Ünite 3: Yer Hizmetleri Kuruluşlarında Yönetim ve Organizasyon

Giriş

Günümüzde rekabet bölgesel olmaktan çıkıp küresel olmuştur. Hava ulaştırma sektörü için yer hizmetleri bu rekabet ortamında önemli bir faaliyettir. Hava yolu işletmelerinin pazarda varlıklarını sürdürebilmeleri için yer hizmetleri faaliyetlerindeki etkinliği ve verimliliği önemlidir. Tam zamanlı performans, daha düşük fiyat, emniyetli ve standartlara uygun hizmetin verilmesi aranılan bir özelliktir. Bunun için de doğru ekipmanın, doğru insan kaynağının planlanıp maliyetlerin kontrol altına alınması ile yer hizmetlerinde fark yaratılabilmektedir.

Yer hizmetleri sunan kuruluşlar hava alanında bir taşıyıcının yolcusu, bagajı, kargosu ve uçak için gereksinim duyulan her türlü hizmeti sunarlar. Bu hizmetler IATA Yer hizmetleri Anlaşması'nda belirlenmiştir. Yer hizmetleri sunan kuruluşlar yolcu, ramp, kargo ve posta, uçuş operasyonları, yük kontrolü ve haberleşme, temsil ve gözetim hizmetleri sunmakla yükümlüdür.

Yer hizmetleri kuruluşlarının yetki ve sorumlulukları vardır. Yer hizmetlerinin tamamını veya bir bölümünü tarifeli ve tarifesiz seferler için yapmakla yükümlüdürler. Uluslararası düzeyde yer hizmetleri sunulması içinde yeterli sayıda nitelikli yönetici, uzman, teknisyen, işçi ve diğer personeli bulundurmak, eğitmek ve aynı zamanda yetki oldukları faaliyetlerin biçimsel bir organizasyon içerisinde planlanması, uygun personelin doğru bölümlere yerleştirilmesi, koordinasyonun sağlanması ile denetlenmesi sorumlulukları bulunmaktadır.

Yer Hizmetleri Yönetimi ve İşlevleri

Yer Hizmetleri Yönetimi: Yer hizmetleri sunan kuruluşların amaçlarına ulaşmak için sınırlı insan ve diğer maddi kaynakları en etkin ve verimli bir şekilde kullanabilmesi için yapılan planlama, örgütleme, yönetim, koordinasyon ve denetim işlevlerinin uyumlu bir şekilde yerine getirilmesi sürecidir.

Yer Hizmetleri Kuruluşları Yönetim Kademeleri

Yönetim bir piramit olarak düşünüldüğünde üç kademeden oluştuğu görülür. Tepede üst yönetim ortada orta kademe yönetim ve en altta da alt kademe (operasyonel) yönetim bulunmaktadır.

• Üst Kademe Yönetim: Tepe yönetimi olarak da adlandırılır. Örgütü en geniş yetkiler ile temsil eden gruptur. Uzun dönemli plan ve politikalar geliştirmek, uygulamak ve stratejik değerlendirmeden sorumludur.
• Orta Kademe Yönetim: Planlama ve örgütlemede üst yönetime yardımcı olur, bölüm politikalarını belirleyip faaliyet planlarını yapar ve yürütürler. Tepe yönetimin belirlediği genel amaçları gerçekleştirmeye yönelik uygulama planlarını yaparlar.
• Alt Kademe Yönetim: Orta yönetime sunulacak olan kontrol planları yaparlar. Günlük faaliyetlerde çalışanların görevlerini belirler ve onları motive etmekten sorumludur.

Yukarıda belirtilen faaliyetler yerine getirilirken farklı kademelerdeki yöneticilerin birbirinden oransal olarak farklı yönetsel becerilere sahip olması gereklidir. Bunlar alt kademeden üst kademeye doğru sıralanırsa teknik beceri, iletişim becerisi, insan ilişkileri becerisi, analitik beceri, karar verme becerisi ve kavramsal beceriler olarak gruplanabilir.

