Sağlık Sosyolojisi Ara 9. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Farklı boyutlardaki moleküllerin elektrik yüklü bir ortamda ayrılmaları ve analiz edilmeleri için kullanılan bir teknik aşağıdakilerden hangisidir?
Elektroforez |
Pirodizileme |
Eş zamanlı PCR |
Çoklu PCR |
Primer Bağlanması |
Elektroforez işlemi farklı boyutlardaki moleküllerin elektrik yüklü bir ortamda ayrılmaları ve analiz edilmeleri için kullanılan bir tekniktir.
2.Soru
1. Katater ucundaki prob ile içi boş organların duvar yapısını değerlendirmede ve komşu organların incelenmesinde kullanılır.
2. Gastrointestinal sistemde özefagus kanserinin boyutunun, duvar kalınlığının veya varislerin incelenmesinde kullanılır.
Yukarıda özellikleri verilen görüntüleme çeşidi aşağıdakilerden hangisidir?
Doppler US |
Elastografi |
Endolüminal US |
Füzyon görüntüleme |
Üç boyutlu US |
Endolüminal US, katater ucundaki prob ile içi boş organların duvar yapısını değerlendirmede ve komşu organların incelenmesinde kullanılır. Gastrointestinal sistemde özefagus kanserinin boyutunun, duvar kalınlığının veya varislerin incelenmesinde kullanılır.
3.Soru
Sanger dideoksi yöntemi ve Maxam-Gillbert kimyasal degredasyon yöntemi ilk kez hangi yılda DNA dizi analizleri yapmak için geliştirilmiştir?
1973 |
1975 |
1977 |
1979 |
1981 |
DNA dizi analizleri ilk kez 1977 yılında geliştirilen iki teknik sayesinde yapılmaya başlanmıştır. Bunlar, Sanger dideoksi yöntemi ve Maxam-Gillbert kimyasal degredasyon yöntemidir.
4.Soru
I.Oküler ve objektifler temizlenir.
II.Mikroskobun ışığı açılıp diyaframı kısılır.
III. En küçük büyüten objektif ışık yoluna getirilir.
Yukarıdakilerden hangisi ya da hangileri kuru objektif ile inceleme yaparken yapılması gereken aşamalardandır?
Yalnız I |
Yalnız II |
Yalnız III |
I ve II |
I, II ve III |
Yukarıdaki üç madde de kuru objektif ile inceleme yaparken yapılması gereken aşamalardandır.
5.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Eş Zamanlı (Real-Time) PCR dezavantajlarındandır?
Duyarlılık başlangıç materyalindeki sadece 2 katlık bir değişime kadar düşürülebilmektedir. |
PCR sonrası ek işlemlere ihtiyaç duymaz. |
Hedef sekansı tespit eden dinamik aralık oldukça geniştir. |
Raportör floresan sinyalindeki artış doğrudan üretilen PCR ürün miktarıyla orantılıdır. |
Kullanılan teknoloji, kalite yetkinlik ve kontrol düzenlemeleriyle denetlenirse güvenli sonuçlar vermektedir. |
Dezavantajları:
• Amplikon boyutu sistem açılmaksızın takip edilememektedir.
• Mevcut sistemler multipleks yetkinliğini sınırlandırmaktadır.
• Bazı sistemler florejenik kimyasallarla uyumsuzluk göstermektedir.
• Kullanılan teknoloji, kalite yetkinlik ve kontrol düzenlemeleriyle denetlenirse güvenli sonuçlar vermektedir.
• Standardize edilmiş analiz sistemleri ise her yeni uygulamada optimizasyona ve validasyona ihtiyaç duyar. Aksi hâlde eş zamanlı PCR sistemi oldukça fazla miktarda ancak doğru olmayan veri sunacaktır.
6.Soru
PCR ile elde edilen amplifikasyon ürünlerinin analizi ile aşağıda verilen bilgilerden hangisi elde edilemez?
