Siyasi Tarih 1 Final 6. Deneme Sınavı

ABD Başkanı James Monroe tarafından 1823’te ilan edilen ve ABD’nin Batı Yarımküre sorunlarına Avrupalı güçler tarafından müdahale edilmesini kabul edemeyeceğini açıklayan doktrin Monroe Doktrini'dir. Doğru cevap D'dir. 

XIX. yüzyıl siyasal düşünceler açısından adeta bir altın çağ olmuştur. Nitekim 1819 sıralarında “Liberalizm”, 1820’de “Radikalizm”, 1832’de “Sosyalizm”, 1835’de “Muhafazakârlık” kelimeleri siyaset sözlüğüne girmektedir. Yine 1830’larda “bireycilik”, “anayasacılık” gibi kavramlar yaygınlık kazanmaktadır. “Komünizm” ise 1840’larda siyaset sözlüğüne dâhil olmuştur. Doğru cevap E’dir.

Bismarck, Avusturya-Macaristan’ı kendisine bağlamakla beraber, asıl korkusu olan Fransa-Rusya birleşmesini (dolayısıyla Almanya’nın iki cepheli savaşla karşı karşıya kalma ihtimalini) önlemek için Rusya’yı yanında tutmak zorundaydı. Üstelik Avusturya-Macaristan ile Rusya’nın Balkanlar’da çatışması durumunda Almanya da Rusya’yla karşı karşıya gelebileceği için, böyle bir tehlikeyi önlemek amacıyla Bismarck bu iki devletin Balkanlar’da anlaşmasını mutlaka sağlamak istemekteydi. Bu politikasının sonucunda Almanya, Avusturya-Macaristan ve Rusya arasında 1881’de II. Üç İmparator Ligi oluşturuldu. (Doğru cevap A)

Kafkasya ve Doğu Anadolu Cephesindeki savaşlar Bolşevik İhtilali’nin patlak vermesinden sonra, Rusya ile Osmanlı İmparatorluğu arasında imzalanan Erzincan Mütarekesi ile (18 Aralık 1917) sona erdi. 3 Mart 1918’de imzalanan Brest-Litovsk Barış Antlaşmasıyla tamamen kapandı. 

Konferans’ta ilk olarak ele alınacak konunun ne olacağı tartışma konusuydu. Ev sahibi durumunda olan Fransa, Almanya’dan intikam alınmasını ve bir daha kıpırdamamasını sağlayacak koşullar içeren bir barış antlaşmasının hazırlanmasını ve gündemin ilk sırasına konulmasını arzulamıştı.

1820 yılında İspanya’da ve İtalya’da (Napoli’de) karışıklıklar çıkınca, özellikle
Avusturya bundan çok kaygılandı. Çünkü, bir kere, Başbakan Metternich İtalya’yı
Avusturya İmparatorluğunun etki alanı içinde görüyordu

Çin’in sömürgeleşme sürecine girişi, tahmin edilebileceği gibi Çin halkında bir tepkinin doğmasına neden oldu. Bu tepki, muhafazakâr geleneksel yapı ve anlayışın egemen olduğu taşrada doğdu ve gelişti. Kırdaki tepkiyi kullanan ve isyanı başlatmadan önce yavaş yavaş örgütlenen “Haklı Yumrukların Uyumu” (Avrupalıların verdiği isimle “Boksör” örgütü) adlı örgüt 1898 yılında harekete geçti. Çin Sarayı’nın gizli desteğini alan örgüt üyeleri, Batı emperyalizminin temsilcisi olarak gördükleri Hıristiyan Çinlilere ve Misyonerlere saldırılarda bulunmaya başladılar.

Monarşiyi yüceltmek için kapsamlı reformlar yapan XIV. Louis Fransız
Akademisi’ni de kuran kişidir. Başta Paris olmak üzere ülkenin tüm kentlerinde monarşinin gücü ve ihtişamını yansıtan Barok yapılar inşa ettiren XIV. Louis
uzun yıllar boyunca Fransa’da güçlü monarşinin simgesi olan Versailles (Versay)
Sarayı’nı da yaptırmıştır. 72 yıl süren saltanatı boyunca yaptığı işlerle Fransa’yı
küresel siyasetin merkezine oturtmayı başaran XIV. Louis’ye “güneş kral” (Roi Soleil) nitelendirmesi yapılmıştır.

