Sömürgecilik Tarihi (Afrika-Asya) Final 12. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Aşağıda verilen olaylardan hangisi Amerikan emperyal sisteminin tesis edilmesi için atılan ekonomik iş birliği adımlarından en önemlisidir?
Bretton Woods Anlaşması |
Truman Doktrini |
İyi Komşu Politikası |
Marshall Yardımı |
Büyük Bölge Projesi |
Amerikan emperyal sisteminin tesis edilmesi için hiç şüphesiz siyasî organizasyonların yanı sıra ekonomik iş birliği araçlarının geliştirilmesine de ihtiyaç vardı. Bretton Woods Anlaşması bunun için ilk ve en önemli adımlardan biri oldu. Anlaşmanın amacı, Amerika’nın hedeflediği ekonomik kontrol mekanizmasını tüm dünyada hâkim kılmaktı.
2.Soru
Aşağıdkailerden hangisi İngiltere tarafından dominyon statüsü verilen ülkelerden biri değildir?
Yeni Zelenda |
Güney Afrika |
Avustralya |
Hindistan |
Kanada |
Kanada, Avustralya, Yeni Zelanda ve Güney Afrika’daki bazı küçük devletçiklerle başlayan uygulama sonucu bu ülkelere dominyon statüsü verilerek aynı zamanda İngiliz Uluslar Topluluğu birliğinin nüvesi de oluşturuldu. Doğru yanıt D seçeneğidir.
3.Soru
Aşağıda verilenlerden hangisi "modern öncesi son savaş” olarak ele alınan ve sonrasında yapılan antlaşma ile Avrupa’da ulus devletlerin doğuşuna zemin hazırlayan savaştır?
Sedan Savaşı |
Yediyıl Savaşları |
Balkan Savaşları |
Otuzyıl Savaşları |
Kırım Savaşı |
Çıkış sebebi din ve Avrupa kıtasıyla sınırlı olan Otuzyıl Savaşları (1618-1648), “modern
öncesi son savaş” idi. Ardından yapılan Westfalya (Westphalia) Antlaşması (1648)
Avrupa’da ulus devletlerin doğuşuna zemin hazırladı.
4.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Hindistan'daki Müslümanların İngiliz sömürgecilere tepki göstermelerinin nedenlerinden biri değildir?
Ağır vergi politikaları |
Yerli halkın küçümsenmesi |
Eğitim sistemine yapılan müdahaleler |
Bürokrasideki ayrımcılıklar |
Halkın adına ekonomik durumun iyileştirilmesi |
İngilizlerin ağır vergi politikaları, yerli halkı küçümsemeleri, gittikçe kötüleşen ekonomik durum, eğitim sistemine yapılan müdahaleler, misyonerlerin rencide edici faaliyetleri, hukukî mevzuatın karmaşık bir hâl alması ve bürokrasideki ayrımcılıklar gibi gelişmeler yüzyıllardır bu ülkenin ve siyasî kültürel hâkimiyetin sahibi Müslümanların tepki göstermelerine yol açtı. Doğru yanıt E seçeneğidir.
5.Soru
Osmanlı hilafeti etrafında örgütlenen ve hedefi yeryüzünden Hristiyanlığı kaldırmak olan dünya çapında bir organizasyon olarak tanıtılan kavram aşağıdakilerden hangisidir ?
Selefizm |
Halefizm |
Fundamentalizm |
Panslavizm |
Panislamizm |
Müslümanların birbirleriyle irtibat kurarak içinde bulundukları
siyasî, fikrî ve iktisadî az gelişmişlikten kurtulma çarelerini araştırmaları, sömürgeciliğe
karşı oluşturulan dünya çapında bir teşkilatlanmanın işaretleri olarak algılanıp dönemin
siyasî literatüründe Avrupa kamuoyu için son derece menfi çağrışımlar uyandıran “panislamizm”
kavramıyla nitelendirilmiştir. Bu tür İngilizce literatürde panislamizm, Osmanlı
hilafeti etrafında örgütlenen ve hedefi yeryüzünden Hristiyanlığı kaldırmak olan dünya
çapında bir organizasyon olarak takdim edilmektedir
6.Soru
İngiltere’de 1959’da işbaşına gelen hükûmetin ilk işi ne olmuştur?
