Sağlık Ekonomisi Final 10. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Sağlık sisteminde kaynak geliştirmeye ilişkin olarak aşağıdakilerden hangisi doğrudur? 1. Doktor sayısını arttırmak 2. Uzmanlaşmış iş gücünü arttırmak 3. Sağlık personelinin göçünü önlemek
Yalnız 1 |
Yalnız 2 |
Yalnız 3 |
2 ve 3 |
1 ve 3 |
Doğrudan insan hayatını ilgilendiren sağlık hizmetlerinin amaca uygun olarak verilebilmesi, fedakârlıktan kaçınmayan, nitelikli, iyi yetişmiş sağlık çalışanları sayesinde mümkün olmaktadır. Sağlık insan kaynağı söz konusu olduğunda sıklıkla yapıldığı gibi doktor sayısına odaklanmak yanıltıcı olabilir. Günümüz gelişmiş sağlık hizmet anlayışı içinde farklı alanlarda uzmanlaşmış nitelikli ekip elemanlarının iş birliği sayesinde kaliteli hizmet sunmak mümkün olmaktadır. Dünyada başta hemşire ve doktorlar olmak üzere sağlık personelinin gelişmekte olan yoksul bölgelerden gelişmiş varlıklı bölgelere göçü önemli bir problem oluşturmaktadır.
2.Soru
I. Sağlığın fiyatının göreceli olarak artıyor olması
II. Ülkelerin nüfuslarının azalıyor olması
III. Ülkelerin nüfuslarının yaşlanıyor olması
Yukarıda verilenlerden hangisi ya da hangileri ülkelerin sağlık harcamalarında görülen artışa sebep olan etkenler arasında yer almaktadır?
Yalnız I |
Yalnız II |
I ve II |
I ve III |
I, II ve III |
Sağlığın fiyatının göreceli olarak artıyor olması ve ülkelerin nüfuslarının yaşlanıyor olması ülkelerin sağlık harcamalarında görülen artışa sebep olan etkenler arasında yer almaktadır. Dolayısıyla doğru cevap D seçeneğidir.
3.Soru
Aşağıdakilerde hangisi için, küreselleşmenin doğrudan insan kaynağı yolu ile sağlık hizmetlerine etkisi olduğu söylenebilir?
Sağlık profesyonellerinin mobilitesi |
Ar-ge çalışmaları |
Teknoloji ve inovasyon transferleri |
Ulusal aşı düzenleme ajanslarının kurulması |
Aşı pazarlama stratejileri |
Sağlık profesyonellerinin mobilitesi, küreselleşmenin sağlığa yaptığı etkiler açısından doğrudan insan kaynaklı olna bir etken olduğu aşikardır. Zira, ar-ge çalışmaları, teknoloji ve inovasyon transferleri ,ulusal aşı düzenleme ajanslarının kurulması ve aşı pazarlama stratejileri gibi etkenler her ne kadar insani yönleri de olsa doğrudan insan kaynaklı olduğu söylenemez.
4.Soru
Ekonomik analiz tipleri ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi doğrudur?
Maliyet etkililik analizinde zaman dilimi, karşılaştırma yapılan teknolojiler arasındaki maliyet ve sonuçlardaki farklılıkları yansıtabilecek kadar kısa olmalıdır. |
Maliyet etkililik analizinde uzun vadeli sonuçlar orta vadeli sonuçlara göre daha kolay ve daha hızlı ölçülür. |
1 yılı aşkın sürenin söz konusu olduğu maliyet etkililik analizi çalışmalarında maliyet ve sağlık sonuçlarının uyarlanması gerekmektedir. |
Maliyet yararlanım analizi kaliteyi değil sayıyı ön plana alan bir analizdir. |
Maliyet fayda analizine göre matematiksel olarak fayda/maliyet oranı 1’den küçükse uygulamaya değerdir. |
Maliyet etkililik analizinde zaman dilimi, karşılaştırma yapılan teknolojiler arasındaki maliyet ve sonuçlardaki farklılıkları yansıtabilecek kadar kısa değil uzun olmalıdır. Maliyet etkililik analizinde orta vadeli sonuçlar uzun vadeli sonuçlara göre daha kolay ve daha hızlı ölçülür. Maliyet yararlanım analizi sayıyı değil kaliteyi ön plana alan bir analizdir. Maliyet fayda analizine göre matematiksel olarak fayda/maliyet oranı 1’den büyükse uygulamaya değerdir.
