Siyaset Felsefesi 1 Final 1. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Maurice Cranston gibi düşünürler yerine getirilemeyecek maliyet yükü nedeniyle bunların her yerde geçerli olmamalarından yola çıkarak “yerine getirilmesi olanaksız olan şeyleri yerine getirme yükümlülüğünün” olamayacağını, onun için bu türden hakların da hak olamayacağını ileri sürerler. Bu düşünürlere göre herhangi bir moral hakkın varlığının kanıtı aşağıdakilerden hangisidir?
Evrensellik |
Uygulanabilirlik |
Geçerlilik |
Niteliklilik |
Güvenilirlik |
Maurice Cranston gibi düşünürler yerine getirilemeyecek maliyet yükü nedeniyle bunların her yerde geçerli olmamalarından yola çıkarak “yerine getirilmesi olanaksız olan şeyleri yerine getirme yükümlülüğünün” olamayacağını, onun için bu türden hakların da hak olamayacağını ileri sürerler (Freeman 2008, s. 82). Herhangi bir moral hakkın varlığının kanıtı “uygulanabilirliğidir” onlara göre.
2.Soru
Bireyin eylemlerinde " başka kişi gruplar tarafından engellenmemesi " olarak tanımlanan özgürlük türü aşağıdakilerden hangisidir?
Pozitif özgürlük |
Bireysel özgürlük |
Sosyal özgürlük |
Negatif özgürlük |
Ulusal özgürlük |
Olumsuz ya da Isaiah Berlin’in kullanımıyla negatif özgürlük, bireyin eylemlerinde başka kişi gruplar tarafından engellenmemesidir. Bu anlamda siyasal özgürlük kişinin diğerlerince engellenmeden hareket edebilmesi durumudur.
3.Soru
Sivil ve politik hakların yanında bir dizi ekonomik, sosyal ve kültürel haklar da yer alan haklar kaçıncı kuşak haklardır?
Birinci kuşak |
İkinci kuşak |
Üçüncü kuşak |
Dördüncü kuşak |
Beşinci kuşak |
Yukarıda bahsedilen haklar üçüncü kuşak haklarıdır.
4.Soru
Liberal görüştekilerin demokratik süreci daha çok negatif özgürlüğe, cumhuriyetçi görüştekilerin ise daha çok pozitif özgürlüğe dayanarak anlama ve açıklama eğiliminde olduğunu düşünen bilim adamı kimdir?
Jürgen Habermas |
Isaiah Berlin |
John Stuart Mill |
David Miller |
John Locke |
Liberal görüştekiler demokratik süreci daha çok negatif özgürlüğe, cumhuriyetçi görüştekiler ise daha çok pozitif özgürlüğe dayanarak anlama ve açıklama eğiliminde olduğunu düşünen bilim adamı Jürgen Habermas' dır. Doğru cevap A'dır.
5.Soru
İnsan hakları kuşaklar özelinde ele alınırsa aşağıdakilerde nasıl bir sınırlama ve çelişki doğar?
Kuşak kavramı sınırlandırıcıdır. |
Kuşak kavramı daraltıcıdır. |
Kuşak kavramı tarihsel bir çelişki doğurabilir. |
Hakların çeşitlenmesi kuşak çeşitlenmesiyle paralellik gösterir. |
Kuşak kavramının somut niteliği, insan hakları kavramını somutlaştırma tehlikesi doğurur. |
Hakların çeşitlenmesi, kuşak çeşitlenmesi ile paralellik gösteremez. Fakat diğer bütün çelişkiler insan hakları ve kuşak arasında çelişki doğurabilir. Doğru cevap D'dir.
6.Soru
"İnsanlık tarihinde devletin ilk kez ortaya çıktığı belli bir an saptayamayacağımız apaçıktır,"diyen düşünür kimdir?
Ernst Cassirer |
John Locke |
Jean-Jacques Rousseau |
Thomas Hobbes |
John Rawls |
Ernst Cassirer
7.Soru
Aşağıdakilerden hangisi demokrasinin olumsuz yanına işaret etmektedir?
Çoğulculuğa dayalı olması |
Farklı kültürlere açık olması |
Farklı dillerin konuşulmasına izin vermesi |
Alınan kararlarda azınlıklara söz hakkı tanınmaması |
Bireylere seçim hakkı tanıması |
Kararlarda azınlıkların görüşlerinin dikkate alınmaması
8.Soru
Temsilî demokrasi içerisinde, yönetimin, referandum vb. araçları kullanarak, halkta yönetimde doğrudan söz sahibi olma duygusunu uyandırması durumunda aşağıdaki hangi demokrasi türü doğar?