Silahsızlanma politikasına geçmek |
Serbest ticarete dayalı bir sistem kurmak |
Afrika’dan çekilme kararı almak |
Şeffaf olmak |
Emperyalizme karşı olmak |
II. Dünya Savaşı’nın nihayete ermesiyle birlikte Avrupa merkezli sömürge düzeninin sarsılma dönemi tamamlandı ve bundan sonraki dönemde sömürgelerin bağımsızlık süreci başladı. 1946-47’de Suriye ve Lübnan bağımsızlığını elde ederken bağımsızlık hareketleri 1954’ten itibaren daha da hız kazandı. Fransa, Belçika, Hollanda ve Portekiz sömürgeleri bir bir bağımsızlıklarını ilan ettiler. 1960’lardan itibaren İngiltere’nin geleneksel sömürge sisteminin merkezinde yer aldığı günler artık geride kalmıştı. 1946’da Hindistan’a bağımsızlık garantisi verilmesinin ardından, Batı Afrika’da da yeni bir dönem başladı. Afrika’da iktidarların yerli aşiret liderlerinden, Batı tarzı eğitim almış seçkinlerin eline geçmesi hedeflendi. Zaten ekonomik açıdan sömürgelerin maliyetini üstlenmekte zorlanan İngiltere’de 1959’da işbaşına gelen hükûmetin ilk işi Afrika’dan çekilme kararı almak oldu. Böylelikle Nijerya, Togo, Benin 1960 itibarıyla bağımsız birer devlet olarak ortaya çıktı. Onları 1961’de Tanzanya, Uganda ve Kenya takip etti. Nihayet 1964’te Malavi ve Zambiya bağımsız Afrikalı devletler arasında yerini aldı. Fakat birçok yeni Afrika ülkesinin kâğıt üzerindeki bir anayasa, bir bayrak ve bir para biriminden başka vatandaşlarına sunabileceği herhangi bir imkânı yoktu. Afrikalı liderler az gelişmişliği doğrudan Avrupalıların yapmış olduğu sömürgecilikle ilişkilendirdiler ve Batı ’dan gelen program önerilerini reddettiler. Fakat ilerleyen süreçte diktatörlükler ve askeri darbeler arasında sıkışan Afrika toplumları gelişme noktasında aşama kaydedemedi.
7.Soru
İngiliz Doğu Hindistan Şirketi ilk seferini nereye yapmıştır?
Singapur-Penang |
Malezya-Endonezya |
Barbados Adası |
Bengal |
Nevis, Honduras Adaları |
İngiliz Doğu Hindistan S¸irketi (British East India Company) İngiliz sömürgeciliğinin ciddi anlamda ilk adımıdır. S¸irket, ilk seferini 1601’de Doğu Hint Adalarına (Malezya-Endonezya) düzenledi.
8.Soru
1919 yılında imzalanan Orts Milner Antlaşması'na göre hangisi Belçika'ya kalan topraklardandır?
1919 yılında imzalanan Orts Milner Antlaşması'na göre hangisi Belçika'ya kalan topraklardandır?
Tanzanyika |
Burundi |
Togo |
Namibya |
Kamerun |
İngiliz ve Belçikalı temsilcilerin yaptıkları görüşmeler sonunda 30 Mayıs 1919 tarihinde Orts Milner Antlaşması yapıldı. Buna göre Almanya’nın Doğu Afrika’daki Tanzanya denilen Rwanda, Burundi ve Tanzanyika topraklarından ilk ikisi Belçika’nın diğer kısımları ise İngiltere’nin payına düştü.
9.Soru
Aşağıdakilerden hangisi "Addis Ababa Atlaşması" ile ilgili doğru bir bilgi değildir?
İtalya ve Etiyopya arasında yapılmıştır |
26 Ekim 1896 yılında imzalanmıştır |
İtalya'nın, Etiyopya’ya açtığı savaş sonucunda imzalanmıştır |
Bu antlaşma ile Etiyopya, İtalya himayesini kabul etmiştir |
İtalya'nın, Etiyopya’nın bağımsızlığını tanıdığı bir antlaşmadır |
1889 yılında Etiyopya İmparatoru Menelik, İtalya ile bir antlaşma imzalayarak İtalya’nın işgal etmiş olduğu toprakların İtalya’ya ait olduğunu kabul etti. Bu antlaşma ayrıca Etiyopya'nın İtalya’nın himayesine girmeyi kabul etmesini de içeriyordu. Ancak Menelik daha sonra 1893’de antlaşmayı iptal etmek isteyince İtalya, Etiyopya’ya savaş açtı. İtalyan birlikleri 1894’te ağır bir yenilgiye uğradı. 26 Ekim 1896 yılında İtalya ve Etiyopya arasında yapılan Addis Ababa Atlaşması’yla İtalya, Etiyopya’nın bağımsızlığını tanımak zorunda kalmıştır. Dolayısıyla doğru cevap D'dir.
10.Soru
Aşağıdakilerden hangisi ile İtalya ulusal birliğini sağlamayı başarabilmiştir?
