SORU: 1861 tarihli Lübnan Nizamnamesi’nin Osmanlı İmparatorluğu açısından risk taşımasının nedenleri nelerdir?
CEVAP: 1860 yılında Orta Doğuda Durziler ile Maruniler arasında çatışmalar meydana gelmiştir. Olaylar Avrupa devletlerinin de müdahalesiyle bir iç sorun olmaktan çıkarak uluslararası bir boyut kazanmıştır. İngiltere, Fransa, Avusturya, Rusya ve Osmanlı hükümetlerinin katılımlarıyla oluşturulan bir komisyon, 9 Haziran 1861 tarihli Lübnan Nizamnamesi’ni hazırladı. Cebel-i Lübnan Vilayeti‘ ne özerk bir statü veren nizamnameye göre, vilayet Hristiyan bir mutasarrıf tarafından yönetilecekti. Mutasarrıfın başkanlığında, üyeleri Lübnandaki etnik toplulukların temsilcilerinden oluşan bir meclis görev yapacaktı. Mutasarrıf, Suriye ve Beyrutta bulanan Osmanlı valilerinden bağımsız davranabilecekti. Cebel-i Lübnan Vilayeti nin Osmanlı İmparatorluğu’na bağlılığı yalnızca yıllık bir vergi ödemekle sınırlandırılacaktır. Avrupalı büyük güçlerin baskısıyla ortaya çıkan bu düzenlemenin Osmanlıyı parçalayabilecek bir model olma riski taşımamaktadır.
