Radyo ve Televizyon Haberciliği Final 13. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Hangisinin Radyo haber metinleri yazılırken biçim açısından dikkat edilmesi gereken kurallardan olduğu söylenemez?
Radyo haber metinleri konuşma diliyle yazılmalıdır. |
Metinler herkesin okuyabileceği şekilde bilgisayarda yazılmalıdır. |
Haber metninin ilk ve son sözleri anlaşılır kısaltmalarla belirtilmelidir. |
Sayfalar haberi seslendirenin yayın özgürlüğü gözetilerek, numaralandırılmamalıdır. |
Haber metnini içeren kâğıtta, yayının tarihi ve saati, ilgili spikerler ve hangi haberi |
Sayfalar haberi seslendirenin yayın özgürlüğü gözetilerek, numaralandırılmamalıdır.
2.Soru
I. Masumiyet karinesi ve adil yargılanma ilkesini gözetmek
II. Mesleki dayanışmaya saygı göstermek
III. İnsan onuruna, temel hak ve özgürlüklere saygılı olmak
IV. Şiddeti teşvik etmemeye ve meşrulaştırmamaya özen göstermek
V. Özel hayata ve mahremiyete saygılı olmak
Yukarıdakilerden hangileri Yayıncılık Etik İlkeleri’nin maddeleri arasında yer almaktadır?
I ve II |
I, II, III |
II, III, IV |
III, IV, V |
I, II, III, IV, V |
“Yayıncılık Etik İlkeleri” şu maddelerden oluşmaktadır: İnsan onuruna, temel hak ve özgürlüklere saygılı olmak, İfade özgürlüğü ve haber alma hakkı çerçevesinde, olay ve olguları doğru, tarafsız ve eksiksiz yayınlamak, Yayıncılığı haksız amaç ve çıkarlar doğrultusunda kullanmamak, Çoksesliliğin ve kültürel çeşitliliğin korunmasına önem vermek, Yayınlarımızda ırk, renk, dil, din ve cinsiyet ayrımcılığına, aşağılama ve önyargılara yer vermemek, Kişi ve kurumların cevap ve düzeltme haklarına saygılı olmak, Toplumda korku ve infial yaratabilecek olaylar karşısında ve kriz zamanlarında sağduyulu davranmak Şiddeti teşvik etmemeye ve meşrulaştırmamaya özen göstermek, Özel hayata ve mahremiyete saygılı olmak, Kadınların sorunlarına duyarlı olmak ve kadınları nesneleştirmekten kaçınmak, Çocuk ve gençleri uygun olmayan içerikten korumaya özen göstermek, İzleyicilerin ve dinleyicilerin gereksinim, beğeni ve hassasiyetlerine önem vermek. Görüldüğü üzere I ve II. maddeler bulunmamaktadır. Doğru cevap D’dir.
3.Soru
Televizyon haberinin sunumunda, spiker ve editör spiker olarak bir ayrım yapılması yerinde olacaktır. Spiker, haber metnini prompter sistemi ile okuyan, haberi seslendiren ve sorumluluğu sadece haberi okumak olan kişi kimdir?
Editör |
Kameraman |
Yönetmen |
Anchor (Editör Sunucu) |
Grafik Animasyon Operatörü |
Televizyon haberinin sunumunda, spiker ve editör spiker olarak bir ayrım yapılması yerinde olacaktır. Spiker, haber metnini prompter sistemi ile okuyan, haberi seslendiren ve sorumluluğu sadece haberi okumak olan kişiye Anchor (Editör Sunucu)denir.
4.Soru
Televizyon haberine konu edilen olay, kişi ya da yerlerin/mekânların çeşitli açılarla kamera kaydının alınmasına ne ad verilir?
Kadraj |
Canlandırma |
Fotoğrafik Öğeler |
Dolgu Çekim |
Röportaj ve Sokak Röportajları |
Dolgu Çekim, televizyon haberine konu edilen olay, kişi ya da yerlerin/mekânların çeşitli açılarla kamera kaydının alınmasıdır. Dolgu görüntüler ilgili haber görüntüsünü desteklemek amacıyla görsel kaynak olarak kullanılırlar.
5.Soru
Hangisi röportaj türünde süre sınırlandırması yoktur?
Gazete röportaj |
Radyo röportajı |
TV röportajı |
Sokak röportajı |
Stüdyo röportajı |
Gazete için yapılan röportajlarda genellikle süre sınırlandırması yoktur. Buna karşılık sayfa- sütun sınırlandırması olabilir. Doğru cevap A'dır.
