Sembolik Mantık Ara 5. Deneme Sınavı

Toplam 20 Soru
PAYLAŞ:

1.Soru

Aşağıdakilerden hangisi bir gündelik dil önermesindeki her bir farklı basit önermeyi farklı bir önerme değişkeni ile eşleştiren bir listeye, bu gündelik dil önermesi için ne denir?


Totoloji

Çelişki

Çıkarım

Semantik statü

Sembolleştirme anahtarı


2.Soru

p: Futbol oynamak yetenek işidir.
q: Kızlarda futbol oynayabilir.
r: Elif futbol oynamaya 7 yaşında başlamıştır.
s: Elif yeteneklidir.
t: Elif basketbol oynamak istemektedir.
u: Basketbol oynamak isteyenler için bir çok kulüp vardır.
Yukarıdaki sembolleştirme anahtarına göre, “ Futbol oynamak yetenek işi olmasına ragmen, kızlarda futbol oynayabilir ve Elif futbol oynamaya 7 yaşında başlıyorsa, Elif yeteneklidir.” gündelik dil önermesinin sembolik önermeler mantığının dilindeki karşılığıdır?


(p ˅ ((q ˄ r) →s))

(p ˄ ((q ˄ r) ↔s))

(p ˄ ((q ˄ r) →s))

(p → ((q ˄ r) →s))

(p ˄ ((q ˅ r) →s))


3.Soru

Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ve sözcüğü bir önerme eklemi olarak yorumlanır?


Ayşe ve Ekrem kardeştir.

2 ve 6 nın ortalaması 4 tür.

Dünya ve güneş yuvarlaktır.

Yasemin ve Aslı arkadaştır.

Selim ve anıl kuzendir.


4.Soru

Aşağıdakilerden hangisi çok-anlamlı bir sözcüktür?


Kapı

Oda

Kitap

Çeşme

Dede


5.Soru

Aşağıdakilerden hangisinin anlamı bulanıktır?


Ağır

Hızlı

Erken

Kaba

Okul


6.Soru

Aşağıdaki sözcüklerden hangisi çok-anlamlıdır?


Gemi

Çay

Masa

Bıçak

Kapı


7.Soru

Bir önermenin çelişki önermesi olduğunu göstermek için çözümleyici çizelge yöntemine göre aşağıdakilerden hangisi yapılması gerekir?


Önermenin değilinin çizelgesini yapıp tüm dalların açık olduğunu göstermek

Önermenin değilinin çizelgesini yapıp tüm dalların kapalı olduğunu göstermek

Önermenin çizelgesini yapıp en az bir açık dal bulmak

Önermenin çözümleyici çizelgesini yapıp tüm dalların açık olduğunu göstermek

Önermenin çözümleyici çizelgesini yapıp tüm dalların kapalı olduğunu göstermek


8.Soru

Aşağıdakilerden hangisi geçerli bir çıkarımdır?


Bazı ağaçlar meyve vermez. Çam bir ağaçtır. O halde çam meyve vermez.

Türkiye ya yedi ya da sekiz bölgedir. O halde Türkiye sekiz bölgedir.

Kedi hayvandır. Çilek meyvedir. O halde kedi hayvandır ve çilek meyvedir.

Matematik zordur. O halde fizik kolaydır.

Bazı aylar 30 gün bazı aylar 31 gündür. O halde Şubat ayı 30 gündür.


9.Soru

“Bir veya daha fazla sayıda önermeden hareketle bir başka önermeye ulaşmak” aşağıdaki kavramlardan hangisini tanımlamaktadır?


Tutarlılık

Önerme

Olumsal doğruluk

Çıkarım

Mantık


10.Soru

Düzgün akıl yürütme kuralları bilimine ne denir?


Mantık

Felsefe

Nöroloji

Sosyoloji

Psikoloji


11.Soru

Bir ifadenin hangi varlıklara, hangi durumlara uygulanabileceğinin kesin olarak belirlenememesi aşağıdakilerden hangisi ile ifade edilir?


Sembolleştirme

Çok-anlamlılık

Anlam bulanıklığı

Semantik

Pragmatik


12.Soru

I. Bir çıkarımın denetlenmesi, çıkarımın
geçerli mi geçersiz mi olduğunun ortaya konması demektir.

II. Hem sembolleştirme hem de gündelik dile çeviri işlemleri kesin kurallarla ortaya konabilir.

III.  Sembolleştirme sonucunda hangi sembolik önermenin elde edileceği, sembolleştirme anahtarına bağlı olarak
değişir.

Yukarıdaki ifadelerden hangisi/hangileri doğrudur?