18 Şubat 1861 yılında Torino’da İtalyan Parlamentosunun açılmasıyla |
10 Kasım 1859 yılında Zürih Barış Antlaşmasıyla |
İtalyanlar'ın 20 Eylül 1870 tarihinde Roma’yı işgal ederek başkent yapmasıyla |
3 Ekim 1866’da Avusturya ile Prusya arasında yapılan Viyana Antlaşması’yla Venedik ve civar toprakların İtalya’ya bırakılmasıyla |
17 Mart’ta 1861'de Viktor Emmanuel'in İtalya kralı ilan edilmesiyle |
İtalyanların ulusal birliklerini sağlamaları uzun bir süreç içinde gerçekleşmiştir. Seçeneklerde verilen gelişmelerin hepsi bu süreç içerisinde önemli bir yere sahiptir. Ancak İtalyanların 20 Eylül 1870 tarihinde Roma’yı işgal ederek başkent yapmaları bu sürecin tamamlanmasını sağlamıştır. Dolayısıyla doğru cevap C'dir.
11.Soru
Aşağıdakilerden hangisinde Prusya'nın, Yediyıl Savaşları’nda ortak ordularını püskürtmeyi başardığı ülkeler doğru şekilde verilmektedir?
Fransa, Avusturya, Rusya |
Portekiz, İspanya, İngiltere |
Portekiz, Rusya, İngiltere |
Fransa, İspanya, İngiltere |
Portekiz, İspanya, Rusya |
Prusya, Yediyıl Savaşları’nda Fransa, Avusturya ve Rusya’nın ortak ordularını püskürtmeyi başarmıştır.
12.Soru
Eski İngiliz sömürgesi olan Hindistan hangi yılda bağımsızlığını kazanmıştır?
1943 |
1944 |
1945 |
1946 |
1947 |
II. Dünya Savaşı’ndan sonra gerek İngiltere’nin imparatorluk gücünü kaybetmesi gerekse artık önlenemeyecek bir aşamaya ulaşan bağımsızlık talepleri neticesinde 1947’de Hindistan bağımsızlığını kazanırken Pakistan da ayrı bir devlet olarak ortaya çıktı. Doğru cevap E'dir.
13.Soru
Portekiz Krallığı zengin Hindistan diyarını sömürgeleştirmek için harekete geçerek Alvares Cabral komutasında silahlı 13 gemiden oluşan bir filoyu hangi yolda Hindistan’a yollamıştır?
1499 |
1498 |
1500 |
1501 |
1502 |
Portekiz Krallığı zengin Hindistan diyarını sömürgeleştirmek için harekete geçerek Alvares Cabral komutasında silahlı 13 gemiden oluşan bir filoyu 1500 yılında Hindistan’a yolladı. Doğru cevap C'dir.
14.Soru
I. Dünya Savaşı sonrasında yeniden ortaya çıkan sömürgecilik rekabetinde aşağıda verilen ülkelerden hangisinin rolü yoktur?
Almanya |
Japonya |
Rusya |
İtalya |
Amerika |
Savaştan sonraki 10 yıl boyunca Milletler Cemiyeti öncülüğündeki “özgür ve demokratik dünya projesi”nin etkisiyle emperyalizm sorunu bir süre için ertelenmiş oldu. Fakat Almanya, Japonya, Rusya ve İtalya gibi ülkelerde baş gösteren diktatör rejimlerin etkisiyle dünya yeni bir sömürgeci rekabete sahne olmaya başladı.
15.Soru
Afrika kıtasının iç kesimlerinin keşfi(1842) kim tarafından yapılmıştır?
David Livingstone |
Hanri Morton Stanley |
Verney Lovertt Cameron |
Carlo Piaggia |
Giovanni Miani |
Afrika kıtasının iç kesimlerinin keşfi İskoçyalı bir misyoner olan David Livingstone tarafından yapıldı(1842). Livingstone bu gezileri sırasında 1851 yılında Zambezi Nehri’ni (Zambia ile Zimbabwe arasında) buldu ve nehri takiben Afrika’nın daha da iç kesimlerine giderek Viktoria Şelalesi’ne ulaştı. Livingstone, bu gezilerine 1863 yılına kadar devam ederek Afrika içlerinde o tarihe kadar bilinmeyen pek çok yer hakkında notlar tuttu. Nil’in kaynağını aramaya devam eden Livingstone, 1873 yılında ölümüne kadar yaptığı gezilerde Kongo Nehri’nin iç kesimleri ile Tanganyika Gölü’nü de (Tanzanya ve Zaire arasında) buldu. Böylece Hint Okyanusu’na ulaştı ve Afrika kıtası baştan aşağı geçilmiş oldu. Doğru cevap A'dır.
16.Soru
İngiliz İmparatorluğu' ndan son ayrılan topraklar aşağıdakilerden hangisidir?