• Teknik Beceri: İşin yapılması ile ilgili teknik bilgi, yöntem ve tekniklerin kullanılması yeteneğidir. Yer hizmetleri faaliyetleri sırasında uçağa verilen hizmetler sertifikalı teknik beceri gerektirmektedir.
• İletişim Becerisi: Her seviyedeki yöneticiler için önemlidir. Yer hizmetleri faaliyetlerinin her seviyede koordineli olarak yürütülebilmesi için hem yazılı hem de sözlü iletişimin yanı sıra uluslararası standartlarla belirlenmiş işaretlerde kullanılır.
• İnsan İlişkileri Becerisi: İnsanlarla geçinebilmesi ve çalışabilmeyi ifade eder. Her ne kadar teknoloji destekli olarak yer hizmetleri yürütülmekte olsa da halen insan temelli olarak yürütülmektedir.
• Analitik Beceri: Organizasyonda üst basamaklarına çıkıldıkça önemi artar. Çeşitli sorunların çözümünde ve çözüm önerileri geliştirmede mantıksal ve bilimsel yaklaşımlar ile teknikler kullanabilme becerisidir. Yer hizmetlerinde birçok iş kısa zamanda ve aynı anda yapılmak durumundadır. İnsan kaynağı, teknoloji veya hava koşullarından dolayı ortaya çıkan farklı sorunlara en kısa sürede çözüm üretilmesi gerekmektedir.
• Karar Verme Becerisi: Etkili ve doğru karar vermede elde bulunan farklı seçeneklerden birisini seçmektir. Organizasyonun üst kademelerine çıkıldıkça karar verme becerisinin önemi artar.
• Kavramsal Beceri: Organizasyonu bir bütün olarak görebilme, bölümler arası ilişkileri kavrayarak bağlantıları ve iletişimi görüp birleştirmek ve bütünleştirmek yeteneğidir.

Yer Hizmetleri Kuruluşları Yönetimi İşlevleri

İşletmenin veya organizasyonların genel işlevi yönetimdir. İşletmenin çalışma alanından bağımsız olarak yönetim ilkeleri ile yönetilmesi zorunludur. Yönetim belirlenen amaçlara ulaşmak için eldeki kaynaklarını planlaması, örgütlenmesi yönlendirilmesi ve denetlenmesi sürecidir. Yöneticiler tarafından gerçekleştirilen bu işlevler planlama, örgütleme, yöneltme, koordinasyon ve denetlemedir.

• Planlama : Organizasyonun amaçlarına ulaşmak için seçilen politika ve yöntemlerdir. Nerede ne zaman, ne, nasıl ve kim tarafından yapılacağının belirlenmesidir.
• Örgütleme: Organizasyonun maddi ve insan kaynaklarını değer yaratacak şekilde bir araya getirmesidir.
• Yöneltme: Yönetici liderliğinde astların organizasyon amaçlarına ulaşmak için motive edilmesidir.
• Koordinasyon: Organizasyonun amaçlarını gerçekleştirmek üzere tüm kaynaklar ve bölümler arasındaki eşgüdümün sağlanmasıdır.
• Denetleme: Organizasyonun amaçlarına ulaşılıp ulaşılmadığının kontrolü için gerçekleştirilen faaliyetler ile önceden belirlenmiş standartlarının karşılaştırılması sürecidir.

Planlama

Yıllık olarak hazırlanan operasyonel planlar kısa dönemli planlar, 1-3 yıl arasında olan örneğin yeni bir pazara girmek gibi planlar orta vadeli planlar, Büyük yatırımlara ait olan ve süresi beş yılı veya daha fazlasını bulan planlar ise uzun dönemli planlar olarak kabul edilmektedir.

Tek bir duruma ilişkin hazırlanmış olan planlar bir lez uygulanan planlar olarak tanımlanır. Yatırımlar, bütçeler bu tür planlara örnektir. Süreklilik gösteren işletme faaliyetleri ile ilgili olan planlar tekrarlanan planlardır.

Genel planlar, genel rehber şeklinde olup yol gösterici özelliktedir. Özel planlar ise açıkça tanımlanmış ve yoruma yer vermeyen planlardır.

