Ünite 7: Sağlık Hizmetlerinde Akreditasyon, Belgelendirme ve Kalite Ödülleri

Kalite Belgelendirmede Temel Kavramlar

Sağlık sektöründe kalite belgelendirmede hizmet, kalite, belge, belgelendirme kuruluşları, teknik düzenleme, denetleme, uygunluk ve standartlar gibi kavramlar bulunmaktadır.

Hizmet, üretimi ve satışı fiziki bir ürüne bağlı olmayan, bir ihtiyacı gidermek için yararlanılan, mülkiyet devri ile sonuçlanmayan ve belirli bir fiyatla satışa sunulan soyut eylemler, yararlar ve tatminler olarak ifade edilebilir.

Kalite, “şartlara uygunluk derecesi” veya “mal ya da hizmetin belirli bir ihtiyacı karşılama derecesi” olarak ifade edilebilir.

Belgelendirme (sertifikasyon), ruhsatlandırma ve akreditasyon; değerlendirme ve aynı zamanda organizasyonları (ve kişileri) kalite için ödüllendirme ve inceleme yöntemidir.

Belge , faaliyet alanına göre, yetkili kamu kurum ve kuruluşları tarafından ilgili mevzuat çerçevesinde zorunlu alanlarda belge vermek üzere yetkilendirilen özel veya kamu laboratuvarları, muayene ve belgelendirme kuruluşları tarafından düzenlenen, standart ve teknik düzenlemelere uygunluğu gösteren belgeler ile ilgili mevzuat çerçevesinde zorunlu alanlar dışında kalan standart ve teknik düzenlemelere uygunluğu gösteren evraktır.

Kalite belgelendirme ise; tanımlanmış bir ürün, işlem veya hizmetin belirli bir standart veya ayrı bir dokümana göre yeterli uygunlukta olduğunun bağımsız bir makam tarafından belgelendirilmesi faaliyetidir.

Ruhsatlandırma çoğu zaman sağlıkta akreditasyon ile karıştırılmaktadır. Sağlık tesislerine ilişkin ruhsatlandırma standartları, güvenli tıbbi bakım için gerekli ekipman tipi ve kalitesini, asgari personel sayısı ve niteliklerini, fiziksel tesislerin hacmini ve özelliklerini belirlemektedir.

Sertifikasyon ise; yetkili bir kurum tarafından (devlet kuruluşu) kişi veya kuruluşların önceden belirlenmiş şartlara veya kriterlere uygunluğunun değerlendirilip onaylanma sürecidir.

Denetleme , kalite ile ilgili faaliyetlerin ve sonuçlarının planlanan düzenlemelere uyup uymadığının, bu düzenlemelerin amaca ulaşmak için uygun olup olmadığının, bu düzenlemelerin etkin olarak uygulanıp uygulanmadığının, sistematik, tarafsız, dokümanlara ve beyanlara dayanılarak incelenmesidir.

Standart , bir otorite, gelenek veya ortak anlayış tarafından belirlenmiş ve takip edilmesi gereken bir model veya örnek olarak tanımlanabilir.

Akreditasyon

Akreditasyonun kelime olarak anlamına bakmak gerekirse; bir organizasyonun veya programın standartlar veya kriterler ile uyumunun yetkili bir kuruluş tarafından incelenmesi ve onaylanmasını içeren resmi işlemler sürecidir. Akreditasyon, sağlık kurum ve kuruluşundan bağımsız, ayrı ve genelde kamu dışı bir oluşumun sağlık kuruluşunu, bakım güvenliğini ve kalitesini iyileştirmek için tasarlanmış bir dizi gerekliliği (standardı) karşılayıp karşılamadığı yönünde değerlendirdiği sürece verilen isimdir. Akreditasyon süreci, hasta bakım süreçlerini ve sonuçlarını sürekli olarak iyileştirmek için çabalayan kuruluşlarda bir güvenlik ve kalite kültürü yaratmak üzere tasarlanmıştır. Bu amaca hizmet eden kuruluşlar;

• Kuruluşun, hastaların güvenliği ve bakım kalitesine önem verdiğine dair kamunun güvenini artırmakta,
• Güvenli ve verimli bir çalışma ortamı sağlayarak çalışanların memnuniyetini artırmakta,
• Bakım kalitesi hakkında veriler sağlayarak geri ödeme kurumlarıyla pazarlık imkânı bulmakta,
• Hastaları ve yakınlarını dinlemekte, haklarına saygı duymakta ve bu kişilerin eşit ortaklar olarak bakım sürecine katkıda bulunmasını sağlamakta,
• Advers olayların ve güvenlikle ilgili tehditlerin zamanında bildirilmesi sayesinde öğrenmeye açık bir kültür yaratmakta,
• Öncelikleri belirleyen işbirlikçi bir liderlik oluşturmakta ve her düzeyde kalite ve hasta güvenliği için sürekli liderlik sunmaktadır.

