Sembolik Mantık Ara 2. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Bir önerme sütunundaki tüm değerler yanlış ise bu önerme ile aşağıdakilerden hangisi doğrudur?
Tutarlıdır. |
Olumsaldır. |
Totolojidir. |
Çelişkidir. |
Önermenin değili olumsaldır. |
Bir önerme sütunundaki tüm değerler yanlış ise çelişki önermesidir.
2.Soru
Bir önermenin mantıksal biçimini ortaya çıkarmak için öncelikle yapılması gereken aşağıdakilerden hangisidir?
Önermenin eş anlamlısını bulmak |
Önermeyi standart biçimde ifade etmek |
Önerme eklemlerinin sembollerini koymak |
Önerme değişkenlerinin yerlerinin değiştirilmesi |
Basit önermeler kullanmak |
Bir önermenin mantıksal biçimini ortaya çıkarmak için önce önermenin standart biçimde ifade edilmesi gerekir.
3.Soru
Aşağıdaki çözümleyici çizelgede soru işareti bulunan yere hangi önerme gelmelidir?
̴ q˅r |
q˅r |
q˄r |
q˄ ̴ r |
̴ (qΛr) |
Yukarıdaki önermede soru işareti olan yerden hemen önce dallanma vardır. Gerektirmeli bir önermede birinci ifadenin değili ile ikincisinin arasına gelmektedir. Dolayısıyla dallardan ilk birincisinin değili olduğundan soru işareti yerine q˄r gelmelidir.
4.Soru
Aşağıdaki ifadelerden hangisi bir tümel evetleme önermesi değildir?
Ancak dünye kendi etrafında dönerse güneşin etrafında da döner.
|
Dünya hem kendi etrafında hem de güneşin etrafında döner.
|
Dünya kendi ekseni etrafında dönmesine rağmen, güneşin etrafında da döner.
|
Dünya kendi ekseni etrafında döner ama kendi ekseni etrafında da döner.
|
Kendi ekseni etrafında dönen dünya güneşin etrafında da döner.
|
5.Soru
Bir önermenin değilinin, tamamlanmış çözümleyici çizelgesinde hiçbir açık dalı olmadığının gösterilmesi o önermenin ne tip bir önerme olduğunu gösterir?
En az bir yorumu yanlış olan bir önerme |
Mantıksal yanlışlık |
Olumsal önerme |
Çelişki |
Totoloji |
Bir önermenin değilinin hiçbir doğrulayıcı yorumlaması yoksa, önermenin yanlışlayıcı yorumlaması yok demektir. Buna göre, bir önermenin totoloji olduğunu göstermek için, önermenin değilinin tamamlanmış çözümleyici çizelgesinde hiçbir açık dal olmadığını göstermek gereklidir. Doğru yanıt E seçeneğidir.
6.Soru
Çözümleyici çizelgesi ile bir önermenin doğruluk değerlendirilmesi denetlenirken, tamamlanan bir dalda tüm değerler D ise o dala aşağıdakilerden hangisi denir?
Yanlış |
Doğru |
Kapalı |
Çelişkili |
Tamamlanmış |
Eğer tamamlanmış daldaki tüm değerler D ise, yani o tamamlanmış daldaki tüm önerme değişkenleri ve değillenmiş değişkenleri D değirini almış ise, o dal doğrudur denir.
7.Soru
I. Dal açma kurallarının her zaman önceliği vardır.
II. Alt alta yazma kurallarının her zaman önceliği vardır.
III. Önermenin yanlışlayıcı yorumlamasını bulurken dal açma kurallrının önceliği vardır.
Yukarıda verilenlere göre hangisi veya hangileri çözümleyici çizelge yöntemine göre doğrudur?
Yalnız I |
I ve II |
Yalnız III |
I ve III |
Yalnız II |
“Önermenin yanlışlayıcı yorumlamasını bulurken dal açma kurallarının önceliği vardır” ifadesi çözümleyici çizelge yöntemine göre doğrudur.
8.Soru
p, q ve r önermelerinin değilleri sırasıyla ~p, ~q, ~r ile gösterildiğine göre, aşağıdakilerden hangisi
p ˄ q → ~p ˅ r önermesine denktir?
