Sağlık Hizmetlerinde Araştırma Ve Değerlendirme Ara 5. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Aşağıdaki seçeneklerden hangisi değişkenleri tanımlamak ve ifade etmek için kullanılan başlıca ölçekler arasında yer almamaktadır?
Sözel Ölçekler |
Sayısal Ölçekler |
Likert Türü Ölçekler |
Yüz İfadesi Ölçekleri |
Juster Türü Ölçekler |
Değişkenleri tanımlamak ve ifade etmek için kullanılan başlıca ölçekler şunlardır:
Sözel Ölçekler
Likert Türü Ölçekler
Yüz İfadesi Ölçekleri
Juster Türü Ölçekler
Boyutlu Ölçekler
Boyutlu Benzeri Ölçekler
İkili Ölçekler
Karmaşık Ölçekler
Bileşik Ölçekler
Doğru cevap B'dir.
2.Soru
Aşağıdakilerden hangisinde araştırmaların tasarım aşamasında karıştırıcı faktörlere yönelik alınan önlemler doğru bir biçimde verilmiştir?
Randomizasyon - Sınırlama – Eşleştirme |
Standardizasyon - Tabakalandırma - Sınırlama |
Eşleştirme - Randomizasyon – Standardizasyon |
Sınırlama - Randomizasyon - Standardizasyon |
Eşleştirme - Sınırlama - Standardizasyon |
Nedensel ilişkinin araştırıldığı araştırmalarda yanlış sonuçlara ve değerlendirmelere yol açan birtakım faktörler olabilmektedir. Bunlardan biri karıştırıcı faktörlerdir. Karıştırıcılar hem risk faktörünü hem de sonuç ölçütünü etkileyen faktörlerdir. Tasarım aşamasında kullanılan yöntemler; randomizasyon, sınırlama ve eşleştirmedir.
3.Soru
Bir değişkenin nicelik olarak ölçülebilen ve nitelik olarak ifade edilebilen çeşitli değerlerini bir araya getirerek aslında karmaşık olan bazı özelliklerin özet şekilde tanımlanması amacıyla kullanılan ölçek hangisidir?
Bir değişkenin nicelik olarak ölçülebilen ve nitelik olarak ifade edilebilen çeşitli değerlerini bir araya getirerek aslında karmaşık olan bazı özelliklerin özet şekilde tanımlanması amacıyla kullanılan ölçek hangisidir?
İkili O¨lçekler |
Karmaşık O¨lçekler, Bileşik O¨lçekler |
Boyutlu Benzeri O¨lçekler |
Boyutlu O¨lçekler |
Juster Türü O¨lçekler |
Bir değişkenin nicelik olarak ölçülebilen ve nitelik olarak ifade edilebilen çeşitli değerlerini bir araya getirerek aslında karmaşık olan bazı özelliklerin özet şekilde tanımlanması amacıyla kullanılan ölçeklerdir. O¨rneğin, İnsani Kalkınma İndeksi, Borsa Bileşik İndeksi, Beden Kitle İndeksi, Mas- lach Tükenmişlik O¨lçeği bu tür ölçek örnekleridir.
4.Soru
Sigara miktarı arttıkça hastalık insidansı artıyorsa bu aşağıdaki seçeneklerden hangisi ile açıklanabilir?
Zaman ilişkisi |
İlişkinin gücü |
Tutarlılık |
Doz yanıt |
Deneysel kanıt |
Cevap D seçeneğidir. Doz-yanıt ilişkisi: Etken ile hastalık arasında aynı yönde doğrusal ilişki olmasıdır. Yani içilen sigara miktarı arttıkça hastalık insidansı artıyorsa nedensellik lehinedir.
5.Soru
Aşağıdakilerden hangisi gözlemsel araştırmalar kategorisinde yer alan araştırma tasarımlarından biri değildir?
Vaka serileri |
Kesitsel araştırmalar |
Kohort araştırmaları |
Deneysel araştırmalar |
Ekolojik araştırmalar |
Vaka serileri, kesitsel araştırmalar, kohort araştırmaları ve ekolojik araştırmalar gözlemsel araştırmalar kategorisinde yer alan araştırma tasarımları arasında yer almaktadır. Deneysel araştırmalar ise gözlemsel araştırmalar kategorisinde yer almamaktadır. Doğru cevap D'dir.
