Sanayi Ekonomisi Ara 5. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Tanımı; “Sınama, belgeleme, çözümleme ya da açıklama işlemlerinde bir durumu tasarımsal olarak varsayan ya da kuramsal olarak irdeleyen.” olan terim aşağıdakilerden hangisidir?
Hipotetik |
Ampirik |
Konglomer |
Endüstri |
Antitröst yasalar |
Ampirik; kuramsal bir temele dayanmayan, deney ve tecrübe ile anlaşılmış olan, bilgi, bağlantı vb.ve benzeridir. Konglomer; bir firmanın varlıklarının ya da kontrol gücü sağlayan hisse payının başka bir firma tarafından satın alınmasına denir. Endüstri; benzer ürünler üreten firma gruplarıdır. Antitröst yasalar; firmaların tekelci güç kazanmalarını ve uygulamalarını engellemeye çalışan yasalar olarak adlandırılır. Hipotetik ise; sınama, belgeleme, çözümleme ya da açıklama işlemlerinde bir durumu tasarımsal olarak varsayan ya da kuramsal olarak irdeleyendir.
2.Soru
Piyasa yapısı analizinde, yapının derecesini ölçmek için başvurulması gererken en doğru yöntem aşağıdakilerden hangisidir?
Mutlak sayı yaklaşımını kullanmak |
Nispi büyüklük yaklaşımını kullanmak |
Hem firma sayısını hem de kar oranlarını dikkate almak |
Hem firma sayısını hem de satış oranlarını dikkate almak |
Belli birimler tarafından kontrol edilen ekonomik birimlerin yüzdesini dikkate almak |
Yoğunlaşma derecesi sanıldığı kadar basit bir olgu değildir. Yoğunlaşma derecesini doğru olarak ölçebilmek için hem mutlak sayı yaklaşımının hem de nispi büyüklük yaklaşımının birleştirilerek, belli sayıdaki birimler tarafından kontrol edilen ekonomik birimlerin yüzdesini gösteren bir ölçüm tercih edilmektedir.
3.Soru
Aşağıdaki yoğunlaşma ölçümünde kullanılan metotlardan hangisinde indeks değeri piyasalardaki tüm firmaların piyasa paylarının karelerinin toplamı olarak tanımlanmıştır?
N-firma yoğunlaşma indeksi |
Herfindahl-Hirchman indeksi |
Entropi indeksi |
Linda indeksi |
Hall-Tideman indeksi |
Herfindahl-Hirchman indeksi (HHİ), ilk kez Hirchman tarafından 1945’te geliştirilmiş daha sonra Herfindahl tarafından bağımsız olarak formüle edilmiştir. Piyasalardaki tüm firmaların piyasa paylarının karelerinin toplamı olarak tanımlanmaktadır. Doğru cevap B'dir.
4.Soru
Reklamla ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
Firma talebin reklama duyarlılığı çok yüksek olduğunda reklam harcaması artırmalıdır. |
Reklam bilginin tam ya da serbest olmadığı bir ortam içindir. |
Reklam bazen ürün farklılaştırması için de kullanılmaktadır |
Bazı ürünler için reklam piyasaya yeni tüketicileri çekerek piyasayı genişletmektedir. |
Monopolcü rekabetçi piyasadaki firmalar için reklam gerekmemektedir. |
Reklam bilginin tam ya da serbest olmadığı bir ortam içindir. Tam rekabetçi piyasadaki firmalar için reklam gerekmemektedir. Pratik kural şunları söylemektedir; Firmalar tarafından dikkate alınması gereken önemli bir husus da reklamın genelde talebin fiyat esnekliğini etkilediğidir. Bazı ürünler için reklam piyasaya yeni tüketicileri çekerek piyasayı genişletmektedir. Geniş bir piyasada zaman içinde talebin fiyat esnekliği artar. Dolayısıyla firmalar gelişmeleri izlemek zorundadırlar. Öte yandan reklam bazen ürün farklılaştırması için de kullanılmaktadır, bu durumda ise talep esnekliği daha da azalmış olur.
5.Soru
Aşağıdaki yoğunlaşma ölçümünde kullanılan metotlardan hangisinde indeks değeri bir topluluk veya gruptaki eşitsizliği ölçmek üzerine yoğunlaşmıştır?
