Sömürgecilik Tarihi (Afrika-Asya) Final 11. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
I. Dünya Savaşı'ndan sonra Alman sömürgelerinden olan Togo hangi devlete verilmiştir?
İngiltere |
İtalya |
Belçika |
Portekiz |
Fransa |
1884 yılından sonra Almanya, Gine Körfezi’nin sahil şeridini ve Kamerun topraklarını da ilhak ederek sömürge sahasını genişletti. Batı Afrika’da bulunan Togo sahasını kendi nüfuz bölgesi olarak ilan etti. I. Dünya Savaşı’nda Almanya’nın yenilmesi üzerine Batı Afrika’da bulunan Alman sömürgelerinden Togo, Fransa’ya verildi.
2.Soru
ABD'nin ilan ettiği aşağıdaki hangi doktrin ile kıtanın geneline yapılacak herhangi bir müdahaleyi düşmanca olarak nitelendireceğine dair Avrupalıları uyarmıştır?
Wilson Doktrini |
Truman doktrini |
Marshall Doktrini |
Monroe Doktrini |
Eisenhower Doktrini |
1823’te ABD Başkanı Monroe’nin ilan ettiği doktrin ile kıtanın geneline yapılacak herhangi bir müdahaleyi düşmanca olarak nitelendireceğine dair Avrupalıları uyaran ABD’nin, Latin Amerika üzerindeki etkisi bu tarihten itibaren âdeta kurumsallaşmaya başladı. Doğru cevap D dir.
3.Soru
ABD, Latin Amerika ülkelerinin iç işlerine saygıyı esas alan dış müdahalelere kapalı, devletlerin eşitliğine dayalı bir Pan-Amerikan sistemi tesis etme çabalarını yoğunlaştırdı ve 1938 yılında ilan edilen aşağıdaki bildirgelerden hangisi ile bu amaca büyük oranda ulaşılmış oldu?
Lima Bildirgesi |
Helsinki Bildirgesi |
Roma Bildirgesi |
Caracas Bildirgesi |
San Paulo Bildirgesi |
ABD, Latin Amerika ülkelerinin iç işlerine saygıyı esas alan dış müdahalelere kapalı, devletlerin eşitliğine dayalı bir Pan-Amerikan sistemi tesis etme çabalarını yoğunlaştırdı ve 1938 yılında ilan edilen Lima Bildirgesi ile bu amaca büyük oranda ulaşılmış oldu.
4.Soru
İngiltere-Osmanlı resmi^ devlet ilişkilerinde genel dış politikadaki tehdit ve denge unsuru aşağıdakilerden hangisidir?
Dini inanç |
Toprak kavgası |
Borçlanma |
Hilafet |
Ticaret |
Osmanlı-İngiliz ilişkilerindeki geleneksel çerçevenin bozulmaya ve gittikçe soğumaya başladığı bir zaman diliminde görülen bu gelişme hilafetin artık iki devlet arasındaki ilişkilerde kullanılacak bir siyasi^ pazarlık unsuru olmasını da beraberinde getirecekti. Hilafet meselesi İngiltere-Osmanlı resmi^ devlet ilişkilerinde ise daha çok genel dış politika çerçevesinde bir tehdit ve denge unsuru olarak gündeme gelmiştir.
5.Soru
Mısır'da İngiliz ha^kimiyetine karşı direnen Müslüman lider aşağıdakilerden hangisidir?
Mısır'da İngiliz ha^kimiyetine karşı direnen Müslüman lider aşağıdakilerden hangisidir?
Muhammed İkbal |
S¸eyh Senusi |
Ti^pu^ Sultan |
Mehdi^ Muhammed |
Albay Ura^bi^ |
Mısır’daki Albay Ura^bi^ hareketi ve Sudan’da Mehdi^ Muhammed’in İngiliz ha^kimiyetine karşı direnişi gibi somut gelişmelerin yanı sıra Osmanlı hilafeti merkezli oluşan ittiha^d-ı İslam hareketleri İngiliz sömürgeciliğinin İslam ve Müslümanlara yönelik politikalarına mesnet teşkil etmiştir.