Sağlık sektöründeki ilk akreditasyon kurumu 1951’de Amerika Birleşik Devleri’nde kurulmuştur. Uluslararası Birleşik Komisyon (JCI); Sağlık Kuruluşlarının Akreditasyonu Birleşik Komisyonu’nun (JCAHO) Amerika Birleşik Devletleri dışında akreditasyon hizmetleri sunmak için oluşturulan bir alt kuruluşu olarak faaliyet göstermektedir.

JCI’ın misyonu, uluslararası toplulukta sağlık bakımının kalitesini ve güvenliğini iyileştirmektir. JCI, klinik bakım programları için sertifikasyonun yanı sıra hastaneler, ayakta tedavi tesisleri, klinik laboratuvarlar, bakım sürekliliği hizmetleri, tıbbi nakil organizasyonları ve birinci basamak hekimliği hizmetlerine de akreditasyon hizmeti vermektedir.

Uluslararası Sağlık Hizmetleri Kalite Topluluğundan (ISQua) akreditasyonu, sağlık hizmetleri organizasyonlarının çalışmasını denetlemek amacıyla JCI tarafından kullanılan standartların, eğitimin ve süreçlerin akreditasyon kuruluşları için en yüksek uluslararası temel ölçütleri karşılamasını garanti eder. ISQua, görevi dünya genelinde sağlık hizmetlerinin kalitesini ve güvenliğini geliştirmek olan, kâr amacı gütmeyen, bağımsız bir kuruluştur. Buradaki amaç, uluslararası topluluğa sağlık kuruluşlarının değerlendirilmesine yönelik standarttemelli süreçler sunmaktır.

Tüm JCI akreditasyon ve sertifikasyon programlarının ortak özellikleri şunlardır:

• Uluslararası bir görev gücü tarafından geliştirilen ve devamlılığı sağlanan ve uluslararası bir kurul tarafından onaylanan uluslararası konsensüs standartları, akreditasyon programının temelini oluşturmaktadır.
• Standartların altında yatan felsefe, kalite yönetimi ve sürekli kalite iyileştirme prensiplerini temel almaktadır.
• Akreditasyon süreci, ülkelerin yasal, dini ve/veya kültürel etkenleri dikkate alınarak tasarlanmıştır.
• Tesiste yapılacak denetimin ekibi ve programı kuruluşun büyüklüğüne ve sunulan hizmetlere göre farklılık gösterebilmektedir.
• JCI akreditasyonu, muteber, güvenilir ve objektif olmak üzere tasarlanmıştır. Denetim bulgularının analizi doğrultusunda nihai akreditasyon kararları, uluslararası bir akreditasyon komitesi tarafından verilmektedir.

JCI hastaneler için akreditasyon standartları “Hasta Merkezli Standartlar” ve “Sağlık Kuruluşu Yönetim Standartları” olmak üzere iki ana gruba ayrılmaktadır.

Uluslararası hasta güvenliği hedeflerinin amacı, hasta güvenliği konusunda spesifik iyileştirmelere yardımcı olmaktır. Bu hedefler;

1. Hasta kimliğinin doğru şekilde belirlenmesi
2. Etkili iletişimin iyileştirilmesi
3. Yüksek riskli ilaçların güvenliğinin iyileştirilmesi
4. Doğru taraf, doğru işlem, doğru hasta cerrahisinin sağlanması
5. Sağlık bakımıyla ilişkili (nozokomiyal) enfeksiyon riskinin azaltılması
6. Hastaların düşme neticesinde zarar görme riskinin azaltılması

Bir sağlık kurumu sunduğu bakım hizmetini, bakımın sürekliliğini sağlayan hizmetler, bakım sağlayıcıları ve sağlık çalışanları ve bakım düzeylerinden oluşan entegre bir sistemin parçası olarak görmelidir.

Hastanın hangi ihtiyaçlarının sağlık kurumunca karşılanabileceği, hizmetlerin hastaya etkin bir şekilde ulaştırılması, hastanın evine veya başka bir sağlık kuruluşuna nakli ve taburculuğu gibi bilgiler hayati öneme sahiptir.