Plebisiter demokrasi |
Sosyalist demokrasi |
Katılımcı demokrasi |
Sosyal demokrasi |
Liberal demokrasi |
Temsilî demokrasi içerisinde, yönetimin, referandum vb. araçları kullanarak, halkta yönetimde doğrudan söz sahibi olma duygusunu uyandırması durumunda, plebisiter demokrasi ortaya çıkar. Plebisiter demokrasinin son örneğini, ülkemizde, 12 Eylül 2010 tarihli referandumda gördük.
9.Soru
Demokratik yönetimlerin demokrasiyi koruma adına özgürlükleri sınırlayıcı önlemleri yasalaştırdıklarında, demokrasinin vaat ettiği geniş hak ve özgürlükleri çiğnedikleri ve demokrasinin özüyle çelişkili bir tutumun ortaya çıktığı savının savunulmasına ne ad verilir?
Demokrasi inancı |
Demokrasi paradoksu |
Demokrasi çoğulculuğu |
Demokrasi yanılgısı |
Demokrasi sınırı |
Paradoks, ya da çelişki, bir şeyin aynı anda hem olup hem olamayacağını öne sürme anlamında kullanılan, Eski Yunanca kökenli bir terimdir. Demokrasi Paradoksu ise demokratik yönetimlerin demokrasiyi koruma adına özgürlükleri sınırlayıcı önlemleri yasalaştırdıklarında, demokrasinin vaat ettiği geniş hak ve özgürlükleri çiğnedikleri ve demokrasinin özüyle çelişkili bir tutumun ortaya çıktığı savının savunulmasıdır.
10.Soru
Endüstri devrimi sonrasında Darwin’in geliştirdiği Evrim kuramını temel alan, emperyalizmin ve ırkçılığın temellendirilmesinde sıklıkla başvurulmuş olan düşünce aşağıdakilerden hangisidir?
Dinsel eşitsizlik |
Ekonomik eşitsizlik |
Bireysel eşitsizlik |
Yapay eşitsizlik |
Doğal eşitsizlik |
Doğal eşitsizlik, insanların ekonomik ve ırksal açıdan eşit olamayacaklarını, bunun da temelinde doğal seçilim/ayıklama sürecinin bulunduğunu savunan bir görüştür. Darwin’in geliştirdiği evrim kuramını temel aldığından, toplumsal alanda bu görüşleri savunanlara Sosyal Darwinciler de denir. Doğru cevap E’dir.
11.Soru
Aşağıdakilerden hangisi, demokrasinin ortadan kalkması durumunda toplumun yüzleşmesi beklenen tehlikelerden biridir?
Bireysel özgürlüklerin yok olması |
Ahlaki seçim olanaklarının yok olması |
Sorumluluk ve eylemin sonucuyla yüzleflme ola-nağının ortadan kalkması |
Toplumun tümünün iyiliğini gözeten bir diktatörün yönetime gelmesi |
Hepsi |
Hepsi de beklenen tehlikelerdendir.
12.Soru
Bireyin insan haklarından yararlanabilmesi için "............" gerekmektedir. Cümlede tırmak içerisinde boş bırakılan kısmı aşağıdaki ifadelerden hangisi en iyi şekilde tamamlar?
Belirli bir sosyal çevre içinde olması |
O bölgede yaşayan insanlarla aynı dil ve kültüre sahip olması |
Irksal ve fiziksel özelliklerinin diğer bireylere uyum sağlaması |
İnsan türünün bir üyesi olması |
Belirli bir miletin üyesi olması |
Bireyin insan haklarından yararlanabilmesi için sadece insan türünün bir üyesi olması yeterlidir. Doğru cevap D'dir.
13.Soru
Aşağıdakilerin hangisi insan hakları bakımından doğru bir ifadedir?
İnsan hakları bir ülkenin yurttaşı olmak bakımından elde edilen haklardandır. |
İnsan hakları ortak bir devlete sahip olmak bakımından elde edilen haklardandır. |
İnsan hakları sadece insan olmak bakımından elde edilmiş olan haklardandır. |
İnsan hakları dinin emirlerini yerine getirmek bakımından elde edilen haklardandır. |
İnsan hakları bir ailenin üyesi olmak bakımından elde edilen haklardandır. |
İnsan hakları sadece insan olmak bakımından elde edilmiş olan haklardandır.
