Sağlık Hizmetlerinde Araştırma Ve Değerlendirme Final 5. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Örneklem hatasının fazla, temsil gücünün ise az olduğu örnekleme yöntemleri aşağıdaki seçeneklerin hangisinde doğru olarak verilmiştir?
Sistematik örnekleme - Tabakalı örnekleme |
Küme örnekleme - Çok aşamalı örnekleme |
Basit tesadüfi örnekleme - Kartopu örnekleme |
Kota örnekleme - Kolaycı örnekleme |
Amaçlı örnekleme - Sistematik örnekleme |
Örneklem hatasının fazla, temsil gücünün ise az olduğu örnekleme yöntemleri küme örnekleme ve çok aşamalı örnekleme yöntemleridir. Doğru cevap B'dir.
2.Soru
I. Bütün çalışanların katılımını sağlamak
II. İşletmenin hedeflerini koymak ve bu doğrultuda yapısını geliştirmek
III. İşletmenin karlılığını maksimuma çıkartmak
IV. Müşteri ihtiyaç ve beklentilerini hızlı, sürekli ve hatasız olarak karşılamak
Yukarıdakilerden hangileri kalite yönetiminin amaçlarındandır?
II-III-IV |
I-III-IV |
II ve IV |
I-II-IV |
II ve III |
Toplam kalite yönetimi veya stratejik kalite yönetimi, müşteri tatminini sağlayabilmek ve sürekli bir gelişmeyi gerçekleştirebilmek amacıyla bir işletmenin kârlılığı, amaçları ve rekabeti gibi stratejileriyle insan, malzeme ve bilgi kaynakları arasında uygun bir bağlantının oluşturulması olarak tanımlanmaktadır.
Amaçları;
1. İşletmenin hedeerini koymak ve bu doğrultuda yapısını geliştirmek
2. Bütün çalışanların katılımını sağlamak
3. Kaynak israfını azaltmak ve maliyetleri düşürmek
4. Müşteri ihtiyaç ve beklentilerini hızlı, sürekli ve hatasız olarak karşılamak
5. İstatistiksel tekniklerden yararlanarak süreci kontrol etmek
Doğru yanıt D seçeneğidir.
3.Soru
5000 kişiye ait hasta dosyası evreninde araştırma planlanırken gerekli olan
örnek büyüklüğünün 500 kişi olacağı hesaplanmış olsa evrendeki hangi dosyaların bu 500 arasında yer alması gerektiğine karar vermek için aşağıdakilerden hangi yöntem kullanılabilir?
Basit tesadüfi örnekleme |
Sistematik örnekleme |
Tabakalı örnekleme |
Küme örnekleme |
Çok aşamalı örnekleme |
Basit Tesadüfi Örnekleme
Tesadüfi sözcüğü yerine aynı anlama gelen “rastlantısal”, “rastgele” sözcükleri de
kullanılabilir. Basit tesadüfi örnekleme yöntemini uygulamak için bu amaçla hazırlanmış
“tesadüfi sayılar tabloları” ndan yararlanılır. Bir örneği aşağıda verilmiş olan bu tabloları
biyoistatistik kitaplarında ek olarak bulmak mümkün olduğu gibi, bilgisayar yardımı ile
geliştirmek te mümkündür.
4.Soru
Bir araştırma projesinin sonuçları ve bu sonuçlardan çıkarılan politika önerilerini uzman olmayan muhataplara aktarmak için
hazırlanan kısa belgeye ne isim verilir?
Politika özeti |
Rapor |
Bildirim |
Araştırma makalesi |
Basın Bildirisi |
Politika belirleyicileri iş yoğunluğu içinde farklı kaynaklardan bilgiyle beslenme ihtiyacı duyarlar. Politika özetleri, kısıtlı zamanı olan ve hızlı karar vermek zorunda olan bu gibi kişilere politika tercihlerinde yön verecek kanıtları sunması bakımından önem taşımaktadır. Özellikle başta ilaç olmak üzere kamu düzenlemelerinin belirgin olduğu alanlarda araştırma sonuçları talep ve iddiaların kanıtı olarak sunulmaktadır. Politika özetleri olarak verilen bilgiler ve sunulan araştırma sonuçları, politika değişikliği talebinde ve mevzuat hazırlarken alternatifler arası tercihlerde yönlendirici olmaktadır. Bu tür belgelerin muhatapları,
araştırmanın yöntem ve süreçlerine değil, elde edilen yeni bulguların yönlendirdiği çözümlere odaklanırlar. Bu yüzden bu tür belgeler olabildiğince kısa bir şekilde yeni kanıtların belli bir politikaya ilişkin uygulamaya nasıl etki edeceğini konu edinmelidir.