6.Soru
Ses cihazlarında dinlenilen müzik sinyalinin dışında, genellikle ses seviyesi düşükken duyulan seslerin genel adı aşağıdakilerden hangisidir?
Dip Ses |
Ses/Mikrofon Sesi |
Perfore |
Seslendirme |
Müzik 1. Kanal |
Dip Ses: Ses cihazlarında dinlenilen müzik sinyalinin dışında, genellikle ses seviyesi düşükken duyulan seslerin genel adıdır.
7.Soru
Habere konu olan mekanda olaya tanık olmuş, olayın aktörü ya da olayla ilgili uzmanlığı olan kişi/kişilerle yapılan röportaj türü aşağıdakilerden hangisidir?
Olay yerinde yapılan röportaj |
Stüdyo röportajı |
Sokak röportajları |
Telefonla ya da video konferans tekniği ile yapılan röportajlar |
Sanal röportajlar |
Olay yerinde yapılan röportajlar, habere konu olan mekanda olaya tanık olmuş, olayın aktörü ya da olayla ilgili uzmanlığı olan kişi/kişilerle yapılan röportajlardır. Bu tür röportajlar, ekran karşısındaki izleyicilerin olayın geçtiği zamana ve mekana ilişkin yakınlık hissi duymalarına; bir anlamda olayın içinde hissetmelerine ve o an’a tanık olmalarına olanak sağlaması açısından bültenlerde sıklıkla tercih edilmektedir.
8.Soru
Televizyonda günlük ana ya da ara haber bültenlerinin hazırlanmasında işleyiş genellikle hangi sırayla gerçekleşir?
I. Görüntü ve metinlerin eş zamanlı akışı için gerekli kontrol ve düzenlemelerin yapılması
II. Elde dilen bilgilerin haber metni formatına (5N+1K kuralına göre) dönüştürülmesi ve editoryal süreçte tekrar gözden geçirilmesi
III. Haberin sesli/sessiz görüntülerinin, video ve ses kayıtlarının ya da anlatımı zenginleştirmek için kullanılacak harita ve grafiklerin hazırlanması
IV. Haber metninin spiker tarafından ekran karşısındaki izleyicilere aktarılması
I, II, III, IV |
III, II, I, IV |
I, III, IV, II |
II, III, I, IV |
IV, I, III, II |
Televizyonda günlük haber bültenlerinin hazırlanmasında genellikle şöyle bir işleyişten söz etmek mümkündür. Programın ana maddesi olan haberler muhabir, ajans ya da diğer haber kaynağı kişilerden toplandıktan sonra elde dilen bilgilerin haber metni formatına (5N+1K kuralına göre) dönüştürülmesi ve editoryal süreçte tekrar gözden geçirilmesi; haberin sesli/sessiz görüntülerinin, video ve ses kayıtlarının ya da anlatımı zenginleştirmek için kullanılacak harita ve grafiklerin hazırlanması, görüntü ve metinlerin eş zamanlı akışı için gerekli kontrol ve düzenlemelerin yapılması ve haber metninin spiker tarafından ekran karşısındaki izleyicilere aktarılması ve yayın akışının devamlılığının sağlanması biçimindedir (Wood, 1967: 33- 34).
9.Soru
Hangisinin radyo haberlerinin yapısal özelliklerinden olduğu söylenemez?
Spikerin dinleyicilere ne olduğunu anlatması esastır. |
Haberlerin anlaşılır olması temel amaçtır. |
Anlam zenginliği yerine kelime zenginliği amaçlanır. |
Genellikle öyküleyici ya da açıklayıcı anlatım dili kullanılır. |
Radyo haberleri göze değil kulağa hitap etmektedir. |
Anlam zenginliği yerine kelime zenginliği amaçlanır.
10.Soru
Aşağıdakilerden hangisi haber için ayrılan bütçe ve ücretler gibi düzenlemeleri yapan ve aynı zamanda haber süreci içerisindeki her noktaya ilişkin en son ve gerçek sorumluluğa sahip olan kişidir?
Haber müdürü |
Haber editörü |
Haber koordinatörü |
Haber yapımcısı |
Editör |
Haber müdürü bu hiyerarşik yapı içerisinde haber biriminin en üstünde yer almaktadır; bazen haber yöneticisi ya da başkan olarak da adlandırılırlar. Haber müdürü haber için ayrılan bütçe ve ücretler gibi düzenlemeleri yapan ve aynı zamanda haber süreci içerisindeki her noktaya ilişkin en son ve gerçek sorumluluğa sahip olan kişi olarak tanımlanmaktadır. Başarılı bir haber müdürü haber için ihtiyaç duyulan bütçeyi iyi idare edebilen, haber sürecini başından sonuna kadar denetleyebilen ve başarılı bir haber programının ortaya çıkmasını sağlayan, teknik gelişmelere uyum gösterebilen ve çalışanları motive eden bir kişilik özelliğine sahip olmalıdır.
