Sağlık Hizmetlerinde Araştırma Ve Değerlendirme Final 2. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Donobedian'ın sınıflandırmasına göre hastanın sağlık durumunda gözlenen değişiklikler aşağıdakilerden hangisinin ölçüsüdür?
Sonuç ölçüleri |
Performans ölçüleri |
Yapısal ölçüler |
Kalite ölçüleri |
Süreç ölçüleri |
Donobedian sağlık hizmetlerinde geleneksel ölçüm çerçevesini yapı, süreç ve sonuç olarak ifade etmektedir. Donobedian sağlık bakım kalitesini; kaynakların nicel ve nitel karşılığını içeren sağlık hizmetleri yapı kalitesi, doğru girdi faktörlerini seçmek ve birleştirek için sağlık sunucularının yeterliliği ve istekliliğini ifade eden süreç kalitesi, hastanın tedavi sonuçlarından memnuniyeti kadar tıbbi müdahale yapılan hastanın sağlık durumunda şimdiki ve gelecekteki değişiklikleri içeren ve tedavi sonuçlarını gösteren sonuç kalitesi olmak üzere üç kategori olarak sınıflandırmaya çalışmıştır. Donobedian bakım sonuçları, süreçleri ve bakımın verileceği yapı arasında nedensel bağlantı hakkında detaylı bilgiye ihtiyaç olduğunu belirtmiştir.
• Yapısal ölçüler; doktorların, hemşirelerin ve sistemin doğasında bulunan özelliklerle;
personel, bina ve donanımın ve tıbbi bakım sunumuyla ilgili politikaların
yeterliliğiyle ilgilidir.
• Süreç ölçüleri; hasta ile ilgili tüm süreçleri (tanı, tedavi, rehabilitasyon vb.) kapsar.
• Sonuç ölçüleri; hastanın sağlık durumunda gözlenen değişiklikleri ortaya koyar.
Doğru yanıt A seçeneğidir.
2.Soru
Aşağıdakilerden hangisi özet yayımlarken dikkat edilmesi gerekenler arasında değildir?
Araştırma kapsamına dahil olan katılımcı sayısının kesinlikle belirtilmelidir. |
İkili seçeneklerde her iki değişkenin yüzdeliklerinin verilmesi gerekmektedir. |
Merkezi değer verilirken ortanca kullanılıyorsa alt ve üst çeyrekler de verilmelidir. |
Merkezi değer verilirken ortamla kullanılıyorsa standart sapma da verilmelidir. |
En küçük ve en büyük değerin mutlaka verilmesi gerekmektedir. |
Özetleri Yayımlarken Dikkat Edilmesi Gerekenler:
Özetin dayandığı gözlem sayısını (n) her zaman belirtiniz.
İkili seçeneklerde (ya A şıkkı ya B şıkkı şeklindeki durumlarda) A’nın veya B’nin yüzdesini yayımlayınız ama ikisini birden yayımlamayınız. Çünkü okuyucu kalan kısmın diğer seçeneğe ait kısım olduğunu kolayca düşünebilir ve boş yere yazı fazlalığı ile uğraşmaya gerek yoktur.
Eğer merkezi değeri vermede ortancayı kullanıyorsanız, aynı zamanda alt ve üst çeyrekleri de vermeyi ihmal etmeyiniz.
Eğer merkezi değeri vermede ortalamayı kullanıyorsanız, aynı zamanda standart sapmayı da vermeyi ihmal etmeyiniz.
Her zaman dağılımın en küçük ve en büyük değerlerini de yayımlayınız.
3.Soru
Bir şeyin doğruluğu, gerçekliği konusunda kanı verici belge ve delile ne ad verilir?
