CEVAP:

Osmanlılarda sofrada yemek yeme şekli 19.
yüzyılda da devam etmiş ancak bazı elit çevrelerde yeni
formlar gelişmeye başlamıştır. İster Müslüman isterse
Gayrimüslim olsun sıradan Osmanlı halkının sofrası bu
yüzyılda da aynıydı; yemekler ya sofra bezi üzerine
konularak ya da sofra bezi üzerine yerleştirilen sofra
ayağının üzerine oturtulan sinide yeniliyordu. Sininin
büyüklüğüne göre sofraya oturan sayısı değişmekteydi.
Servis ona göre yapılmaktaydı. Klasik dönemde olduğu
gibi, 19. yüzyılda da sofralara, yemeklerin dışında
yalnızca kaşık ve ekmek konulmaktaydı. Ancak bu yapı
elitlerin yaşam mekânlarında 19. yüzyılda, sıradan
insanların evlerinde ise bir sonraki yüzyılda değişmeye
başladı. Osmanlı yemek kültüründe değişimin en keskin
olduğu alanlardan biri hiç şüphesiz sofra ve sofra
araçlarıdır. Sininin yerini masanın aldığı, kaşığa çatalbıçak
ikilisinin eşlik etmeye başladığı “alafranga” unsurlar
bu iki yüzyılda bütün toplumsal grupları kuşatacak şekilde
tedricen yaygınlaştı. Sofra ve araçlarındaki bu değişim, hiç
şüphesiz birçok alandaki (siyaset, ordu, mimari, müzik
vd.) değişimle eş zamanlı yürümüştür.