Psiko-Sosyal Rehabilitasyon Ara 6. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Türkiye’de yaşlıların sağlığını geliştirmeye yönelik “Türkiye Sağlıklı Yaslanma Eylem Planı ve Uygulama Programı 2015-2020” yayınlanmıştır. Aşağıdakilerden hangisi burada yer alan stratejilerden biridir?
Yaşam boyu sağlığın geliştirilmesi ve sağlıklı yaşlanma |
Yaslılara yönelik evde sağlık hizmetlerinin geliştirilmesi |
Bütün yaslılar için rehabilitasyon hizmetlerinin geliştirilmesi |
Evde bakım hizmetlerinin geliştirilmesi |
Bütün yaslılar için yeterli beslenmenin sağlanması |
Türkiye’de yaşlıların sağlığını geliştirmeye yönelik “Türkiye Sağlıklı Yaslanma Eylem Planı ve Uygulama Programı 2015-2020” yayınlanmış ve stratejiler, öncelikli ve destekleyici müdahale yaklaşımları belirlenmiştir. Yukarıdaki seçeneklerden yalnızca “Yaşam boyu sağlığın geliştirilmesi ve sağlıklı yaşlanma” bir strateji olup diğer seçeneklerde yer alan önlemler öncelikli ve destekleyici önlemler başlıkları altında yer almaktadır. Doğru cevap A’dır.
2.Soru
Cohen ve Willis sosyal destek türlerini beş başlık altında toplanmaktadır. Sevgi, ilgi, güven, empati gibi duyguların karşıdaki bireye iletilmesiyle oluşun sosyal destek türü hangisidir?
Duygusal |
Takdir |
Maddi |
Bilgisel |
Arkadaşlık |
Duygusal destek, sevgi, ilgi, güven, empati gibi duyguların karşıdaki bireye iletilmesiyle oluşur. Yaşlılık döneminde bireylere duygusal destek en çok ailesi ve yakın çevresi tarafından sağlanır. Ailesiyle yakın ilişki içerisinde olan ve duygu alışverişinde olan yaşlı bireyler duygusal açıdan destek eksikliği hissetmezler. Sevgi ve ilgi sözel olarak ifade edilebileceği gibi, eylemsel olarak da yaşlı bireye iletilebilir. Doğru cevap A' dır.
3.Soru
Kişinin kendi beceri ve yeteneklerine olan güveni olarak tanımlanabilen kavram aşağıdakilerden hangisidir?
Öz güven |
Özyetelik |
Nitelik farkındalığı |
Psikolojik olgunluk |
Benlik algısı |
Bireyin öz güveniyle yakından ilişkili kavramlardan birisi özyeterliktir. Özyeterlik geniş anlamıyla kişinin kendi beceri ve yeteneklerine olan güveni olarak tanımlanabilir. Öz yeterlilik algısı, bireyin gerçek başarıları değil, bir işte istediği sonuca ulaşmak için gerekli olan becerileri sergileyip sergileyemeyeceği yönündeki algısıdır.
4.Soru
Yaşlılık döneminde bireysel farklılıklar dikkate alındığında göreceli olarak öz güvenin arttırılmasına hangisi hizmet eder?
Otorite |
Emekli olma |
Yalnız kalma |
Doğru iletişim |
Diğerlerine bağımlılık |
Yaşlı birey üzerindeki otorite, baskı öz güveni azaltır. Emeklilik, yeni bir yaşam biçimine geçiş olup yaşlılarda işe yaramama duygusunu tetikleyebilmektedir. Yalnız kalma korkusu, diğerlerine bağımlılık kendine güveni azaltır. Yaşlı bireyler kendilerine acınmasını değil kendilerinin anlaşılmasını isterler. Bu doğru iletişim ile sağlanır. Böylece yaşlı bireylerin öz güvenleri artar.
5.Soru
Aşağıdakilerden hangisi ikincil önleme girişimleri arasında yer alır?
Sağlıklı uyku |
Uygun fiziksel aktivite |
Sağlık taraması |
Sağlıklı beslenme |
Manevi gereksinimler |
İkincil önleme, yaşlılarda yaygın görülen hastalıkların (Alzheimer, artiritler, kalp-damar hastalıkları, depresyon, diyabet, osteoporoz) erken tanı ve ilk tedavisinin yapılarak sağlığın sürdürülmesini kapsar. Bu bağlamda C şıkkındaki sağlık taraması ikincil önleme çalışmaları arasındadır. Öte yandan, A, B, D ve E şıkları ise sağlık eğitimi, güvenilir kişisel sağlık uygulamalarının (örneğin, diş ipi, emniyet kemeri kullanımı, fiziksel olarak aktif bir yaşam, egzersiz) takibi, uygun bağışıklama programının uygulaması gibi faaliyetleri içeren birincil önleme faaliyetleri arasında yer alır.