6.Soru
Araştırma amacı obezite olduğunda obezite ile ilgili uzman kişilerin görüşlerini almak hangi veri toplama amacına uymaktadır?
İçerik geçerliliği |
Uyum geçerliliği |
Yapısal geçerliliği |
Öngörü geçerliliği |
Kriter geçerliliği |
İçerik Geçerliliği
Araştırılan kavrama, özelliğe uygun soruların, gözlemlerin ve ölçümlerin neler olması gerektiğini belirlemek için literatür taraması yapılarak daha önceki araştırmalarda bu kavramın, özelliğin nasıl incelendiğine bakılır. Bir başka yöntem de uzman görüşüne başvurmaktır.Örneğin, amaç obezite konusunda tutum ölçmek ise bu konuda daha önceki araştırmalarda kullanılan soru ve yöntemlere bakmak, o konuda uzmanlığı ile tanınan kişilerin görüşlerini almak gereklidir.
7.Soru
Nicel olarak saptanması zor olan bir olayın veya durumun oluş sıklığı konusundaki subjektif tahminleri olasılık yüzdesi olarak saptama amacı ile kullanılan ölçekler aşağıdakilerden hangisidir?
Juster Türü Ölçekler |
Yüz İfadesi Ölçekleri |
Likert Türü Ölçekler |
Sıralı Ölçekler |
Sözel Ölçekler |
Juster Türü Ölçekler
Nicel olarak saptanması zor olan bir olayın veya durumun oluş sıklığı konusundaki subjektif tahminleri olasılık yüzdesi olarak saptama amacı ile kullanılan ölçeklerdir.
Örneğin, poliklinik hizmeti sırasında hekimlerin gün içerisinde görülen hastaların ne
kadarına diyet önerisinde bulunduğunu saptamak amacı ile sorulan “her gün muayene
ettiğiniz hastaların ne kadarına diyet öneriyorsunuz” sorusuna alınacak yanıtların “0-hiç
birine=%0, 1-%10, 2-%20, 3-%30, 4-%40, 5-%50, 6-%60, 7-%70, 8-%80, 9-%90, tümüne=%
100” şeklinde derecelendirilmesi Juster ölçeği örneğidir.
8.Soru
Bir toplumda sağlık ve hastalığın dağılımı ve belirleyicilerinin incelenmesinde, hastalıklardan korunma ve hastalıkların kontrol altına alınmasında, sağlığın geliştirilmesinde, sağlık hizmetlerinin toplumun ihtiyaçlarına uygun olarak tasarlanmasında ve sağlık politikaları geliştirilmesinde uygulanmasına ne ad verilir?
Sağlığın belirleyicileri |
Temel sağlık hizmetleri |
Yönetim epidemiyolojisi |
İşbirlikçi yönetim |
Sunucu temelli yönetim |
Yönetim Epidemiyolojisi, epidemiyolojinin topluma yönelik sağlık hizmetlerin tasarım ve yönetiminde kullanılmasıdır. Yani epidemiyolojinin bir toplumda sağlık ve hastalığın dağılımı ve belirleyicilerinin incelenmesinde, hastalıklardan korunma ve hastalıkların kontrol altına alınmasında, sağlığın geliştirilmesinde, sağlık hizmetlerinin toplumun ihtiyaçlarına uygun olarak tasarlanmasında ve sağlık politikaları geliştirilmesinde uygulanmasıdır
9.Soru
I. randomizasyon
II. sınırlama
III. eşleştirme
Yukarıdaki maddelerden hangisi/hangileri tasarım aşamasında kullanılan yöntemlerdendir?
I, II ve III |
I ve II |
II ve III |
I ve II |
Yalnız II |
Tasarım Aşamasında Kullanılabilecek Yöntemler
Tasarım aşamasında kullanılan yöntemler; randomizasyon, sınırlama ve eşleştirmedir.
Cevap A seçeneğidir.
