İnsan sağlığında doğrudan veya dolaylı olarak kullanılan tıbbi cihaz ve aksesuarlarının taşıması gereken temel gereklerin belirlenmesine, tasarımına, imalatına, piyasaya arzına, hizmete sunulmasına, kullanılmasına, sınıflandırılmasına, denetlenmesine ve tıbbi cihaz ve aksesuarlarının kullanımı sırasında hastaların, uygulayıcıların, kullanıcıların ve üçüncü kişilerin sağlık ve güvenliği açısından ortaya çıkabilecek tehlikelere karşı korunmalarını sağlayacak şekilde piyasaya sunulmasına ilişkin usul ve esasları düzenlemek amacıyla, 07.06.2011 tarihli ve 27957 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “Tıbbi Cihaz Yönetmeliği” yürürlüğe girmiştir.

Yardımcı kaynaklar ise, ilmi içtihatlar (bilimsel görüşler-doktrin), mahkeme içtihatları ve mukayeseli hukuk kurallarından oluşur.

Emekli Sandığı (ES): 08.06.1949 tahininde kabul edilen ve 01.01.1950 tarihinde yürürlüğe giren 5434 sayılı Emekli Sandığı Kanunu ile o tarihe kadar kurulmuş olan 11 ayrı emekli sandığının ortadan kaldırılması ve çalışanlardan ve işverenlerden prim alınması ilkesine dayalı, modern alamda bütüncül bir sosyal güvenlik politikası oluşturulmuştur. Ayrıca bu politikanın tek elden yürütülmesi için de Emekli Sandığı Genel Müdürlüğü kurulmuştur. Doğru cevap B seçeneğidir.

Ölüden organ ve doku alınması kapsamında ise, öncelikle biri kardiyolog, biri nörolog, biri nöroşirürjiyen ve biri de anesteziyoloji ve reanimasyon uzmanından oluşan 4 kişilik hekimler kurulu tarafından kişinin ölüm halinin oy birliği ile saptanması gerekir. Doğru cevap C' dir.

Kan ve kan ürünleri alanında meydana gelen gelişmelerden ötürü, 02.05.2007 tarihinde 26510 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “5624 sayılı Kan ve Kan Ürünleri Kanunu” uygulamaya girmiştir.

Şekli anlamda anayasa hiyerarşisinde en üst sırayı işgal eden, kanunlardan farklı ve daha zor usulle konulup değiştirilebilen hukuk kurallarının bütünü olarak tanımlanmaktadır.

5510 sayılı Kanun’un 81. maddesi alınacak prim oranlarını belirtmektedir. Kanun’a göre, yalnızca genel sağlık sigortasına tâbi olanların genel sağlık sigortası primi, prime esas kazancın %12’sidir. Doğru cevap D seçeneğidir.

Bu anlamda birinci derecede yetkili merci Sağlık Bakanlığı olup, bu bakanlık Milli Savunma Bakanlığı’nca yürütülen sağlık işleri dışında, devlete ait genel sağlık hizmetlerine ilişkin görevleri yerine getirir ve bu konuda il özel idareleriyle, belediyelere ve diğer mahalli idarelere bırakılan hizmetlerin yerine getirilmesini denetler. Doğru cevap C' dir.

Dava yolu ile denetimde, Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiş bir kanunun Anayasa’ya aykırı olduğu ileri sürülerek iptali istenebilir. Anayasa’nın 150. maddesine göre ya da Cumhurbaşkanlığı kararnamesinin, TBMM'nde en fazla üyeye sahip iki siyasi parti grubu ve üye tam sayısının en az beşte biri tutarındaki üyeler böyle bir davayı açmaya yetkilidir.

Kanun tekliflerinin görüşülmesi için üye tam sayısının en az üçte birinin genel kurula katılması gerekir. Buna “toplantı yeter sayısı” denir. Örnek verilen durumda, en az 200 üyenin genel kurula katılması gerekecektir. 