Veri |
Bilgi |
Kanıt |
Enformasyon |
Deneme-yanılma |
Kanıt, sözlük anlamı ile “Bir şeyin doğruluğu, gerçekliği konusunda kanı verici belge, delil” anlamına gelmektedir (TDK Büyük Türkçe Sözlük). Kanıt ihtiyacı günlük hayatın pek çok alanında karşımıza çıkmaktadır. Özellikle adli ve polisiye olaylarda suçun işlendiğini ya da işlenmediğini göstermek için kanıt aranması bu ihtiyacın en tipik örneğidir. Benzer şekilde, bilimsel konulardaki herhangi bir iddianın doğruluğunun ve gerçekliğinin vurgulanması için herkeste aynı kanaatin oluşmasını sağlayacak kanıtların bulunması ve ortaya konulması gerekmektedir.
4.Soru
Azınlık grupların örnekte yeterince temsil edilmesini sağlarken diğer grupların temsil gücünü azaltan örnekleme modeli aşağıdakilerden hangisidir ?
çok aşamalı örnekleme |
basit tesadüfi örnekleme |
sistematik örnekleme |
tabakalı örnekleme |
küme örnekleme |
Azınlık grupların örnekte yeterince temsil edilmesini sağlarken diğer grupların temsil gücünü azaltan örnekleme modeli tabakalamalı örneklemedir.
5.Soru
Aşağıdakilerden hangisi araştırma sonuçlarının uygulamaya aktarılmasını zorlaştıran faktörlerdendir?
Uygulayıcıların kendi ihtiyaçlarına cevap verecek olan araştırma sonuçlarını talep etmesi |
Araştırma sonuçlarının duyurulması için hedefe yönelik mesajlar üretilmesi |
Araştırmacıların uygulayıcılarla kişisel diyalog kurup güven tesis etmesi |
Araştırmacıların mevcut bulgularla kıyaslayarak yeni çözüm önerileri ortaya koyması |
Yöneticilerin farklı kaynaklardan aşırı bilgiyle yüklenmiş olması |
Araştırma sonuçlarının uygulamaya aktarılmasını zorlaştıran faktörler:
1. Uygulayıcıların araştırmadan elde edilen kanıtları algılayış zafiyeti
2. Kurum kültürü
3. Araştırma sonuçlarını analiz etme ve mevcut duruma uyarlama konusunda uygulayıcıların beceri azlığı
4. Araştırmanın zaman alıcı ve maliyetli olması
5. Yöneticilerin farklı kaynaklardan aşırı bilgiyle yüklenmiş olması
Doğru yanıt E seçeneğidir.
6.Soru
Aşağıdakilerden hangisi araştırma sonuçlarının uygulamaya aktarılmasını zorlaştıran faktörlerden biridir?
Araştırmacıların uygulayıcılarla kişisel diyalog kurup güven tesis etmesi |
Kurum kültürü |
Araştırma sonuçlarının duyurulması için hedefe yönelik mesajlar üretilmesi |
Araştırmacıların mevcut bulgularla kıyaslayarak yeni çözüm önerileri ortaya koyması |
Araştırmacıların doğrudan uygulayıcılarla bilgi alışverişinde bulunup onların içinde bulundukları durumu gözeterek sonuçları analiz etmesi |
Kurum kültürü araştırmanın sonuçlarının uygulamaya aktarılmasını zorlaştıran faktörlerden biridir. Diğer seçenekte verilenler araştırmanın sonuçlarının uygulamaya aktarılmasını kolaylaştıran faktörlerdendir. Doğru cevap B'dir.
7.Soru
Aşağıdakilerden hangisi sağlık sektöründe sık kullanılan olasılıksız örnekleme yöntemlerinden biridir? I. Amaçlı örnekleme II. Tabaklı örnekleme III. Kota örnekleme IV. Kolaycı örnekleme
Yalnızca I |
I ve II |
I, II III |
I, II, IV |
III, IV |
I, II, IV sağlık sektöründe sık kullanılan olasılıksız örnekleme yöntemlerinden biridir. III. seçenekte verilen kota örnekleme ise olasılıklı örnekleme yöntemlerinden biridir. Bu nedenle doğru yanıt D seçeneğidir.