6.Soru
I. Geleneksel sömürge imparatorluğunun sona erdiğini göstermiştir.
II. Milliyetçi haraketler düşüşe geçmiştir.
III. Amerika'nın dünya üzerindeki etkisi artmıştır.
IV. Sovyetler karşısında üç devletin yer alması Sovyetlerin küresel güç olmasına engel olmuştur.
Yukarıdakilerden hangisi Süveyş Krizi sonucunda ortaya çıkan durumlardan biri olarak gösterilemez?
I ve II |
I ve III |
II ve III |
III ve IV |
II ve IV |
Batı sömürgeciliğinin temsil kabiliyetinin Avrupa’dan Amerika’ya geçmesi noktasında bir başlangıç oldu. 1956’da yaşanan Süveyş Krizi’nde, İsrail’le iş birliği yapan İngiltere ve Fransa’nın, Sovyetler karşısında başarısız olması ve krizin ancak Amerika’nın araya girmesiyle aşılması geleneksel sömürge imparatorluklarının sonunu işaret ettiği gibi Amerika’nın dünya üzerindeki etkisini giderek artırdığının da bir göstergesi niteliğindedir. Kriz esnasında 3 devletin Süveyş Kanalı’nın Nasır tarafından
millîleştirilmesine karşı çıkmasına rağmen Sovyetler karşısında tutunamayışı aynı zamanda Sovyetlerin de küresel bir güç olarak ortaya çıkışının bir işareti olarak algılanabilir. Dünya bu dönemde bir tarafını Amerika, diğer tarafını Rusya’nın oluşturduğu iki kutuplu bir çatışma ortamının başlamasına şahit olurken geleneksel sömürge imparatorlukları son bulmakta, milliyetçi hareketler de giderek tırmanmaktaydı. Bu süreçler âdeta birbirine bağımlı ve paralel olarak ilerledi. İngiltere ve Fransa’nın Süveyş Krizi sırasında kaybettikleri prestij ve bu kriz esnasında ortaya çıkan zafiyetleri, dominyonlardaki özgürlükçü hareketlere cesaret verdi. Doğru yanıt E seçeneğidir.
7.Soru
Aşağıdakilerden hangisi İngiltere'de 1959'da işbaşına geçen hükümetin ilk işi olmuştur?
Arap coğrafyasındaki gücünü artırmak |
Afrika'dan çekilme kararı almak |
Hindistan'a bağımsızlık garantisi vermek |
Habeşistan'a operasyon düzenlemek |
Japonya'yı egemenliği altına almaya çalışmak |
II. Dünya Savaşı’nın nihayete ermesiyle birlikte Avrupa merkezli sömürge düzeninin sarsılma dönemi tamamlandı ve bundan sonraki dönemde sömürgelerin bağımsızlık süreci başladı. 1946-47’de Suriye ve Lübnan bağımsızlığını elde ederken bağımsızlık hareketleri 1954’ten itibaren daha da hız kazandı. 1960’lardan itibaren İngiltere’nin geleneksel sömürge sisteminin merkezinde yer aldığı günler artık geride kalmıştı. 1946’da Hindistan’a bağımsızlık garantisi verilmesinin ardından, Batı Afrika’da da yeni bir dönem başladı. Zaten ekonomik açıdan sömürgelerin maliyetini üstlenmekte zorlanan İngiltere’de 1959’da işbaşına gelen hükûmetin ilk işi Afrika’dan çekilme kararı almak oldu. Böylelikle Nijerya, Togo, Benin 1960 itibarıyla bağımsız birer devlet olarak ortaya çıktı. Onları 1961’de Tanzanya, Uganda ve Kenya takip etti. Nihayet 1964’te Malavi ve Zambiya bağımsız Afrikalı devletler arasında yerini aldı. Doğru cevap B'dir.
8.Soru
I. Dünya Savaşı’ndan sonra Arap coğrafyasındaki petrol bölgelerinin neredeyse tamamını ele geçiren ülke aaşağıdakilerden hangisidir?
