Siyasi Tarih 2 Final 9. Deneme Sınavı

Yanıt Açıklaması: Blitzkrieg

Yanıt Açıklaması: SSCB ile ABD arasında savaş çıkma ihtimalini ortadan kaldırmak

Yanıt Açıklaması:

“Yeşil Kuşak Doktrini” olarak adlandırılan doktrine göre, Orta Doğu’da İslam, komünizme ve SSCB’ye karşı kullanabilirdi. 

Yanıt Açıklaması:

1985 sonrasında Çin bölge ülkeleriyle de ilişkilerini geliştirme ve dışa açılma yönünde bir politika izledi. Japonya, Güney Kore gibi ülkelerle ilişkiler hızla geliştirildi. 1989 sonrasında bir dönem ABD ile ilişkilerde “insan hakları” konusu olumsuz bir etki yapsa ve özellikle Batı kamuoyunda Tibet sorunu gündeme geldiyse de, ilişkiler özellikle ekonomik anlamda gelişmeye devam etti. 

Yanıt Açıklaması:

ABD’nin yeni komünist Küba yönetimine karşı sergilediği açık düşmanlık, Castro’nun SSCB’ye daha fazla yaklaşmasına sebep oldu. Bu yakınlaşma ise Soğuk Savaş’ın en önemli bunalımını (Küba Bunalımı) doğuracaktır. 

Yanıt Açıklaması:

U-2 olayından sonra ABD ve SSCB arasında gerilim her geçen gün artmaya devam etti. Ağustos 1961’de SSCB’nin isteğiyle Demokratik Almanya hükûmeti Doğu ve Batı Berlin’i fiziki olarak da birbirinden ayıran bir duvarın inşasına başladı. Berlin Duvarı, yıkılacağı 1989’a kadar, Soğuk Savaş’ın en çarpıcı sembolü olarak kalacaktı. 

Yanıt Açıklaması: Ülkenin işgaliyle birlikte 13 Mart’ta Alman Hükümeti, Avusturya ile birleştiğini açıkladı. Böylece Hitler’in yönetiminde Almanya, Avrupa güçler dengesi içerisinde kontrol edilemez bir noktaya ulaştı.

Yanıt Açıklaması: Kore Savaşı çok önemli sonuçlar doğurdu. ABD ile ÇHC arasında büyük bir anlaşmazlık/ayrılık ortaya çıktı. ABD’nin Tayvan’a verdiği destek ÇHC tarafından iç işlerine müdahale olarak algılandı. Savaş ÇHC’yi SSCB’ye yaklaştırırken bu birlikteliğin verdiği güven Vietminh’e destek vermeye itti. Tüm gelişmeleri komünizmin yayılması olarak değerlendiren ABD, bölgeye yönelik politikalarını gözden geçirdi.

Yanıt Açıklaması: Şanghay örgütü ilk olarak 1996 yılında ÇHC, Rusya Federasyonu, Kırgızistan, Tacikistan ve Kazakistan tarafından üye ülkeler arasında güvenin arttırılması, sınır bölgelerinin silahsızlandırılması ve bölgesel işbirliğinin teşvik edilmesi amacıyla “Şanhay Beşlisi” adıyla kurulmuştur. Bu nedenle Soğuk savaşın konusu değildir.

Yanıt Açıklaması:

Bu gelişmeler ışığında ABD, bölgedeki denetimin yavaşça Batı’nın elinden çıktığı izlenimini edinmişti. Denetimin yeniden sağlanmasına yönelik atılan adım ise 5 Ocak 1957’de ilan edilen ve Mart’ta Kongre’de kabul edilen Eisenhower Doktrini oldu. Doktrin, Bağdat Paktı üyesi olan Irak dışında Arap dünyasında yalnızca Lübnan tarafından kabul edildi. 

Yanıt Açıklaması:

Tarafların birbirine karşı silaha başvurmaktan kaçındıkları çatışma durumu “Soğuk Savaş” teriminin basit bir tanımıdır. 

Yanıt Açıklaması:

Carter yönetimi 1980 Ocağı’nda İkinci Soğuk Savaş’ı resmen başlatan yeni doktrinini açıkladı. “Carter Doktrini” olarak adlandırılan bu doktrin, Basra Körfezi’nde ABD’nin yaşamsal çıkarlarına karşı girişilebilecek bir harekete, ABD’nin gerekirse askerî güç kullanarak doğrudan müdahale etmesini içermekteydi. 

Yanıt Açıklaması:

Savaş sonrası SSCB bir yandan memleketi yeniden inşa ederken diğer yandan çevreleme politikasına karşı önlemler almaya çalışıyordu. Savaş sırasındaki “demokrasi cephesi” dağılınca SSCB “iki kamp teorisini” benimsedi. Buna göre kapitalizmle komünizm birbirlerine düşman iki dünya sistemiydi ve birinden biri yok oluncaya değin aralarındaki mücadele sürecekti. 

Yanıt Açıklaması:

1979 yılında başlayan yeni Soğuk Savaş’ta ABD hegemonyasının her alanda yeniden tesisini isteyen ABD hükûmeti, uluslararası sermayeyi ülkesine çekerek küresel mücadelenin ekonomik boyutunda önemli bir hamle yapmayı başardı.

Yanıt Açıklaması:

ABD’nin İkinci Soğuk Savaş’ın yeniden başlaması sonucu izlemeye başladığı yeni ekonomik politikalar çerçevesinde faiz oranlarını arttırması (bunun sonucunda tüm dünyada faiz oranlarının artışı) ödemeler dengesi açıklarını dış borçla kapatan ülkelerin çöküş sürecini başlattı. Bu ülkeler zaten girdikleri borç sarmalı nedeniyle yıllar içinde GSMH’lerinin çok daha büyük bir kısmını dış borç geri ödemelerine aktarıyorlardı. Faiz oranlarındaki yükseliş ise hem borçlanma maliyetlerini yükseltmesi hem de dış borç stokunda yarattığı artış nedeniyle bu sorunu daha da büyüttü. 1980’lerin başında Brezilya ve Meksika ekonomilerinin iflasına neden olan bu gelişme dünya ekonomisinde Bat› egemenliğinin çok daha belirgin hâle gelmesine, buna paralel olarak artan ekonomik ve siyasal hegemonyanın belirginleşmesine ve ulusal kalkınmacılığın iflasına neden oldu.

Yanıt Açıklaması:

1944’teki Moskova Konferansı sırasında, İngiltere Başbakanı Churchill ve SSCB lideri Stalin, savaş sonrasında Avrupa’da kurulacak nüfuz alanları üzerinde “sözlü olarak” anlaştılar. Buna göre, SSCB Romanya’da %90, Bulgaristan’da %75; İngiltere ise Yunanistan’da %90 nüfuza sahip olacaklardı. Macaristan ve Yugoslavya’da ise iki tarafın nüfuzu eşit olacaktı. 

Yanıt Açıklaması:

1980’li yıllar boyunca iniş-çıkışlarla süregelen Çin-Sovyet gerginliği 1991’de SSCB’nin kendini feshetmesiyle sona ermiştir.

Yanıt Açıklaması:

ABD, Japonya’yı kayıtsız-şartsız teslim olmaya zorlamak için 6 Ağustos 1945 tarihinde ilk atom bombasını Hiroşima’ya, ikincisini de 9 Ağustos’ta Nagasaki’ye attı. 

Yanıt Açıklaması:

AB aslında Avrupa ülkeleri arasındaki ekonomik entegrasyonu sağlamak amacıyla kurulmuştu ve bu çerçevede tarihte görülen belki de en başarılı yapı oldu.