Planlama amaçları arasında işletmenin amaçları, politikaları, stratejiler, misyon ve vizyon yer alır. Amaç ulaşılmak istenen sonuç veya çıktı olarak tanımlanmaktadır. Politika bir amaca ulaşmak için yöneticilerin kararlarında rehber durumunda olan ilkelerdir. Strateji, işletmenin amaçlarına ulaşmak için izlediği yoldur. Misyon işletmenin varlık nedeni, gerçekleştirmek istediği amacıdır. Vizyon ise geleceğe dair beklentilere ilişkin ortaya konulan ileri görüştür.

Örgütlenme

Örgütleme, görevlerin ayrılması, bölümler arası görevlerin gruplandırılması ve bölümlere gereksinim duyulan kaynakların tahsis edilmesidir. Örgüt yapısı, örgüte ait işlerin bölündüğü, gruplandırıldığı ve koordine edildiği biçimsel çevredir. Örgütlenmede bu biçimsel yapıyı oluşturma sürecidir. Örgüt tasarımı da örgüt yapısının tasarlanma, yapılandırılma ve değiştirilme sürecidir.

Örgütlenme işlevinde hangi işlerin, kim tarafından yapılacağını, bu işleri yapacak kişilerin niteliklerinin belirlenmesi, görev ve sorumlulukların, yetki ve gücün belirlenmesidir.

Örgütlenme açısından yetki yöneticinin astarından bir işi yapmalarını istemesi hakkıdır. Yetki bir şeyi yapabilme hakkı, güç ise bir şey yapabilme hakkıdır. Güç, bireyi diğerlerinin davranışlarını etkileme yeteneğidir. Başarılı yönetici güç ve yetkiyi astları üzerinde eşit olarak uygular. Sorumluluk işe ilişkin faaliyetlerin başarılması yükümlülüğüdür. Sorumluluk, örgütsel işlerin veya görevlerin yapılması zorunluluğudur.

Yöneltme

Etkileme, motive etme ve liderlik yoluyla örgütte çalışanları ortak örgüt amaçları doğrultusunda verimli bir ekip çalışmasında istekle yer almasının sağlanmasıdır.

Yönetme faaliyetinin unsurları, yöneticinin kontrol edebildiği kaynaklar arasındadır. Bunlar insan kaynaklarının yönetimi, tesis, malzeme ve finansal kaynaklar gibi fiziksel kaynakların yönetimi ile usul ve metotların yönetimini kapsar. Etkin bir yöneltme sistemi için takım ruhu yaratmak, personeli iyi tanımak, onları motive etmek, yetersiz/başarısız personeli işletmeden uzaklaştırmak, personel ile işletme arasındaki ilişkileri izlemek, personel yanılma hakkı tanımak, yönetici olarak personele iyi bir örnek olmak sayılabilir.

Liderlik duygu, düşünce ve davranışlarıyla örnek olarak ortak amaçlara ulaşma konusunda çaba göstermeleri başarmaları yönünde insanları etkilemek ve ikna etmektir.

Koordinasyon

İşletmenin amaçlarına ulaşabilmesi için çalışanların çabalarının uyumlu hale getirilmesidir. Bir işletmenin düzenli ve sürekli çalışabilmesi için amaçlar, faaliyetler, bölümler ve bireyler arasında uyum ve işbirliği sağlar.

Koordinasyon yatay, dikey ve çapraz olmak üzere üç türdür. Yatay koordinasyon organizasyonun aynı birimlerde veya aynı seviyedeki görevlilerin arasındaki bağlantıdır. Dikey koordinasyon organizasyonun farklı kademelerindeki birimler, ast ve üstlerin arasındaki bağlantıdır. Çapraz koordinasyon büyük işletmelerde matriks organizasyon yapısının bir gereğidir.

Organizasyonlarda etkin bir koordinasyon sağlanabilmesi için iyi ve basit bir organizasyon yapısının kurulması, plan ve programların uyumlulaştırılması, koordinasyon aşamasında personeli gönüllü olmaya özendirmek ve iyi bir haberleşme sistemi kurulmalıdır.

Denetleme

Denetim amaç ve hedeflere ulaşmada elde edilen gelişmeleri ölçme ve istenmeyen sonuçlar doğduğunda sapmaları düzeltme sürecidir. Örgütsel başarı etkili bir denetim sistem sisteminin geliştirilmesi ile sağlanmaktadır.