5.Soru
Evrenin tümünden veri toplanmadığı zaman seçilecek örneklerden elde edilecek sonuçlar her zaman belirli bir güven düzeyinde ve belirli bir hata payı ile geçerli olacaktır. Bu hata payına ne ad verilir?
Örnek hatası |
Hatalı evren |
Örnekleme hatası |
Problem hatası |
Örneklemin formulite hatası |
Evrenin tümünden veri toplanmadığı sürece seçilecek örneklerden elde edilecek sonuçlar her zaman belirli bir güven düzeyinde ve belirli bir hata payı ile geçerli olacaktır. Bu hata payına “örnekleme hatası” adı verilir. Doğru yanıt C'dir.
6.Soru
.......... genellikle dağılım şeklini, merkez değerini ve dağılımın tabiatını analiz ederek problemleri belirlemede kullanılır. Yukarıdaki boşluğa aşağıdakilerden hangisi gelmelidir?
Saçılma (Dağılma-Serpilme) Diyagramı |
Kontrol Çizelgeler |
Pareto Analizi |
Neden-Sonuç Diyagramı |
Histogram |
Histogram genellikle dağılım şeklini, merkez değerini ve dağılımın tabiatını analiz ederek problemleri belirlemede kullanılır.
7.Soru
I. Vaka
II. Toplum
III. Zaman
Yukarıda verilenlerden hangisi ya da hangileri ölçüm yapabilmek için tanımlanması gereken ögeler arasında yer almaktadır?
Yalnız I |
Yalnız II |
I ve II |
II ve III |
I, II ve III |
Her üç seçenekte ölçüm yapabilmek için tanımlanması gereken ögeler arasında yer almaktadır. Dolayısıyla doğru cevap E seçeneğidir.
8.Soru
Bir yerleşim yerindeki yaşlı nüfusun sağlık kuruluşlarına yıllık ortalama başvuru sayısının 13, standart sapmasının ise 4 olup olmadığı, en fazla 0.5’lik bir sapma, yani örneklem hatası ile bulunmak isteniyor. Yerleşim yerindeki yaşlı nüfus sayısı 2000 ise en küçük örnek büyüklüğü ne olmalıdır?
(2000 kişilik evrenden en az kaç kişilik örnek seçilmesi gerekmektedir?)
220 |
110 |
200 |
180 |
190 |
Bu örnekte: s=4, d=0.5 olduğundan:
n = (1.96)2 x (4)2 / (0.5)2 = 245.8’dir.
Yani en az 246 kişilik örnek üzerinde araştırma yapmak gerekmektedir.
Eğer bu yerleşim yerindeki yaşlı nüfus 2000 ise
n = (1.96)2 x (4)2 / [(0.5)2 + (1.96)2 x (4)2/2000] = 219.5 olurdu.
Yani 2000 kişilik evrenden en az 220 kişilik örnek seçilmesi gerekmektedir.
9.Soru
Kızamık görülme sıklığına ilişkin bir çalışma yapılıyor ise, kızamık hastalığının küçük yaşlarda daha sık, ileri yaşlarda daha az görülmesi gerçeğinden hareketle örneğe küçük yaştaki kişilerden az sayıda alınması yeterli olabilecek, ileri yaştaki kişilerin ise daha fazla oranda alınması gerekecektir. Söz konusu örnekleme türü ve adı aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak verilmiştir?
Olasılıklı örnekleme-Tabakalı örnekleme |
Olasılıksız örnekleme-Tabakalı örnekleme |
Olasılıksız örnekleme-Kota örnekleme |
Olasılıklı örnekleme-Tabakalı örnekleme |
Olasılıklı örnekleme-Küme örnekleme |
Bazı durumlarda evrendeki tabakaların örnekte farklı oranlarda temsil edilmesi gerekebilir. Örneğin, kızamık görülme sıklığına ilişkin bir çalışma yapılıyor ise, kızamık hastalığının küçük yaşlarda daha sık, ileri yaşlarda daha az görülmesi gerçeğinden hareketle örneğe küçük yaştaki kişilerden az sayıda alınması yeterli olabilecek, ileri yaştaki kişilerin ise daha fazla oranda alınması gerekecektir. Doğru yanıt A'dır.