8.Soru
Yukarıda verilen şekil ile ilgili aşağıda verilenlerden hangisi doğrudur?
Pozitif yönde kuvvetli ilişkiyi gösterir. |
Pozitif yönde zayıf ilişkiyi gösterir. |
Negatif yönde kuvvetli ilişkiyi gösterir. |
Negatif yönde zayıf ilişkiyi gösterir. |
İlişki olmadığını gösterir. |
Soruda verilen şekil pozitif yönde kuvvetli ilişkiyi gösterir.
9.Soru
Bir araştırma için gönüllülerin seçilmesi aşağıdaki örneklemelerden hangisidir?
Basit tesadüfi |
Sistematik |
Tabakalı |
Küme
|
Olasılıksız |
Olasılıksız örnekleme yöntemlerinde evrendeki kişilerin örneğe ne olasılıkla seçileceği bilinmez. Çoğu zaman evren de tam olarak bilinemez. Herhangi bir araştırma için gönüllülerin seçilmesi, sokakta karşılaşılanların seçilmesi, bir sağlık kuruluşunda başvuran kişilerin seçilmesi, telefon rehberinden bazı numaraların seçilmesi, olasılıksız örnekleme yöntemlerine örnek olarak verilebilir.
10.Soru
Aşağıdakilerden hangisi veri özetleri yayımlanırken dikkat edilmesi gereken özellikler arasında yer almaktadır?
Dağılımın sadece en büyük değeri yayımlanmalıdır |
İkili seçeneklerde (A ya da B şıkkı şeklindeki durumlarda) her iki seçeneğin de yüzdesi yayımlanmalıdır |
Merkezi değeri vermede ortanca kullanılıyorsa, standart sapma da verilmelidir |
Merkezi değeri vermede ortalama kullanılıyorsa alt ve üst çeyrekler de verilmelidir |
Özetin dayandığı gözlem sayısı (n) daima belirtilmelidir |
Veri özetleri yayımlanırken, dağılımın en küçük ve en büyük değeri yayımlanmalıdır. İkili seçeneklerde (A ya da B şıkkı şeklindeki durumlarda) her iki seçeneğin de yüzdesi yayımlanamaz, sadece biri yayımlanabilir. Merkezi değeri vermede ortanca kullanılıyorsa, alt ve üst çeyrekler de verilmelidir. Merkezi değeri vermede ortalama kullanılıyorsa standart sapma da verilmelidir. Özetin dayandığı gözlem sayısı (n) daima belirtilmelidir. Doğru cevap E'dir.
11.Soru
Aşağıdakilerden hangisi örneklemenin yararlarından biri değildir?
Ulaşılmak istenilen sonuçlara kısa sürede ulaşma olanağı sağlar. |
Para, iş gücü, araçgereç anlamındaki maliyetlerin daha az olmasını sağlar. |
Toplum içerisinde bazı kişilerin araştırmaya alınmaması nedeniyle ayrımcılık duygularına neden olabilir. |
Araştırmaya katılmama, eksik veri toplama, gözlemciler arası farklılık, ölçümgözlem hataları, gibi hataları kontrol altına almak daha kolaydır. |
Örneklem hatası araştırıcı tarafından öngörülen ve izin verilen bir hata olduğu için sonuçların yorumu sırasında etkisini ölçme imkanı vardır. |
A, B, D, E şıkları örneklemenin yararlarından C şıkkı ise örneklemenin sakıncalarından biridir.
12.Soru
Aşağıdakilerden hangisi örneklem büyüklüğünün tanımıdır?
