Radyo ve Televizyon Yayıncılığı Ara 11. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Radyo Televizyon Üst Kurulu’nun nasıl denetleneceği hususundaki tartışmalar 2008 yılı Temmuz ayında yapılan bir düzenlemeyle sonuçlandırılmıştır. Bu bağlamda Radyo Televizyon Üst Kurulu’nun denetim yetkisi 5785 sayılı yasa ile aşağıdaki kurumlardan hangisine verilmiştir?
Sayıştay |
Danıştay |
TBMM |
Anayasa Mahkemesi |
Devlet Denetleme Kurulu |
Radyo Televizyon Üst Kurulu’nun denetim yetkisi 5785 sayılı yasa ile Sayıştay’a verilmiştir. Doğru cevap A’dır.
2.Soru
Almanya'nın TRT kurumuna 5 KW'lık verici hediye etmesiyle Türkiye'de televizyon ile ilgili süreç önemli ölçüde hızlanmıştır. Bu olayda Almanya'nın amacı aşağıdakilerden hangisidir?
Türkiye - Almanya ilişkilerini iyi tutmak |
Televizyonun yaygınlaşmasına öncülük etmek |
Siyah-beyaz televizyon yayını teknolojisini Türkiye'ye satmak |
Türkiye'de televizyon eğitim merkezi kurmak |
Televizyon yayını teknolojisinin gelişmesini sağlamak |
Almanya'nın amacı, Avrupa'da süresini doldurmak üzere olan siyah beyaz televizyon yayın teknolojisini Türkiye'ye satmaktır.
3.Soru
Türkiye'de kuralsız yayın yapan medya kuruluşlarının kontrol altına alınması amacı ile yürürlüğe giren 3984 sayılı yasa hangi tarihte çıkarılmıştır?
1991 |
1994 |
2002 |
2004 |
1989 |
1994 yılında özel radyo televizyon yayıncılığını düzenleyen 3984 sayılı yasa çıkarılıncaya kadar kuralsız yayın yapan radyo televizyon kuruluşları, çıkarlarının gereğine uygun biçimde yanlı yayın yapmaktan kaçınmamışlardır. Cevap B'dir.
4.Soru
Almanya'nın TRT kurumuna verici hediye etmesinin altında yatan sebep aşağıdakilerden hangisidir?
Türkiye'deki yayın pazarına girebilmek |
Türkiye'de yayın yapabilmek |
Yayıncılık faaliyetlerine çeşitlilik kazandırılması |
Türkiye'de renkli televizyona geçiş döneminin hızlandırılması |
Avrupa'da süresini doldurmak üzere olan siyah beyaz yayın teknolojisinin Türkiye'ye satılması |
Almanya, TRT kurumuna 5 KW'lık bir verici hediye etmiş ve TV yayını sürecini hızlandırmıştır. Amaç, Avrupa'da süresini doldurmak üzere olan siyah beyaz televizyon yayın teknolojisinin Türkiye'ye satılmasıdır.
5.Soru
Aşağıdakilerden hangisi radyo ve televizyon yayıncılığı ile ilgili boşlukları dolduracak yasal düzenlemelerin yapılmasını zorunlu kılan gelişmelerden değildir?
Siyasi kurumların baskısı |
Yayıncılık alanında girişimci sayısının artması |
Toplumun farklı katmanlarını ve farklı ilgileri hedefleyen yayın kuruluşlarının ortaya çıkması |
Müzik, spor, haber kanalları gibi tematik kanalların yayına geçmesi |
Şifreli kanallar ve dijital platformların yayıncılık alanında çeşitliliği artırması |
Yasal dönemle birlikte yayıncılık alanında girişimci sayısı hızla artmıştır. Sayı artışının yanında, toplumun farklı katmanlarını ve farklı ilgileri hedefleyen yayın kuruluşları görülmeye başlamıştır. Yaygın olarak görülen müzik, spor ve haber kanalları gibi tematik olarak adlandırılan kanallar yayına geçmişlerdir. Şifreli kanallar, dijital platformlar, alana bir yandan çeşitlilik, diğer yandan giderek artan rekabeti getirmiştir. Tüm bu gelişmeler yayıncılıkla ilgili boşlukları dolduracak yasal düzenlemeler yapılmasını, teknolojiyle uyuşamayan mevcut yasal düzenlemelerin de değiştirilmesini zorlamıştır.