11.Soru
Televizyon haberine konu edilen olay, kişi ya da yerlerin/mekânların çeşitli açılarla kamera kaydının alınmasına verilen ad aşağıdakilerden hangisidir?
Kadraj |
Dolgu çekim |
Canlandırma |
Özel haber |
Perfore |
Kadraj: Fotoğraf makinası ya da kameranın vizöründen görünen her şeyi kapsayan görüntü çerçevesidir. Dolgu çekim: Televizyon haberine konu edilen olay, kişi ya da yerlerin/mekânların çeşitli açılarla kamera kaydının alınmasıdır. Dolgu görüntüler ilgili haber görüntüsünü desteklemek amacıyla görsel kaynak olarak kullanılırlar. Canlandırma: Televizyon haberciliği içerisinde haberle ilgili olarak görüntüye ulaşılamaması ya da olaya fiilen mağdur, tanık ya da suçlu olarak karışan kişilerin kişisel bilgilerini korumak amacıyla profesyonel oyuncular yoluyla canlandırmasının yapıldığı görüntü kaynağı türüdür. Özel Haber: Muhabirin kişisel gayretleri sonucunda özel uzmanlık gerektirmeyen, sadece olaya tanıklık etmiş kişilerin olay ile ilgili bilgileri çerçevesinde alınan röportajlar yoluyla üretilen haber türüdür. Perfore: Haber metninin seslendirilmesidir. Doğru cevap B’dir.
12.Soru
Aşağıdakilerden hangisi birincil ses kullanımında, ana ses olarak tercih edilen seslerden değildir?
Muhabir Anonsları |
Perfore |
Sunucu/DSF |
Dip ses |
Doğal Ses 1. Kana |
Ana ses kaynaklarının altında düşük seviyede tutulan iki tür ses kullanımını kapsamaktadır. Bunlar yukarıda açıklaması yapılan doğal ses ve müziktir. Ana sesin altında belli bir
seviyede tutularak (ana sesi bastırmayacak seviyede) dip ses biçiminde kullanılan seslerdir.
13.Soru
“Kamu görevlilerinin gerek kendi inisiyatifleriyle gerekse hizmetten yararlananların teşvikiyle etik davranış ilkelerini ve hukuku ihlal edecek şekilde, özel çıkar, tercih, prestij veya belirli bir grubun çıkarı için kamusal gücü kullanarak ortaya koydukları her türlü davranış ve yöntem” e ne ad verilir?
Hizmet kayırmacılığı |
Vurgunculuk |
Rüşvet |
Yozlaşma |
Lobicilik |
Hizmet kayırmacılığı, vurgunculuk, rüşvet ve lobicilik, yukarıda tanımı verilen yozlaşmanın biçimlerinin farklı örnekleridir.
14.Soru
Hangisi televizyon haberini yayına hazır hale getiren, gerekli düzeltmeleri yapan ve habere son şeklini veren mesleki kişiliktir?
Muhabir |
Sanat yönetmeni |
Görüntü yönetmeni |
Editör |
Yapımcı |
Muhabirin takip ettiği olay ve gelişmelere ilişkin topladığı bilgi ve verileri haber yazım kuralları biçiminde (5N+1K) metinleştirmesinin ardından, Haber Merkezi’nde Editör olarak görev yapan kişi/ kişiler sürece dahil olmaktadır. Editör, televizyon haberini yayına hazır hale getiren, gerekli düzeltmeleri yapan ve habere son şeklini veren mesleki kişiliktir. Doğru cevap D'dir.
15.Soru
Aşağıdakilerden hangisi radyo haber metni yazılırken dikkat edilmesi gereken özelliklerden biri değildir?
Açık ve net bir dil kullanılması |
Metin içerisinde parantez kullanılması |
Konuşma diliyle yazılması |
Vurgulanmak istenen yerin altının çizilmesi |
Sayfaların numaralandırılması |
Metin içerisinde parantez kullanılması, radyo haber metni yazılırken dikkat edilmesi gereken özelliklerden biri değildir.