Araştırmada ele alınan toplam birim sayısıdır |
Ölçüm ya da sayım verisi ile elde edilen özelliklerdir |
Verileri değerlendirmekte kullanılan istatistiksel yöntemdir |
Verilerin yorumlanmasına ilişkin yöntemlerdir |
Bulgu sonuçlarının grafik olarak görselleştirilmesidir |
Araştırmada ele alınan toplam birim sayısına örneklem büyüklüğü denir. Doğru cevap A'dır.
13.Soru
- Katılımcı sayısının 20’den fazla olması
- Tepe eğrisinin iki ayrı kümeden oluşması
- Standart sapmanın aritmetik ortalamadan küçük olması
- Aritmetik ortalama, ortanca ve tepe değerin birbirine yakın olması
Yukarıda verilen durumlardan hangisi ya da hangilerini olması halinde dağılımın normal olduğundan söz edilebilir?
I ve II |
I ve IV |
I, II ve III |
I, III ve IV |
II, III ve IV |
Bu dağılımın normal dağılıma uyduğu yönünde görüşe ulaşmamız için nedenler şunlardır:
Araştırmada ele alınan kişi sayısı 20’den fazladır
Dağılım simetriktir.
Ortada yığılma vardır ve bu tepe eğrisi yalnızca bir kümeden oluşmaktadır, yani iki ayrı tepe oluşumu yoktur.
Standart sapması aritmetik ortalamasından küçüktür.
Aritmetik ortalama, ortanca ve tepe değeri birbirine yakın değerlerden oluşmaktadır.
Çan eğrisinin teorik izine yakın şekilde bir grafik elde edilmiştir.
14.Soru
Normal dağılım eğrisine sahip olan sonuçların özellikleri arasında değildir ?
Nicel değişkenlerin dağılımıdır. |
Simetriktir. |
Teorik olarak aritmetik ortalama, ortanca ve tepe değeri birbirine eşittir. |
İki ayrı tepe noktası vardır. |
Merkezi^ değerden sağa ve sola bir standart sapma mesafesinde gidilerek oluşturulan sınırlar içine dağılımdaki toplam birim sayısının % 68’i düşer. |
Bir dağılım normal dağılıma uyarsa aşağıdaki gerçekleri üzerinde taşıyor demektir:
• Nicel değişkenlerin dağılımıdır.
• Simetriktir.
• Teorik normal dağılımda aritmetik ortalama, ortanca ve tepe değeri birbirine eşittir.
• Merkezi^ değerden sağa ve sola bir standart sapma mesafesinde gidilerek oluşturulan sınırlar içine dağılımdaki toplam birim sayısının % 68’i düşer. Doğru cevap D'dir.
15.Soru
İleri kalite araçlarından biri olan Matriks diyagramlarının kullanılma amacı aşağıdakilerden hangisidir?
Bilinen ve olası problemleri olmadan önce tanımlamak ve düzeltme önceliği sağlamak |
Belirli bir konu hakkında çok sayıdaki fikirleri, düşünceleri ve ilişkileri gruplandırmak |
Konu veya problemin unsurları arasındaki sebep-sonuç ilişkilerinin resimli sunumunu sağlamak |
Bir amaca varmak veya bir problemi çözmek için sistemli bir düşünme tarzı oluşturmak |
İşlerin, fonksiyonların ve karakteristiklerin aralarındaki ilişki ve kolerasyon kaynağını kurmak ve onların nispi önemini göstermek |
Matriks diyagramlarının amacı işlerin fonksiyonların ve karakteristiklerin aralarındaki ilişki ve kolerasyon kaynağını kurmak ve onların nispi önemini göstermektir. Matriks diyagramının özelliği, seriler arasındaki en kuvvetli bağlantıyı ve kesiştikleri noktalar ile belirgin bir şekilde açıkça göstermesidir. Problemin bir bütün olarak görülmesini sağlar. Matriksler spesifik kombinasyonların görülmesini ve birbirleri ile ilişkili olan faktörlerin belirlenmesini sağlayarak problemin çözümünde etkili bir strateji geliştirmeyi temin eder. Doğru yanıt E seçeneğidir.