6.Soru
TRT kurumunun elinde bulunan radyo televizyon vericilerinin PTT’ye devri hangi başbakan zamanında yapılmıştır?
Bülent Ecevit |
Süleyman Demirel |
Alparslan Türkeş |
Turgut Özal |
Tansu Çiller |
1989 yılında Turgut Özal hükümeti tarafından çıkarılan 3517 sayılı yasa ile TRT kurumunun elinde bulunan radyo televizyon vericilerinin PTT’ye devri, radyo televizyon yayıncılığında radikal bir dönüşümün ilk adımı olmuştur.
7.Soru
Uluslararası yayıncılık sistemi içinde fikir ve sanat ürünü niteliklerine sahip ürünlerin yasal düzenlemeler çerçevesinde dağıtım ve tüketimi konularında eser sahiplerinin haklarını izleyen kuruluş aşağıdakilerden hangisidir?
ABU |
NABA |
WIPO |
EBU |
ITU |
ABU (Asya Pasifik Yayın Birliği), NABA (Kuzey Amerika Yayıncılar Birliği) ve EBU (Avrupa Yayın Birliği) radyo televizyon yayıncılık yapısının uluslararası ilişkilerdeki temsil ya da bağlantı kurumlarıdır. ITU (Uluslararası Telekomünikasyon Birliği) televizyon yayıncılığına ilişkin uluslararası düzenlemeler yapmakla görevli bir başka önemli kuruluştur. Fikir ve sanat ürünü niteliklerine sahip ürünlerin yasal düzenlemeler çerçevesinde dağıtım ve tüketimi konularında eser sahiplerinin haklarını izleyen kuruluş WIPO (Dünya Fikri Haklar Örgütü) dür. Doğru cevap C'dir.
8.Soru
Toplumdaki ekonomik güçlerle iletişim araçları arasında yakın ilişki ve devletle sürekli gerilim üzerine kurulu model aşağıdakilerden hangisidir?
Klasik ekonomi |
Eleştirel ekonomi |
Fairness Doktrini |
Anglo Saxon |
White Paper |
Klasik ekonomi politikçiler, radyo televizyon yayınlarının, diğer ekonomik faaliyet alanlarında olduğu gibi, ticari alanın konusu olduğu görüşünü savunurken; eleştirel ekonomi politikçiler pazar sisteminin bozukluklarına işaret ederek bazı alanlara devlet müdahalesinin gerekliliğini savunurlar. Fairness Doktrini, Amerika Birleşik Devletlerinde, kamusal hizmet anlayışının somut göstergesi sayılabilir. White Paper, İngiliz hükümetinin radyo televizyon yayıncılığına bakışını ve alanla ilgili değerlendirmelerini yansıtan adlı yıllık rapordur. 17. Yüzyılın ilk yarısında İngiltere’de ortaya çıkan ve günümüzde de referans olarak kabul edilen Anglo Saxon modeli, toplumdaki ekonomik güçlerle iletişim araçları arasında yakın ilişki ve devletle sürekli gerilim üzerine kuruludur. Doğru cevap D'dir.
9.Soru
1989 yılında İngiltere’de Rupert Murdoch tarafından kurulan uydu televizyon kanalı aşağıdakilerden hangisidir?
BBC |
London Channel |
Disney Channel |
Sky Channel |
Expo Channel |
İngiltere’de Rupert Murdoch’un sahibi olduğu uydu televizyon kanalı Sky Channel’dir. Doğru cevap D’dir.
10.Soru
Katz’ın “insanlar medya ile ne yaparlar?” sorusunu merkeze alarak pasif izleyici fikrini sorgulayan; izleyicinin pek öyle sanıldığı gibi pasif olmadığını ileri süren yaklaşım aşağıdakilerden hangisidir?
Talepler ve kapasiteler |
Beklentiler ve gerçekler |
Kullanımlar ve doyumlar |
Arz ve talepler |
İstekler ve seyredilenler |
Katz’ın “insanlar medya ile ne yaparlar?” sorusunu merkeze alan “kullanımlar ve doyumlar” yaklaşımı pasif izleyici fikrini sorgular; izleyicinin pek öyle sanıldığı gibi pasif olmadığını ileri sürer. Doğru cevap C’dir.
11.Soru
Elektronik tabanlı radyo ve televizyon yayıncılığını diğer kitle iletişim araçlarından farklı kılan ve belki üstünlüklerinin gerekçesini oluşturan bazı karakteristik özellikleri vardır. Aşağıdakilerden hangisi bu özelliklerden biri değildir?