6.Soru
Aşağıdakilerden hangisinin psiko-sosyal değişimler için sağlığı geliştirme uygulamalarında yaşlı ve bakım verenler için öneriler arasında yer aldığını söylemek mümkün değildir?
Yaşlılığa karşı olumlu tutum geliştirmenin sağlanması |
Her gün aynı aktivitelerin yapılmasının sağlanması |
Dünya ya da ülke gündemi gibi konularda konuşulmasının sağlanması |
Yeterli sıvı alımının desteklenmesi |
Egzersiz yapılmasının desteklenmesi |
Psiko-sosyal değişimler için sağlığı geliştirme uygulamalarında yaşlı ve bakım verenler için önerilenler arasında yaşlılığa karşı olumlu tutum geliştirmenin sağlanması, dünya ya da ülke gündemi gibi konularda konuşulmasının sağlanması, yeterli sıvı alımının desteklenmesi, egzersiz yapılmasının desteklenmesi gibi öneriler yer alır. Öte yandan her gün aynı aktivitelerin değil farklı aktivitelerin yapılması bu öneriler arasında yer alır.
7.Soru
Aşağıdakilerden hangisi psiko-sosyal rehabilitasyonun amaçları içerisinde yer almaz?
Bireyi atletik, fit bir vücuda ulaştırmak |
Yetenek beceri kapasitelerini güçlendirmek |
Sosyal psikolojik uyumu kolaylaştırmak |
Bireysel bağımsızlığı artırmak |
Hastanın bireysel sorumluluğunu artırmak |
Psiko-sosyal rehabilitasyon daha çok bireyin ruhsal ve zihinsel faaliyetleri ile alakalıdır.
8.Soru
Bireyin algılama, öğrenme, sorun çözme gibi bellek gücü ile kişilik kazanma alanlarına uyum sağlama kapasitesinin değişmesi, yaşa bağlı olarak davranışsal uyum yeteneğinin bozulması yaşlanma sınıflarından hangisinin tanımı içine girer?
Fonksiyonel yaşlanma |
Psikolojik yaşlanma |
Sosyolojik yaşlanma |
Biyolojik yaşlanma |
Fizyolojik yaşlanma |
Bireyin algılama, öğrenme, sorun çözme gibi bellek gücü ile kişilik kazanma alanlarına uyum sağlama kapasitesinin değişmesi, yaşa bağlı olarak davranışsal uyum yeteneğinin bozulmasına psikolojik yaşlanma denir.
9.Soru
Hastanın yaşadığı yere düzenli ziyaretler yapan ve sosyal hizmet uzmanı, pratisyen hemşire ve hekimden oluşan ekip türü hangisidir?
Hastane odaklı hasta ekipleri |
Ayakta tedavi ekibi |
Acil servis ekibi |
Evde bakım ekibi |
Palyatif bakım ekibi |
Hastane odaklı hasta ekipleri, tıbbi durumdaki belirli değişikliklere bağlı olarak, hastalar doğrudan evden, doktorun muayenehanesinden ya da hastanelerin acil servisinden kabul edilmektedir. Ayakta tedavi ekibi ayakta tedavi edilen hastaların ilk değerlendirmesinde ve devam eden bakımın düzenlenmesinde rol almaktadır. Acil servis ekibi geriatrist odaklı olmaktan ziyade, acil durumlarda akut tedavi hizmeti sunabilecek diplomalı hemşire, hekim ve cerrahlardan oluşmaktadır. Evde bakım ekibi ise hastanın tıbbi problemlerine yardımcı olmak ve hastanın yaşam becerilerini gözlemlemek için yaşadığı yere düzenli ziyaretler yapan sosyal hizmet uzmanı, pratisyen hemşire ve hekimden oluşmaktadır.
10.Soru
I) Cilt üzerine nemi sürdürmek için nemlendirici krem ve losyonlar kullanın
II) Güvenlik önlemlerini öğretin
III) Çarpma ve derinin aşınmasından korunma yollarını öğretin
IV) Yatağa ya da sandalyeye bağımlı kişide bası yaralarını önlemek için sık sık pozisyon değiştirin
V) Düzenli egzersizlere devam edin
Yukarıdakilerden hangileri dokunma duyusunda azalma veya sıcak ya da soğuğu algılamada zayıflama olan birisine, fiziksel değişimler için sağlığı geliştirme uygulamalarında yaşlı ve bakım verenler için önerilerden bazılarıdır?