10.Soru
.......... en büyük değerden en küçük değerin çıkarılması ile bulunur. Boşluğa aşağıdakilerden hangi kavram gelmelidir?
Dağılım aralığı |
Tepe değeri |
Varyans |
Standart Sapma |
Aritmetik ortalama |
Dağılım aralığı en büyük değerden en küçük değerin çıkarılması ile bulunur. Doğru cevap A'dır.
11.Soru
- Zaman, iş gücü ve parasal anlamda maliyet azalır.
- Örnekleme sırasında söz konusu olabilecek ayrımcılık duyguları engellenir.
Yukarıdaki açıklamalar hangi örneklem türüne aittir?
Küme örneklemenin güçlü yanları |
Tabakalı örneklemenin güçlü yanları |
Basit tesadüfi örneklemenin güçlü yanları |
Çok aşamalı örneklemenin güçlü yanları |
Sistematik örneklemenin güçlü yanları |
Bu örnekleme yöntemi, özellikle çok merkezli çalışmalarda, büyük bir alana yayılmış kalabalık evrenlerde yapılması gereken araştırmalarda oldukça yararlı ve üstünlükleri olan bir yöntemdir. Küme örneklemenin güçlü yanları:
- Zaman, iş gücü ve parasal anlamda maliyet azalır.
- Örnekleme sırasında söz konusu olabilecek ayrımcılık duyguları engellenir
12.Soru
I. Örnek büyüklüğü fazla ve geniş bir alana yayılıyorsa zaman, iş gücü ve parasal açıdan maliyeti yüksek olur. II. Evrendeki azınlık gruplar tam olarak temsil edilmeyebilir. III. Örneğe seçilen veya seçilmeyen kişilerde ayrımcılık duygularına neden olabilir. Yukarıda zayıf yönleri verilen Olasılıklı Örnekleme yöntemi aşağıdakilerden hangisidir?
Basit tesadüfi örnekleme |
Sistematik örnekleme |
Tabakalı örnekleme |
Küme örnekleme |
Çok aşamalı örnekleme |
Yukarıda zayıf yönleri verilen Olasılıklı Örnekleme yöntemi Basit tesadüfi örnekleme' dir.
13.Soru
Aşağıdakilerden hangisi örnekleme sürecinin aşamalarından biri değildir?
Evrenin tanımlanması |
Evrenin ölçülmesi |
Örnekleme yönteminin belirlenmesi |
Örnek büyüklüğünün hesaplanması |
Örneklem birimlerinin seçilmesi |
Örnekleme süreci altı aşamadan oluşur:
- Evrenin tanımlanması
- Evrenin listelenmesi
- Örnekleme yönteminin belirlenmesi
- Örnek büyüklüğünün hesaplanması
- Örneklem birimlerinin seçilmesi
- Seçilen birimlerden veri toplanması
14.Soru
Aşağıdakilerden hangisi istatistikte süreç kontrolünün aşamalarından biridir?
Sürecin kar-zarar hesabı |
Sürecin seçimi |
Sürecin sonucundaki ürünün özelliği |
Sürecin hangi araçlarla biteceği |
Sürecin kimlerden oluştuğu |
Genel olarak istatistiksel süreç kontrolü beş aşamadan meydana gelir.
• Sürecin seçimi
• Sürecin istatistiksel olarak kontrol altına alınması
• Sürecin yeterlilik çalışması
• Sürecin standartlaştırılması
• Sürecin geliştirilmesi
15.Soru
I. Tartışma ve sonuç
II. Özet
III. Bulgular
IV. Gereç ve yöntem
V. Giriş
Bilimsel araştırma raporlarında etkili bilgi aktarımının sağlanması için yukarıdaki rapor bölümleri nasıl sıralanmalıdır?
II-V-IV-III-I |
V-II-IV-III-I |
III-IV-II-V-I |
IV-II-III-I-V |
I-III-IV-II-V |
Bilimsel yöntem, bir hipotez ortaya koyma, hipotezi test etme ve test sonucunda elde edilen bulguların başlangıçtaki hipotezi destekleyip desteklemediğine karar vermeyi gerektirmektedir. Bilimsel bir araştırmanın raporu, bu bilimsel yöntemi yansıtacak şekilde hazırlanır. Giriş metninde hipotez ortaya konur. Ardından hipotezin nasıl test edildiğini gösteren Gereç ve Yöntem bölümü yer alır. Bulgular başlığı altında, test sonucunda elde edilen yorumlanmamış ham veriler yer alır. Tartışma veya Sonuçlar bölümü, elde ettiğiniz bulguların hipotezinizi destekleyip desteklemediğini konu edinir. Doğru yanıt A seçeneğidir.