Hedef DNA dizisinin varlığının belirlenmesi |
Hedef DNA dizisinin taşıdığı varyasyonun belirlenmesi |
Hedef DNA ya da RNA’nın miktarının belirlenmesi için çoğaltılmış PCR ürününün miktarının ölçülmesi |
Dizi analizi |
Primerlerin uzatılma (Extension) evresi |
PCR ile elde edilen amplifikasyon ürünlerinin analizi ile: Hedef DNA dizisinin varlığının ve taşıdığı varyasyonun belirlenmesi, Hedef DNA ya da RNA’nın miktarının belirlenmesi için çoğaltılmış PCR ürününün miktarının ölçülmesi, Dizi analizi bilgisi elde edilir.
7.Soru
I. Makrovida
II. Ayak
III. Mikrovida
IV. Mikroskop Tablası
V. Mikroskop Tüpü
Yukarıdakilerden hangisi ya da hangileri ışık mikroskobunun mekanik bölümleridir?
Yalnız III |
II ve V |
I, III ve V |
I, II, III ve IV |
I, II, III, IV ve V |
Oküler ve objektifleri taşıyan tüp, mikroskobu tutmaya yarayan kol, preparatı koymak için tabla ve mikroskobun zemine oturmasını sağlayan ayak mikroskobun mekanik aksamını oluşturur. Bu kısımlar mikroskop türlerine göre az veya çok değişiklik gösterebilir. Mikroskop Kolu, Makrovida (Kaba Ayar Vidası), Mikrovida (İnce Ayar Vidası), Ayak, Mikroskop Tüpü.
8.Soru
I. Röntgen
II. Bilgisayarlı Tomografi
III. Radyoskopi
IV. Manyetik Rezonans Görüntüleme
V. Ultrasonografi
Yukarıdakilerden hangisi/hangileri kesitsel görüntüleme yöntemlerindendir?
I ve II |
I, II ve III |
II, III ve IV |
II, IV ve V |
I, II, III, IV ve V |
Kesitsel görüntüleme cihazları: Bilgisayarlı tomografi (BT), Manyetik rezonans görüntüleme (MRG) ve Ultrasonografi (US) cihazıdır.
9.Soru
İyonize radyasyon içermediği için çocuk ve gebe hastalarda güvenle kullanılan görüntüleme yöntemi aşağıdakilerden hangisidir?
Bilgisayarlı Tomografi |
Ultrasonografi |
Digital Radyografi |
Floroskopi |
Röntgen |
Ses dalgası kullanan non-invaziv bir görüntüleme yöntemi olan ultrasonografi, iyonize radyasyon içermediği için çocuk ve gebe hastalarda güvenle kullanılır.
10.Soru
- A-mode
- B-mode
- M-mode
Yukarıdakilerden hangisi ya da hangileri US’de kullanılan görüntüleme tekniklerindendir?
Yalnız I |
Yalnız II |
Yalnız III |
I ve II |
I, II ve III |
US'de parlak (Bright) ışık noktaları şeklindeki gösterime B-mode adı verilir. US’de B-mode dışında M-mode ve A-mode görüntüleme bulunmaktadır. Doğru cevap E'dir.
11.Soru
Aşağıdakilerden hangisi refleksiyon prensibi ile çalışır?
Mamografi |
BT |
RG |
MRG |
US |
Refleksiyon: Vücuda yollanan ses dalgalarının “yansıma”sı prensibi ile görüntü elde edilir. US cihazları bu prensiple çalışır. X-ışını kullanılan tüm cihazların (ör. BT, mamografi) ana çalışma prensibi transmisyondur. MRG ve RG’nin ana prensibi emisyondur. Doğru cevap E'dir.
12.Soru
Analiz edilen örnek üzerine ışık demetinin bir kısmını yarıklar ya da prizmalar aracılığı ile ayıran aletlere ne ad verilir?