16.Soru
Televizyon haberciliğinin yapısal özellikleri göz önüne alındığında aşağıdakilerden hangisi yayın ve yapım sürecinde dikkat edilmesi gereken kurallar arasında yer almaz?
Televizyon haberleri, izleyicinin hem gözüne hem kulağına hitap edecek şekilde hazırlanmalıdır. |
Televizyon haberciliğinde ilgili habere ait görüntü yoksa yalnızca yazılı metin üzerinden sunulmalıdır. |
Televizyon cihazını yeni açan izleyicilerin haberin başını kaçırmış olma ihtimaline karşın haberde kısa tekrarlara yer verilmelidir. |
Televizyon haberciliğinde eğer alınan görüntü sessiz ise dikkati arttırmak için ses unsurlarıyla desteklenmelidir. |
Televizyon haberciliğinde haberler mümkünse olaya tanıklık eden muhabir tarafından yazılmalı ya da ona bağlanılarak görüntü ve haber arasında güvenilir bir ilişki kurulmalıdır |
Televizyon haberciliğinin yapısal özelliklerini göz önüne alarak yayın ve yapım sürecinde dikkat edilmesi gereken bazı kuralları şu şekilde sıralayabiliriz:
- Televizyon haberleri, izleyicinin hem gözüne hem kulağına hitap edecek şekilde hazırlanmalıdır.
- Televizyon haberciliğinde ilgili habere ait görüntü yoksa dahi yine görsel (grafik,animasyon vb.) unsurlarla desteklenerek hazırlanmalıdır.
- Televizyon haberciliğinde haberler mümkünse olaya tanıklık eden muhabir tarafından yazılmalı ya da ona bağlanılarak görüntü ve haber arasında güvenilir bir ilişki kurulmalıdır.
- Televizyon cihazını yeni açan izleyicilerin haberin başını kaçırmış olma ihtimaline karşın haberde kısa tekrarlara yer verilmelidir.
- Televizyon haberciliğinde eğer alınan görüntü sessiz ise dikkati arttırmak için ses unsurlarıyla desteklenmelidir.
- Televizyon haber yayıncılığında, stüdyodan ya da olay yerinden yapılan yayınlar farklı özellikler taşımaktadır.
Doğru cevap B’dir.
17.Soru
Radyo haberciliğinin savaş döneminde ilk olarak kullanılma amacı aşağıdakilerden hangisidir?
Bilgilendirme |
Propaganda |
Savaşı engelleme |
Halkı kaçmak için uyarma |
Savaş planlarını paylaşma |
Radyo, savaş dönemlerinde savaşı başlatmak ve propaganda amacıyla kullanılmıştır. Hitler, Polonyalıların Almanya sınırlarını ihlal ettiğini söylediği radyo yayınıyla yalan haberle savaşı başlatmıştır. Doğru cevap B'dir.
18.Soru
Türkiye’de resmi olarak ilk radyo yayını hangi yıl yapılmaya başlanmıştır?
1929 |
1927 |
1925 |
1924 |
1922 |
Doğru cevap B'dir.
19.Soru
Televizyon haber yayın akışı içerisinde kendine yer bulan haberlerin seçiminde öncelikle aranan özelliğin hangisi olduğu söylenebilir?
Çeşitli haber ajanslarından alınmış olması. |
Görüntü unsuru bulundurma oranı. |
Seslerin yayına verilmeden önce kurgulanmaya uygun olması. |
Zamana göre ayarlanmış olması. |
Muhabirin etkinliği. |
Görüntü unsuru bulundurma oranı.
20.Soru
I. Radyo dinleyicisiyle haber veren kişi arasında ses ve sözcüklerden başka aracı yoktur.
II. Radyo haber metninde basit ve az cümleli ifadeler kullanılmalıdır.
III. Uzun açıklamalar yapılarak haber tüm detaylarıyla sunulmalıdır.
Yukarıdaki maddelerden hangisi ya da hangileri radyo haberi hazırlarken dikkat edilmesi gerekenlerdendir?
Yalnız I |
Yalnız III |
I-II |
I-III |
II-III |
Radyo haberciliğinde e dikkati ve dinleyici ile arada kurulan gizli iletişim sürecini basit, kısa ve az cümleli ifadeler kullanarak devam ettirmek önemlidir. Uzun açıklamalardan kaçınılarak, doğrudan habere konu olan olay hakkında açık ve net bilginin verilmesi yine dikkatin yoğunlaştırılması açısından önemli bir noktadır. Bu nedenle uzun açıklamalardan kaçınılmalıdır. Doğru cevap C'dir.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