Radyo ve Televizyon Programcılığının Temel Kavramları Final 2. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Aşağıdakilerden hangisi amacına göre röportaj türlerinden birisi değildir?
Açıklayıcı röportaj |
Portre röportaj |
Tanık röportaj |
Sokak röportaj |
Telefon röportaj |
Fransızca bir sözcük olan röportaj, gazetecinin, bilgi kaynağı olarak nitelendirilen bir konuşmacı ile yaptığı görüşmedir. Röportaj amaçlarına göre beşe ayrılır. Açıklayıcı röportaj, portre röportaj, tanık röportaj, sokak röportajları ve açıklama röportaj. Ancak telefon röportajı ise röportajının amacına göre değil teknik olarak sınıflandırmaları arasında yer alır. Doğru cevap E'dir.
2.Soru
Türkiye'de RTÜK'ün kuruluşuna yol açan faktör var mıdır?
İlkeli yayıncılık yapılması, |
Sancılı ve karışık iletişim ortamları, |
Eğitici yayınların yapılması, |
Yayıncılık ortamların düzenli olması, |
Etki eden bir faktör yoktur, |
Türkiye’de 1990 yılında ilk olarak Star TV ile başlayan özel televizyon yayıncılığını, 1992’de özel radyoculuk izlemiştir. Bir dönem, yasal düzenlemeleri de gerçekleşmeden yürütülen yayınlar, kısa sürede sancılı ve karışık bir iletişim ortamı yaratmıştır. Gerçekte, yasal düzenlemelerin teknolojinin gerisinden gelmesi, yalnız Türkiye’ye özgü bir olgu değildir, bu süreç farklı siyasal sistemlerle yönetilen ülkelerde de böyle yaşanmıştır. Ancak bu durum, Türkiye’deki özel radyo ve televizyonlarda ilkesiz ve eğitimden
yoksun bir yayıncılık anlayışının yerleşmesine neden olmuştur. Yayıncıların ve yasa yapıcıların karşılaştıkları fırsatlar ve sorunlar her ülkede de farklıdır. Bu farklılıklar gereği her ülke kendi yayıncılık ortamını düzenleyebilmek için yayın birlikleri oluşturulmuştur. Bunlar, kitle iletişim araçlarının işlevlerini belirlemiş, yayıncılıkta kullanılan terimlere, kavramlara açıklamalar getirmişlerdir. Radyo ve
Televizyon Üst Kurulu (RTÜK) Türkiye’de radyo ve televizyon yayınlarını düzenlemek ve denetlemekle görevli kuruluştur. Anayasanın, 3984 sayılı Radyo ve Televizyonların Kuruluşları ve Yayınları Hakkında Yasa, Türkiye’deki yayıncılık alanını düzenleyen yasadır. Söz konusu yasa gereğince RTÜK kurulmuştur. Yasaya göre RTÜK; dokuz kişiden oluşan özerk bir kuruldur. Bu üyelerin 5’i iktidar, 4’ü muhalefet partilerinden olmak üzere Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) tarafından seçilir. Kurulun yetkileri ise şunlardır; Türkiye’de kamu ve özel televizyonlara frekans tahsisi yapmak, lisans vermek, teknik denetim yapmak, yayınlanan programların yasaya uygun olup olmadığını denetlemek ve yaptırım uygulamaktır. Radyo izleme servisi henüz kurulmadığı için daha çok televizyon yayınları denetlenmektedir.
3.Soru
Genellikle popüler kültürün yinelemeci, kopyacı ürünleri için kullanılan ve televizyon programları arasında genel türsel bir ayrımlamadan çok, daha kesin ve net bir ayrımlama ortaya koyan kavram aşağıdakilerden hangisidir?