Napoleon’un iktidara gelmesine kapıyı aralayan askeri darbe 7 Ekim 1799’da başlamış olmasına rağmen “18 Brumaire Darbesi” olarak anılır.

Almanya kriz döneminde, Avusturya'nın yanında olurken olası Sırbistan genişlemesine karşı olduklarını belirtmiştir.

Rusya Osmanlı İmparatorluğu ile anlaşmazlıkların çözümü için düzenlenen İstanbul Konferansı’nın ve yürütülen bir dizi diplomatik girişimin başarısızlığa uğramasını gerekçe göstererek 12 Nisan 1877’de Osmanlı Devleti’ne savaş ilan etti. Doğru cevap C'dir. 

Avrupa’da devam eden din savaşların son halkasını oluşturan Otuz Yıl Savaşları esas olarak Almanya topraklarında Katolikler ve Protestanlar arasında yürütülmüştür. Doğru cevap C seçeneğidir.

Saint Germain Barış Antlaşması
İtilaf Devletleri, Avusturya-Macaristan İmparatorluğu’nun parçalanmasından
dolayı Avusturya ve Macaristan’la ayrı ayrı antlaşmalar yapmak zorunda kaldı.
Avusturya’yla 10 Eylül 1919’da Saint Germain Barış Antlaşması’nı imzaladılar. Bu
antlaşmanın önemli maddeleri şunlardır:
• Avusturya’nın Macaristan, Çekoslovakya ve Yugoslavya’nın bağımsızlığını
tanıması,
• Yugoslavya’nın Bosna-Hersek’i; İtalya’nın Tirol ile Trieste ve bazı Dalmaçya Adalarını; Romanya’nın Erdel’i, Bukovina’yı, Temaşvar’ı ve Banatı;
Polonya’nın Galiçya’yı alması,
• Avusturya’nın Almanya ile birleşmesinin yasaklanması,
• Avusturya’nın savaş tazminatı ödemesi ve zorunlu askerliğin kalkması, ordunun 30 bin kişiye indirilmesi.
Antlaşma, 84.000 kilometrekareye ve 7 milyon nüfusa hapsolmuş bir Avusturya Cumhuriyeti ortaya çıkardı.

Napoleon’a karşı ilk büyük milli uyanış Almanya’da ortaya çıktı

Birinci Dünya Savaşı’ndan sonra barışı ve güvenliği sağlama konusunda anahtar rol oynaması düşünülen Milletler Cemiyeti, kuruluş anlarından itibaren etkisiz kalmıştı. Avrupa devletlerinin tamirat borçlarının ödenmesi konusunda uyuşmazlığa düşmesi, ABD, Sovyetler Birliği ve Almanya’nın Milletler Cemiyetinde yer almaması ve Fransa ile İngiltere arasında görüş ayrılıklarının derinleşmesi bu kurumun etkili bir politika yürütememesinin belli başlı nedenleri arasında yer almaktadır. Ayrıca Milletler Cemiyetinin kurulur kurulmaz, örgütün önemli organlarından biri olan Konseye İtilaf ve ortak devletlerin daimi üye olarak yer alması, devletlerarasında eşitlik ilkesini ortadan kaldırmıştı.

Bu nedenle doğru yanıt A'dır. 

Birinci Dünya ya da Birinci Paylaşım Savaşı olarak adlandırılan bu insanlık tarihinin en trajik olaylardan birinin öne çıkmış nedenlerini şöyle sıralayabiliriz:

a) Sömürgecilik ve ekonomik yayılma/emperyalizm

b) Alman siyasi birliğinin kurulması ve Avrupa’da Alman-Fransız rekabeti

c) Balkanlarda Rusya, Avusturya-Macaristan rekabeti

d) Büyük güçler ittifakı ve bağlantılar sistemi: Bloklaşma

e) Silahlanma

f) Aşırı milliyetçilik

g) Dinsel ve kültürel yayılma.

(Doğru cevap A)

İngiltere ve Fransa krallıkları arasında 1337’den 1453 kadar süren savaşlar, Yüz Yıl Savaşları olarak adlandırılır.