Yalnız I 

Yalnız II

I ve II

I ve III

I, II ve III


13.Soru

p: Ayşe başarılı bir öğrencidir.
q: Ayşe tüm derslerinden geçmiştir
r: Ayşe kopya çekmiştir.
Yukarıdaki sembolleştirme anahtarına göre, aşağıdakilerden hangisi “Eğer kopya çekmişse, Ayşe tüm derslerinden geçmesi durumunda bile başarısız bir öğrencidir” gündelik dil önermesinin sembolik önermeler mantığının dilindeki karşılığıdır?


(r › (p › q))

(r › (p › q))

(~r › (p › q))

((r › (q › ~p))

((r › ~r) › p)


14.Soru

Aşağıdakilerden hangisi bir heptengitmeli (abdüktif) akıl yürütme örneğidir?


Arabanın üstünde çamurdan kedi patisi izi var. Bu durumda arabanın üstünden kedi geçmiştir.

İçi görülmeyen bir torbanın içinden çekilen birin bilye siyahtır. İkinci bilye siyahtır. Üçüncü bilye siyahtır. O halde torbadaki tüm bilyeler siyahtır.

Ayşe öğrencidir, o halde Ayşe sabahları erken kalkar.

Her insan yalan söyler. Sevgi bir insandır. O halde, Sevgi yalan söyler.

2’ye bölünenebilen her sayı çift sayıdır. 16, 2’ye bölünür. O halde 16 çift sayıdır.


15.Soru

Aşağıdakilerden hangisi geçerli bir çıkarımdır?


Ali Murat’ın babasıdır. O halde, Ali Murat’ı sever.

Ali Murat’ın arkadaşıdır. Murat Can’ın arkadaşıdır. O halde Ali Can’ın arkadaşıdır.

Ali hem Murat’ın hem de Can’ın arkadaşıdır. O halde Ali ile Murat arkadaştır.

Ali ya Murat’ın ya da Can’ın arkadaşıdır. O halde Ali Murat’ın arkadaşıdır.

Ali Murat’ı tanır. O halde Murat Ali’yi tanır.


16.Soru

Çözümleyici çizelge yöntemi ile doğruluk tablosu arasındaki aşağıda verilen ilişkilerden hangisi yanlıştır?


İki metot da bir önermenin mantık statüsünü belirleyebilmek ve bir çıkarımın geçerliliğini denetleyebilmek için kullanılır.

Çözümleyici çizelge yöntemi, doğruluk tablosuna oranla çok daha kolay öğrenilir.

Doğruluk tablosu çözümleyici çizelge yöntemine göre daha doğru sonuçlar verir.

Çözümleyici çizelge yöntemi, doğruluk tablosuna göre daha pratiktir.

Doğruluk tablosu, çizelge yöntemine göre daha pratiktir.


17.Soru

Tikel evetlemeli önerme hangi koşul altında yanlış olur?


İki bileşeni de yanlış olursa.

İki bileşenden birincisi yanlış ikincisi doğru olursa.

İki bileşenden birincisi doğru ikincisi yanlış olursa.

İki bileşeni de doğru olursa.

Tikel evetlemeli önerme her zaman yanlıştır. Herhangi bir koşula gerek yoktur.


18.Soru

Bir A önermesinin totoloji olup olmadığıyla ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?


A önermesinin çözümleyici çizelgesinde açık kalan dal varsa totolojidir.

Doğruluk tablosuna bakıldığında en az bir geçerli durum varsa önerme totolojidir.

 ̴ A önermesinin çözümleyici çizelgesinde bütün dallar kapanmışsa A totolojidir.

 ̴ A önermesinde en az bir kapalı dal varsa totolojidir.

A önermesinin çözümleyici çizelgesinde açık dal yoksa A totolojidir.


19.Soru

Bir çıkarımı çözümleyici çizelge ile denetlerken öncüllerin kendilerini ve sonucun değilini alt alta yazıp çizelgeyi tamamladıktan sonra tüm dalların kapalı olduğu gösterilebiliyorsa, bu çıkarım için aşağıdaki ifadelerden hangisi kullanılabilir?


Olumsal

Geçerli

Geçersiz

Tutarsız

Tutarlı


20.Soru

Bir dalda birbirinin değili olan iki önerme ortaya çıkarsa o dala aşağıdakilerden hangisi denir?


Açık

Kapalı

Yarı açık

Yarı kapalı

Tamamlanmış