Randomizasyon
Araştırmaya dahil edilecek kişilerin araştırma gruplarına dağıtılmasında kullanılan bir
işlemdir. Bilgisayar programı veya rastgele sayılar tablosu yardımıyla her kişiye eşit şans
verilerek yani rastgele/random olarak yapılır. Bu sayede çalışma ve kontrol gruplarındaki
kişilerin demografik özellikler açısından birbirine olabildiğince benzemesi sağlanabilir ve
öngörülebilen ve hatta öngörülemeyen karıştırıcı etkiler bertaraf edilebilir. Randomizasyon
ideal bir yöntemdir. Ama ne yazık ki her türlü araştırmada kullanma imkânı yoktur.
Rutin kullanımı deneysel araştırmalardadır.
Sınırlama
Karıştırıcı değişkenle bağlantısı olan kişilerin araştırmaya dahil edilmemesidir. Yukarıdaki
örnekte, sigara içenlerin araştırma grubuna alınmaması sigaranın karıştırıcı etkisini
sürecin başında, uygulama aşamasında bertaraf etmiş olacaktır.
Eşleştirme
Daha önce belirtildiği üzere, epidemiyolojinin temel stratejisi karşılaştırma yapmaktır.
Vaka-kontrol çalışması, kohort çalışması ve deneysel çalışma gibi analitik araştırmalarda
(hastalarla sağlamlar; A, B veya C ilacını kullanan gruplar vb.) iki veya daha çok grup
karşlaştırılır. Bu karşılaştırmalarda karıştırıcı etkileri ortadan kaldırmak amacıyla eşleştirme
işlemi yapılır
10.Soru
I. Ağrının az, orta, çok olması II. Serviks kanserinin safhaları III. İyileşme-iyileşmeme Yukarıdaki durumlardan hangisi/hangileri sıralı veri (ordinal veri) türüne aittir?
Yalnız I |
I ve II |
Yalnız II |
II ve III |
Yalnız III |
Ağrının az, orta ve çok olması ile serviks kanserinin safhaları gibi durumlar sıralı veri (ordinal veri) türüne aittir. Doğru cevap B'dir.
11.Soru
Aslında nitelik oldukları halde gözlem ya da ölçüm ile niceliğe dönüştürülerek ifade edilen değişkenleri tanımlamak için geliştirilmiş olan ölçek tipi aşağıdakilerden hangisidir?
İkili ölçekler |
Yüz ifadesi ölçekleri |
Boyutlu benzeri ölçekler |
Sıralı ölçekler |
Bileşik ölçekler |
Aslında nitelik oldukları halde gözlem ya da ölçüm ile niceliğe dönüştürülerek ifade edilen değişkenleri tanımlamak için geliştirilmiş olan ölçek tipi, boyutlu benzeri ölçeklerdir. Doğru cevap C'dir.
12.Soru
Aşağıdakilerden hangisi verilerin işe yaraması için gerekli özelliklerden değildir?
veriler amaca uygun olmalıdır. |
veriler zamanında toplanmış olmalıdır |
verilerin en az yarısının toplanmış olması gerekmektedir. |
veriler doğru biçimde toplanmalıdır |
verilerin maliyeti makul olmaldır |
verilerin işe yaraması için "en az yarısının değil tamamının toplanmış" olması gerekmektedir.
13.Soru
Aşağıdakilerden hangisi ya da hangileri geçerlilik türlerinden biridir? I. İçerik Geçerliliği II. Kriter geçerliliği III. Yapısal geçerlilik
Yalnızca I |
I ve II |
II ve III |
I, II, III |
Yalnızca III |
Sorulan soruların, yapılan gözlem ve ölçümlerin, kullanılan yöntemlerin incelenen konunun özelliğine uygun olması gerekir. Başka bir deyişle araştırılan özelliği saptayabilme yeteneğinin bulunması gerekir. Bu amaçla geçerlilik analizleri yapılır. I, II ve III geçerlilik türlerinden biridir.
14.Soru
I. Mortalite
II. Sosyal Bağlılık
III. Morbidite
Yukarıda verilenlerden hangisi ya hangileri toplumun sağlık durumu ile ilgili kavramlar arasında yer almaktadır?
Yalnız I |
Yalnız III |
I ve III |
II ve III |
I, II ve III |
Mortalite ve morbidite toplumun sağlık durumu ile ilgili kavramlar arasında yer alırken, sosyal bağlılık, sağlığı etkileyen yerel faktörler arasında yer almaktadır.