(p ˅ q) ˄ r |
(~p ˅ r) ˅ q |
p ˄ (q ˄ ~r) |
p ˄ (q ˅ ~r) |
q ˄ (~p ˅ r) |
p ˄ q → ~p ˅ r önermesi bir koşullu önerme olup, koşul bağlacının özelliği kullanılarak
(p ˄ q) ˅ ~(~p ˅ r) elde edilir. Buradan
~(~p ˅ r) ≡ (p ˄ ~r) olduğundan (p ˄ q) ˅ (p ˄ ~r) elde edilir. Sonuç olarak ve / veya doğrusal önerme eklemleri özellikleri kullanılarak p ˄ (q ˅ ~r) önermesine ulaşılır.
9.Soru
“Ali’nin mantık dersinden geçmesinin gerekli bir koşulu, Ali’nin mantık dersine düzenli olarak çalışmış ve tüm alıştırmaları çözmüş olmasıdır” önermesininin standart biçimi aşağıdakilerden hangisidir?
“(Ali mantık dersinden geçer ise (Ali mantık |
“(Ali mantık dersinden geçer ise (Ali mantık |
“(Ali mantık dersinden geçer ise (Ali mantık |
“(Ali mantık dersinden geçemez ise (Ali mantık |
“(Ali mantık dersinden geçer ise (Ali mantık |
Ali’nin mantık dersinden geçmesinin gerekli bir koşulu, Ali’nin mantık dersine düzenli olarak çalışmış ve tüm alıştırmaları çözmüş olmasıdır” önermesini ele alalım. “A
B için gerekli bir koşuldur” önermesinin standart biçimi “B ise A” önermesidir. Önermede, Ali’nin mantık dersine düzenli olarak çalışmış ve tüm alıştırmaları çözmüş
olmasının, Ali’nin mantık dersinden geçmesinin gerekli bir koşulu olduğu söylendiğine göre, bu önermenin standart biçimi “(Ali mantık dersinden geçer ise (Ali mantık
dersine düzenli olarak çalışmıştır ve Ali tüm alıştırmaları çözmüştür))” ifadesidir.
Doğru cevap C seçeneğidir.
10.Soru
“Kimi doğru önermeler gerçek durum başka olsa bile yanlış olamayacak önermedir.” ifadesi aşağıdakilerden hangisidir?
Tutarlılık |
Mantıksal Doğruluk |
Önerme |
Çıkarım |
Akıl Yürütme |
Bir önermenin doğru olmasını önermenin bildirdiği yargının gerçeklerle uyuşması olarak tanımlanır. Kimi doğru önermeler gerçek durum başka olsa bile yanlış olmayacak önermelerdir. Bu önermelere mantıksak olarak doğru önermeler denir.
11.Soru
koşul önermesine ait çözümleyici çizelge kuralı nasıldır?
|
|
|
|
|
koşul önermesine ait çözümleyici çizelge kuralı
şeklindedir.
12.Soru
Yukarıdaki A, B, C, D önermelerinin ortak doğruluk tablosuna göre aşağıdakilerden hangisi geçerli bir çıkarımdır?
B, DA |
B, DC |
A, BC |
B, CA |
A, DB |
Bir sembolik çıkarımın doğruluk tablosunda, tüm öncülerin “D” değerinini aldığı satırlardan hiçbir satır önermesi “Y” değerini almıyorsa, bu çıkarım geçerlidir.
13.Soru
Aşağıdakilerden hangisi yeni dallara yol açmadan, sadece mevcut dala yeni bir ya da iki önerme eklememizi gerektiren kuraldır?
Doğruluk tablosu |
Alt alta yazma |
Çözümleyici çizelgesi |
Koşul eklemi |
Tikel –evetleme |
Yeni dallara yol açmadan, sadece mevcut dala yeni bir ya da iki önerme eklememizi gerektiren kurala “Alt alta yazma” kuralı denir.
14.Soru
Aşağıdakilerden hangisi sembolleştirmenin 3. adımında yer almaktadır?