Gini indeksi |
N-firma yoğunlaşma indeksi |
Linda indeksi |
Entropi indeksi |
Hall-Tideman indeksi |
Gini indeksi veya Gini katsayısı; bir topluluk veya gruptaki eşitsizliği ölçer. Gini katsayısını hesaplamanın en basit yolu belirli bir düzene göre sıralanmamış veride karşılaştırmalı farklılıkların ortalamasını almaktır. Her bir ikili birliktelik arasındaki farkların ortalamasının genel ortalamaya bölünmesiyle elde edilir. Doğru cevap A'dır.
6.Soru
Hangi tür piyasadaki firmalar için reklam gerekmemektedir?
Tam rekabetçi firmalar |
Monopol Piyasalar |
Oligopol Piyasalar |
Para Piyasaları |
Sermaye Piyasaları |
Tam rekabetçi piyasadaki firmalar için reklam gerekmemektedir.
7.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Piyasa yapısı – Ekonomik başarı ilişkisinde kullanılan fakat başka bir modelin benzer ilişkiyi ortaya koyduğu varsayıldığı için üzerinde oldukça az çalışma yapılan modeldir?
Yoğunlaşma-ücretler |
Yoğunlaşma-fiyatlar |
Yoğunlaşma-karlılık |
Yoğunlaşma-teknolojik gelişme |
Yoğunlaşma-kapasite kullanımı |
Ekonomik başarının kriteri olan ve pek çok çalışmaya konu olan karlılık ve yoğunlaşma arasındaki ilişkinin aynı zamanda kapasite ve yoğunlaşma arasındaki ilişkiye cevap verdiği varsayımından dolayı Yoğunlaşma-kapasite kullanımı modeli üzerine çok fazla çalışma yapılmamaktadır.
8.Soru
Reklam harcamaları firmanın aşağıdaki hangi maliyetini artırır?
Ortalama maliyet |
Sabit maliyet |
Değişken maliyet |
Marjinal maliyet |
Marjinal hasılat |
Reklam firmalar için alınması gereken önemli bir karardır. Reklam firmanın ortalama maliyetini arttırmakla birlikte, talep üzerindeki olumlu etkisinden dolayı anlamlı bir harcamadır.
9.Soru
Aşağıdakilerden hangisi ikinci derece fiyat farklılaştırmasının bir özelliği değildir?
Doğrusal olmayan (nonlinear) fiyat farklılaştırması olarak bilinir. |
Tam rekabet ile monopol arasında yer alan bu piyasa gerçek ekonomik hayatta en fala görülen piyasa türüdür. |
Birim başına fiyat sabit olmayıp satın alınan malın miktarına göre değişmektedir. |
En uygun örnek olarak batı ülkelerindeki elektrik gücü firmalarının blok fiyat uygulamaları gösterilebilir. |
Üretim artışı ve ölçek ekonomilerinin elde edilişi, firmalara daha fazla kâr sağladığı gibi tüketici refahını da artırabilir. |
İkinci derece fiyat farklılaştırmasının özellikleri arasında; doğrusal olmayan (nonlinear) fiyat farklılaştırması olarak bilinir, birim başına fiyat sabit olmayıp satın alınan malın miktarına göre değişmektedir, en uygun örnek olarak batı ülkelerindeki elektrik gücü firmalarının blok fiyat uygulamaları gösterilebilir ve üretim artışı ve ölçek ekonomilerinin elde edilişi, firmalara daha fazla kâr sağladığı gibi tüketici refahını da artırabilir özellikleri sayılabilir. Tam rekabet ile monopol arasında yer alan bu piyasa gerçek ekonomik hayatta en fala görülen piyasa türüdür ise; oligopol modelinin bir özelliğidir.
10.Soru
I. Stratejik üretim teknikleri ve mal tasarımı üzerinde ayrıcalık sağlayan patent hakları
II. Üretim için çok önemli bir kaynağın arzı üzerinde monopolist güç
III. Tüm gerçek ve potansiyel satıcılar üzerinde mal farklılığı avantajı
Yukarıda sıralanan unsurlara sahip firmalar ile ilgili olarak aşağıdakilerden ifadelerden hangisi doğrudur?