Her hasta kendi ihtiyaçları, güçlü yönleri, değerleri ve inançlarıyla benzersizdir. Hastalar hakları ve bunları nasıl kullanabilecekleri konusunda bilgilendirilmelidir.

Aşağıdaki süreçlerin bir kurumda nasıl uygulandığı, ülkedeki geçerli yasa ve yönetmeliklere ve ülkenin imza koyduğu insan haklarıyla ilgili uluslararası antlaşmalara, toplu kararlara veya sözleşmelere bağlıdır. Bu süreçler:

• Hasta haklarının tanımlanması, korunması ve geliştirilmesi
• Hastaların hakları konusunda bilgilendirilmesi
• Uygun durumlarda hastanın ailesinin/yakınlarının bakım konusundaki kararlara dâhil edilmesi
• Bilgilendirilmiş/aydınlatılmış onay/onam alınması
• Personelin hasta hakları konusunda eğitilmesi

Etkili bir hasta değerlendirme süreci, hastanın durumu değişse bile acil, elektif veya planlanmış bakıma yönelik anlık ve süregelen tedavi ihtiyaçları hakkında karar verilmesine imkân tanır. Hasta değerlendirilmesi üç temel süreçten oluşmaktadır:

• Hastanın fiziksel, psikolojik, sosyal durumu ve sağlık öyküsü hakkında bilgi ve veri toplanması
• Laboratuvar ve radyolojik tanısal test sonuçları da dahil olmak üzere bu veri ve bilgilerin analiz edilerek hastanın sağlık bakım ihtiyaçlarının belirlenmesi
• Hastada saptanan ihtiyaçları karşılayacak bir bakım planının oluşturulması

Hastaların uygun bir şekilde değerlendirilebilmesi için hastanın durumu, yaşı, sağlık ihtiyaçları ve kendi istek ve tercihleri dikkate alınmalıdır.

Bir sağlık kuruluşunun temel hedefi hasta bakımıdır.

Bazı aktiviteler hasta bakımı açısından temel öneme sahiptir. Hastalara bakım hizmeti sunan tüm disiplinler yönünden bu aktivitelerden bazıları şunlardır:

• Her hasta için bakımın planlanması ve sağlanması
• Bakımın sonucunun anlaşılabilmesi için hastaların izlenmesi
• Bakımın ihtiyaçlar doğrultusunda uyarlanması
• Bakımın tamamlanması
• Takip sürecinin planlanması

Anestezi, sedasyon ve cerrahi girişimler, bir sağlık kuruluşunda yaygın olarak uygulanan karmaşık süreçlerdir. Hastanın cevapları bu süreklilik boyunca değişebileceğinden anestezi ve sedasyon kullanımı entegre bir şekilde organize edilmelidir.

İlaç yönetimi hastalık ve rahatsızlıkların semptomatik, koruyucu, küratif ve palyatif tedavi ve yönetiminin önemli bir parçasıdır. İlaç yönetimi, kurumun hastalarına ilaç terapilerini sunmak için kullandığı sistem ve süreçleri kapsamaktadır. Hasta güvenliğine yönelik sağlam ilaç yönetimi süreçleri evrenseldir.

Hasta ve hasta yakınlarının eğitimi, hastaların bakımlarına daha fazla katılmalarına ve bakımlarıyla ilgili bilgilendirilmiş kararlar vermelerine yardımcı olmaktadır.

Etkili bir eğitim hasta ve hasta yakınlarının eğitim ihtiyaçlarının değerlendirilmesiyle başlar. Bu değerlendirme sadece nelerin öğrenilmesi gerektiğini belirlemekle kalmaz, aynı zamanda öğrenmenin en iyi şekilde nasıl sağlanacağı konusunda da bilgi sağlar.

Hem kalite iyileştirme hem de hasta güvenliği programları;

• liderliğin güdümünde olmalı,
• kurum kültüründe değişiklik yapmayı hedeflemeli,
• risk ve değişkenliği/varyasyonu proaktif olarak saptamalı ve azaltmalı,
• öncelikli sorunlar üzerinde odaklanabilmek için verileri kullanmalı,
• sürdürülebilir iyileştirme sergilemeyi hedeflemelidir.

