TÜRKİYE CUMHURİYETİ İKTİSAT TARİHİ Dersi İkinci Dünya Savaşı’nda Türk Ekonomisi soru detayı:

CEVAP:

Kanun’un 1. Maddesi, ticaret ve tarım
burjuvazisinin servetleri ve olağanüstü kazançları
üzerinden vergi alınmasını ve her kişiden bir defaya
mahsus olmak üzere mükellefiyet gruplarının oluşturması
hükmü vardı. 2. Maddede de, “mükellefiyet tesis
edilenlerin” 4 grupta toplandığı açıklanmıştır. Buna göre
vergi şu mükelleflerden alınacaktı:
• Kazanç ve buhran vergisi mükellefleri
(kapsamında ticaret erbabı, maaşlı hizmetli,
küçük ve seyyar esnaf da bulunmaktadır),
• İşine zarar vermeden vergi mükellefi olabileceği
komisyonlarca belirlenmiş (büyük) çiftçiler,
(vergi borç miktarlarının düşüklüğü sebebiyle
çiftçilerin borçları kanunun yürürlükte kaldığı
sürece boyunca pek dikkate alınmamıştır),
• Sahip oldukları binaların veya bina hisselerinin
yıllık gayrisafi gelir toplamı 2.500 liradan ve
arsalarının vergide kayıtlı kıymetleri 5.000
liradan yukarı olup bu miktar çıkarıldıktan sonra
geri kalan gelir ve kazançlarla vergiyi
verebileceği komisyonlarca kararlaştırılanlar,
• 1939 yılından beri kazanç ve buhran vergilerine
bağlı bir işle uğraştığı halde kanunun yayını
tarihinde işini terk, devir ve tasfiye etmiş olanlar,
• Meslekleri tüccarlık, komisyonculuk, aracılık
olmadığı halde 1939 yılından beri bir defaya
mahsus bile olsa ticari alışverişe aracılık ederek
para veya ürün almış olanlar.