Üretimde ölçek ekonomileri küçülmektedir. |
Piyasaya hâkim olmaktadır. |
Rekabet güçleri düşüktür. |
Küçülme tehlikesi vardır. |
Büyümeyi kar olarak görmezler. |
Yukarıda (I-II-III) sıralanan unsurların tamamı firmalar açısından büyüme ve piyasaya hâkim olma adına sahip olunması gereken avantajlardır.
11.Soru
Aşağıdakilerden hangisi üçüncü derece fiyat farklılaştırması değildir?
Yolcularda birinci mevki ve normal fiyat uygulaması |
Konserve ve donmuş sebzeler |
Ulaşımda öğrenci uygulaması |
Elektrikte blok fiyat uygulaması |
Ulaşımda yaşlı uygulaması |
“Elektrikte blok fiyat uygulaması” ikinci derece fiyat farklılaştırması örneğidir.
12.Soru
I. Hangi mallar üretilecek
II. Nasıl üretilecek
III. Kimler için üretilecek
Yukarıdakilerden hangisi/hangileri kıt kaynakların etkin kullanımı problemi ile karşı karşıya olan tüm ekonomilerde alınması gereken temel ekonomik kararlar arasında yer alır?
Hepsi |
Yalnız II |
I ve II |
I ve III |
Yalnız III |
Yukarıdakilerden hepsi kıt kaynakların etkin kullanımı problemi ile karşı karşıya olan tüm ekonomilerde alınması gereken temel ekonomik kararlar arasında yer alır.
13.Soru
Tüketicilerin, talebin en çok ile en az olduğu zamanlarda, değişik fiyat uygulamasına tabi tutularak farklı talep fonksiyonlarına sahip farklı gruplar hâline getirilmesine ne ad verilir?
Mekanlar arası fiyat farklılaştırması |
Piyasalar arası fiyat farklılaştırması |
Tüketiciler arası fiyat farklılaştırması |
Zamanlar arası fiyat farklılaştırması |
Bölgeler arası fiyat farklılaştırması |
Zamanlar arası fiyat farklılaştırması; tüketiciler farklı zamanlarda, talebin en çok ile en az olduğu zamanlarda, değişik fiyat uygulamasına tabi tutularak farklı talep fonksiyonlarına sahip farklı gruplar hâline getirilmektedirler. Zamanlar arası fiyat farklılaştırmasına diğer bir örnek olarak film satışları gösterilebilir.
14.Soru
Yoğunlaşmanın devrevi (cyclical) hareketlerle geliştiğini ileri süren iktisatçı kimdir?
Max Otto Lorenz |
Willard P. Mueller |
Morris A. Adelman |
Antoine Augustin Cournot |
John M. Keynes |
Aynı çeşitlilik yoğunlaşmanın zaman içindeki değişim oranı ve değişim yönü içinde ortaya çıkmaktadır. Bu konuda üç hipotez ileri sürülmektedir. Willard P. Mueller yoğunlaşmanın devrevi (cyclical) hareketlerle geliştiğini ileri sürmektedir. Bu durum düzenli tekrarlar gerektirmektedir. Ancak Morris A. Adelman’a göre bu hipotezi destekleyen deliller yetersizdir. İkinci hipotez yoğunlaşma derecesinde düzensiz dalgalanma bulunduğunu ileri sürmektedir. Üçüncü hipotez ise verilerde gerçek anlamda bir değişme olmadığını ancak bunalım, savaş, yeniden inşa gibi nedenlerin bulgularda bazı anlamsız değişikliklere neden olduğunu ileri sürmektedir. Adelman gerçeğin ikinci ve üçüncü hipotez arasında bir yerlerde saklı olduğuna inanmaktadır. Doğru cevap B seçeneğidir.
15.Soru
Kârlılık ve endüstri yoğunlaşması ilişkisi açısından aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
Satıcı sayısı ile kârlılık arasında ters yönlü fonksiyonel ilişki vardır. |
Giriş engellerinin yüksekliği ile kârlılık arasında doğru yönlü fonksiyonel ilişki vardır. |
Firmanın büyüklüğü ile kârlılık arasında pozitif bir ilişki vardır. |
Reklam harcamaları ile kârlılık arasında pozitif yönlü ilişki vardır. |
Emeğin verimliliği ile kârlılık arasında negatif yönlü bir ilişki vardır. |
Emeğin verimliliği arttıkça kârlılık da karlılığın da artması beklenir dolayısıyla emek verimliliği ile karlılık arasında pozitif bir ilişki vardır.