Sanallık |
Yenilik |
Tüketilememe |
Sıfıra yakın ek maliyet |
Uzun raf ömrü |
Elektronik tabanlı radyo ve televizyon yayıncılığını diğer kitle iletişim araçlarından farklı kılan ve belki üstünlüklerinin gerekçesini oluşturan bazı karakteristik özellikleri vardır. Bunlar sırasıyla; sanallık, yenilik, tüketilememe, dışlamama, sıfıra yakın ek maliyet, anında yeniden üretim ve kısa raf ömrü olarak sayılabilir. Bu yüzden E şıkkında yer alan 'uzun raf ömrü' yanlış bir ifadedir. Cevap E’dir.
12.Soru
Aşağıdakilerin hangisi 1989 yılında Turgut Özal hükümeti tarafından çıkarılan 3517 sayılı yasanın getirdiği yeniliklerden biridir?
Üst kurul üyelerinin seçim yetkisinin yasama ve yürütme organları arasında paylaştırılması |
Yayın ihlallerinde para cezası uygulamasının getirilmiş olması |
Sahiplik için geçerli olan %20 sınırının kaldırılması |
Radyo televizyon vericilerinin PTT’ ye devredilmesi |
%10’dan fazla hisseye sahip bulunanlara getirilen kamu ihalelerine girme yasağının kaldırılması |
A, B, C ve E seçeneklerinde bahsedilen ifadeler 4756 sayılı yasa ile getirilen yeniliklerdir. Doğru cevap D'dir.
13.Soru
Hedef kitlesine ulaşırken ortaya çıkan maliyetler açısından diğer elektronik kitle iletişim araçları arasında en düşük maliyetli olan hangisidir?
Radyo |
Televizyon |
Sinema |
Basın |
Bilgisayar |
Yayın için kullanılan donanımın ucuzluğu yayıncılar için caziptir. Dinleyicilerse çok küçük bedellerle bir radyo alıcısına sahip olarak, uzun yıllar kullanabilmektedir. Bu özellikleri radyonun varlığını sürdürebilmesinin önemli nedenlerinden birisidir.
14.Soru
Almanlar hangi tarihte televizyonla tanışmıştır?
1945 |
1935 |
1936 |
1914 |
1922 |
Almanlar 1936 Berlin Olimpiyatları sırasında televizyon ile tanışmışlardır. Beş altı Alman kentinde, halka açık alanlara konulan televizyon alıcılarıyla yaklaşık yüz altmış bin Alman olimpiyat görüntülerini izlemiştir.
15.Soru
Başta korsan radyolar olarak tanımlanan yıllar sonra yasal hak elde ettiklerinde adı özgür radyo olarak adlandırılan radyoların atasının adı nedir?
BBC |
Veronica |
Radio Caroline |
Alba Scotland |
Osimu Fm |
Özgür radyoların atası 1960 yılında Hollanda kıyılarından biraz açıkta Flamanca yayına başlayan “Radyo Veronica”dır. O’nu 1964 yılında eski bir yük gemisine yerleştirilmiş vericisiyle İngiltere’ye yönelik yayına geçen “ Radio Caroline” izlemiştir. Cevap B’dir.
16.Soru
Aralarında Osmanlı Devleti’nin de bulunduğu 18 devlet tarafından 1865 yılında kurulan “Telgrafçılar Birliği”nin günümüzdeki devamı olan kuruluş aşağıdakilerden hangisidir?
ITU |
ABU |
NABA |
EBU |
WIPO |
Radyo televizyon yayıncılığına ilişkin uluslararası düzenlemeler yapmakla görevli bir başka önemli kuruluş (ITU) Uluslararası Telekomünikasyon Birliğidir. Bu kuruluş oldukça eski bir geçmişe sahiptir. Aralarında Osmanlı Devleti’nin de bulunduğu 18 devlet tarafından 1865 yılında kurulan “Telgrafçılar Birliği” kuruluşun başlangıcını oluşturur. 1947 yılında Birleşmiş Milletler bünyesinde faaliyet gösteren (ITU) adlı kuruluşa dönüştürülmüştür. Doğru cevap A’dır.
17.Soru
"Yandaş Medya" ve "Muhalif Medya" gibi kavramlar aşağıdakilerden hangisi ile tanımlanabilmektedir?