5.Soru
Yaşlı nüfus oranının gittikçe artması ve kronik hastalıklar nedeniyle bunların sağlık sistemiyle müteaddit defalar temas ihtiyacının hızla artması hangi kamu sağlık politikası kapsamına girmektedir?
Toplumsal Algı ve Anlayış Değişikliği |
Yaşlanma ve Kronik Hastalıklar |
Sağlık Hizmeti Anlayış ve Yöntemlerinde Değişme |
Sağlık Hizmetlerinde Piyasa Etkisi |
Sosyal Güvenlik Politikalarının Etkisi |
Yaşlı nüfus oranı gittikçe artmakta ve kronik hastalıklar nedeniyle bunların sağlık
sistemiyle müteaddit defalar temas ihtiyacı hızla artması Yaşlanma ve Kronik Hastalıklar kapsamına girer. Doğru cevap B'dir.
6.Soru
Özel sağlık sigortası, sağlık hizmetlerini finanse etmede farklı roller üstlenmektedir. Buna göre aşağıda verilen tanım ve örnek ülkeler hangi role aittir?
"Kamu sigortaları ile aynı ürün ve hizmet kapsamının sunulduğu ancak hizmet sunucu tercihinin genişletildiği özel sigorta satın alınır. Kullanan ülkelere örnek olarak Finlandiya, Yunanistan ve İngiltere verilebilir."
Baskın |
İkame edici |
Zorunlu |
Destekleyici |
Tamamlayıcı |
Baskın rol: ABD, sağlık sigortası sağlayan kamu programları olmakla birlikte, temelde özel sağlık sigortası ile mali kaynak toplayan bir ülkedir. Ülkede çalışan nüfusun tamamı işverenleri kanalıyla özel sağlık sigortasına sahip olmaktadır.
Zorunlu rol: Avrupa’da özel sağlık sigortası ayrı bir mali kaynak toplama yöntemi olarak değil, gönüllülük esasına dayalı olarak zorunlu sigortayla birlikte kullanılmaktadır. Ancak, İsviçre’de tüm nüfus için zorunludur.
İkame edici rol: Kamu sigortalarının sağladığı imkânlardan kısmen veya tamamen kapsam dışı bırakılan kişiler tarafından satın alınır. Bu kişiler yıllık geliri belirli bir miktarın üzerinde olan veya kendi hesabına çalışan kişilerdir. Hollanda, Belçika, Almanya’da ikame edici özel sigorta kullanılmaktadır.
Tamamlayıcı rol: Kamu sigortaları tarafından kapsanmayan veya kısmen kapsanan hizmetler için satın alınır. Kanada, Fransa, İtalya’da bu sigorta kullanılmaktadır.
Destekleyici rol: Kamu sigortaları ile aynı ürün ve hizmet kapsamının sunulduğu ancak hizmet sunucu tercihinin genişletildiği özel sigorta satın alınır. Kullanan ülkelere örnek olarak Finlandiya, Yunanistan ve İngiltere verilebilir.
Doğru cevap D şıkkıdır.
7.Soru
1944 yılında GATT (General Agreement on Taris and Trade – Gümrük Tarifeleri ve Ticaret Genel Anlaşması) ile başlatılan ticaret engellerinin kaldırılması girişiminin yerini alan DTÖ (Dünya Ticaret Örgütü) kaç yılında kurulmuştur?
