Siyasi Tarih 2 Final 15. Deneme Sınavı

Yanıt Açıklaması:

ABD, İngiltere ve Sovyet liderleri, Almanya’nın teslim olmasından sonra Avrupa’da ortaya çıkan sorunları görüşmek üzere 17 Temmuz-2 Ağustos 1945 tarihleri arasında Berlin yakınlarındaki Potsdam kentinde bir araya geldi. Konferansın en önemli tartışma konusu barışın nasıl korunacağı ve Almanya’ya nasıl bir biçim verileceğiydi. 

Yanıt Açıklaması: Savaştan her anlamda en kârlı çıkan devlet ABD oldu. Her şeyden önce 1930’larda yaşadığı ekonomik bunalımdan mutlak biçimde sıyrıldı. Kendi anakarasına sıçramayan savaş ekonominin her alanında üretimi pompaladı. Öyle ki 1945’te dünya üretiminin yarısını ABD gerçekleştiriyordu. Savaş sonrasında kurulan uluslararası ekonomik sistemde belirleyici rolü de (IMF, Dünya Bankası gibi araçlarla) elinde tutan bu devletti. Üstelik bir de nükleer silah tekeline sahipti. Bu açıdan bakıldığında, XX. yüzyılın ortasında ABD’nin XIX. yüzyıl İngiltere’sinin yerini aldığı söylenebilir.

Yanıt Açıklaması:

Fransa Başkanı Charles De Gaulle, ABD’yle stratejik bağları bulunan İngiltere’nin AT’nin siyasi gelişimini engelleyeceğini düşünüyordu. İktisaden güçlü, siyaseten iddialı ve askeri açıdan da bağımsız bir Avrupa isteyen De Gaulle, 1963’te yaptığı açıklamayla İngiltere’nin üyelik için hazır olmadığını dile getirerek AT’ye üye olmasını engellemiştir. 

Yanıt Açıklaması:

Irak’ın ayrılmasıyla CENTO adını alan örgüt, ilk toplantısını Washington’da yapmış ve merkezi Ankara’ya taşınmıştır.

Yanıt Açıklaması:

9 Kasım 1918’de imparatorluğa son verilerek Alman Cumhuriyeti ilan edildi. Friederich Ebert’in başkanlığında çeşitli sosyalist gruplarn temsilcilerinin yer aldığı bir hükûmet kurulmaya çalışıldı. 

Yanıt Açıklaması:

İkinci grupta yer alan eski Sovyet cumhuriyetleri Beyaz Rusya, Ukrayna ve Moldova ise özellikle ekonomik alanda özel mülkiyete geçişi başarmış fakat serbest piyasa ilişkilerini egemen kılamamış ülkelerdi. 

Yanıt Açıklaması: Harita 4.1

Yanıt Açıklaması:

ABD’nin uluslararası desteği arkasına almasının önemine işaret etse de ABD gerektiğinde tek taraflı olarak hareket edebilmeydi. Dolayısıyla ABD dış politikası, 1990’larda Clinton’un uluslararası sistemde çok taraflılığı vurgulayan dış politika anlayışından gerektiğinde tek-taraflı hareket edebilme anlayışına doğru evrildi. 

Yanıt Açıklaması:

Özellikle nükleer alanda ABD’nin gerisinde olan SSCB, dengeyi sağlamak için Brejnev döneminde askerî harcamaları sürekli olarak arttırdı. Sofistike silah sistemlerinin geliştirilmesi ve SSCB donanmasının büyük oranda genişletilmesi doğrultusunda konvansiyonel silahlanmayı da içeren bu politika, askerî harcamalarda yarattığı düzenli artış ile SSCB ekonomisi için büyük bir yük oluş-turdu. ABD ile girişilen uzay yarışı ve az gelişmiş ülkeler üzerindeki SSCB etkinliğini geliştirme amacıyla verilen askerî ve ekonomik yardımlar bu süreci körükledi. Verilen maddelerin tümü süreci hızlandıran etkenler arasında gösterilebilir. 

Yanıt Açıklaması:

Türkiye II. Dünya Savaşı boyunca ülkeyi savaşın dışında tutmayı ana hedef olarak benimsemiştir. Türkiye Sovyetlerle yürüttüğü diplomatik girişimlerin başarısızlığa uğraması üzerine Üçlü İttifak olarak da adlandırılan antlaşmayı imzalamıştır.

Yanıt Açıklaması:

1973 yılında Monarşi rejimi sona ermiş ve Cumhuriyet ilan edilmişti. Ancak 1978 yılında yapılan darbe ile sosyalist bir rejim kuruldu ve başbakan, SSCB ile ilişkilerin geliştirilmesi için çaba gösteren Nur Muhammed Taraki oldu. 