Tür |
Seri |
Format |
Serial |
Süren serial |
Kavram olarak format, televizyon programları arasında genel türsel bir ayrımlamadan çok, daha kesin ve net bir ayrımlama ortaya koyar. Tür ve format kavramları karıştırılabilir kavramlar olarak görülebilir. Tür kavramı yerine format, format yerine de tür kavramalarının kullanılması da olası bir durumdur.Oysa her ne kadar iki kavramın da kökeninde ayrımlama işlevi yatsa da format ve tür birbirlerinden farklı kavramlardır.Tür ve formatta da endüstrtiyel kavram bulunmaktadır. Fakat format kavramı söz konusu olduğunda endüstriyelliğin yanında kopya edilebilir bir durumun varlığında söz edilir.Tür kavramının endüstriyel yönü izlerkitle ile sektör arasındaki uzlaşmayı düzenlerken, format kavramının endüstriyel yönü ise sektörün bizzat kendi iç düzenlemesinin bir sonucu olarak görülebilir Tür genel bir alanı, sınıflandırmayı ifade ederken, ‘’format kavramı tekil bir yapıya karşılık gelir ve yasal olarak telif oluşturabilecek bir özgünlük arz eden televizyon yapımlarının formüllerini içerir. Format ve formül gibi kavramlar, genellikle popüler kültürün yinelemeci, kopyacı ürünleri için kullanılır.
4.Soru
Radyoda haberciliği bilen, haberi yazan ve sunan kişilere .........denir.
Yukarıda boşluğa hangi ifade gelmelidir?
Radyoda haberciliği bilen, haberi yazan ve sunan kişilere .........denir.
Yukarıda boşluğa hangi ifade gelmelidir?
Editör spiker |
Radyo Haber Sunucusu |
Haber Yapımcısı |
Diskcokey |
Haber programcısı |
Radyoda haberciliği bilen, haberi yazan ve sunan kişilere editör spiker denir. Doğru cevap A' dır.
5.Soru
Yapım süresince yönetmenin işini kolaylaştırabilecek ve verim alınabilecek tüm etkinlikler için tasarlanmış bütçeler dahilinde çözümler üreten kişi aşağıdakilerden hangisidir?
Yardımcı yönetmen |
Sorumlu yapım yönetmeni |
Yönetmen asistanı |
Sanat yönetmeni |
Uygulayıcı yapımcı |
Uygulayıcı yapımcı; yapım sürecindeki tüm lojistik, yasal ve finansal konulardan sorumlu olan ve yapım süreci boyunca tüm harcamalardan sorumlu ve yetkili olan kişidir. Yapım süresince yönetmenin işini kolaylaştırabilecek, verim alınabilecek tüm etkinlikler için tasarlanmış bütçeler dahilinde çözümler üretir. Sorumlu yapım yönetmenine karşı sorumludur. Cevap E'dir.
6.Soru
Eğer sigara bağımlılığının zararları konusunda bir program yapılıyorsa, sigara içmenin sağlığa zararlı olması o programın hangi öğesini oluşturur?
Programın konusu |
Programın gerekçesi |
Programın amacı |
Programın hedef kitlesi |
Programın süresi |
Televizyon programının gerekçesi, o programı yapma nedenidir. Konunun önemi, önceliği, yaygınlığı, gözden kaçan sorunları ortaya çıkarma gereği gibi pek çok neden programın gerekçesi olabilir. İzleyici açısından hiçbir anlamı, önemi olmayan bir program yapmak emek ve zaman kaybıdır. Programın gerekçesini hazırlarken dikkat edilmesi gereken konulardan biri de gerekçeyi amaç ile karıştırmamaktır. Gerekçe ile amaç birbirinden farklıdır. Eğer sigara bağımlılığının zararları konusunda bir program yapılıyorsa gerekçe sigara içmenin sağlığa zararlı olması, amaç, hedef kitlenin sigarayı bırakmaya özendirilmesidir. Doğru cevap B’dir.
7.Soru
Geniş bir ekiple yayın yapan radyo kanalında ilişkileri organize eden birim var mıdır?