I, II ve III |
II, III ve IV |
III, IV ve V |
I, III ve V |
II ve IV |
Dokunma duyusunda azalma veya sıcak ya da soğuğu algılamada zayıflama olan birisine, fiziksel değişimler için sağlığı geliştirme uygulamalarında yaşlı ve bakım verenler için öneriler şunlardır; (1) güvenlik önlemlerini öğretin, (2) merdivenler, düz olmayan zeminler ya da dışarıda bastığınız zeminlerin farkında olmak ve yüzeylere tam olarak dokunmak için çok daha yavaş bir şekilde yürüyün, (3) yaşlıyı yanık ya da donmalardan korumak için sıcak su torbalarının, ısıtma pedlerinin ya da buz torbalarının kullanımını tarif edin, (4) çarpma ve derinin aşınmasından korunma yollarını öğretin, ve (5) yatağa ya da sandalyeye bağımlı kişide bası yaralarını önlemek için sık sık pozisyon değiştirin.
11.Soru
Aşağıdakilerden hangisi sosyal destek konusunu elen alan disiplinler arasında değildir ?
Eğitim bilimleri |
Numeroloji |
Epidemiyoloji |
Sosyoloji |
Sosyal Hizmet |
Sosyal destek disiplinlerarası ve multidisipliner bir konu olup sosyal hizmet, eğitim bilimleri, sosyoloji, psikoloji, epidemiyoloji, tıp, hemşirelik ve halk sağlığı gibi disiplinler tarafından çalışılmaktadır. Sosyal desteğin sağlığa olan etkisi epidemiyoloji, tıp, hemşirelik ve halk sağlığı alanında çalışanların yakından ilgilendiği bir konudur. Doğru cevap B'dir.
12.Soru
Aşağıdakilerden hangisi teşhis ve inceleme aşamasında yaşlıda ve bakım verenlerde incelenmesi gereken alanlardan birisi değildir?
Fiziksel alan |
Psikolojik alan |
Çevresel alan |
Ekonomik alan |
İnançsal alan |
Teşhis ve inceleme aşamasında yaşlıda ve bakım verenlerde incelenmesi gereken alanlar; fiziksel alan (sağlık geçmişi, fonksiyonellik, dış¸ görünüm ve davranışları), psikolojik alan (kişilik özellikleri, duygu durumu, mizaç ve bilişsel özellikleri), sosyal alan (sosyal destek sistemleri, sosyal roller, eğitim ve maddi durumu), kültürel alan (değerler, hastalığa bakış¸ açısı, iletişim kalıpları), çevresel alan (yaşam standardı, evin yaşam koşularına uygunluğu), inançsal alan (yaşama ilişkin kuralları, tıbbi tedaviyi isteme durumu) olarak belirlenmiştir.
13.Soru
Bireyin gerçek başarıları değil, bir işte istediği sonuca ulaşmak için gerekli olan becerileri sergileyip sergileyemeyeceği yönündeki algısı olarak tanımlanabilen kavram aşağıdakilerden hangisidir?
Öz güven |
Öz yeterlilik algısı |
Kendini kabul |
Kendini gerçekleştirme |
Öz saygı |
Öz yeterlik geniş anlamıyla kişinin kendi beceri ve yeteneklerine olan güveni olarak tanımlanabilirken; öz yeterlilik algısı, bireyin gerçek başarıları değil, bir işte istediği sonuca ulaşmak için gerekli olan becerileri sergileyip sergileyemeyeceği yönündeki algısıdır.
14.Soru
Aşağıdakilerden hangisi bireyin yaşlılık ile algısına etki etmede daha etkilidir?
Bireyin memleketi |
Bireyin yapmış olduğu meslek |
Bireyin maddi geliri |
Bireyin içinde olduğu psiko sosyal durum |
Bireyin çocuklarının olup olmaması |
Algı psikososyal durumla alakalı bir durumdur. Algı direk zihinle insanın iç dünyasıyla ilgilidir.
15.Soru
Yaşlılarda sosyal desteğe ihtiyaç duyulmasının sebeplerinden hangisinin özellikle kadınlar için olduğu söylenebilir?
