TEMEL İNSAN HAKLARI BİLGİSİ II Dersi Amerika ve Afrika’da İnsan Hakları Koruma Mekanizmaları soru detayı:

PAYLAŞ:

SORU: 1924 Anayasası ne tür bir hükümet sistemi öngörmüştür?


CEVAP: üştür? Cevap: 8. maddede yargı yetkisini millet adına bağımsız mahkemelerin kullanacağı hükme bağlanmıştır. Bunun nasıl yerine getirileceğini kanunun düzenleyeceği belirtilmiştir. Kanunları ise TBMM yapmaktadır. Bu bağlamda yargı erki belirli oranda bağımsızdır; ancak bu bağımsızlık kuvvetler birliği ilkesine uyarlanmaya çalışılmıştır. Nitekim yargı organlarının TBMM ve hükümeti denetleme yetkisi yoktur. Ancak mahkemelerin verdiği hükümler TBMM tarafından değiştirilemez ve uygulanması geciktirilemez. Anayasada göze çarpan bir diğer önemli husus ise sert bir merkezden yönetim ilkesinin benimsenmiş oluşudur. Bu bağlamda belediyelerin ve diğer yerel yönetim birimlerinin yetkileri son derece sınırlı tutulmuş; bu birimlerin gerçekleştirilmiş oldukları hemen tüm işlemler merkezin onayına bağlı tutulmuştur. Eleştiriye açık olan böyle bir yapılanmanın tercih edilmesinin sebebi ise, hem amaçlanan toplumsal değişimin ülke geneline merkezi yönetim aracılığı ile yayılması hem de güçlü yerel yönetimlerin sebep olabileceği ayrılıkçı hareketlerin önüne geçilmesidir Tek parti döneminde yapılmasına rağmen 24 Anayasası demokrasiye açık bir anayasadır. Siyasal parti kurulmasını yasaklamaz. Bu bağlamda siyasal partiler konusunda ayrıntılı hükümler içeren 1961 ve 1982 Anayasalarından daha ileri olduğu dahi söylenebilir.