Önerme eklemlerinin eş anlamlıları yerine standart önerme eklemlerinin yazılması |
Önermenin standart biçiminin elde edilmesi |
Önerme eklemlerinin yerine önerme eklemi sembollerinin konması |
Basit önermeler yerine, sembolleştirme anahtarında verilen önerme değişkenlerinin konması |
Okumada kolaylık sağlamak amacıyla, kimi parantezlerin işlem önceliği kurallarına göre kaldırılabilmesi |
Sembolleştirmenin aşamaları:
1. adım: Önerme eklemlerinin eşanlamlıları yerine standart önerme eklemleri yazılarak, ve noktalamaya uygun olarak, parantezler yerleştirilerek, önermenin standart biçimi elde edilir.
2. adım: Önerme eklemlerinin yerine önerme eklemi sembolleri konur.
3. adım: Basit önermeler yerine, sembolleştirme anahtarında verilen önerme
değişkenleri konur.
4. adım: Okumada kolaylık sağlamak amacıyla, kimi parantezler işlem önceliği kurallarına göre kaldırılabilir.
15.Soru
“Anlamlı olan ve kesin bir yargı bildiren tümce” aşağıdakilerden hangisidir?
Çıkarım |
Önerme |
Tümdengelimli Akıl Yürütme |
Tümevarımlı Akıl Yürütme |
Heptengitmeli Akıl Yürütme |
Anlamlı olan ve kesin bir yargı bildiren tümcelere önerme denir.
16.Soru
Bir önermenin mantık statüsünü belirlemede çözümleyici çizelgenin doğruluk tablosundan daha kullanışlı olmasının sebebi aşağıdakilerden hangisidir?
Doğruluk tablosunun çelişkilere yol açması |
Doğruluk tablosunun her zaman doğru sonucu vermemesi |
Doğruluk tablosu yönteminde gösterilemeyen ama çizelge yönteminde gösterilebilen bazı önermelerin bulunması |
Doğruluk tablosundaki satır sayısının önerme değişkenlerinin sayısı ile orantılı olarak çok hızlı artması |
Doğruluk tablosu yönteminin çizelge yöntemine göre anlaşılması çok daha zor bir yöntem olması |
Doğruluk tablosu yöntemi ile bir önermenin semantik statüsünü belirleyebilir, bir çıkarımın geçerliliğini denetleyebiliriz. Ancak, doğruluk tablosu yöntemi önermeler mantığı için çok kullanışlı bir yöntem değildir. Bunun nedeni, doğruluk tablosundaki satır sayısının, göz önünde bulundurmamız gereken önerme değişkenlerinin sayısı ile orantılı olarak çok hızlı artmasıdır. Doğru yanıt D seçeneğidir.
17.Soru
Bir önermenin doğru olmasına rağmen gerçekliğin başka türlü olması sebebiyle bu önermenin doğruluk değerinin değişmesi durumunda bu önermeye ne ad verilir?
Yanlış önerme |
Olumsal olarak doğru önerme |
Olumsal olarak yanlış önerme |
İkilem |
Safsata |
Bir önermenin doğru olmasına rağmen gerçekliğin başka türlü olması sebebiyle bu önermenin doğruluk değerinin değişmesi durumunda bu önermeye Olumsal Olarak Yanlış önerme denir.
18.Soru
Düzgün akıl yürütme kuralları bilimine ne denir?
Mantık |
Felsefe |
Nöroloji |
Sosyoloji |
Psikoloji |
Düzgün akıl yürütme kuralları bilimine Mantık denir.
19.Soru
Bir önermenin doğru olmasına rağmen gerçekliğin başka türlü olması sebebiyle bu önermenin doğruluk değerinin değişmesi durumunda bu önermeye ne ad verilir?
Yanlış önerme |
Olumsal olarak doğru önerme |
Olumsal olarak yanlış önerme |
İkilem |
Safsata |
Bir önermenin doğru olmasına rağmen gerçekliğin başka türlü olması sebebiyle bu önermenin doğruluk değerinin değişmesi durumunda bu önermeye Olumsal Olarak Yanlış önerme denir.
20.Soru
Aşağıdakilerden hangisi sembolleştirmenin yararlarından değildir?
Söylemek istediğimizi daha kısa ifade etmemizi sağlar.
|
Mantıksal denetlemeleri daha ağır yapmamızı sağlar.
|
Mantıksal denetlemeleri daha hızlı yapmamızı sağlar.
|
Söylemek istediğimizi kesin olarak ifade etmemizi sağlar.
|
Mantıksal denetlemeleri hatasız yapmamızı sağlar.
|
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