Yanıt Açıklaması:

Polonya, tarihsel olarak Rusya’ya hep kuşkuyla bakmış, SSCB’nin yıkılma döneminde ilk hareketlere de ev sahipliği yapmıştır. Bunun nedenleri; Polonya’nın 18. Yüzyılda Rusya’nın etkisi ile bağımsızlığını yitirmesi, toplumun büyük kesiminin Katolik olması, kilisenin etkisinin güçlü olması ve ekonomik koşulların çok bozulması olarak gösterilebilir. 

Yanıt Açıklaması:

2001 yılında yapılan Laeken Zirvesi’nde ise 2004 yılında 10 ülkenin üyeliğe kabul edilmesi kararlaştırıldı. Böylece, AB Doğu Avrupa ülkelerinin çoğunun dönüşümlerini tamamladığını düşünerek Avrupa’nın tek bir yapı içerisinde birleştirilmesi yönünde en önemli adımını atmış oldu. 

Yanıt Açıklaması: İki devlet 23 Ağustos 1939'da Saldırmazlık Paktı imzalamışlardır

Yanıt Açıklaması:

1929 dünya ekonomik krizi ABD’de çıkarak tüm dünyayı etkisi altına almıştır. Bu krizin sonuçları da tüm dünyayı etkilemiştir. Milletler Cemiyeti uluslararası sorunları çözmede başarısızlığa uğradı. Japonya Mançurya’yı ele geçirdi. Milletler Cemiyeti üyesi olan Çin’in tüm itirazları sonuçsuz kaldı. Japonya bu işgal sonucu Milletler Cemiyetinden ayrılarak Uzak Doğu dengelerini bozdu. Bu durumda silahsızlanma girişimlerini başarısızlığa uğrattı. İtalya’da faşizm ve Almanya’da Nazi hareketi güç kazanmaya başladı. Böylece liberak demokrasiye olan güven azaldı. 

Yanıt Açıklaması:

Gorbaçov’un iktidara gelmesinden 7 ay sonra, Gorbaçov ve Reagan arasında Cenevre’de yapılan 19-21 Kasım 1985’deki ilk zirve toplantısında silahsızlanma konusu görüşme gündeminin ana maddesi oldu.

Yanıt Açıklaması:

Gorbaçov yönetimi, sadece ABD ile değil, diğer Batı ülkeleriyle de ilişkilerini geliştirmeye çalıştı. Gorbaçov, SSCB’nin bir Avrupa ülkesi olduğunu belirterek, Avrupa’da barış ve iş birliğinin geliştirilmesi yönünde özellikle Fransa, İngiltere ve Batı Almanya’ya sıcak mesajlar yolladı. İlişkilerin 1960’ların başından beri çok soğuk olduğu, komünist aile içindeki düşman kardeş Çin’le de ilişkilerin düzeltilmesi için diplomatik temaslara hız verildi. Bu çabalar sonuçsuz kalmadı ve Avrupa ülkeleriyle ilişkiler güçlendirildi, Çin’le yeni bir barış süreci başlatıldı. 

Yanıt Açıklaması:

Birleşik Almanya Avrupa’daki tüm dengeleri değiştirecek bir ülke olacaktı. Alman ulusal birliğinin kurulmasından itibaren, Avrupa’daki bütün güçler dikkatlerini Almanya’ya çevirmişlerdi. Birleşik Almanya hakkındaki endişe hiç de temelsiz değildi. Alman birliği ve emperyal hırsı iki dünya savaşının da en önemli nedenlerinden birini oluşturmuştu. ‹kinci Dünya Savaşı sonrasında bile birleşik Almanya özellikle bu gelişmeden potansiyel tehdit algılayan SSCB ve Fransa açısından en kötü senaryolardan biriydi. Nitekim Kohl, Kasım 1990’da birleşme planını ilk açıkladığında hayli olumsuz tepkiler almıştı. 

Yanıt Açıklaması:

1969’daki sınır savaşını SSCB ile yaşanabilecek daha büyük bir hesaplaşma için uyarı olarak algılayan Mao, 1971’den itibaren ABD ile ilişkilerini düzeltme yoluna gitti. Mao, asıl tehdit olarak SSCB’yi görmekteydi. ABD Ulusal Güvenlik Danışmanı Henry Kissinger’in 1971’de Pekin’i ziyaretinden sonra, 1972’de Richard Nixon ÇHC’ye giden ilk ABD Başkanı oldu.