Denetleme süreci belirli aşamalardan meydana gelmektedir. İlk aşamada işletmenin belirlenen amaç, plan ve politikaları doğrultusunda standartların oluşturulur. Stratejik noktaların belirlenmesinin ardından işletme faaliyetleri sonucunda gerçekleşen durum ortaya konulmakta ve oluşturulan standartlar ile karşılaştırılmaktadır. Denetleme sonucunda gözlenen bir sapma varsa düzeltici önlemlere başvurulur.

Organizasyonlarda kullanılan denetleme türleri üç grupta toplanır. Ön kontrol, kaynakların organizasyona girişleri sırasında, süreç sırası kontrol malın veya hizmetin üretilmesi sırasında ve son kontrol ise ürün çıktıktan sonra yapılan kontroldür.

Yer Hizmetleri Kuruluşlarında Organizasyon Yapısı

İşletme yönetimi kavramı olarak organizasyon önceden planlanan iş ilişkilerinden oluşan bir yapıyı, iskeleti, şemayı, düzenlemeyi ifade eder.

İşletmelerde organizasyon ise bir amaç doğrultusunda kurulan, kendine özel kaynakları ve özellikleri olan, toplumu oluşturan kurumlar içinde yer alan bir kuruluşu ifade eder. Yer hizmetleri kuruluşları da birer organizasyon olarak adlandırılır. Organizasyon yapısı, belli amaçları gerçekleştirmek üzere birlikte çalışan insan grubunun faaliyetlerini koordine eden, birbiri ile uyumlu hale getiren, düzenleyen bir mekanizmadır.

Organizasyon bir yapı olarak ele alınmaktadır. Bu formal yapı ve bu formal yapı içerisindeki formal ilişkiler biçimsel olarak ortaya çıkar. Yöneticiler ve astlar arasındaki ilişkiler informal ilişkileri ve davranışları yansıtır.

Organizasyonlarda çalışanların kendi bireyse özellikleri ile diğer bireylerle dikey, yatay ve çapraz ilişkileri bir ağ yapısı oluşturur. Her biri farklı yapı ve özellikte olan insanların bu karmaşık ilişkiler topluluğunu organizasyonun amaçlarına ulaştıracak şekilde yönlendirmek yöneticilik olarak adlandırılır.

Sürekli değişen çevre koşulları altında yönetici organizasyonu esnek yapı özelliği taşıyan, değişim özelliği olacak şekilde tasarlaması gereklidir. Bu doğrultuda farklı organizasyon tanımları ortaya çıkmaktadır. Örneğin:

• Organizasyon canlı ve dinamik bir varlıktır.
• Organizasyon bir yönetim fonksiyonudur.
• Organizasyon insan-iş-teknoloji faktörlerini bir araya getiren bir sistemdir.
• Organizasyon belirli amaçlar doğrultusunda kişilerin gayretlerini birleştirdikleri yapılandırılmış bir süreçtir.
• Organizasyon bir işletmedeki işleri, mevkileri, işgörenleri ve aralarındaki otorite ve haberleşme ilişkilerini gösteren bir yapıdır.
• Organizasyon kişilerin tek başlarına gerçekleştiremeyecekleri amaçları, başkaları ile birlikte grup halinde bilgi ve yeteneklerini birleştirerek gerçekleştirmelerini sağlayan bir iş bölümü ve koordinasyon sistemidir.

Bir organizasyonun yapısını belirleyen temel unsurlar vardır. Bunlar organizasyonu ve yönetimi başarıya götüren ilkeler olarak kabul edilir.