16.Soru
Aşağıdakilerden hangisi girişim ekonomisini oluşturan bireysel piyasaların ve endüstrilerin her biri için ayrı ayrı hesap edilen yoğunlaşma oranıdır?
Bütüne ait yoğunlaşma |
Mal piyasasında yoğunlaşma |
Yönetimde yoğunlaşma |
Politik güçte yoğunlaşma |
Rekabetin niteliğini belirleyen yoğunlaşma |
Yoğunlaşma rekabet ilişkisinde, girişim ekonomisinde rekabetin niteliğini belirleyen yoğunlaşma, ekonominin tümü için elde edilen yoğunlaşma oranı değildir. Rekabetin niteliğini belirleyen yoğunlaşma oranı girişim ekonomisini oluşturan bireysel piyasaların ve endüstrilerin her biri için ayrı ayrı hesap edilen yoğunlaşma oranıdır.
17.Soru
Aşağıdakilerden hangisi yoğunlaşma ölçütleri arasında en eski ve özellikle ampirik çalışmalarda en yaygın olarak kullanılan indekstir?
N-Firma yoğunlaşma indeksi |
Hirfindahl-Hirschman İndexi |
Linda indexsi |
Entropi İndeksi |
Hall-Tideman İndeksi |
Bütün yoğunlaşma ölçütleri arasında en eski ve özellikle ampirik çalışmalarda en yaygın olarak kullanılan N-firma yoğunlaşma indeksidir.
18.Soru
- Piyasa gücü olan firmaların çoğunun alması gerekli önemli kararlardan biri ne kadar reklam yapılacağıdır.
- Reklam bilginin tam ya da serbest olmadığı bir ortam içindir.
- Tam rekabetçi piyasadaki firmalar için reklam gerekmemektedir.
Reklama ilişkin olarak yukarıda verilenlerden hangisi ya da hangileri doğrudur?
Yalnız I |
Yalnız II |
I ve II |
II ve III |
I, II ve III |
Fiyatlama firmalar için alınması gereken önemli bir karardır. Ancak piyasa gücü olan firmaların çoğunun alması gerekli diğer bir önemli karar ise ne kadar reklam yapılacağıdır. Reklam bilginin tam ya da serbest olmadığı bir ortam içindir. Tam rekabetçi piyasadaki firmalar için reklam gerekmemektedir. Çünkü tanımdan da anlaşılacağı üzere; tam bilginin bulunduğu ve piyasa fiyatının veri olduğu tam rekabet piyasasında üretici piyasa fiyatından istediği kadar mal satabilmektedir. Bu yüzden bir buğday veya mısır üreticisinin reklam yapmalarına hiç rastlanmaz.
19.Soru
Aşağıdakilerden hangisi endüstri içindeki bir ya da birkaç firmayı koruyan önemli giriş engellerinden birisi değildir?
Stratejik üretim teknikleri üzerinde ayrıcalık sağlayan patent hakları |
Mal tasarımı üzerinde ayrıcalık sağlayan patent hakları |
Üretim için çok önemli bir kaynağın arzı üzerinde monopolist güç |
Tüm gerçek ve potansiyel satıcılar üzerinde mal farklılığı avantajı |
Üretim için çok önemli bir kaynağın arzı üzerinde oligopolist güç |
Endüstri içindeki bir ya da birkaç firmayı koruyan önemli giriş engelleri genellikle firmaların sahip oldukları üç kurumsal avantajdan kaynaklanmaktadır. Bu avantajlar şunlardır:
- Stratejik üretim teknikleri ve mal tasarımı üzerinde ayrıcalık sağlayan patent hakları
- Üretim için çok önemli bir kaynağın arzı üzerinde monopolist güç
- Tüm gerçek ve potansiyel satıcılar üzerinde mal farklılığı avantajıdır.
20.Soru
Yoğunlaşma ve karlılık oranını ilişkilendiren ilk çalışma aşağıdakilerden hangisi tarafından yapılmıştır?
Barton |
Sherman |
Bain |
Hart |
Clarke |
Karlılık ve yoğunlaşma ilişkisini ortaya koyan ve konu ile ilgili tartışmalara öncülük eden ilk çalışma 1936-1940 dönemini kapsamaktadır ve Bain tarafından yayınlanmıştır.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