Fransa |
Almanya |
İngiltere |
Rusya |
Amerika |
I. Dünya Savaşı’ndan sonra Arap coğrafyasındaki petrol bölgelerinin neredeyse tamamını ele geçiren İngiltere, yüzyılın ortalarına kadar bölgedeki üstünlüğünü devam ettirdi. Fakat savaş sırasında ekonomik açıdan yıpranan İngiliz İmparatorluğu, denizaşırı coğrafyalardaki üstünlüğü koruyabilecek kaynaklardan mahrumdu ve halk arasında savaş karşıtlığı had safhaya ulaşmıştı. Bu durumda İngiltere; Uzak Doğu, Akdeniz ve Afrika’da güç kaybetmeye başladı. İngiliz şirketler büyük savaş sonrasında giderek artan bir şekilde yerel ayaklanmalar, Bolşevik propaganda ve Amerikan rekabetiyle karşı karşıya kaldı ve yalnızca petrol bölgeleri değil denizaşırı diğer sömürgelerin idaresi de her geçen gün zorlaştı. Amerikan şirketlerinin petrol bölgelerinden pay alma çabaları, İngilizleri kontrolü elde tutmak için çeşitli tedbirler almaya sevk ettiyse de bunda pek bir başarı elde edilemedi. Böylelikle İngiltere’nin Orta Doğu petrolleri üzerindeki tekeli kırılmış oldu. Yüzyılın hemen başında petrol üzerine alevlenen rekabet ve buna eşlik eden siyasî hareketler 1945 sonrasında yaşanacak olayların habercisi niteliğindeydi.
9.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Belçika'nın Niederland Devleti'nden ayrılma sebeplerinden değildir?
Belçikalıların nüfus olarak daha fazla olmaları |
Hollandalılarla olan mezhep farklılığı |
Belçika dilinin Fransızcaya yakın olması |
Kral I. William'ın ekonomi politikaları |
Hollandalıların üstünlük gösterme hırsı |
Niederland Devleti, 1815 ile 1830 yılları arasında kuzeyde Hollanda (Dutch), güneyde ise Belçika (Belgian) vilayetlerinden müteşekkildi. Ancak Belçikalılar nüfus bakımından Hollandalılardan daha fazlaydı. U¨stelik Hollandalılar Protestan, Belçikalılar Katolik idi. Bu mezhep farklılığının yanısıra Belçikalıların çoğunluğu Fransızcaya akraba bir dili konuşuyordu. O¨yle ki güney vilayetleri yani Belçikalılar, Kral I. William’ın din, dil ve ekonomi politikaları yüzünden bu birliktelikten rahatsızdı. 25 Ağustos 1830’da başlayan olaylar 7 S¸ubat 1831 tarihinde Belçika’nın bağımsızlığını ilanıyla neticelendi.
10.Soru
İngiltere, Sudan'ı kaç yılında işgal etmiştir?
1898 |
1899 |
1900 |
1901 |
1902 |
İngiltere, 1882’de Mısır’ı ve uzun bir mücadeleden sonra 1899’da Sudan’ı işgal etmiştir. Doğru cevap B'dir.
11.Soru
I. Dünya Savaşı sonrasında “özgür ve demokratik dünya projesi”nin etkisiyle emperyalizm sorunu bir süre için ertelenmiştir. Bu proje aşağıdaki seçeneklerde belirtilen hangi birliğin önderliğinde kurulmuştur?
Avrupa Birliği |
Milletler Cemiyeti |
Avrasya Topluluğu |
Alman Milletler Birliği |
İngiliz Milletler Cemiyeti |
Savaştan sonraki 10 yıl boyunca Milletler Cemiyeti öncülüğündeki “özgür ve demokratik dünya projesi”nin etkisiyle emperyalizm sorunu bir süre için ertelenmiş oldu. Fakat Almanya, Japonya, Rusya ve İtalya gibi ülkelerde baş gösteren diktatör rejimlerin etkisiyle dünya yeni bir sömürgeci rekabete sahne olmaya başladı.
12.Soru
İtalya hangi tarihte Roma'yı da işgal ederek ulusal birliğini sağlamıştır?
20 Eylül 1870 |
3 Ekim 1866 |
18 Şubat 1861 |
24 Mart 1860 |
10 Kasım 1859 |
Fransa’nın Prusya ile devam eden Sedan Savaşı yüzünden askerlerini Roma’dan
çekmesi ve bu savaşta yenilmesi üzerine İtalyanlar 20 Eylül 1870 tarihinde Roma’yı işgal ederek başkent yaptılar. Böylece İtalyan ulusal birliği sağlanmış oldu.