Çoğu klinik ve idari kalite sorununun birbiriyle ilişkili olduğu da dikkate alınmaktadır. Dolayısıyla bu süreçleri iyileştirmeye yönelik çabalar, kurumda kalite yönetimi ve iyileştirme faaliyetlerine yönelik genel bir çerçeve kapsamında yönlendirilmeli, bir kalite iyileştirme ve hasta güvenliği yönetici grubu veya komitesinin gözetiminde gerçekleştirilmelidir.

Bu çerçeveyi izleyen kurumlar zamanla;

• kurum çapında bir program için daha büyük bir liderlik desteği geliştirecek,
• daha çok çalışanını eğitecek ve katılımlarını sağlayacak,
• ne ölçülmesi gerektiğine dair daha net öncelikler belirleyecek,
• kararları ölçüm verilerine dayalı olarak verecek,
• diğer ulusal ve uluslararası kurumlarla yaptığı karşılaştırmalara dayalı iyileştirmeleri hayata geçirecektir.

Bir kuruluşun geliştireceği enfeksiyonları önleme ve kontrolü programının hedefi; hastalar, çalışanlar, sağlık profesyonelleri, sözleşmeli işçiler, gönüllüler, öğrenciler ve ziyaretçiler arasında enfeksiyon kapma ve bulaştırma risklerini saptamak ve azaltmak olmalıdır.

Hastalara mükemmel bir bakım verebilmek için etkili bir liderlik şarttır. Liderler özellikle kuruluşun misyonunu tanımlamalı ve bu misyonu gerçekleştirmek için gerekli olan kaynakları tahsis etmelidir. Etkili bir liderlik kuruluşta çalışan kişilerin çeşitli sorumluluklarının ve bu kişilerin nasıl birlikte çalıştıklarının anlaşılması ile başlar.

Sağlık kuruluşlarının hastalar, yakınları, çalışanları ve ziyaretçiler için güvenli, işlevsel ve destekleyici bir tesis olması için gayret gösterilmelidir. Yönetim özellikle şu konularda çaba göstermelidir:

• Tehlike ve risklerin azaltılması ve kontrol edilmesi
• Kaza ve yaralanmaların önlenmesi
• Güvenli koşulların sağlanması

Etkili bir yönetim, aşağıda belirtilen şekilde multidisipliner bir planlamayı, eğitimi ve takibi de içermelidir:

• Liderler, sunulan klinik hizmetleri güvenli ve etkili bir şekilde destekleyecek ortamı, cihazları ve kaynakları planlamalıdır.
• Tüm çalışanlar tesis, risklerin nasıl azaltılacağı ve risk teşkil eden durumların nasıl izleneceği ve rapor edileceği konularında eğitilmelidir.
• Önemli sistemleri değerlendirmek ve gerekli iyileştirmeleri saptamak için performans kriterleri kullanılmalıdır.

Tesis ve kuruluşun faaliyetleriyle ilgili oldukları ölçüde aşağıda belirtilen altı alanı da içeren yazılı planlar geliştirilmelidir:

1. Güvenlik ve Emniyet
2. Tehlikeli materyaller
3. Acil durum yönetimi
4. Yangın güvenliği
5. Tıbbi cihazlar
6. Fenni ve sıhhi tesisat

Bir sağlık kurumunun misyonunu yerine getirebilmesi ve hastalarının ihtiyaçlarını karşılayabilmesi için değişik beceri ve niteliklere sahip kişiler gerekmektedir. Çalışanların işe alınması, değerlendirilmesi ve görevlendirilmesi/atanması süreçlerini en iyi şekilde yerine getirebilmek için koordineli, verimli ve tutarlı bir sürece ihtiyaç vardır. Çalışanlara hizmet içi eğitimlerin ve değişik eğitim fırsatlarının sunulması gerekmektedir.

Bakım hizmetleri, büyük ölçüde bilgi alışverişine bağımlı karmaşık bir süreçtir. İletişim kopukluğu, hasta güvenliğiyle ilgili meydana gelen olayların en sık kök nedenlerinden biridir.