Organizasyon Yapısını Belirleyen İlkeler

• Amaç Birliği: Yer hizmetleri kuruluşlarında üst, orta ve alt düzey yönetim seviyeleri vardır. Orta düzey yönetimde fonksiyonel bölümleme gözlenmektedir. Bu yapıda üst yönetimin belirlediği genel amaçlara ulaşabilmek için orta düzey yönetimdeki her bir bölümün amacı üst yönetim tarafından belirlenmiş amaca ulaşmaya yönelik olarak belirlenmelidir.
• İşbölümü ve uzmanlık derecesi: Yer hizmetleri kuruluşlarının faaliyetlerinin iş parçalarına ayrıldığı görülür. Bir kişinin bütün bir işi yapması yerine birçok kişi arasında iş bölümü yapılmıştır. Bir işin parçalara ayrılarak birkaç kişinin uzmanlık alanına yönlendirilmesi işbölümü olarak adlandırılmaktadır. Uzmanlaşma ise bilgi, yetenek ve deneyim ile sınırları belirlenmiş bir alanda yoğunlaştırılmasıdır. Uzmanlaşma ile verimlilik ve etkinlik sağlanmaktadır.
• Faaliyetlerin Tanımlanma İlkesi : Yer hizmetleri kuruluşlarının görev ve sorumlulukları Uluslararası otoritelerin düzenlediği tavsiye niteliğindeki belgelerde yayınlanmıştır. Uluslararası düzeyde tanımları yapılmış ve her bir faaliyetin her aşaması belirlenmiştir. Böylelikle standart haline gelmiş ve ulusal otorite tarafından yönetmelik olarak kabul edilmiştir.
• Kontrol Alanı : Bir yöneticinin denetleyebileceği ast sayıdır. İşin zorluk derecesine, tamamlanma süresine, astın ve üstün bilgi, beceri ve deneyimine göre belirlenir.
• Organizasyon yapısındaki kademe sayısı: Yapı içerisindeki kademe sayısının artması iletişim sorunlarına neden olur. Yer hizmetleri kuruluşları için iletişim kanallarının açık olması erişilebilirliğin sağlanması için yönetim kademeleri ile kontrol alanı arasında denge kurulması bir zorunluluktur.
• Görev ve Sorumlulukların Açıkça Belirlenmesi : Yer hizmetleri faaliyetleri uzmanlık alanlarında göre sınıflandırılıp, işi yerine getirecek meslek gruplarının görev ve sorumlulukları hem yönetmeliklerde hem de kuruluşların kılavuzlarında açık olarak tanımlıdır.
• Esneklik: İç ve dış pazarda farklı hava taşıyıcılara hizmet sunarken değişen pazar gereksinimleri ile teknolojik yapılanmaya uyum sağlayabilecek esnek bir planlama gerekliliktir.
• Bölümlere ayırma: Uzmanlaşmadan yeterince yararlanabilmek için yer hizmetleri kuruluşunun büyüklüğüne, faaliyete bulunduğu istasyon sayısına, bulundukları havaalanın büyüklüğüne, hizmet verilen trafik türüne bağlı olarak yapılır.  Klasik finansman, pazarlama ve insan kaynakları gibi bölümler yanında trafik, ramp, kargo gibi yer hizmetleri faaliyetleri de bölümler de kurulur.
• İletişim : Yönetimden asta, asttan yönetime ve aynı düzeyde yönetim kademeleri ile astlar arasında kesintisiz ve net bir iletişim sağlanmalıdır.

Yer Hizmetleri Kuruluşlarında Bölümlere Ayırma

Bölümlere ayırma işletme ile ilgili faaliyetlerin sıralanarak gruplandırılır, görev ve sorumlulukların oluşturularak yetki ilişkileri belirlenir. Bölümlere ayırma yapılırken bazı ilkeler esas alınır. Organizasyon içerisinde birbirine benzeyen işlerin dikkate alınması, uzmanlaşmadan yararlanma, kontrol, eşgüdümlemeyi kolaylaştırma ve giderleri azaltma ilkelerdir.

Organizasyonların bölümlere ayrılması işlevlerine göre, üretilen mal ve hizmete göre, bölge temelinde, müşteri temelinde, sayı temelinde, zaman temelinde, proje temelinde ayırma gibi şebeke organizasyon veya farklı bölümlerin en iyi yanlarını dengeli bir şekilde birleştirerek oluşturulan karma organizasyon yapısı da gözlenir.

Yer hizmetleri kuruluşlarının formal yapısına bakıldığında yönetim işlevleri temel alınarak gerçekleştirilen bir organizasyon yapısı uygulanır. Böyle bir yapılandırma da işler ve görevler niteliklerine göre bir araya getirilmiştir. Her işlevsel bölüm kendi içerisinde alt fonksiyonlarına göre bölümlenir.