16.Soru
Aşağıdakilerden hangisi sağlık sektöründe sık kullanılan olasılıksız örnekleme yöntemlerinden değildir?
Amaçlı örnekleme |
Kolaycı örnekleme |
Kısa vadeli örnekleme |
Kota örnekleme |
Kartopu örnekleme |
Sağlık sektöründe sık kullanılan olasılıksız örnekleme yöntemleri şunlardır:
• Amaçlı örnekleme
• Kolaycı örnekleme
• Kota örnekleme
• Kartopu örnekleme
Doğru yanıt C'dir.
17.Soru
Epidemiyoloji, bir toplumda sağlık ve sağlık sorunlarının dağılımını tanımlamamızı sağlar. Epidemiyoloji bu fonksiyonu yerine getirirken aşağıdaki sorulardan hangisini kullanmaz?
Sorundan kim etkilenecektir? |
- Sorun nedir? |
- Bu sorun nerede ortaya çıkmıştır? |
- Bu sorun ne zaman ortaya çıkmıştır? |
Bu sorunun sıklığı nedir? |
Epidemiyoloji, bir toplumda sağlık ve sağlık sorunlarının dağılımını tanımlamamızı
sağlar. Şu anahtar soruları kullanır:
- Sorun nedir ve bu sorunun sıklığı nedir?
- Kimler etkilenmiştir?
- Bu sorun nerede ve ne zaman ortaya çıkmıştır?
soruLARINI araştırır.
18.Soru
Aritmetik ortalama bulununca her bir kişinin değeri ile ortalama arasındaki fark alınıp bu farklar toplanır ve serbestlik derecesine (kişi sayısının bir eksiği) bölünerek aşağıdakilerden hangisi bulunur?
Aritmetik ortalama |
Standart sapma |
Dağılım aralığı |
Tepe değeri |
Varyans |
Varyansın hesaplanması da kolaydır. Aritmetik ortalama bulununca her bir kişinin
değeri ile ortalama arasındaki fark alınıp bu farklar toplanır ve serbestlik derecesine (kişi sayısının bir eksiği) bölünür, yani varyans ortalamadan farkların averajıdır. Doğru cevap E'dir.
19.Soru
Evrenin tümünden veri toplanmadığı sürece seçilecek örneklerden elde edilecek sonuçlar her zaman belirli bir güven düzeyinde ve belirli bir hata payı ile geçerli olacaktır. Bu hata payına “....................” adı verilir.
Boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi gelmelidir?
öngörülemeyen hata |
Olası hata |
Genel hata |
örnekleme hatası |
Sabit hata |
Evrenin tümünden veri toplanmadığı sürece seçilecek örneklerden elde edilecek sonuçlar
her zaman belirli bir güven düzeyinde ve belirli bir hata payı ile geçerli olacaktır. Bu hata
payına “örnekleme hatası” adı verilir.
20.Soru
O¨rnek büyüklüğü hesabı sırasında kullanılan formül ve yöntemler aslında hangi örnekleme yöntemi için geçerlidir?
Küme örnekleme |
Tabakalı örnekleme |
Basit tesadüfi örnekleme |
Sistematik örnekleme |
Çok aşamalı örnekleme |
O¨rnek büyüklüğü hesabı sırasında kullanılan formül ve yöntemler özünde olasılık hesaplarına dayanmakta olup, evrendeki her birimin örneğe girme olasılığının eşit olduğu basit tesadüfi örnekleme yöntemi için geçerlidir. Diğer örnekleme yöntemlerinin kullanılması halinde, örneğin küme örnekleme, tabakalı örnekleme yöntemi kullanılıyor ise, saptanan örnek büyüklüğünün bu yöntemlere göre istatistiksel olarak yeniden ayarlanması, hesaplanacak olan bir katsayı ile çarpılması gerekir. Doğru cevap C'dir.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