16.Soru
Aşağıdakilerden hangisi örneklemenin sakıncalarından biridir?
Ulaşılmak istenilen sonuçlara kısa sürede ulaşma olanağı sağlar. |
Para, iş gücü, araç gereç anlamındaki maliyetlerin daha az olmasını sağlar. |
Görülme sıklığı çok az olan durumların araştırılması sırasında ya çok büyük örneklerle çalışmak gerekir ya da incelenen durumla hiç karşılaşamama riski vardır. |
Sağlıkla ilgili konular çok değişkenli olduğu için küçük gruplar sayesinde değişkenlerin etkisinin kontrolü daha kolay olur, daha kesin sonuçlar elde edilir. |
Araştırmaya katılmama, eksik veri toplama, gözlemciler arası farklılık, ölçüm/gözlem hataları, gibi hataları kontrol altına almak daha kolaydır. |
Sakıncaları:
- Her zaman örneklem hatası olması söz konusudur.
- Toplum içerisinde bazı kişilerin araştırmaya alınmaması nedeniyle ayrımcılık duygularına neden olabilir.
• Görülme sıklığı çok az olan durumların araştırılması sırasında ya çok büyük örneklerle çalışmak gerekir ya da incelenen durumla hiç karşılaşamama riski vardır.
17.Soru
Sağlık bilimlerindeki araştırmalarda iki oranın karşılaştırılmasında kullanılan % 95 güven aralığı sıfır (0)'ı içerirse hangi durum söz konusu olur?
p'nin değeri 0.05'ten küçük çıkar |
Aralığın küçük ucu pozitif değer alır |
Aralığın büyük ucu negatif değer alır |
Gözlenen fark istatistiksel olarak anlamlı bulunmaz |
Yüzdeler arasındaki fark 0.05 düzeyinde olur |
Sağlık bilimlerindeki araştırmalarda iki oranın karşılaştırılmasında kullanılan % 95 güven aralığı sıfır (0)'ı içerirse, gözlenen fark istatistiksel olarak anlamlı bulunmaz. Doğru cevap D'dir.
18.Soru
Bir dağılımın normal dağılıma uyduğu kanaatine varılması için kaçın üzerinde gözlem gerekmektedir?
10 |
15 |
20 |
25 |
30 |
Gözlem sayısı 20’nin üzerine çıkan bir çoğunluğa ulaşmış ise normal dağılıma uyduğu kanaatine varılır.
19.Soru
Genel olarak istatistiksel süreç kontrolü kaç aşamadan meydana gelir?
İki |
Üç |
Dört |
Beş |
Altı |
Genel olarak istatistiksel süreç kontrolü beş aşamadan meydana gelir.
• Sürecin seçimi
• Sürecin istatistiksel olarak kontrol altına alınması
• Sürecin yeterlilik çalışması
• Sürecin standartlaştırılması
• Sürecin geliştirilmesi
Doğru cevap D seçeneğidir.
20.Soru
Aşağıdakilerden hangisi ortağa göre seçilen kıyaslama türlerinden biri değildir?
İşletme içi kıyaslama |
Rekabetçi kıyaslama |
Fonksiyonel kıyaslama |
Süreç odaklı kıyaslama |
Genel kıyaslama |
Kıyaslama seçilen ortağa göre dörde ayrılır:
- İşletme içi kıyaslama: Bir organizasyondaki en iyi birimin örnek alınmasıdır. Her türlü iş süreci, fonksiyon, ürün veya hizmet karşılaştırma konusu olabilir.
- Rekabetçi kıyaslama: Doğrudan rakipler arasında yapılan kıyaslama çalışmasıdır.
- Fonksiyonel kıyaslama: İşletmenin doğrudan rakibi olan veya olmayan işletmelerin fonksiyonel alanlardaki faaliyetleri ile ilgili kıyaslamadır.
- Genel kıyaslama: Dünya çapında sektör veya konu farkı gözetilmeksizin bir işi, bir süreci, bir ürün/hizmeti en iyi gerçekleştiren, konusunda ün kazanmış, başarılı olduğu kabul edilen örneğin araştırılmasıdır.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