Özgür Medya |
Bağımsız Medya |
Taraflı Medya |
Kamusal Medya |
Kültürel Yayın |
Yayın kuruluşlarının iyice belirginleşen taraflılıklarını ifade etmek amacıyla “yandaş medya” ya da “muhalif medya” gibi tanımlar, toplumun geniş kesimleri tarafından, kastettikleri anlamları açıkça bilinerek kullanılmaktadır. Cevap C'dir.
18.Soru
359 sayılı TRT kanununun 2. Maddesi, hangi ülkenin Anayasa Mahkemesince "Kamu hizmeti tekeline sahip yayın kuruluşlarının kamu çıkarlarının gereklerine uygun çalışabilmesi için yükleneceği görevler belirlenmelidir” şeklinde alınan karardan esinlenilmiştir?
359 sayılı TRT kanununun 2. Maddesi, hangi ülkenin Anayasa Mahkemesince "Kamu hizmeti tekeline sahip yayın kuruluşlarının kamu çıkarlarının gereklerine uygun çalışabilmesi için yükleneceği görevler belirlenmelidir” şeklinde alınan karardan esinlenilmiştir?
İtalya |
Almanya |
İngiltere |
Fransa |
ABD |
359 sayılı TRT kanununun 2. Maddesi ise kurumun sorumluluk alanlarını saptamaktadır. Bu düzenlemenin de İtalyan Anayasa Mahkemesince alınan “kamu hizmeti tekeline sahip yayın kuruluşlarının kamu çıkarlarının gereklerine uygun çalışabilmesi için yükleneceği görevler belirlenmelidir” kararından esinlendiği belirtilmektedir.
19.Soru
TRT'nin görevlerinin sayıldığı 359 sayılı TRT kanunun 2. maddesinin son fıkrası aşağıdakilerden hangisini belirtmektedir?
Yayıncılıkla ilgili araştırma geliştirme etkinlikleri yapma sorumluluğunu |
Yeterli ve tarafsız yayın yapma görevini |
Radyo TV yayınlarının yapılabilmesi için teknik yükümlülükleri |
Eğlendirme görevini |
Haber verme görevini |
TRT'nin görevlerinin sayıldığı 359 sayılı TRT kanunun 2. maddesi 4 fıkradan oluşmaktadır. Maddenin ilk fıkrası TRT kurumunun haber verme, eğitim öğretime yardımcı olma, eğlendirme, yurdu içeride ve dışarıda tanıtma, yeterli ve tarafsız yayın yapmakla görevli olduğunu bildirmektedir. İkinci fıkra, radyo TV yayınlarının yapılabilmesi ve geliştirilmesi için teknik yükümlülükleri saymakta; üçüncü fıkra, kurumun temsil görev ve sorumluluklarını belirtmektedir. Son fıkra, TRT kurumunu yayıncılıkla ilgili araştırma geliştirme etkinlikleri yapmakla sorumlu kılmaktadır.
20.Soru
Fikir ve sanat ürünü niteliklerine sahip ürünlerin yasal düzenlemeler çerçevesinde dağıtım ve tüketimi konularında eser sahiplerinin haklarını izleyen kuruluş aşağıdakilerden hangisidir?
ABU |
WIPO |
NABA |
EBU |
ITU |
Genel bir kavrayışla, Berlin Duvarı’nın yıkılışı ile simgelenen iki kutuplu dünyanın sona erişinden sonra ideolojik yaklaşımdan arınmış, pragmatik ve ticari gereklere bağlı yayıncılık anlayışının hakim olduğu, bir uluslararası radyo televizyon yayıncılık sisteminin varlığından söz edilmektedir. Bu yayıncılık yapısının uluslararası ilişkilerdeki temsil ya da bağlantı kurumları, coğrafi birlikleri esas alan Asya Pasifik Yayın Birliği (ABU), Kuzey Amerika Yayıncılar Birliği (NABA), Avrupa Yayın Birliği (EBU) ve benzerleridir. Ayrıca fikir ve sanat ürünü niteliklerine sahip ürünlerin yasal düzenlemeler çerçevesinde dağıtım ve tüketimi konularında eser sahiplerinin haklarını izleyen Dünya Fikri Haklar Örgütü (WIPO), alanda çalışan bir başka önemli kuruluştur. Radyo televizyon yayıncılığına ilişkin uluslararası düzenlemeler yapmakla görevli bir başka önemli kuruluş (ITU) Uluslararası Telekomünikasyon Birliğidir. Doğru cevap B’dir.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