Birim yoktur, |
Pazarlama Müdürü, |
Şef Mühendis, |
Yayın Yönetim Şefi, |
Müzik Müdürü, |
Yayın Yönetim Şefi: Bu birim özel radyolarda sık karşılaşılmayan ancak geniş bir ekiple yayın yapan devlet kanallarında varolan bir birimdir. Yayın yönetim şefi yayından sorumlu program bölümü ile teknik birim arasındadır. Bu iki birimin arasındaki ilişkileri düzenlemekle görevlidir. Teknik birimde çalışan yayın şefi, hazırlanmış reklamları ve programları yayında bulunan elemanlara teslim eder. Bir bakıma yayında kullanılacak tüm program öğelerinin zamanında yayına iletilmesi işlevini görür. Yayın öncesi hazırlıkların tamamlanması yayın yönetim şefinin görevidir.
8.Soru
Aşağıdakilerden hangisi radyo metni yazarken yazım tekniğine ilişkin dikkat edilmesi gereken kurallardan biri değildir?
Program metni bilgisayarla yazılmalıdır. |
Program metni tek kopya basılarak sunucuya verilmelidir. |
Program metnine sayfa numarası verilmelidir. |
Program metnindeki her sayfaya programın adı yazılmalıdır. |
Program metninin komutları büyük harfle yazılmalıdır. |
Radyo metni yazarken yazım tekniğine ilişkin dikkat edilmesi gerekli özellikler şunlardır: • Program metni bilgisayarla yazılmalıdır. • Program metninin birden çok kopyası hazırlanmalıdır. • Program metininin yazımına sayfanın iç kısmından başlanmalıdır. Sayfada kalan boşluklara gerektiğinde sunucu not alabilmelidir. • Gerektiğinde not alınabilmesi için program metni çift satır aralığı yazılmalıdır. • Program metnine sayfa numarası verilmelidir. • Program metnindeki her sayfaya programın adı yazılmalıdır. • Program metni arka sayfada devam ediyorsa belirtilmelidir (…/… şeklinde gösterilir). • Program metninin komutları büyük harfle yazılmalıdır. Program metni tek sayfa değil birden çok kopya şeklinde hazırlanmalıdır. Doğru cevap B'dir.
9.Soru
Konunun hangi dinleyici kitlesine, nasıl bir biçimde ve ne kadar süre ile yapılacağına ilişkin kararların netleştirildiği radyo program yapım aşaması hangisidir?
Ön araştırma aşaması |
Öneri formu hazırlama aşaması |
Araştırma ve planlama aşaması |
Zamanlama aşaması |
Deneme aşaması |
Öneri formu hazırlama aşamasında konunun hangi dinleyici kitlesine, nasıl bir biçimde ve ne kadar süre ile yapılacağına ilişkin kararlar netleştirilir. Genel olarak araştırmalar yapıldıktan sonra olası programın bütçesi belirlenir ve program taslağı hazırlanır. Hazırlanan program taslağı ayrıntılandırılarak bir program önerisine dönüştürülür. Program önerisini değerlendirecek ya da onaylayacak kişiler radyo istasyonunun yapısına göre farklılaşır. Ticari bir radyo istasyonunda program önerisini değerlendiren kişi genel yayın yönetmenidir. Ancak radyo istasyonu devlet ve hükümet destekli bir kanal ise program önerisi birden fazla kişi tarafından onaylanmak durumundadır. Doğru cevap B'dir.
10.Soru
Kamera operatörü, aydınlatma operatörü ve sanat yönetmeni ile ortak çalışarak yapımın görsel süreçlerinin tasarlanması ve kameranın kaydedebileceği şekle getirilmesine çalışan aşağıdakilerden hangisidir?
Senarist |
Elektrik teknisyeni |
Ses operatörü |
Yardımcı yönetmen |
Görüntü yönetmeni |
Görüntü yönetmeni, Kamera operatörü, aydınlatma operatörü ve sanat yönetmeni ile ortak çalışarak yapımın görsel süreçlerinin tasarlanması ve kameranın kaydedebileceği şekle getirilmesine çalışır. Doğru cevap E'dir.
11.Soru
Aşağıdakilerden hangisi bir olayın hangi durumlarda haber değeri kazanacağını gösteren unsurlardan biridir?