13.Soru
Aşağıdakilerden hangisi İngiliz sömürgeciliğinin İslam ve Müslümanlara yönelik politikalarına mesnet teşkil etmesinde etkili olmamıştır?
Mısır’daki Albay Urâbî hareketi |
Sudan’da Mehdî Muhammed’in direnişi |
Osmanlı hilafeti merkezli oluşan ittihâd-ı İslam hareketleri |
Müslümanların İngiliz siyasetine ve ekonomisine eklemleyerek pazar oluşturacak değişime gösterdikleri direniş |
Hindistan’da Tîpû Sultan ile başlayan ayaklanma |
Mısır’daki Albay Urâbî hareketi ve Sudan’da Mehdî Muhammed’in İngiliz hâkimiyetine karşı direnişi gibi somut gelişmelerin yanı sıra Osmanlı hilafeti merkezli oluşan ittihâd-ı İslam hareketleri İngiliz sömürgeciliğinin İslam ve Müslümanlara yönelik politikalarına mesnet teşkil etmiştir.
14.Soru
I.Sömürge topraklarında misyonerler tarafından eğitim ve sağlık alanlarına yönelinmesi.
II.Sömürge ülkelerinde şeker kamışı, kahve, kakao gibi ürünler üzerinde ısrar edilmesi.
III.Sınırı sayıdaki insana Avrupai eğitimin verilmesi.
Yukarıdakilerden hangisi ya da hangileri İngiliz sömürgesinin olumlu bir sonucu olarak değerlendirilebilir?
Yalnız I |
Yalnız II |
Yalnız III |
I ve II |
II ve III |
Sömürge ülkelerinde toprağın doğal yapısı ve dönüşümüne bağlı bir tarım yerine daha çok para edecek şeker kamışı, kahve, kakao gibi ürünler üzerinde ısrar edilerek uzun vadede pek çok Asya ve Afrika toprağının çoraklaşmasına zemin hazırlanmıştır. Ana karadan daha büyük olan sömürge topraklarında kalıcı olabilmek ve
mahallî bürokratik ihtiyacı karşılayabilmek için geleneksel eğitim kurumlarının tahrip edilerek sınırlı sayıdaki insana verilen Avrupai eğitim sonucu ortaya çıkan asimile edilmiş aydın tipi (Macaulayizm) ile uzun bir süreçte İngilizcenin yerleştirilmesi, yeni ekonomik, sosyal, kültürel ve siyasal altyapının tamamen İngiltere’ye bağlı olmasına yol açmıştır. Nitekim XIX. yüzyılda Avrupa’da icat edilen pek çok mekanik ev gereci,
çeşitli makineler vb. aletler ilk defa misyonerler vasıtasıyla yerli halklara tanıtılmış, ardından
bunların büyük miktarlara varan satış bağlantıları gerçekleşmiştir. Misyonerler, bu çerçevede halkın inançlarını ve hayat tarzlarını değiştirmeye matuf olarak toplumla temasın daha yoğun bulunduğu özellikle eğitim ve sağlık alanlarına yönelerek okullar ve hastaneler açmışlar ve buralarda “daha ideal, medenî ve yüksek olan” Hristiyan Avrupa değerleri ve hayat tarzı aktarılmıştır. Doğru yanıt A seçeneğidir.
15.Soru
Osmanlı sınırları içinde stratejik öneme sahip olan, İngilizler tarafından ''kira'' adı altında ele geçirilen ada aşağıdakilerden hangisidir ?
Malta |
İber |
Girit |
Rodos |
Kıbrıs Adası |
Cebelitarık (1704) ve Malta gibi stratejik öneme sahip Kıbrıs Adası 1878’de “kira” adı
altında ele geçirildi. Uzak Doğu’daki İngiliz etki alanı da benzer gelişmeler sonunda oluşturuldu.
16.Soru
İngiliz Doğu Hindistan Şirketi ilk seferini kaç yılında gerçekleştirmiştir?