14.Soru
Aşağıdakilerden hangisi demokrasinin olumlu özelliklerinden biri değildir?
Toplumdaki tüm bireylerin görüşlerine eşit ölçüde değer verir. |
Farklılıklara saygıyı yasal zemine taşır |
İnsana bireysel erdemlerini fark etme ve bu erdemlerini toplumda geliştirme olanağı tanır. |
İnsan haklarını temel alır. |
Farklı inançlara sahip bireylerin barış içinde yaşamasına olanak tanır. |
Demokrasinin bir başka olumsuz yönü de toplumdaki tüm bireylerin görüşlerine eşit ölçüde değer vermesiyle ortaya çıkar. Herkesin görüşünü eşit ölçüde önemli ve değerli olarak hesaba katma, cahil/bilgisiz kimseler ile aydın/bilgi sahibi kimseleri bir tutmayı beraberinde getirir.
15.Soru
Hiçbir ilke ve değerin genel geçer ya da “evrensel” olmadığı, onların kültürlere ya da toplumlara göre değişiklik gösterdiği düşüncesine ne ad verilir?
Görecelik |
Dini görecelik |
Sosyal görecelik |
Kültürel görecelik |
Evrensel görecelik |
Kültürel görecilik hiçbir ilke ve değerin genel geçer ya da “evrensel” olmadığı, onların kültürlere ya da toplumlara göre değişiklik gösterdiği düşüncesidir. Kültürel göreciliği savunanlar, insan hakları normları için söylenegeldiği gibi, “evrensel geçerli”, yani her kültürde ve zamanda geçerli ilkelerin, normların olabileceğini yadsırlar. Farklı türden ve farklı derecelerde kültürel göreciliği savunan görüşler olmasına karşın, bunların ana savları değer, etik ilke, etik norm gibi şeylerin, bir kültürün ürünü olduğu, bir kültürün damgasını taşıdığı, ancak o belirli kültürün ya da benzer toplumların koşulları içinde “geçerlilik” ve “doğruluk” taşıdığıdır. Genel kimi ilkeler olsa bile bu ilkeler her kültürün kendi bakış açılarına göre anlaşılacak ve uygulanacaktır. Her kültürün kendi etik ilkeleri olacak ya da başka kültürlerin ilkeleri bu kültürde farklı bir biçimde yorumlanıp uygulanacaktır.
16.Soru
Bireysel hak ve özgürlükleri tüm toplum yaşamının temeline koyan ve çoğulculuk, serbest piyasa ekonomisi, sivil toplum gibi unsurlara göre şekillenmiş toplumlarda bireylerin siyasi ve hukuki haklarının en geniş biçimde koruma altına alınmasını savunan demokrasi anlayışına ne ad verilir?
Temsilî demokrasi |
Katılımcı demokrasi |
Liberal demokrasi |
Sosyalist demokrasi |
Sosyal demokrasi |
Liberal demokrasi
17.Soru
Aristoteles’e göre ideal ya da en iyi devlet biçimlerinden hangisi en iyi yönetim biçimi olacaktır?
Monarşi |
Oligarşi |
Aristokrasi |
Politeia |
Demokrasi |
Aristoteles’e göre ideal ya da en iyi devlet biçimleri her ne kadar monarşi ya da aristokrasi olsa da uygulamada en iyi yönetim biçimi anayasal düzen (politeia) olacaktır.
18.Soru
Yalnızca bireyin gerçekliği söz konusudur ve bireyin içinde yer aldığı öne sürülen toplumsal gerçeklik, bütünlük, toplumsal yapı gibi varlık alanları, yalnızca anlığın (zihnin) bir inşasıdır. Başka bir deyişle, birey dışında bir toplumsal gerçeklikten söz etmek anlamsızdır.
Yukarıda yer verilen ifadeler özgürlükle ilgili hangi felsefi düşünceyi yansıtmaktadır?