Umumi Hıfzıssıhha Kanunu’nda, sağlığın korunması ile ilgili olarak Sağlık Bakanlığı’nın yürütmesi gereken hizmetler şu şekilde sıralanmıştır:

• Doğumu kolaylaştıran ve çocuk ölümlerini azaltan önlemler almak,
• Kadınların doğumdan önce ve sonra sağlıklarının korunmasını sağlamak,
• Ülkeye bulaşıcı ve salgın hastalıkların girmesine engel olmak,
• Ülke içinde her türlü bulaşıcı ve salgın hastalıklar ile çok sayıda ölüme neden olan zararlı etkenlerle mücadele etmek,
• Tıbbın ve dallarının uygulamalarını izlemek,
• İlaçları, tüm zehirli ve uyuşturucu maddeleri, yalnız hayvanlar için kullanılanlar hariç olmak üzere, tüm aşı ve serumları denetlemek,
• Çocuklar ve gençlerin sağlıklarını korumaya yönelik görevlerle çocuk sağlığı ve bünyesinin korunmasına ilişkin işleri yürütmek ve denetlemek,
• Okul sağlığı ile ilgilenmek,
• İş ve meslek sağlığı ile ilgilenmek,
• Maden suları ve diğer sağlığa yararlı özellikleri bulunan suları denetlemek,
• Hıfzıssıhha kuruluşları, bakteriyoloji laboratuarları, her türlü biyokimyasal muayene ve incelemeler yapan kuruluşları açmak ve işletmek,
• Mesleki okullar açmak ve yönetmek, mesleki okullar açılmasına izin vermek, bunları denetlemek,
• Akıl hastalıklarına özgü tedavi yerleri, engeli olanların barındırılıp tedavi edilecekleri kuruluşlar açmak, yönetmek ve işletmek,
• Göçmenlerin sağlığa ilişkin işlerini yapmak,
• Hapishanelerin sağlık koşullarını gözlemlemek,
• Tıbbi istatistikleri düzenlemek,
• Tıbbi yayınlar yapmak,
• Ulaşım araçlarıyla ilgili sağlık işlerini gözlemlemek.

1960 yılından sonra Türkiye’de planlı dönem başlamıştır. Hazırlanan Birinci Beş Yıllık Kalkınma Planı’nda sağlık idaresinde temel amacın, halkın sağlık düzeyini yükseltmek olduğu ve bunun için de halk sağlığı hizmetlerine öncelik verilmesi gerektiği belirtilmiştir. Planın öngördüğü hedefler yönünde, sağlık hizmetleri yeniden örgütlenmiş ve bu amaçla, zamanın Sağlık Bakanlığı müsteşarı Dr. Nusret Fişek önderliğinde hazırlanan 224 sayılı Sağlık Hizmetlerinin Sosyalleştirilmesi Hakkında Kanun 5 Ocak 1961 tarihinde kabul edilmiştir.

Umumi Hıfzıssıhha Kanunu

Bu Kanun ile devlet, ülkenin sağlık koşullarını iyileştirme ve halkın sağlığına zarar veren bütün hastalıklar veya zararlı etkenlerle mücadele etme ve gelecek nesillerin sağlıklı olarak yetişmesini sağlama ve halkın sağlık ve sosyal yönden iyilik halinde olması işlerinden sorumlu olmuştur.

1930 yılında sağlık hizmetlerinin anayasası niteliğinde olan ve sağlık hizmeti sunumunun esasları belirleyen 1593 sayılı kanun Umumi Hıfzıssıhha Kanunu'dur. Doğru cevap A'dır.

Nakil merkezlerinin açılma iznine ait nitelikleri kaybetmeleri ve/veya faaliyetlerinin mevzuata aykırı bulunması halinde Sağlık Bakanlığı’na bu merkezlerin kapatılması önerisinde bulunulması Ulusal Koordinasyon Kurulu’nun görevleri arasındadır.

Sağlık hizmetlerinin finansman mekanizmaları, insanları sağlık harcamalarının finansal riskine karşı koruma konusunda kurumsal seçenekler sunmaktadırlar. Söz konusu seçenekler, vergilerle finansman, sosyal sağlık sigortası, özel sağlık sigortaları ve tıbbi tasarruf hesapları şeklinde sıralanabilir. Doğru cevap B seçeneğidir.

Kan ve Kan Ürünleri Kanunu’nda, kanın donörden alınmasından itibaren kullanımına kadar birçok aşaması hakkında düzenlemelere yer verilmiştir. Kan, kan bileşenleri ve ürünleri ile ilgili genel esaslar aşağıdaki şekilde belirtilmiştir:

• Bu kanun kapsamında yürütülen hizmetlerin planlanması, yürütülmesi ve denetlenmesi hususlarında, Sağlık Bakanlığı yetkili ve sorumludur.