Siyasi Düşünceler Tarihi Ara 14. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
I. Egemenlik kavramını armağan etmesi.
II. Monarşiye dini bir anlam kazandırması.
III. Monarşiyi felsefi-hukuksal temeller üzerine oturtması.
Hangisi ya da hangileri Jean Bodin’in siyasal düşünce tarihindeki önemini belirten özelliklerindendir?
Yalnız I |
I, II |
I ve III |
II ve III |
I, II, III |
Jean Bodin’in siyasal düşünce tarihindeki önemi egemenlik kavramını armağan etmesinden kaynaklanır. Bodin, monarşiyi felsefi-hukuksal temeller üzerine oturtmuş ve ona din dışı bir anlam kazandırmıştır. Machiavelli için siyaset prensin iktidarıyla birlikte anlamlıydı ama bu iktidarı egemenlikle donatan Bodin olmuştur. Böylece modern devlet düşüncesi ihtiyaç duyduğu temel kavrama da kavuşmuştur.
2.Soru
Hristiyanlıkta, “sınırlamak, belirlemek, tanımlamak, sürgün etmek, dışlamak” gibi anlamlara gelen Yunanca kaynaklı terim aşağıdakilerden hangisidir?
Veto |
Yaptırım |
Tasfiye |
Aforoz |
Patronaj |
Veto, bir yetkinin, bir yasanın, bir kararın yürürlüğe girmesine karşı çıkıp engelleme ya da erteleme hakkıdır. Yaptırım, yasaların, ahlaki buyrukların yerine getirilmesini sağlayan güçtür. Tasfiye, arıtma, ayıklama, temizleme anlamında kullanılmaktadır. Patronaj ise, kayırmacılık, korumacılık, özellikle siyasal kayırmacılığı ifade eder. Yunanca kaynaklı, sınırlamak, belirlemek, tanımlamak, sürgün etmek, dışlamak anlamlarına gelen Aforozun İngilizce ve Fransızca karşılığı excommunication; birini bir çevrenin dışında bırakma ya da dışarı atmadır.
3.Soru
Auctoritas terimi, iktidarın bir şeyi yapabilme, uygulama gücü anlamında olduğu kadar, bu gücün hayata geçirilebilmesi, uygulanabilir olması için gerek duyduğu meşruluğu ve otoriteyi sağlayan yetki olarak da düşünülebilir. Buna göre Roma uygarlığında "auctoritas" uygulanma noktasında aşağıdakilerden hangisinin elindedir?
Senato |
Halk |
Kral |
İmparator |
Aristokratlar |
Auctoritas terimi, iktidarın bir şeyi yapabilme, uygulama gücü anlamında olduğu kadar, bu gücün hayata geçirilebilmesi, uygulanabilir olması için gerek duyduğu meşruluğu ve otoriteyi sağlayan yetki olarak da düşünülebilir. Buna göre Roma uygarlığında "auctoritas" uygulanma noktasında Senato'nun elindedir.
4.Soru
Aşağıdakilerden hangisini Machiavelli söylememiştir?
Savaş kimlere gerekli ise onlar için haklıdır ve silahlar tek umut olduğunda kutsaldır. |
Bütün devletlerin temel ilkeleri, iyi yasalar ev iyi silahlardır. |
Orduların iyi olmadığı bir yerde iyi yasalar olamaz. |
Saldırmayan saldırıya uğrar. |
Siyasetin düşmesi savaş getirmez. |
Savaşın kaçınılmazlığı söz konusu olduğunda, Machiavelli’nin siyaset anlayışı savaşın hayati önemini gözler önüne sermektedir. Ona göre, savaş gerçekleşmesi gereken bir şeydir ve her siyasal özne, güç ilişkileri sisteminin bir parçası olduğundan kendisini sürekli bir savaş ortamı içinde bulur.
5.Soru
Policraticus (Devlet Adamının Kitabı) eserinin yazarı kimdir?
Cicero |
Polybios |
Seneca |
Salisburyli John |
Augustinus |
Augustinus’un Tanrı Devletinden sonra, Orta Çağda üretilmiş, ilk kapsamlı siyasal inceleme metni olan Policraticus’un yazarı Salisburyli John’dur.
6.Soru
Aşağıdakilerden hangisi feodaliteye ilişkin doğru bir ifade değildir?
Soya ve tabakalara dayalı yükümlülükler sistemini katı bir şekilde uygular. |
Tüm Orta Çağ dönemini kapsar. |
Küçük iktidarları büyütmüştür. |
İktidarın yokluğu değil çokluğudur. |
Devletin güvenlik ihtiyacını karşılayamaması yaygınlaşmasını sağlamıştır. |
Orta Çağı nitelediği kabul edilen terimlerden biri olan feodalite hem zaman, hem de coğrafya olarak tüm Orta Çağ dönemini kapsamaz. Feodaliteyi niteleyen en önemli şeylerin başında gerek soya gerek tabakalara dayalı yükümlülükler sisteminin katı bir biçimde uygulanması gelirken, bir diğer unsur küçük iktidarlar topluluğunun varlığıdır; özellikle devletin güvenlik ihtiyacını karşılayamaması küçük iktidarları “büyütmüştür,” yani yaygınlaştırmıştır. Bu bakımdan feodalite, iktidarın yokluğu değil, “çokluğudur”.