15.Soru
"Bir olayın incelenmesi, bir durumun tanımlanması veya bir görevin yapılması sırasında kaydedilen her türlü yorumlanmamış bulgu, belge ve gözlem " ifadesini aşağıdakilerden hangisi doğru şekilde tamamlar?
Bilgi |
Kanıt |
Yönetim |
Veri |
Enformasyon |
Bir olayın incelenmesi, bir durumun tanımlanması veya bir görevin yapılması sırasında kaydedilen her türlü yorumlanmamış bulgu, belge ve gözlem veri adını alır
16.Soru
Aşağıdakilerden hangisi "vaka sayılarını kullanan birtakım ölçüt"lerle sağlanamaz?
Toplumun sağlık düzeyi belirlenebilir. |
Sağlık politikaları geliştirilebilir |
Bireysel karşılaştırma yapılabilir. |
Toplumun sağlık düzeyi yükseltilebilir. |
Sağlık ekonomisi açısından değerlendirmeler yapılabilir. |
Bir kişi ya hastadır veya sağlamdır ya ölüdür veya sağdır. Vaka sayılarını kullanan birtakım ölçütler geliştirilmiştir. Bu ölçütler kullanılarak;
• Toplumun sağlık düzeyi belirlenebilir.
• Toplumlar veya toplum içindeki gruplar arası karşılaştırmalar yapılabilir.
• Toplum sağlığının değişimi izlenebilir.
• Sağlık ekonomisi açısından değerlendirmeler yapılabilir.
• Sağlık politikaları geliştirilebilir veya revize edilebilir.
• Böylece, toplumun sağlık düzeyi yükseltilebilir. Vaka sayıları daha çok toplumsal ölçümlendirmede önem kazanmaktadır. Bu nedenle doğru yanıt D seçeneğidir.
17.Soru
I. Gözlemsel araştırmalar uzunlamasına (longitudinal) olamaz.II. Gözlemsel araştırmalar temelde değişkenler arasında bir ilişki olup olmadığı belirlenmek istenildiğinde kullanılır.III. Gözlemsel araştırmalar kesitsel olabilir. Gözlemsel araştırmalar ile ilgili yukarıdaki bilgilerden hangi/hangileri doğrudur?
Yalnız I |
Yalnız II |
I ve II |
II ve III |
I, II, III |
Gözlemsel araştırmalar temelde değişkenler arasında bir ilişki olup olmadığı belirlenmek istenildiğinde kullanılır. Gözlemsel araştırmalar kesitsel olabileceği gibi uzunlamasına (longitudinal) da olabilir.
18.Soru
I. Yaş
II. Cinsiyet
III. Gelir düzeyi
Yukarıda verilenlerden hangisi ya da hangileri sağlığın temel belirleyicilerinden olan bireysel yaşam tarzı faktörleri arasında yer almaktadır?
Yalnız I |
Yalnız II |
I ve II |
II ve III |
I, II ve III |
Sağlığın temel belirleyicilerinden olan bireysel yaşam tarzı faktörleri; Yaş, cinsiyet ve kalıtımsal faktörlerdir. Gelir düzeyi bu faktörler arasında yer almamaktadır. Dolayısıyla doğru cevap C seçeneğidir.
19.Soru
Sağlık hizmetlerinin ve yönetiminin farklı değişikliklere bağlı özellikleri bulunmaktadır. Aşağıdakilerden hangisi bu özelliklerden biri değildir?
Sağlık hizmetleri soyuttur |
Sağlık hizmetleri heterojen olmalıdır. |
Sağlık hizmetleri bütündür. |
Sağlık hizmetleri homojen olmalıdır |
Sağlık hizmetleri hastanın başvuru anından |
Sağlık hizmetlerinin ve yönetiminin farklı değişikliklere bağlı özellikleri bulunmaktadır. sağlık hizmetlerinin homojen olması bu özelliklerden biri değildir.
20.Soru
Bağımsız değişkenin miktarı değiştikçe bağımlı değişkenin de miktarının değişmesi aşağıdakilerden hangisidir?
Neden-sonuç ilişkisi |
İstatistiksel İlişki |
Karıştırıcı Değişken |
Gerçek ilişki |
Yarı deneysel araştırma |
İstatistiksel İlişki: Bağımsız değişkenin miktarı değiştikçe bağımlı değişkenin de miktarının değişmesidir.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