Özgürlükçülük |
Bireycilik |
Liberalizm |
Bütüncülük |
Toplulukçuluk |
Bireycilik, bireyi asıl gerçek varlık olarak gören ve toplumsal gerçeklik, bütünlük gibi kavramların birey olmadıkça hiçbir anlam ifade etmeyeceğini savunan bir öğretidir. Oysa bütüncülük, bütünü parçalardan daha fazlası olarak, başka bir deyişle, toplumu bireyden daha fazlasını ifade eden ve belirleyiciliği daha fazla olan bir bütün olarak yorumlar. Bireycilik de, özgürlükçülükle benzer biçimde, bireyi tüm toplumsal yaşamın temeline koyan, dahası, bireyi “kendinde varlık”, “kendi başına amaç”, “en yüksek değer” gibi nitelemeler çerçevesinde tanımlayan ve yorumlayan bir öğretidir (a.y., s. 243). Bireyciliğin en bilinen biçimlerinden birini, yani yöntembilgisel yahut açıklayıcı bireyciliği, Karl Popper, John Stuart Mill, Max Weber, F. A. von Hayek gibi düşünürlerde görebiliriz. Bu anlayışa göre, yalnızca bireyin gerçekliği sözkonusudur ve bireyin içinde yer aldığı öne sürülen toplumsal gerçeklik, bütünlük, toplumsal yapı gibi varlık alanları, yalnızca anlığın (zihnin) bir inşasıdır. Doğru cevap B'dir.
19.Soru
- Bu eşitlik düşüncesi ile işaret edilen, önemli toplumsal kurumlara girme hakkı, kaliteli eğitimden yararlanma hakkı gibi hakların herkese tanınması ve çalışkanlık, başarı, yetenek gibi genel-geçer ölçütlere bağlı olması gerekliliğidir.
- Bu eşitlik düşüncesi, başlama noktası ve koşulları, doğal yetenek gibi unsurlar gözetilmeksizin, yasama veya diğer siyasal araçların kullanılarak sonuçlarda eşitliğin sağlanmasını esas alır.
- Bu eşitlik düşüncesi; yarışa katılanların yarışa aynı noktadan, yani ekonomik ve toplumsal şartlar eşitlenmiş olarak ve abartısız engellerle başlamasının sağlanması gerektiğine de işaret eder.
Yukarıda tanımları verilen eşitliğe ilişkin düşünceler hangi seçenekte sırası ile doğru olarak verilmiştir?
Özsel eşitlik- fırsatta eşitlik- şartlarda eşitlik |
Fırsatta eşitlik- sonuçlarda eşitlik- şartlarda eşitlik |
Fırsatta eşitlik-özsel eşitlik-şartlarda eşitlik |
Sonuçlarda eşitlik-fırsatta eşitlik |
Fırsatta eşitlik-sonuçlarda eşitlik-şartlarda eşitlik |
Fırsatta eşitlikle işaret edilen, önemli toplumsal kurumlara girme hakkı, kaliteli eğitimden yararlanma hakkı gibi hakların herkese tanınması ve çalışkanlık, başarı, yetenek gibi genel-geçer ölçütlere bağlı olması gerekliliğidir. Şartlarda eşitlik de bu bakımdan, fırsatta eşitlikten ayrı tutulamaz; fakat şartlarda eşitlik, fırsatta eşitliğe ek olarak yarışa katılanların yarışa aynı noktadan, yani ekonomik ve toplumsal şartlar eşitlenmiş olarak ve abartısız engellerle başlamasının sağlanması gerektiğine de işaret eder: Hatta şartlarda eşitlik sağlanmadan, fırsatta eşitliğin de sağlanmış olamayacağı öne sürülür (a.y., s. 37). Sonuçlarda eşitlik ise başlama noktası ve koşulları, doğal yetenek gibi unsurlar gözetilmeksizin, yasama veya diğer siyasal araçların kullanılarak sonuçlarda eşitliğin sağlanmasını esas alır (a.y.). Doğru cevap E'dir.
20.Soru
İnsanlar arasındaki eşitliğin gerçekleştirilebilir bir ideal olmadığını savunan görüş aşağıdakilerden hangisidir?
Liberalizm |
Marksizm |
Anarşizm |
Faşizm |
Sosyalizm |
Eşitliğe karşı savların eksenini liberal düşünce oluşturmaktadır. Liberaller bir yandan eşitliğin gerçekleşmesi için devletin devreye girmesi durumunda ortaya siyasal despotluğun çıkacağını, diğer yandan eşitliğin gerçekleşmesinin bireysel özgürlükleri ikinci plana atarak değersizleştireceğini savunarak, eşitliğin gerçekleştirilebilir bir ideal
olmadığını temellendirmeye çalışırlar.Doğru yanıt A şıkkıdır.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