitik: Ülke içinde yüksek oranda bulunan illegal yabancı vatandaşlar, komşu ülkeler ile yaşanan sınır problemleri
• Dini: Radikal dinî motifli gruplar
• Sosyo-politik: İç karışıklık, sivil itaatsizlik

Suikast Metotları

Siyasi suikastlarda bir devlet başkanı, siyasi parti lideri ya da önemli bir şirketin başında bulunan bir kişi suikastlara maruz kalabilmektedir. Bu suikast metotları ise genellikle şu yöntemler ile yapılmaktadır:

• Yakın mesafeden ateş etme (gizli bir silah ile)
• Uzak mesafeden ateş etme (Keskin nişancılık)
• Patlayıcı cihazların uzaktan kumanda ile Ateşlenmesi
• Konvoylara yerleştirilen bombalar
• Zehirlenme

Kaçırma ve Rehin Alma Faaliyetleri

Önemli kişilere yapılacak saldırılardan bir diğeri de kaçırma ve rehin alma vakalarıdır. Suikastlarda kurbanın ölümü isteniyorken adam kaçırma ve rehin alma eylemlerinde ise bu niyet söz konusu olmayabilmektedir. Rehin alma durumlarında genellikle niyet korku, güç ve para faktörlerini içermektedir. Rehin alınan kişi VIP haricinde ailesinde veya yakınında olan bir birey de olabilmektedir. Aile bireylerinden birinin kaçırılarak rehin alınması ve VIP kişiden para talep edilmesi söz konusu olabilmektedir.

Kaçırma ve rehin alma vakaları iş adamları, bürokrat, ve siyasiler gibi kişilere karşı yapılmaktadır. Eylemi gerçekleştiren bir terör örgütü olabileceği gibi mafya, çıkar amaçlı suç örgütleri ve hatta bireyler de olabilmektedir

İntihar Saldırıları

Terör örgütleri, öğrenen örgütler olarak bilinmektedir. Herhangi bir ülkedeki terör örgütü başarılı ve büyük bir eylem gerçekleştirdiğinde diğer örgütler de bu başarı ve ses getirecek eylemi onlardan kopyalamakta ve uygulamaktadır. Bu argümanın örneklerinden biri de intihar saldırılarıdır.

İntihar saldırıları önlenmesi güç bir eylem türüdür. Eylemin büyüklüğüne ve amacına göre bir kamyon ya da araba ile yapılabiliyorken bir sırt çantası veya bomba yeleği ile de gerçekleştirilmesi mümkün olmaktadır. Bomba yeleği giyen örgüt mensubu kurbana yakın mesafede kendini imha edebilmektedir. Bombanın etkisi ya da şarapnel parçalarının etkisiyle kurban yaralanabilmekte ve hayatını kaybedebilmektedir.

Bombalı Paket Gönderme Yöntemi

Bombalı paket gönderme yöntemi, terör örgütleri tarafından kullanılan bir saldırı eylemidir. Hedef kişiler iş adamları, gazeteciler, siyasiler gibi geniş skalada kurbanlardan oluşabilmektedir. Bu saldırı yönteminde genellikle amaç; intikam almak, korku ortamı oluşturmak ve cezalandırmak olarak kabul görmektedir. Kurbanın konutuna ya da iş yerine gönderilen paketin içerisine patlayıcı düzeneği yerleştirilmekte ve düzenek kamufle edilmektedir. Paket, hedef bölgeye ulaştırıldığında patlatılmaktadır.

Bu saldırı türleri genellikle engellenmesi daha kolay eylemlerdir. Gelen paketlerin eğitimli güvenlik personeli tarafından incelenmesi sonucunda patlayıcılar fark edilebilmekte ve eylem önlenebilmektedir.

1. Özel güvenlik personelinin ilk dikkat etmesi gereken konu bir paket veya zarfın beklenip beklenmemesidir.
2. Paketi veya mektubu gönderen kişiye dikkat edilmelidir.
3. Paketin içerisinde bomba düzeneği varsa koku da olabilmektedir. Dolayısıyla, paket alındığında kokuya da dikkat edilmelidir.
4. Şüpheli paketler, sarsılmadan dikkatlice taşınmalı insanların olduğu yerden uzakta güvenli bir şekilde incelenmelidir.
5. X-Ray cihazlarında dikkatlice incelenmelidir.
6. Gönderi bir mektup ise ve içeriğinde bir düzenek varsa fark edilmesi daha kolay olacaktır. Çünkü mektup bükülmeyecektir.
7. Ağırlık olarak bir mektuptan daha fazla ve şüpheli olacaktır.
8. Bomba düzenekleri sadece bir paket veya mektup ile gönderilmemektedir. Bu gönderide tamamen gönderiyi yapan kişinin yeteneği, eylem amacı ve hayal gücü kriterlere göre yapılmaktadır. Bomba, bir çiçek ya da kitabın arasına da saklanabilmektedir.

Biyolojik Madde İçeren Mektup ya da Paket Gönderme Yöntemi

Şüpheli paketler sadece patlayıcı düzenekleri içermemektedir. Patlayıcıların yanı sıra, biyolojik saldırıda kullanılan kimyasal ürünler de paket ve zarflar ile kurbana ulaştırılmaktadır. Çeşitli kimyasallar soluma yöntemi ya da temas ile kişiye kalıcı zararlar verebilmekte veya kurbanın hayatına son verebilmektedir.

Genel Güvenlik Önlemleri

Önemli kişilerin korunması genel olarak bireyin korunması, bireyin ailesinin korunması, konut ve iş yerlerinin korunmasını içermektedir. Dolayısıyla özel güvenlik personeli bu alanlarda eğitilmelidir.

Fiziksel korunma ile konutun korunması farklılık göstermektedir. Yukarıdaki konularda da anlatıldığı üzere konuta şüpheli paket gönderilebilmekte iken bireye yakın mesafeden suikast yapılabilmektedir. Bu saldırılarının önlenmesi ayrı uzmanlık ve dikkat derecesi gerektirmektedir.

Kişilerin Korunmasında Özel Güvenlik ve Etik

Çalışmanın son bölümünde üzerinde durulması gerekilen önemli konulardan biri de özel güvenlik personelinin koruma hizmeti sağlarken etik kuralları çerçevesinde hareket etmesidir. Etik kavramı incelendiğinde soyut kavramlar karşımıza çıkmaktadır. Bu soyut kavramların çerçevesini ise ahlak, değerler ve normlar oluşturmaktadır.