1650 |
1654 |
1655 |
1600 |
1601 |
Şirket, ilk seferini 1601’de Doğu Hint Adalarına (Malezya-Endonezya) düzenledi. Doğru yanıt E seçeneğidir.
17.Soru
- Namibya, İngiltere tarafından ilhak edildi
- Tanzanya, İngiltere'ye verildi
- Togo, Fransa’ya verildi
- Kamerun, Fransız Kamerun’u ve İngiliz Kamerun’u olarak iki kısma ayrıldı
Yukarıdakilerden hangisi ya da hangileri Almanya'nın I. Dünya Savaşı'nda yenilmesinden sonra Afrika'daki sömürgelerinde meydana gelen değişimlerle ilgili doğru bir bilgidir?
Yalnız I |
Yalnız II |
I, II ve III |
I, III ve IV |
I, II, III ve IV |
Almanya'nın, I. Dünya Savaşı'nda yenilmesinden sonra Afiraka'daki sömürgeleri de diğer Avrupalı devletler tarafından payaşılmıştır. Bu kapsamda Namibya, İngiltere tarafından ilhak edildi. Togo, Fransa’ya verildi. Kamerun, Fransız Kamerun’u ve İngiliz Kamerun’u olarak iki kısma ayrıldı. Tanzanya ise İngiltere ve Belçika arasında paylaşıldı. Dolayısıyla II. seçenekteki bilgi eksik olduğu için doğru cevap diğer seçenekleri içeren D şıkkıdır.
18.Soru
XX. yüzyılda “Soğuk Savaş” olarak adlandırılan iki kutuplu dünyanın en önemli iki aktörü aşağıdaki devletlerden hangisidir?
İtalya -Fransa |
Almanya- İngiltere |
Japonya-Çin |
Amerika-Rusya |
Amerika-İspanya |
Bolşevik Rusya daha savaş devam ederken emperyalizm karşıtı görünen bir söylemle ortaya çıkmıştı. Sonraki yıllara damgasını vuran bir mücadelenin temelini oluşturacak bu söylem, bir süre sonra yerini farklı kutupların çatışmasına bıraktı. Savaş sonrasında emperyalist yarıştan çekildiği düşünülen Rusya, Stalin idaresinde yoğun propaganda faaliyetleriyle yeni türden bir emperyalist tutumla geri döndü. Başta Avrupa’nın doğusu olmak üzere Asya ve Pasifik’e kadar etki alanlarını genişletmeyi hedefleyen Rusya ile önderliğini Amerika’nın üstlendiği liberal batı arasında yaşanan sosyal, ekonomik ve siyasî çatışma, “Soğuk Savaş” olarak adlandırılan iki kutuplu dünyanın en önemli olgusudur. Nitekim Amerika’nın Kore, Vietnam ve diğer müdahaleleri, Sovyetlerin Afganistan sınırlarına kadar yayılması veya Boğazlar üzerindeki düşünceleri bu politikaların dışa yansımasından başka bir şey değildi.
19.Soru
Berlin Genel Senedi kaç yılında imzalanmıştır?
Berlin Genel Senedi kaç yılında imzalanmıştır?
1883 |
1884 |
1885 |
1886 |
1887 |
15 Kasım 1884 tarihinde konusu Afrika olan Berlin Afrika Konferansı toplandı. 26 S¸ubat 1885 tarihinde de Berlin Genel Senedi veya Kongo Senedi denilen 37 maddeden oluşan antlaşma imzalandı.
20.Soru
İngiltere'nin tarihe "7 yıl savaşları"(1756-1763) olarak geçen savaşı aşağıdaki ülkelerden hangisine karşı vermiştir?
İspanya |
İtalya |
Almanya |
Fransa |
Türkiye |
1558’de tahta geçen Kraliçe I. Elizabeth döneminde gerçekleşen deniz aşırı sefer ve keşifler İngiltere’nin gücünü ve ticaret hacmini arttırdı, sömürge arayışlarını başlattı. İngiltere bunun için yapılan Yedi yıl Savaşları’nda (1756-1763) Fransa’ya karşı büyük bir zafer kazandı ve Fransızları Kanada ve Hindistan’dan uzaklaştırarak dünya çapında deniz üstünlüğünü ve sömürgeciliğini pekiştirdi.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