TEMEL İNSAN HAKLARI BİLGİSİ II Dersi Amerika ve Afrika’da İnsan Hakları Koruma Mekanizmaları soru detayı:

PAYLAŞ:

SORU: 1921 Anayasasının hak ve özgürlükler konusunda ki düzenlemesi nasıldı?


CEVAP: 1921 Anayasasının kaldırmadığı düzenlemeler bakımından Kanun-i Esasinin hükümleri geçerli olduğundan; Kanun-i Esasi’de öngörülen temel hak ve özgürlükler, 1921 Anayasası döneminde de bireyler bakımından geçerlidir. Bununla birlikte içinde bulunan koşullar göz önünde bulundurulduğunda, 1921 Anayasasında temel hak ve özgürlüklere ilişkin açık düzenleme olmamasının nedenleri daha iyi saptanabilecektir. Anayasaların genel ve ortak özelliklerinden birisi iktidarı sınırlandırıcı bir rol üstlenmeleridir. 1921 Anayasasının hazırlanması sürecinde ise anayasayla iktidarı sınırlama kaygısı gibi bir kaygı hiç duyulmamıştır. Nitekim ülkenin birçok yeri işgal edilmişken ve bağımsızlığın kaybı noktasında çok ciddi tehditler varken; iktidarı sınırlandırmak ve temel hakları güvence altına almak ancak ikincil derecede bir öneme haizdi. Öncelik kurtuluş mücadelesini başarıyla tamamlamak ve ülkede millet iradesini hakim kılmaktı. Bu nedenle Teşkilat-ı Esasiye Kanunu iktidarı sınırlandırmak için değil; ulusal birlik ve kurtuluş için hazırlanmış bir anayasadır. Bu nedenle bu tür kaygılar içinde, farklı fraksiyonlardan siyasal görüşlere sahip vekillerin minimum müştereklerde uzlaştırılmasıyla çıkartılan bu kısa metinde, temel hak ve özgürlüklere ilişkin düzenlemelere yer verilmemesinin anlaşılabilir bir durumdur.