Yönetimin işlevlerine dayalı yapılandırmanın devamında, coğrafi açıdan değişik alanlarda, farklı havaalanlarında faaliyet gösteren yer hizmetleri kuruluşları doğrudan üst yönetime bağlı bölge temeline dayalı bir yapılanma gözlenmektedir. Bölge temelli yapıda organizasyonun belirli bir bölgedeki işlerinin tamamı o bölge yöneticisinin sorumluluğundadır. Aşağıda çok genel olarak yönetsel ünvanlar ve yetkinlikleri aşağıda belirtilmiştir.

Yönetim kurulu: Yer hizmetleri kuruluşunun hissedarları tarafından seçilir. Faaliyet alanları, çalışma ilkeleri, büyüme vb örgütün genel politikasını belirler. Uzun dönemli planları oluşturur. Yönetim kurulu başkanı ve üyelerden oluşur.

Üst Kademe Yönetim: En tepe yönetimdir. Yönetim kurulunun belirlediği genel amaçlara ulaşmak için yöntemler belirler, yönetim kuruluna bilgi verir ve tavsiyelerde bulunur.

Genel Müdür: Yer hizmetleri kuruluşunun tüm işletme fonksiyonlarından sorumludur. Dış çevreyi oluşturan paydaşlar ile görüşmeler yapar. Genel müdüre doğrudan bağlı danışmanlık birimleri de bulunur. Bu danışmalıklar, sektöre ve işletmelere göre değişkenlik göstermektedir. Temel hukuk, halkla ilişkiler, kalite vb. yanında emniyet, güvenlik ve çevre koruma gibi birimler de bulunmaktadır.

Genel Müdür Yardımcıları: Finans, insan kaynakları, operasyon, teknik, pazarlama gibi ana faaliyetleri yöneten üst düzey yöneticilerdir. Yer hizmetleri kuruluşlarında işletme bölümlerine uygun bölümler yanında yer hizmetlerinin yerine getirilmesi için özel bölümlerde kurulur.

Orta Kademe Yönetim: Teknik ve operasyonel konularda sorumluluk alır, koordinasyon sağlar ve proje komitelerinde görev alırlar. Yer hizmetleri kuruluşları da diğer işletmeler gibi temel fonksiyonel bölümleri genel müdür yardımcılarına bağlı müdürlük seviyesinde gerçekleştirir.

Anlaşmalar Müdürlüğü: Faaliyet alanına giren işletmeler ile yapılacak olan anlaşmaların düzenlenmesi, yeni havayolu işletmelerinin müşteri portföyüne katılması için gerekli olan analizleri yapar. Anlaşmaları hazırlar.

Teknik Müdürlük: Kuruluş içi ve istasyonlardaki tüm araç gereç ve ekipman gereksiniminin belirlenmesi, gerekli bakımların ve onarımların yapılması, sorunların giderilmesini üstlenir.

Operasyon Müdürlüğü: Ana faaliyet olan yer hizmetlerinin planlanması, yürütülmesi ve denetlenmesinden sorumludur. İstasyonlardaki yer hizmetlerinin koordinasyonu, denetlenmesi, personel ve ekipman gereksinimleri, sorunların analiz edilmesi önlemlerin alınmasını gerçekleştirir.

İnsan Kaynakları Müdürlüğü: Personel politikasının belirlenmesi, yeni personelin istihdamı, personelin özlük haklarının düzenlenmesi, ilgili işlemlerin yapılmasını, personelin eğitim alması bu bölümün sorumluluğudur.

Pazarlama Müdürlüğü: Pazarlama faaliyetlerini yürütür. Pazarlama ve halkla ilişkiler faaliyetlerini planlar ve yerine getirir.

Finans Müdürlüğü: Finansal durumu, özkaynakları, dış kaynak kullanımı ve borçları bu bölümün sorumluluğundadır.

Alt Kademe Yönetim: Yer hizmetlerini asıl yürüten birimler bu yönetim seviyesindedir. Operasyon Müdürlüğü'ne bağlı olarak X Havaalanı İstasyon Müdürlüğü’nün altında Yolcu Hizmetleri Müdür, Ramp Müdürü ve Hareket Müdürü yer alabilmektedir.