Olay dinleyiciye uzak olduğunda |
Olay gerçek olduğunda |
Olay, anlaşmazlık yarattığında |
Olay, eğlenceli geldiğinde |
Olay, ilginç olduğunda |
Bir olayın hangi durumlarda haber değeri kazanacağını gösteren unsurlar şunlardır: Olay dinleyiciye yakın olduğunda (Yakınlık), Olay dinleyiciye zamanında aktarıldığında (Anilik), Olay önemi açısından etkili olduğunda (Etkililik), Olay anlaşmazlık yarattığında (Anlaşmazlık): Toplum içinde farklı görüşlerden, farklı inançlardan, farklı kültürlerden insanları barındırır. Bu farklı özellikleri taşıyan gruplar her zaman uyum içinde değildir. Farklılıklar çatışmalara neden olabilir. Ortaya çıkan her çatışma doğrudan ya da dolaylı, toplumu ilgilendirir.
12.Soru
Radyolarda canlı yayınlar sırasında toplum yapısına uygun olmayan yapıda fikir beyan etmek isteyen kişiler nasıl denetlenmektedir?
Oto kontrol denetimi |
Yayın geciktirme denetimi |
Radyo Müdürlüğü denetimi |
Yayın Denetleme Kurulu denetimi |
Seyirci denetimi |
Radyolarda canlı yayınlar sırasında toplum yapısına uygun olmayan yapıda fikir beyan etmek isteyen kişiler yayın geciktirme denetimi ile denetlenebilir. Doğru cevap B'dir.
13.Soru
Aşağıdakilerden hangisi seslendirme aşamasında sunucudan beklenmeyen bir beceridir?
Sunucu, sunduğu metnin ne anlama geldiğini bilmelidir. |
Konuşur gibi sunması gerekir. |
Açık ve yalın bir anlatıma sahip olmalıdır. |
Rahatlıkla anlaşılabilir bir Türkçe’ye sahip olmalıdır. |
Özel olarak hazırlanmış kurgu programlarından yararlanması gerekir. |
Kurgu programları seslendirme aşamasında sunucunun dikkat etmesi gereken hususlardan biri değildir.
14.Soru
Aşağıdakilerden hangisi iyi bir programcının özelliklerindendir?
İkinci bir yabancı dilinin olması |
Bireysel çalışmaya yatkın |
Kurallara sıkı sıkıya bağlı, esneklikten uzak |
Yayın kurumunun ilkelerini ve yasaları bilen |
yarışmacı kişiliğe sahip olmayan |
Programcı iyi eğitim görmüş, yaratıcı, kültürlü, araştırmacı, gözlemci, nesnel, yansız, grup çalışmasına yatkın, çalışma disiplini olan, ana dilini iyi kullanan, yayın kurumunun ilkelerini ve yasaları bilen, esnek ve yarışmacı bir kişiliğe sahip olmalıdır. Doğru cevap D'dir.
15.Soru
Konuşmayı "uyarma ve uyaranlara karşılık verilen tepkiler" biçiminde algılayan süreç , konuşma eylemindeki dört ayrı bilimsel süreçten hangisidir?
Fiziki etmen |
Fizyolojik etmen |
Sosyolojik etmen |
Psikolojik etmen |
Bireysel etmen |
Sosyal bir varlık olarak insanoğlu gündelik yaşamında çevresiyle iletişim kurabilmek için konuşmak zorundadır. Konuşma, insanın karşısındaki kişi ya da kişileri etkilemek amacıyla ses kaslarının hareketliliğinden doğan, ses-ışık dalgalarının oluşturduğu psiko-fizyolojik bir süreçtir. Bu tanımdan hareketle konuşma eyleminin dört ayrı bilimsel sürecinin olduğu söylenebilir. Bunlardan ilki konuşma eylemini bir takım ışık ve ses dalgalarından oluşan süreç biçiminde gören fiziki etmen; ikincisi konuşmayı organizmanın çiğneme, yutma, soluk alıp verme, koklama, ciğerlere yabancı cisimlerin girmesini önleme gibi asal işlevlerinin yanında tali bir eylem olarak değerlendiren fizyolojik etmendir. Üçüncüsü konuşmayı, uyarma ve uyaranlara karşılık verilen tepkiler biçiminde algılayan psikolojik etmen, dördüncüsü ise kavramı toplumsal hayatın ürünü diye yorumlayan sosyolojik etmendir. Doğru cevap D'dir.
