TÜRKİYE CUMHURİYETİ SİYASİ TARİHİ Dersi ÖZALLI YILLAR (1980-1991) soru detayı:
SORU:
12 Eylül darbesi sonrası siyasi partiler, sendikalar ve sivil toplum kuruluşları açısından ne gibi sonuçlar doğurmuştur?
CEVAP:
Darbeciler önce parlamentoyu ve hükûmeti dağıtarak bizzat devleti yönetmeye başladı. Hemen akabinde bütün siyasi partileri kapattı. Atatürk’ün partisi CHP bile kapatılmaktan kurtulamadı. Büyük partilerin liderleri Bülent Ecevit, Süleyman Demirel, Necmettin Erbakan ve Alpaslan Türkeş zorunlu ikamete tabi tutuldular. Bu dört liderden Ecevit ve Demirel bir aylık bir gözaltı süresinden sonra serbest bırakılırken Erbakan 1.5 yıl, Türkeş ise 4 yıl tutuklu kaldılar. Ülkedeki bütün taşra idari teşkilatları da görevden alındı. Seçimle yönetime gelen bütün belediye başkanları görevden alındı, bütün belediye meclisleri feshedildi. Taşradaki idari görevlere subaylar getirildi. Tüm sendika, sivil toplum örgütleri, kitle örgütleri ve derneklerin de faaliyetleri durduruldu. Devam etmekte olan bütün grev ve lokavtlar kaldırıldı; Türk-İş dışındaki DİSK, MİSK ve Hak-İş gibi bütün işçi sendikalarının faaliyetlerine son verildi. Kızılay, Çocuk Esirgeme Kurumu ve Türk Hava Kurumu haricindeki bütün dernek ve sivil toplum kuruluşlarının faaliyetleri yasaklandı.