Yer Hizmetleri Faaliyetleri ile İlişkili Meslek Grupları

DHMİ Yer Hizmetleri Kuruluşlarının Bulundurması Gerekli En Az Personel ve Teçhizat Listesi ile Uygulama Esasları Talimatı'nda bu mesleklerin bir bölümü belirtilmiştir. U

Uçuş Harekat Uzmanı: Uçuşların öncelikle emniyetle gerçekleştirilmesi için gerekli olan uçuş planlamasını yapar, uçuş boyunca uçuşu takip eder. Uçuş ekibini bilgilendirir. Uçuş ile ilgili bilgileri ilgili birimlere aktarır. Esnek çalışma saatleri gerektiren bir meslek grubudur.

Yolcu Trafik Memuru/Yolcu Hizmetleri Memuru/Yer Hizmetleri Memuru: Yer hizmetleri operasyonlarının geçerli yönetmeliklere ve standartlara uygun olarak gerçekleştirilmesini sağlar.

Yolcu Trafik İşçisi: Yer hizmetleri operasyonlarının geçerli yönetmeliklere ve standartlara uygun olarak gerçekleştirilmesini sağlar. Özel hizmet gerektiren yolcuların transferi ve kontuarda bagaj alım işlemlerine yardımcı olmakla sorumludur.

Kayıp Eşya Memuru: Kaybolan eşyaları tespit eder, ilgili bilgileri derler ve kayıp eşyanın bulunmasını temin eder.

Yer Hizmetleri Koordinatörü (TRC): Tüm yer hizmetleri sürecinin emniyetli çalışma uygulamalarını sağlayan hava aracı etrafındaki yer hizmetleriyle ilgili faaliyetleri gözetir ve denetler.

Uçak Hareket Memuru (Seviye 4): İş sağlığı ve güvenliği, çevre ile ilgili önlemlerin alınması, kalite sistemleri çerçevesinde istasyona gelen ve giden uçakların yer hizmetlerinin yönetmelik, talimatlar ve prensipler doğrultusunda yapılmasını sağlar. Uçağın yerde kaldığı süre boyunca pilot ile iletişimde bulunur. Load Plan ve Load Sheet zamanında ve doğru olarak hazırlar. İlgili birimler ile koordinasyon sağlar.

Marsahlling Sorumlusu (Yer Kılavuzluğu Yapan Görevli): Uluslararası kurallar ile belirlenmiş el işaretlerini kullanarak uçağı park pozisyonuna yanaştırmaya refakat eder.

Ramp Kontrol Memuru: Uçakların yük ve yolcu indirme ve bindirmelerini temin için apron sahası içindeki hareketlerini ramp kulesinden kontrol ve koordine eder.

Postabaşı: Uçağa yükleme yapacak ekibin liderliğini üstlenir.

Yük Kontrol ve Haberleşme Sorumlusu: Yer hizmetleri kapsamında uçak hizmet koordinasyonunu sağlar. Uçuş dokümanlarını sağlar. Dağıtımını, yük kontrolünü ağırlık ve denge hesaplarını yapar.

Kargo Memuru: Kargo rezervasyon kabulü, dokümantasyon takip ve kontrolü, kargo operasyonlarının izlenmesinden sorumlu olan kişidir.

Güvenlikten Sorumlu Yetkili Yönetici (GSYY): Havacılık işletmeleri tarafından atanan ve güvenlik yapılanmasında yönetici konumundadır. Havacılık güvenliğinden sorumludur

Özel Güvenlik Personeli: Güvenlik hizmetlerinin uygulanmasından doğrudan görevli ve sorumlu olan 5188 sayılı Özel Güvenlik Hizmetlerine Dair Kanun'da belirtilen görevleri yapan personeldir.

Tarayıcı Personel: Havalimanlarında Güvenlik Kontrol noktalarında, yolcu ve personel ile yanlarındaki eşyaları, kapı tipi, el tipi metal dedektörler vb. cihazlar ile tarama yapar. SHGM tarafından sertifikalandırılır.

İşçi: Yer hizmetleri istasyonlarında bölümlerin ihtiyaçları doğrultusunda sezonluk işçi çalıştırılır Bagaj yükleme, boşaltma, uçak içi temizlik işlerinde görevlendirilirler.