7.Soru
Aşağıdakilerden hangisi demokrasi savunucusu olan düşünürlerden biridir?
Demokritos |
Herakleitos |
Ksenophon |
Yaşlı Oligark |
Herodotos |
Demokritos bir demokrasi savunucusu değildir; siyaset işini “bilme, düşüncelilik” üzerinden bir tür “ehliyet” gerektiren bir iş olarak niteler. Herakleitos, soylu bir aileden geldiği için kitlelerden, avamdan ve en başta da kendi hemşerileri olan Ephesoslulardan, özetle demokrasiden nefret eder. Ksenophon’a göre demokrasi bir halk despotluğudur. Ona göre, yeteneksizlerin, bilgisizlerin siyasal işlerin başına geçmesi ise zaten açıkça demokrasinin yozluğunu göstermektedir. “Atmalıların Anayasası” adlı risalesinde Yaşlı Oligark, daha iyi bir sınıfın yani soyluların bulunmasına karşın, aşağılık halkın refahını gözeten demokrasiyi övmeyeceğini belirtir. Herodotos ise “halk idaresi”ni, yasalar karşısında “eşitlik”i ve yöneticiler kura ile seçilmesini över ve demokrasiyi savunur.
8.Soru
Defensor Pacis (Barış Savunucusu) hangi düşünüre aittir?
Dante |
Padovalı Marsilius |
Ockhamlı William |
Parisli Jean |
Aquinumlu Thomas |
İmparator-Papa çatışması içinde imparatorluk yanlısı olan düşünürlerden birisi olan Padovalı Marsilius 1324 yılında Defensor Pacis adlı eserini kaleme almıştır.
9.Soru
İÖ. 850'lerde bugünkü İzmir'de doğan ve yaşamını Khios (Sakız) Adasında sürdürdüğü düşünülen sözlü destan geleneğini yazıya geçiren ünlü ozan aşağıdakilerden hangisidir?
Herodotos |
Homeros |
Hesiodos |
Socrates |
Thucydides |
İÖ. 850'lerde bugünkü İzmir'de doğan ve yaşamını Khios (Sakız) Adasında sürdürdüğü düşünülen sözlü destan geleneğini yazıya geçiren ünlü ozan Homeros'tur.
10.Soru
İmparatorluk ideolojisinin temeli aşağıdaki fikirlerden hangisine dayanmaktadır?
Res publica |
Potestas |
Altın çağ mitosu |
Res romana |
Colonus |
Res Romana terimi, Roma’a ait olan her şeyi, Romalılığı öne çıkarmaktadır. Terim, imparatorluk döneminde yayılma alanı bulmuştur ve bu dönemde devlet daha çok imparatorların gücüyle ifade edilir hale gelmiştir. İmparatorluk ideolojisinin ağırlık noktası Res Romana, Roma adına, Roma için imparatorun çevresinde birlik olmaktır.
11.Soru
I. Eğlencelerin siyasal bir işlev taşıması.
II. Halka arada sırada maddi çıkarlar sağlanması.
III. Bilginin ve kültürel üretimin denetlenmesi.
Hangisi ya da hangileri La Boetie’ye göre halkın gönüllü kulluğunun sürmesine hizmet eden yöntemlerdendir?
I, II, III |
II, III |
I, II |
Yalnız II |
Yalnız I |
La Boetie’ye göre siyasal iktidar halkın gönüllü kulluğunun sürmesine hizmet edecek çeşitli yöntemlere başvurur. Bu yöntemlerin başında, ilk olarak halkın güçsüzleştirilmesi gelmektedir. Bu durum halkın zevke, eğlenceye, sefahate yönlendirilmesiyle ya da halkın ağzına çalınan bir parmak bala bağımlı hâle getirilmesiyle sağlanır. Yani aslında eğlenceler de siyasal bir işlev üstlenmiş olur. İktidarın başvurduğu ikinci yöntem, halkı çok düşünürmüş gibi, ona arada sırada maddi çıkarlar da sağlamasıdır. Üçüncüsü, halkın kölece alışkanlıklarını tehdit edebileceği düşünülen bilginin ve kültürel üretimin iktidar tarafından bir bütün olarak denetlenmesidir. Elbette en önemlisi, tiranın yani devletin, halkın itaatini ve onayını üretebilmek için dine başvurmasıdır; tiran cehaletin ve hurafelerin yayılması için elinden geleni yapar.
12.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Jean Bodin’in egemenlik anlayışını yansıtmaz?
En mutlak güçtür |
En yüksek makamdır |
Süreklidir |
Birdir ve bölünemez |
Devredilebilir |
Bodin’e göre, egemenlik siyasal toplumun özünü oluşturur. Egemenlik, yurttaşlar üzerindeki en yüksek, en mutlak ve en sürekli güç olarak tanımlanır. Mutlaktır, en yüksek makamdır ve süreklidir. Birdir, bölünemez ve bu nedenle devredilemez.