Kolorimetre |
Spektrofotometre |
Fotometre |
Termocycler |
Otoanalizör |
Spektrofotometre: Çözelti içindeki madde miktarını çözeltinin renginden faydalanarak ölçme işlemine kolorimetri, bu tip ölçümde kullanılan cihazlara da kolorimetre denir. Kolorimetrik ölçümde, konsantrasyonu ölçülecek çözeltinin rengi değişik konsantrasyonlardaki standartların rengiyle karşılaştırılarak değerlendirilir. Çözelti içindeki madde
miktarını çözeltiden geçen veya çözeltinin tuttuğu ışık miktarından faydalanarak ölçme işlemine fotometri, bu tip ölçümde kullanılan cihazlara da fotometre denir. Fotometrik ölçümde, renksiz çözeltilerin konsantrasyonu da ölçülebilir. Analiz edilen örnek üzerine ışık demetinin bir kısmını filtreler kullanarak ayıran ve gönderen aletler kolorimetre
veya fotometre olarak adlandırılırken, yarıklar ya da prizmalar aracılığı ile bu seçiciliği yapan aletler spektrofotometre olarak adlandırılır. Spektrofotometrelerde konsantrasyonu bilinen bir standart çözeltinin absorpladığı ışık miktarı (absorbans, optik dansite) ile konsantrasyonu bilinmeyen çözeltinin absorpladığı ışık miktarı karşılaştırılır. Spektrofotometrelerde kullanılacak ışık, çözeltinin kuvvetli absordladığı dalga boyunda seçilir; örneğin kırmızı renkli sıvı için yeşil dalga boyunda (yeşil renkli sıvı için kırmızı dalga boyunda), mavi renkli sıvı için sarı dalga boyunda (sarı renkli sıvı için mavi dalga boyunda) ışık seçilir. Spektrofotometrelerde çözeltideki madde için uygun seçilen dalga boyundaki ışığın örneğe ve standarda (bilinen konsantrasyondaki çözelti) ait absorbansları veya optik dansiteleri karşılaştırılıp matematiksel işlemler yapılarak örnekteki maddenin konsantrasyonu bulunur.
13.Soru
Aşağıdakilerden hangisi laboratuvar ortamı için gerekli şartlardan biri değildir?
Laboratuvarlar yapılan analizin özelliğine uygun bir şekilde planlanmalı ve çalışmalıdır. |
Laboratuvara çanta, palto vb. gereksiz malzeme getirilmemelidir. |
İdari bölümle analizlerin yapıldığı laboratuvar bölümleri aynı yerde olabilir. |
Çalısma alanları 20ºC sıcaklıkta sabit tutulmalıdır. |
Analiz yapılan bölümler, personelin rahat hareket etmesine olanak sağlayacak genişlikte planlanmalıdır. |
İdari bölüm ile analizlerin yapıldığı laboratuvar bölümleri ayrı birimler halinde planlanmalıdır. Diğer tüm şartlar gerekli ve zorunludur.
14.Soru
Çok düşük miktarda olsa bile bir örnekteki spesifik nükleik asit dizilerini kesin şekilde ayırabilmek ve ölçmek amacıyla uygulanan ve amplifikasyonun ilerleyişinin floresan teknolojisi ile izlendiği yöntem aşağıdakilerden hangisidir?
Çoklu (Multipleks) PCR |
Kademeli Sıcaklık Düşürme (Touchdown) PCR |
Eş Zamanlı (Real-Time) PCR |
Ters (Reverse) Transkripsiyon PCR (RT-PCR) |
İç İçe (Nested) PCR |
Higuchi ve arkadaşları tarafından geliştirilen eş zamanlı PCR’ın temel amacı, çok düşük miktarda olsa bile bir örnekteki spesifik nükleik asit dizilerini kesin şekilde ayırmak ve ölçmektir. PCR’ın, modern floresan kimyasallarla birleşmesi ve amplifikasyonun reaksiyon boyunca izlenmesi eş zamanlı PCR’ın temelidir. Eş zamanlı PCR’da bir örnekteki spesifik bir hedef dizi amplifiye olur ve sonrasında floresan teknolojisi ile amplifikasyonun ilerleyişi görüntülenir. Doğru cevap C'dir.
15.Soru
Radyografi cihazlarında, hastaya verilen x-ışını dozunu artırmamıza neden olan, ancak görüntü kalitesini arttıran ızgara gibi dizilmiş kurşun plakalardan oluşan yapılara ne ad verilir?