Her kuruluşun amacı, hem hasta çıktılarının hem de bireysel ve genel kurumsal performansın iyileştirilmesi için bilgi edinmek, bilgiyi yönetmek ve kullanmak olmalıdır. Kuruluşlar zaman içerisinde şu konularda daha etkili hale gelmektedir:

• Bilgi ihtiyaçlarının belirlenmesi
• Bir bilgi yönetim sisteminin tasarlanması
• Veri ve bilgilerin tanımlanması ve toplanması
• Verilerin analiz edilerek bilgiye dönüştürülmesi
• Veri ve bilgilerin aktarılması ve raporlanması
• Bilgilerin entegre edilmesi ve kullanılması

Sağlık Bakanlığı tarafından 2003 yılında ortaya konulan “Sağlıkta Dönüşüm Programı” çerçevesinde ülkemizde kalite ve akreditasyon faaliyetleri konusundaki çalışmalar hız kazanmıştır. Sağlık Bakanlığı JCI ile işbirliği yapılarak;

• ulusal sağlık akreditasyon sisteminin yapılandırılması,
• standart geliştirme,
• kalite izleme ve ölçme sistemlerinin geliştirilmesi,
• denetçilerin eğitimi ve
• veritabanı oluşturulması için çaba harcanacağını taahhüt etmiştir.

Sağlık hizmetlerinin her açıdan daha iyi bir noktaya taşınması için her ülke uluslararası tecrübeleri de dikkate alarak kendine özgü uygulamalar geliştirmektedir.

Dünyada çeşitli ülke örnekleri incelendiğinde, sağlık hizmetlerinin kalitesinin artırılmasına yönelik yapılan çalışmaların artık daha çok ulusal kalite ve akreditasyon sistemleri üzerinden yürütülmekte olduğu düşünülerek Sağlık Bakanlığı tarafından ülkemizde de “Sağlıkta Ulusal Kalite Sistemi” oluşturulması çalışmaları başlatılmıştır. Sağlık Bakanlığı üç ana başlıkta stratejik amaçlarını belirlemiş olup, bunlar aşağıda belirtilmiştir:

• Sağlığa yönelik risklerden toplumu korumak
• İhtiyaç duyulan sağlık hizmetinin güvenli ve kaliteli olarak sunulmasını sağlamak
• Sağlık hizmetlerinde insan odaklı yaklaşımı esas alarak hakkaniyeti gözetmek, ihtiyaçlara ve beklentilere cevap verebilirliği sağlamak

Laboratuvar, belgelendirme ve muayene hizmetlerini yürütecek yurt içi ve yurt dışındaki kuruluşları akredite etmek, bu kuruluşların belirlenen ulusal ve uluslararası standartlara göre faaliyetlerde bulunmalarını ve bu suretle ürün/hizmet, sistem, personel ve laboratuvar belgelerinin ulusal ve uluslararası alanda kabulünü temin etmek amacıyla Türk Akreditasyon Kurumu (TÜRKAK) kurulmuştur. TÜRKAK’ın başlıca görev ve yetkileri şunlardır:

• Akreditasyon ile ilgili kriter ve önlemleri belirlemek, bunları uygulamak ve gerektiğinde değiştirmek
• Akredite edilmek üzere başvuruda bulunan; laboratuvar, ürün/hizmet, sistem, personel ve benzeri belgelendirme kuruluşlarının değerlendirmesini yapmak ve akredite edilip edilmemesine karar vermek, akredite edilen kuruluşları izlemeye almak ve gerektiğinde geçici veya devamlı olarak akreditasyon kararını durdurmak
• Akredite edilmiş kuruluşlarca düzenlenen işaret ve belgelerin kullanımını özendirici düzenlemeler yapmak
• Uluslararası akreditasyon kuruluşları ile ilişkiler kurmak
• Akreditasyon amacıyla başvuran kuruluşların başvuruları, değerlendirilmesi ve akredite edilmesi ile ilgili olarak elde edilmiş bilgilerin gizliliğini sağlamak
• Görev alanına giren konularda eğitim ve araştırma çalışmaları yapmak

ISO, Uluslararası Standartlar Organizasyonunun kısaltılmış hali olup, yayınladığı bir uluslararası standart, üyesi olan ülkeleri temsil eden kuruluşların anlaşması sonucunda ortaya çıkar. Türkiye'yi ISO'da Türk Standardları Enstitüsü (TSE) temsil etmektedir.

EN (European Norm) ise Avrupa Standartları’nın kısaltmasıdır ve amacı üye ülkelerin ulusal standartları arasındaki farklılıklardan doğan problemleri ortadan kaldırmaktır.

Kuruluşlar müşterileri için vardır ve müşteri ihtiyaçlarını anlamalı, müşteri şartlarını karşılamalı ve müşteri beklentilerini aşmalıdır. Kuruluşların başarısı liderlerine bağlıdır. Bu nedenle liderler, bir amaç tutarlılığı oluşturmalı ve kuruluşun yönünü belirlemeli, çalışanların kuruluş amaçları için çaba göstermesini sağlayacak bir ortam yaratmalıdır.