1990 |
1992 |
1995 |
1996 |
1998 |
Ekonomiler, dünyanın daha da entegre hâle gelmesiyle birlikte, uluslararası ticaret, sermaye ve teknoloji akımları gibi temel dinamiklerden önemli ölçüde etkilenmiştir. Örnek olarak; ticaretin kolaylaştırılması, gelişen ekonomilerin dış ticaret kanalıyla gelir elde etmeleri anlamında dev bir fırsat sağlarken sermaye akımları da bu ülkelerin büyüme hikâyelerinde önemli bir destekleyici unsur olmuştur. Bu noktada, 1944 yılında GATT (General Agreement on Taris and Trade – Gümrük Tarifeleri ve Ticaret Genel Anlaşması) ile başlatılan ticaret engellerinin kaldırılması girişiminin yerini 1995’te alan DTÖ’nün (Dünya Ticaret Örgütü), çok uluslu anlaşmaları yöneten bir platform olarak bu süreci tetiklemiştir.
8.Soru
Aşağıdakilerden hangisi hakkaniyet ilkesine uygun değildir?
Coğrafi yerleşime göre |
Ekonomik düzeyine göre |
Eğitim düzeyine göre |
Cinsiyete göre |
Yönetim modeline göre |
Ülkeden ülkeye değişmekle birlikte genel olarak aşağıdaki özellikler açısından oluş muş sosyal gruplara dikkat ederek hakkaniyet ilkesi gözetilmelidir. Bunlar arasında;
1. Coğrafi yerleşime göre
2. Ekonomik düzeyine göre
3. Eğitim düzeyine göre
4. Cinsiyete göre
5. Irk, din, kabile, aşiret vb. ayrımlar varsa bu özelliklerine göre
6. Toplumun savunmasız grupları arasında yer alma durumuna göre
oluşmaktadır. Bu sınılar hakkaniyet açısından ne şekilde etkilendiğine göz atmak gerekmektedir.
9.Soru
OECD 2013 verilerine göre aşağıdaki ülkelerden hangisi ortalama kişi başı yılda doktora başvuru sayısının düşük olduğu ülkelerden biri değildir?
Kore |
İsveç |
Meksika |
Brezilya |
Güney Afrika |
OECD 2013 verilerine OECD ülkelerinde ortalama kişi başı yılda sağlık sisteminden yararlanma, diğer bir deyişle ortalama kişi başı doktora başvuru sayısı 6,7’dir. Türkiye’de ise bu veri 8,2 dir. Türkiye’den daha fazla doktora başvuruya sahip olan ülkeler ise Rusya (9,4), Almanya (9,7), Slovakya (11), Çek Cumhuriyeti (11,1), Macaristan (11,8), Japonya (13,1) ve Kore’dir (13,2). Başvuru sayısının en düşük olduğu ülkelerin arasında İsveç (3), Meksika (2,7), Brezilya (2,7) ve Güney Afrika’nın (2,5) olduğu görülmektedir.
10.Soru
‘’Bir kişiye yararlı olmak amacıyla ve o kişinin esenliği gözetilerek, ancak kişinin iradesi dikkate alınmaksızın ya da iradesine karşı eylem’’ tanımı ne olarak adlandırılır?
Paternalizm |
Ötenazi |
Hukuk |
Adalet |
Yararlılık |
Bir kişiye yararlı olmak amacıyla ve o kişinin esenliği gözetilerek, ancak kişinin iradesi dikkate alınmaksızın ya da iradesine karşı eylem.
11.Soru
Sağlık ekonomisinin aşağıdaki hangi sorulara cevap aramalıdır?
I. Sağlık hizmetinin ne miktarda üretileceği,
II. Sağlık hizmetinin kim tarafından üretilmesi gerektiği
III. Sağlık hizmetinin kim için üretileceği
Yalnız I |
Yalnız II |
I, II |
II, III |
I, II, III |
Sağlık ekonomisinin en temel amaçlarının, toplumun ihtiyacı olan hangi sağlık hizmetinin ne miktarda üretileceği, bu hizmetlerin kim tarafından ve nasıl (hangi kurumlar ve teknolojik yöntemlerle) üretilmesi gerektiği ve kim için (toplumu oluşturan çeşitli sosyal gruplar ve kişiler bu hizmetlerden hangi ölçüde ve nasıl yararlanacak) üretileceği sorularının cevaplarında aranması gerektiği ifade edilmektedir.