Yaşlılıkla beraber sosyal statünün düşmesi |
Yaşlıların istismar ve ihmale uğrama riskinin bulunması |
Yaşlıların yaşlı ayrımcılığına uğrama riskinin bulunması |
Yaşlılıkla beraber engellilik riskinin artması |
Yaşlılıkla birlikte eş kaybı riskinin artması |
Yaşlılıkla birlikte eş kaybı riskinin artmasının sebepleri şu şekilde sıralanabilir: (a) yaşlılıkla beraber sosyal statünün düşmesi (emeklilik, çocukların bağımsızlaşması vb.), (b) yaşlılılıkla birlikte maddi kaynakların azalması ya da yetersiz kalması, (c) yaşlılıkla beraber sosyal ağların azalması veya zayıflaması, (d) Yaşlılıkla birlikte eş kaybı riskinin artması (özellikle kadınlar için), (e) Yaşlıların sosyal izolasyon riskinin bulunması, (f) Yaşlıların istismar ve ihmale uğrama riskinin bulunması, (g) Yaşlıların yaşlı ayrımcılığına uğrama riskinin bulunması, (h) Yaşlıların akut ve kronik hastalıklar sebebiyle daha çok bakıma ihtiyaç duyması, (ı) Yaşlılıkla beraber engellilik riskinin artması, (i) Yaşlıların depresyon gibi psikolojik hastalıklara meyilli olması ve (j) yaşlılar arasında Alzheimer, Demans gibi bilişsel bozuklukların yaygın olması olmasıdır. Sıralanan durumlardan biri olan yaşlılık ile birlikte eş kaybının artması durumunun özellikle kadınlar için söz konusu olduğu söylenebilir. Doğru cevap E’dir.
16.Soru
Aşağıda verilen destek türlerinden hangisi yaşlılık döneminde kişilerin her zamankinden çok sohbet etmeye ve sosyal paylaşıma ihtiyaç duyması ile ilişkillidir?
Maddi destek |
Arkadaşlık desteği |
Bilgisel destek |
Takdir desteği |
Duygusal destek |
Arkadaşlık desteği, bireylerin sosyalleşme ihtiyacını karşılayabilecek, bireylerle zaman geçirebilecek ve çözüm bulamasa bile o bireylerin sorunlarını dinleyecek kişiler tarafından sağlanabilir. Daha önce de belirtildiği gibi yaşlılık dönemi kişilerin sosyal ağlarının
küçüldüğü, sosyal yalıtımın arttığı bir dönemdir ve yaşlılar her zamankinden çok arkadaşlığa, sohbet etmeye ve sosyal paylaşıma ihtiyaç duyarlar. Doğru cevap B seçeneğidir.
17.Soru
Huzurevlerinde yaşlıların yeme-içme, barınma, psikososyal destek gibi ihtiyaçları karşılanmaktadır. Hangi resmi kuruma bağlı olarak faaliyet yürütmektedir?
Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı |
Sağlık Bakanlığı |
Çevre ve şehircilik Bakanlığı |
İç İşleri Bakanlığı |
Çevre ve Şehirlilik Bakanlığı |
Huzurevleri 60 yaş ve üzerindeki yaşlı kişileri huzurlu bir ortamda korumak, bakmak ve bu kişilerin sosyal ve psikolojik ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı’na bağlı olarak faaliyet yürüten sosyal hizmet kuruluşlarıdır. Ülkemizde Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı Engelli ve Yaşlı Hizmetleri Genel Müdürlüğü, diğer bakanlıklar, belediyeler, dernek ve vakıflar, özel huzurevleri ve
azınlıklar huzurevi hizmeti sunmaktadır. Doğru cevap A' dır.
18.Soru
Aşağıdakilerden hangisi yaşlılık döneminde öz güveni artırmak için yapılması gerekenler arasındadır?
Yetersizlikleri hakkında yakınma |
Üretken olma |
Yaşlandığını kabul etmeme |
Kayıplara takılı kalma |
Sosyal çevreden izole olma |
Yaşlılık döneminde birey üretkenliğe ne kadar devam eder ve bunu sürdürürse, özgüveni de o ölçüde sağlam kalacaktır. B seçeneği hariç diğer şıklar özgüveni artırmak yerine azaltacak yollardır. Dolayısıyla doğru cevap B seçeneğidir.
19.Soru
Aşağıdaki yaşlılık türlerinden hangisi “biyolojik değişikliklere bağlı olarak organlarda ortaya çıkan değişiklikleri tanımlamak için kullanılır?
Biyolojik yaşlanma |
Kronolojik yaşlanma |
Fizyolojik yaşlanma |
Psikolojik yaşlanma |
Sosyolojik yaşlanma |
Fizyolojik yaslanma; biyolojik değişikliklere bağlı olarak organlarda ortaya çıkan değişikliklerdir.
20.Soru
Aşağıdakilerden hangisi etkili bir psiko-sosyal rehabilitasyon hizmetinin özellikleri arasında yer alır?
Hastanın rızası olmasa da başlamalıdır |
Ailenin katılımı gereksizdir |
Bireyin yapamayacağı konularda üstüne gidilmelidir |
Birey sosyal çevreden soyutlanmalıdır |
Rehabilitasyonun sürekliliği sağlanmalıdır |
İlk dört şıkta verilenler aslında iyi bir rehabilitasyon programında yer almaması gereken özelliklerdir. Öte yandan E şıkkı yani rehabilitasyonun sürekliliği etkili bir rehabilitasyon hizmetinin özellikleri arasında yer alır.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