Hindistan |
Gana |
Hong Kong |
Pakistan |
Sri Lanka |
1947’de Hindistan bağımsızlığını kazanırken Pakistan da ayrı bir devlet olarak ortaya çıktı. Bunları 1948’de Sri Lanka ve Myanmar izledi. Gana, 1957’de Afrika’da ilk bağımsız olan İngiliz sömürgesiydi. Bunu daha sonra diğer sömürgeler takip etti. İngiliz İmparatorluğu’ndan ayrılan son topraklar ise 1997’de Çin’e özel bir statü ile devredilen Hong Kong idi. Doğru cevap C' dir.
17.Soru
Kırım Savaşı'nda Piomente kime karşı savaşmıştır?
Rusya |
Osmanlı |
İngiltere |
Fransa |
Avusturya |
Fransa, İngiltere ve Osmanlı tarafında savaşan Piomente Kırım Savaşı'nda Rusya'ya karşı savaşmıştır.
18.Soru
Aşağıdakilerden hangisi İngiliz sömürgeciliği için söylenemez?
Sömürgecilik için Şirketler kullanılmıştır. |
Sömürgecilik için misyoner örgütler ön plana çıkarılmıştır. |
Sömürgecilik için sivil yapılardan yararlanılmıştır. |
Sömürgelerde dolaylı yönetim tarzı benimsenmiştir. |
Sömürgecilikde amaç ülke sınırlarını genişletmektir. |
İngiliz sömürgeciliği genel olarak diğer ülkelerin sömürge politikalarına kıyasla daha esnek ve derin olarak değerlendirilir. Çoğunlukla doğrudan yönetimin maddî ve manevî külfetiyle sorumluluğundan kaçınmak için dolaylı yönetim tarzı benimsenmiş, şirketler, sivil yapılar ve misyoner örgütler ön plana çıkarılmıştır. Dolayısıyla misyonerlerin, gerek genişlemesi gerekse yerleşmesi açısından İngiliz sömürgeciliğinde özellikle XIX. yüzyıldan itibaren büyük katkısı olmuştur. Az gelişmiş topraklardaki insanları “karanlıktan kurtarmak” ve “medeniyet götürmek” gibi bir görev ve sorumluluk iddiasıyla dünyaya yayılan misyonerler, sömürge yönetimleriyle daima iş birliği içinde ve onların himayesinde çalışarak nihai noktada aynı amaca hizmet etmişlerdir. Yerli halkın yeni inanç, yeni değerler ve yeni hayat tarzıyla beraber yeni tüketim alışkanlıkları edinmesi üzerine de yoğunlaşan misyonerlik çalışmaları, diğer ülkeler adına olduğu gibi İngiltere adına da en azından İngiliz sanayi mamulleri için pazar oluşturma ve geliştirme fonksiyonu da ifa etmiştir. Nitekim XIX. yüzyılda Avrupa’da icat edilen pek çok mekanik ev gereci, çeşitli makineler vb. aletler ilk defa misyonerler vasıtasıyla yerli halklara tanıtılmış, ardından bunların büyük miktarlara varan satış bağlantıları gerçekleşmiştir. Misyonerler, bu çerçevede halkın inançlarını ve hayat tarzlarını değiştirmeye matuf olarak toplumla temasın daha yoğun bulunduğu özellikle eğitim ve sağlık alanlarına yönelerek okullar ve hastaneler açmışlar ve buralarda “daha ideal, medenî ve yüksek olan” Hristiyan Avrupa değerleri ve hayat tarzı aktarılmıştır.
19.Soru
"İngiltere’de 1959’da işbaşına gelen hükûmetin ilk işi Afrika’dan çekilme kararı almak oldu."
Aşağıdakilerden hangisi İngiltere'nin bu kararının ardından, 1960 ve 1961 yıllarında bağımsızlığını elde eden devletlerden biri değildir?
Nijerya |
Uganda |
Zambiya |
Tanzanya |
Kenya |
Zaten ekonomik açıdan sömürgelerin maliyetini üstlenmekte zorlanan İngiltere’de 1959’da işbaşına gelen hükûmetin ilk işi Afrika’dan çekilme kararı almak oldu. Böylelikle Nijerya, Togo, Benin 1960 itibarıyla bağımsız birer devlet olarak ortaya çıktı. Onları 1961’de Tanzanya, Uganda ve Kenya takip etti. Nihayet 1964’te Malavi ve Zambiya bağımsız Afrikalı devletler arasında yerini aldı.
20.Soru
Modern manâda ilk sömürgeciliği geliştiren ülke hangisidir?
İngiltere |
Fransa |
İspanya |
Hollanda |
Portekiz |
Modern manâda ilk sömürgeciliği geliştiren ülke Portekiz’dir. Portekiz, İspanya, Hollanda, İngiltere ve Fransa Karayipler'deki adalar dâhil Amerika kıtasının özellikle doğu sahillerini, Afrika’nın batı ve güney sahillerini, Hint Okyanusu’nda Madagaskar ve diğer küçük adaları aralarında paylaştılar.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