12.Soru
Seçeneklerden hangisinde sağlık hizmetlerinin ekonomik değerlendirmesinde kullanılan teknik ve bu tekniğin kullanım alanı eşleştirilmesi doğru olarak verilmiştir?
Maliyet fayda analizi - İki farklı girişim aynı tür ölçüt ile farklı miktarda çıktı gösteriyorsa |
Maliyet minimizasyon analizi - İki girişim aynı derecede etkili ise |
Maliyet etkililik analizi - Tüm sağlık (daha çok özel sektör) ve diğer sektör girişimleri |
Maliyet yararlanım analizi - İki farklı girişim aynı tür ölçüt ile farklı miktarda çıktı gösteriyorsa |
Maliyet etkililik analizi - Tüm sağlık girişimleri |
Sağlık hizmetlerinin ekonomik değerlendirmesinde kullanılan teknik ve bu tekniğin kullanım alanı eşleştirilmesi aşağıdaki gibidir;
- Maliyet minimizasyon analizi - İki girişim aynı derecede
etkili ise - Maliyet fayda analizi -Tüm sağlık (daha çok özel sektör) ve diğer sektör girişimleri
- Maliyet etkililik analizi - İki farklı girişim aynı tür ölçüt ile farklı miktarda çıktı gösteriyorsa
- Maliyet yararlanım analizi - Tüm sağlık girişimleri
13.Soru
Sağlık müdahalelerinin maliyet fayda analizlerinin ölçümü kaç yılında tasarlanmıştır?
1945 |
1950 |
1956 |
1960 |
1970 |
Sağlık müdahalelerinin maliyet fayda analizlerinin ölçümü 1956 yılında sağlık ekonomisi alanında uzman olan Christopher Cundell ve Carlos McCartney tarafından tasarlanmıştır.
14.Soru
Bir mal veya hizmetin üretiminin maliyetinden bahsederken sıklıkla toplam maliyetten bahsedilir. Toplam maliyet hangilerinin toplamından oluşmaktadır?
Üretilen Hizmetin Miktarı + Değişken Maliyetler |
Ortalama maliyet + Üretilen Hizmetin Miktarı |
Üretilen Hizmetin Miktarı + Sabit Maliyet |
Sabit Maliyet + Değişken Maliyetler |
Ortalama maliyet + Değişken Maliyetler |
Bir mal veya hizmetin üretiminin maliyetinden bahsederken sıklıkla toplam maliyetten
bahsedilir. Bu sağlık hizmetinin üretiminde kullanılan tüm kaynakların (hem sabit
hem de değişken) maliyetlerinin toplamıdır. Dolayısıyla;
Toplam Maliyet = Sabit Maliyet + Değişken Maliyetler
Doğru cevap D' dir.
15.Soru
OECD (Ekonomik Kalkınma ve İşbirliği Örgütü) tarafından yapılan küreselleşme tanımına göre aşağıdaki kavramlardan hangisinin uluslararası hale geldiği söylenemez?
Mal ve hizmet piyasalarının |
Üretim araçlarının |
Finansal sistemlerin |
Teknolojinin ve sektörlerin |
İnsan gücünün |
OECD (Ekonomik Kalkınma ve İşbirliği Örgütü) tarafından yapılan tanıma göre küreselleşme; mal ve hizmet piyasalarının, üretim araçlarının, finansal sistemlerin, rekabetin, kurumların, teknolojinin ve sektörlerin giderek daha uluslararası bir hale gelmesidir.
16.Soru
Sağlık profesyonelleri göçünün arkasında hem iten hem de çeken unsurlar bulunmaktadır. Aşağıdakilerden hangisi çeken unsurlara örnek olarak verilebilir?
Mensup olunan ülkedeki kötü çalışma koşulları. |
İşsizlik. |
Yabancı ülkedeki cazip çalışma şartları |
Altyapı yetersizliği. |
Toplumsal çatışmalar. |
Sağlık profesyonelleri göçünün arkasında ise gerek iten gerekse çeken unsurlar bulunmaktadır. İten unsurlara örnek olarak, mensup olunan ülkedeki kötü çalışma koşulları, işsizlik, altyapı yetersizliği ve toplumsal çatışmalar verilebilecekken, çeken faktörler için ise yabancı ülkedeki cazip çalışma şartları, refah ve istikrarlı ortam ile mesleki gelişim ve kariyer fırsatları gibi etmenler gösterilebilir.