Kuruluşun performansını geliştirmesinde en önemli faktör insandır. Sistemde çalışanların yaratıcılıklarını sergileyebilecekleri ortamlar hazırlanmalı ve karar verme yetilerini kullanabilmelerine olanak verilmeli, tek kişiye bağlı bir sistemden kaçınılmalıdır.

Süreç kavramı en basit anlamda, girdi, üretim ve çıktı olmak üzere birbirleri ile ilişkilendirilmiş faaliyetler dizisine verilen addır ve kuruluşların verimlilik ve etkinliğini artırır. Süreç yaklaşımı, sistem kurgulama aşamalarında, süreçlerin kuruluş faaliyetlerinin büyük resmini görerek oluşturulmasını, bu süreçlerin birbiriyle ilişkilerinin saptanmasını ve süreçlerin sürekli iyileştirilmesini destekleyen bir yaklaşımdır.

Sistem aralarında karşılıklı ilişkiler bulunan ve birbirine bağımlı olan parçaların oluşturduğu bir yapıdır. Sistematik analiz ile; mevcut durum tespiti, politikaların belirlenmesi, gerekli kaynakların sağlanması, önceliklere ve vasıtalara karar verilmesi, sorunların ve çözümlerinin ortaya konulması ve tüm kalite faaliyetlerinin takibi sağlanır.

Sürekli iyileştirme günümüz rekabet ortamında var olabilmenin olmazsa olmaz şartıdır. Sağlık kuruluşları kalite sistemi çerçevesinde sistemin, yeterlilik, uygunluk ve etkinliği yönünden kuruluşların iç kalite tetkikçilerince tarafsız bir gözle incelenmesi, uygunsuzluklar ve bunlara ilişkin düzeltici faaliyetlerin planlanması ve gerçekleştirilen faaliyetlerin etkinliğinin üst yönetim tarafından izlenmesi, sürekli iyileştirme çalışmalarında önemlidir.

Etkin kararlar verilerin analizine ve bilgiye dayanır. Kararların verilere dayalı olarak alınması, hata yapma olasılığını en aza indirerek kuruluşun etkinliğini artırır.

Bir kuruluş ve tedarikçileri birbirlerinden bağımsızdır ve karşılıklı yarar ilişkisi, her ikisinin artı değer yaratması yeteneğini takviye eder.

Küresel düzeyde sağlık eşitsizliklerinin ekonomik, siyasal ve sosyal olmak üzere birçok nedene sahip olduğu bilinmektedir. Bütün dünyada sağlık hizmetinin erişilebilir, ekonomik ve kaliteli olması konusunda bir duyarlılığa ihtiyaç vardır.

Kalite standartlarının tanımlanması, bu standartlara uygun kaliteli hizmetin sunulması ve her yerde en yüksek kalitede sağlık hizmetinin sunulduğunun izlenmesi biçiminde çalışmalar yürütülmektedir. Sağlık hizmetlerinin toplumun her kesimi için önemi dikkate alındığında reform çalışmalarının bu alanda öncelikle uygulanması gerekliliği karşımıza çıkmaktadır.

Bir sağlık kuruluşunu başarılı ve verimli bir şekilde çalıştırmak için sistematik yönetmek, şeffaf olmak ve kontrol etmek gerekir.

Kalite Ödülleri

Kalite ödülleri firmaları tek bir yönüyle değil, bütün süreçleri, hedefleri ve rekabet ortamındaki konumuna göre ele aldığı ve bütünsel yönetim sistemini ölçtüğü için iş dünyası içinde mükemmelliği sembolize eder hale gelmiştir.

Dünyada ve ülkemizde kalite ödüllerinin işletmelere, çalışanlara ve hizmet alanlara sağlamış olduğu faydalar hiç şüphesiz çok fazladır. Bu bağlamda, dünyada ve ülkemizde kabul görmüş, ağırlığı pazarda kabul edilen belli başlı kalite ödülleri;

• Dünyada Kalite Ödülleri
  • Deming Ödülü (1951) Japonya
  • Toplam Kalite Faaliyetinde Mükemmellik Ödülü (1984) Kanada
  • Malcolm Baldrige Ulusal Kalite Ödülü (1988) ABD
  • Avrupa Kalite Ödülü (1992) Avrupa
• Türkiye’de Kalite Ödülleri
  • KalDer Ulusal Kalite Ödülü