13.Soru
- Thomas More
- Tommaso Campanella
- Francis Bacon
Hangisi ya da hangileri klasik ütopyacılardandır?
I, II, III |
II, III |
I, II |
Yalnız II |
Yalnız I |
Adları, yaygınlıkla Thomas More ile birlikte anılan Tommaso Campanella (1568-1639) ve Francis Bacon (1561-1626) klasik ütopyacıların diğer büyük isimleridir. Campanella'nın ütopyası Güneş Ülkesi (Civitas Solis) Latince olarak 1623'te Frankfurt'ta basılmıştır. Hayatı, More ile benzerlikler taşıyan Bacon'ın ütopik metni YeniAtlantis (Nova Atlantis) ise ancak ölümünden sonra, tam metin olarak 1627'de yayımlanmıştır.
14.Soru
Feodal bir toplumda “serflik” ne anlama gelmektedir?
Toprağa bağımlı kılınmış, hukuken toprağı terk etmesi yasaklanmış köylülük |
İşlenen topraklara verilen ad |
Feodal yapının düzeni ve denetiminden sorumlu devlet adamlarına verilen yetki |
Köylülerin işledikleri topraklar üzerinden vermek zorunda oldukları toprak vergisi |
Feodal yapının nasıl işleyeceğini açıklayan yasal düzenlemeleri içeren kanunlar bütünü |
Feodal toplumun en önemli bileşenlerinden biri olan serflik, toprağa bağımlı kılınmış, yani hukuken toprağı terk etmesi yasaklanmış köylülüğü ifade eder. “Toprak köleliği” olarak adlandırılsa da kölelikle karıştırılmamalıdır. Serfler, toprağa bağlı kılınmakla birlikte, küçük işletme sermayelerine, toprağın tasarruf hakkına ve küçük üretim araçlarına sahiptir.
15.Soru
16. yüzyılda Ütopyacı Düşünüş ve Klasik Ütopyacıların öncülüğünü yapmış düşünür aşağıdakilerden hangisidir?
Tommaso Campanella |
Francis Bacon |
Thomas More |
Aldous Huxley |
Yevgeni Zamyatin |
Thomas More ile başlatılan ütopyacı tepki, ütopyacı düşünüş ile doğrudan devlet ya da krallıkla sınırlı bir tartışma içermekten çok, yeni bir siyasal toplumun nasıl olması gerektiğine ilişkin düşünsel bir arayış mahiyetindedir. Ütopyacı düşüncenin başta gelen ismi olan More, aynı zamanda klasik ütopyacıların da öncü ismidir.
16.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Bodin’in devlet anlayışına ilişkin doğru bir ifade değildir?
Devleti karakterize eden temel unsurun doğruluk olduğunu savunur. |
İktidarın Tanrı’dan kaynakladığı görüşünü savunur. |
Devleti, aileye benzetir. |
Devlet-toplum ayrımının ilk tohumlarını atmıştır. |
Devletin özünün egemen erk ile donanmış olması olduğunu savunur. |
Bodin için doğruluk ya da doğru yönetim, devleti karakterize eden temel unsurların başında gelir. Çünkü ona göre, devletin temeli güç ve şiddettir. Bu yaklaşım açıkça her türlü iktidarın Tanrı’dan kaynaklandığı biçimindeki dinî anlayışı reddetmektedir.
17.Soru
Ockhamlı William’a göre, aşağıdakilerden hangisi dünyevi iktidarı sınırlandıran faktörlerden birisidir?
İktidarın kutsallığı |
Feodal haklar |
Bireysel çıkarlar |
Kilisenin çıkarları |
Roma hukuku |
Ockhamlı William, siyasal iktidarın kökenine halkı yerleştirerek bir yanda çeşitli iktidar düzeyindeki otoritelerin özerkliğini güvence altına almayı, öte yanda bu otoritelerin aşırıya kaçmalarını önlemeyi amaçlamaktaydı. Ama bu iktidarı sınırlayan faktörler arasında feodalite yoktu.
18.Soru
Aşağıdaki düşünürlerden hangisi demokrasiden nefret etmesiyle ünlüdür?
Hesiodos
|
Sokrates
|
Homeros
|
Aristoteles
|
Platon
|
19.Soru
Aşağıdakilerin hangisinde, Aquinumlu Thomas’ın yasa sıralaması, birbirlerini koşullamaları bakımından, doğru biçimde verilmiştir?
Sonsuz yasa-Doğal yasa-İnsani yasa
|
Sonsuz yasa-İnsani yasa-Doğal yasa
|
İnsani yasa-Doğal yasa-Sonsuz yasa
|
Doğal yasa-Sonsuz yasa-İnsani yasa
|
Doğal yasa-İnsani yasa-Sonsuz Yasa
|
20.Soru
Magna Carta belgesi nedir?
Kral ile soylular arasında imzalanan belge
|
Kilise ile yapılan anlaşma belgesi.
|
Bağımsızlık belgesi.
|
Soylular ile alt sınıflar arasında yapılan anlaşma belgesi
|
Kralın iktidarının belgesi.
|
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