17.Soru
Aşağıdaki ülkelerden hangisi Türkiye’den daha fazla doktora başvuruya sahip olan ülkeler arasındadır?
İsveç |
Almanya |
Meksika |
Brezilya |
Günay Afrika |
OECD 2013 verilerine OECD ülkelerinde ortalama kişi başı yılda sağlık sisteminden yararlanma, diğer bir deyişle ortalama kişi başı doktora başvuru sayısı 6,7’dir. Türkiye’de ise bu veri 8,2 dir. Türkiye’den daha fazla doktora başvuruya sahip olan ülkeler ise Rusya (9,4), Almanya (9,7), Slovakya (11), Çek Cumhuriyeti (11,1), Macaristan (11,8), Japonya (13,1) ve Kore’dir (13,2). Başvuru sayısının en düşük olduğu ülkelerin arasında İsveç (3), Meksika (2,7), Brezilya (2,7) ve Güney Afrika’nın (2,5) olduğu görülmektedir.
18.Soru
"Mal ve hizmet piyasalarının, üretim araçlarının, finansal sistemlerin, rekabetin, kurumların, teknolojinin ve sektörlerin giderek daha uluslararası bir hale gelmesi"
Ekonomik Kalkınma ve İşbirliği Örgütü tarafından yapılan bu tanım aşağıdakilerden hangisini anlatmaktadır?
Sermaye |
Küreselleşme |
Yabancı kaynak |
Piyasa |
Finans |
OECD (Ekonomik Kalkınma ve İsbirliği Örgütü) tarafından yapılan tanıma göre küreselleşme; mal ve hizmet piyasalarının, üretim araçlarının, finansal sistemlerin, rekabetin, kurumların, teknolojinin ve sektörlerin giderek daha uluslararası bir hale gelmesidir. Doğru cevap B' dir.
19.Soru
Dünya Sağlık Örgütü Uluslararası Sağlık Düzenlemeleri’ni (IHR- International Health
Regulations) kaç yılında kabul etmiştir?
1983 |
1993 |
1997 |
2005 |
2007 |
Dünya Sağlık Örgütü’ne üye devletlerin, 1995 yılında küresel ölçekte daha iyi hastalık kontrolü ve tepki mekanizmalarına ihtiyaç duyulduğu konusunda anlaşmaya varmış olmasıdır. Bundan bir süre sonra ise uluslararası SARS salgınının patlak vermesi ve ayrıca ölümcül kuş gribinin yayılması üzerine, DSÖ ciddi ölçüde revize edilen Uluslararası Sağlık Düzenlemeleri’ni (IHR- International Health Regulations) 2005 yılında kabul etmiştir (Fischer ve diğerleri, 2011). Doğru cevap D seçeneğidir.
20.Soru
Sağlık hizmetleri finansmanı ve sunumu kim tarafından yapılırsa yapılsın iyi bir sağlık hizmet sisteminden beklenenler hangilerinde doğru verilmiştir? I. Halkın sağlık düzeyinde yükselme. II. Hizmet maliyetlerinde ve harcamalarda artma. III. Hizmet alan ve sunanların memnuniyetlerinde artma. IV. Sağlık hizmetlerine erişim ve kullanımda hakkaniyet.
I, II, III ve IV |
II, III ve IV |
III ve IV |
I, III ve IV |
II ve IV |
Sağlık hizmetleri finansmanı ve sunumu kim tarafından yapılırsa yapılsın iyi bir sağlık
hizmet sisteminden beklenenler dört başlıkta toplanmaktadır: 1-Halkın sağlık düzeyinde
yükselme, 2-Hizmet maliyetlerinde ve harcamalarda azalma, 3-Hizmet alan ve sunanların memnuniyetlerinde artma, 4-Sağlık hizmetlerine erişim ve kullanımda hakkaniyet. Doğru cevap D' dir.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