Hastaya verilen ilaçlar ve yapılan uygulamalar acil serviste görevli hekimin hasta yakınını hastanın teşhisi ile ilgili bilgilendirmeden önce yanıt araması gereken sorulardan biri değildir.

İletişim kanalı mesajın iletilmesini sağlayan ortam olarak tanımlanmaktadır. Telefon, e-posta, sosyal medya iletişim kanalları arasında sayılabilir.

Devlet İstatistik Enstitüsü tarafından yapılan araştırmaya göre (2003) ülkemiz nüfusunun yüzde 12’si engelli kişilerden oluşmaktadır. Engellilik, doğuştan ve kazanılmış olarak iki ana grupta toplanabilir. Doğuştan olan engellilikte doğum öncesi, doğum sırası ve anne ile ilgili faktörler belirleyicidir.

Hasta inkâr evresinden sonra çevresindekileri özellikle de kötü haberi kendisine ileten hekimi suçlamaya başlar. Hastalığıyla ilgili olarak başkalarını suçlama yoluna gider. Tedavi sürecinden sorumlu olan tüm sağlık personelini yetersiz görür ve olumsuz durumun sağlık personelinden kaynaklandığını düşünür. Bu evrede hekime ve diğer sağlık personeline öfkeyle yaklaşması doğal karşılanmalıdır.

Doğal afet gibi beklenilmeyen durumlarda hastanın aciliyet durumuna göre sıralandığı ve hasta ya da yakınlarının ilk başvurularını yaptıkları birimlere triaj birimi denir.

Kanser hastalarında tanıyı reddetme, reaktif depresyona girme, başına gelen bu kötü olay nedeniyle çevresini suçlama gibi sorunlar görülebilmektedir. Hastalığın ilerlemesi ile birlikte ölüm korkusunun hâkim olduğu dönemde hastalar sağlık çalışanlarının ve özel¬likle hekiminin yeterince ilgilenmediği düşüncesine kapılıp suçlayıcı tavır takınabilmektedirler.

Salgın durumunda kitle iletişiminde aşamalar sırasıyla (1)iletişim koordinatörünün belirlenmesi, (2)sözcünün saptanması, (3)iletişim ihtiyaçlarının belirlenmesi, (4)iletişim planının oluşturulması ve son olarak (5)bilgi kışını ve kamunun cevabının izlenmesi ve değerlendirilmesidir.

Hasta yakınından detaylı bilgi edinme ihtiyacının söz konusu olduğu durumlarda defalarca soru sormak yerine yansıtma yolu tercih edilir. Yansıtma, hasta yakınının ifade ettiği düşünceleri hekimin tekrarlamasıdır.

Sağlık çalışanlarının görme engelli bireylerle iletişim kurarken dikkat etmesi gereken- ler, yetişkin hastalar ve çocuk hastalar için ayrı ayrı ele alınabilir. Görme sorunlu yetişkin birey ile iletişim kurarken dikkat edilmesi gerekenler şunlardır: Sağlık çalışanı hasta odaya girdiğinde kendi ismini vererek konuşmaya başlamalı ve hastaya ismiyle hitap etmelidir. Aksi hâlde hasta kiminle konuşulduğunu anlamayabilir. Konuşurken “görmek” ya da “kör” gibi kelimeleri kullanmaktan çekinilmemeli ve hastanın yanından ayrılacağı zaman hasta sözlü olarak bilgilendirilmelidir. Aydınlatma uygun bir şekilde sağlanmalıdır. Yazılı bilgi hastanın soru sormasına fırsat bırakarak sözcüklerle kesin ve anlaşılır biçimde izah edilmelidir. El ile işaret etmenin ya da göze hitap eden işaretler kullanmanın yararı yoktur. Girişim uygularken ayrıntılı bilgi verilmelidir. ?Kapılar yarı açık bırakılmamalı ve hasta odanın ortasında yalnız bırakılmamalıdır. ?Odadan ayrılırken hastaya bilgi vermelidir.

Hasta merkezli sağlık hizmetlerinin nitelikleri şunlardır: sağlık hizmetlerine ulaşım, hasta ile etkin iletişim, enformasyon sistemleri, hizmet koordinasyonu, bütünleştirilmiş ve uyumlu takım çalışması, ulaşılabilir enformasyon. Bireysel çalışma bu nitelikler arasında yer almaz.

Hasta yakını, hastanın sağlığını geri kazanmasını destekleyen en önemli kişidir. Bloom’a göre hasta yakınları hastalık sürecinde rol oynayan kilit kişilerdir. Tedavi sürecinde hastanın davranışlarını etkileyen ve hastalıkla mücadelesini kolaylaştıran en etkili kişinin hasta yakınları olduğu bilinmektedir.

Zihinsel engelli bireyle iletişim kurarken fiziksel uyaranlar (oyuncaklar, resimler, sesler vb), duygusal (göz göze gelme, okşama, dokunma vb.) ve sözel iletişim (konuşma, çevresi ve çevresindekileri tanıtıcı bilgi verme vb.) kullanılabilir. Konuşurken verilen mesajların anlamlı, basit, özel ve dikkatle seçilmiş olmasına özellikle dikkat edilmelidir.

Konuşurken “görmek” ya da “kör” gibi kelimeleri kullanmaktan çekinilmemek ve hastanın yanından ayrılacağı zaman hasta sözlü olarak bilgilendirilmelidir.

Salgın hastalıklar sırasında iletişim koordinatörü, iletişim takımının lideridir ve doğrudan en üst idari amire bağlı olarak ve ona rapor vermek suretiyle çalışır. Mesajları kamuya aktarmak ise sözcünün görevidir.

Kişinin karşılaştığı güçlüğün üstesinden gelmesine ve bir işi başarmasına yönelik olarak sahip olduğu kendi inanç düzeyine özyeterlik denir.

İletişim sırasında konuşmacının sesinin alçalıp yükselmesi, azalıp çoğalmasına ses tonu denir.

Genel bir kriz iletişim döngüsünde kriz öncesi dönem; krize hazır olma, ittifakları teşvik, fikir birliği geliştirme ve deneme mesajları şeklindedir.

Verilen davranışlar konuşma bozukluğu olan hastalarla iletişim kurarken dikkat edilmesi gereken hususlardan alınmıştır.

Kriz iletişim yaşam döngüsü; kriz öncesi, kriz başlangıcı, kriz esnasında, çözümleme ve değerlendirme olmak üzere tanımlanabilir.

Zaman kısıtlaması ayaktan muayeneyi kapsayan tedavi birimlerinde iletişim güçleştiren en önemli sorundur.