16.Soru
Frekanslara ilişkin aşağıdaki açıklamalardan hangisi doğrudur?
Uzun dalga, orta frekanslıdır. |
Orta dalga, yüksek frekanslıdır. |
Kısa dalga, orta frekanslıdır. |
FM, çok yüksek frekanslıdır. |
Uzun dalga, yüksek frekanslıdır. |
Frekans Modülasyon yüksek frekanslıdır.
17.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Rick Altman’ın film türleri üzerine temel kaynak haline gelmiş Film/Genre adlı kitabında, film türlerini genel karakteristik özelliklerini içeren maddelerden değildir?
Tür bir uzlaşı aracıdır. |
Türler, çok yönlü ilişkileri bir araya getirir. |
Türlerin açık, sabit kimlikleri ve sınırları vardır. |
Türlerin tarihsel temelleri vardır. |
Türler bağımsızdır. |
Rick Altman’ın film türleri üzerine temel kaynak haline gelmiş Film/Genre adlı kitabında, film türlerini genel karakteristik özelliklerini içeren maddeler: Tür bir uzlaşı aracıdır; Türler, çok yönlü ilişkileri bir araya getirir; Türlerin açık, sabit kimlikleri ve sınırları vardır.; Türlerin tarihsel temelleri vardır şeklindedir. Türler bağımsızdır bu içerikte yer almamaktadır.
18.Soru
Birden fazla ses kaynağını, yayın akışı içerisinde radyo vericisine gönderen elektronik cihaza verilen isim nedir?
Mikrofon |
Efekt |
Stüdyo |
Ses dalgası |
Ses masası |
Soruda açıklaması verilen kavram ses masasıdır. Ses masası, radyo yayıncılığının en temel teknik araçlarından biridir. Programın birbirinden farklı tüm parçaların harmanlanması için ses masası kullanılır.
19.Soru
Televizyon program formatları ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?
Format kavramının en iyi tanımlanabileceği televizyon programları serial yayınlardır
|
Format kavramının kavranabilmesi için seriallerin her bölümü içindeki benzerlikler ve farklılıklara bakmak bir yöntem oluşturabilir.
|
Seriallerin her bir bölümünde değişen öğelerin yanında, bir de değişmeyen temel yapı taşları vardır; bu durum televizyonda format kavramıyla açıklanabilir.
|
Televizyon formatı, üretilen serilerden bağımsız bir bölüm içindeki değişken öğeler sisteminden ortaya çıkan, fakat serinin tümünde değişmeyen öğeler sistemidir.
|
Bir televizyon programını belgesel, haber, yarışma gibi ifadelerle sınıflandırarak tanımlamak televizyonda format kavramıyla ilgilidir.
|
20.Soru
Aşağıdakilerden hangisi dar anlamda kaynak kavramına örnek olarak gösterilemez?
Televizyon kanalı |
Program yapımcısı |
Program yönetmeni |
Ekrandaki konu uzmanları |
Farklı kişi ya da kurumlar |
Kaynak: Televizyonun iletişim biçimleri içerisinde kaynak kavramı çok anlamlı olarak kullanılabilir.
Genel anlamda kaynak kamu ya da ticari televizyon kanalına karşılık gelir. Daha dar anlamda ise bir
programın yapımcısı ya da yönetmeni, kimi durumlarda ise ekranda görülen konu uzmanları, farklı kişi ya da kurumlar da birer kaynak olarak görülebilir. Kaynak bir televizyon programı olarak tasarlanan iletiyi kodlayan kişi ya da kurumdur.
Kaynak kavramının kamu ya da ticari televizyon kanalına karşılık gelmesi genel anlamıyla ilgilidir. Diğer seçenekler dar anlamdakilere örnek olarak sayılabileceğinden cevap A seçeneğidir.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