Kaset |
Ranforsatör |
Grid |
Vertikal statif |
Kolimatör |
Gridler hastaya verilen x-ışını dozunu artırmamıza neden olan, ancak görüntü kalitesini arttıran ızgara gibi dizilmiş kurşun plakalardan oluşan yapılardır. Ranforsatör x-ışınının filmi karartma etkisini arttırarak ona yardımcı olur ve daha düşük doz x-ışını kullanılmasını sağlar. Kaset, Konvansiyonel radyografi cihazlarında görüntünün kaydedildiği, röntgen filminin içine konduğu, içeri ışık
sızdırmayacak şekilde kilitli, bir tarafı x-ışınını geçiren diğer tarafı geçirmeyen, çekim yapılacak bölgeye göre değişik boyutlarda tasarlanmış araçlardır. Radyografi cihazlarında ayakta çekim yapabilmek için duvara monte edilen, özellikleri ve yapısı masa ile aynı “vertikal statif ” adı verilen ek ünite mevcuttur. Işık düzeneğinin önünde de kolimatör adı verilen ve x-ışınının düştüğü alanı genişletip daraltabilen kurşun plakalar vardır. Buna göre doğru cevap C seçeneğidir.
16.Soru
Moleküler genetikte mutasyonu tanımlamak ve tiplendirmek için uygulanan tanı yöntemi aşağıdakilerden hangisidir?
Klasik dizileme |
Pirodizileme |
DNA dizi analizi |
Yeni nesil dizileme |
Mikroarray teknolojisi |
DNA dizi analizi, moleküler genetikte mutasyonu tanımlamak ve tiplendirmek için geliştirilen önemli bir analitik tanı yöntemidir.
17.Soru
Aşağıdakilerden hangisi amaca göre geliştirilmiş PCR tekniğine dayalı PCR çeşitlerinden birisi değildir?
Moleculer beacons |
Nested |
Reverse transkripsiyon |
Touchdown |
Multipleks |
Amaca göre geliştirilmiş; nested, reverse transkripsiyon, touchdown, multipleks ve eş zamanlı gibi temelde PCR tekniğine dayanan farklı PCR çeşitleri bulunmaktadır.
18.Soru
Ses dalgasını kullanan görüntüleme yöntemi aşağıdakilerde hangisidir?
Kemik Mineral Dansitometri |
Ultrasonografi |
Ortopantomografi |
Mamografi |
Anjiografi |
Ultrasonografi, ses dalgasını kullanan non-invaziv bir görüntüleme yöntemidir.
19.Soru
Aşağıdakilerden hangisi anjiyografinin kullanım alanlarından biri değildir?
Damar Görüntülenmesi |
Girişimsel Radyolojik İşlemler |
Damarsal Lezyonların Tedavisi |
Parankimal Yapıların Görüntülenmesi |
Solid Organların İncelenmesi |
Solid organların incelenmesi ultrasonografinin kullanım alanına girmektedir. Diğer seçenekler anjiyografinin kullanım alanlarını tanımlamaktadır.
20.Soru
Tümör hücrelerinde olan metabolik değişimleri belirlemek, tanı koyma, evreleme, takip ve tedaviye yanıtın değerlendirilmesi için kullanılan, radyonüklid görüntüleme yöntemleri arasında en yüksek rezolüsyona sahip yöntem aşağıdakilerden hangisidir?
Pozitron Emisyon Tomografi (PET) |
Tek foton emisyon bilgisayar tomografisi (SPECT) |
Dual enerji x-ray absorbsiyometri (DXA) |
Kemik Mineral Dansitometri (KMD) |
Ortopantomografi |
Pozitron Emisyon Tomografi (PET)’de pozitron salan radyonüklidler (18F-flourodeoxyglukoz) kullanılır. Bu teknik tümör hücrelerinde olan metabolik değişimleri belirlemek, tanı koyma, evreleme, takip ve tedaviye yanıtın değerlendirilmesi için kullanılır. PET üç boyutlu olarak değerlendirmeye olanak tanır. Radyonüklid görüntüleme yöntemleri arasında en yüksek rezolüsyona sahip yöntemdir. PET yöntemi ile sadece radyonüklidin varlığı değil konsantrasyonu da belirlenebilmektedir. Doğru cevap A'dır.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