EKONOMİ SOSYOLOJİSİ Dersi ENFORMEL SEKTÖR/EKONOMİ soru detayı:
SORU:
1950 ve 60'lı yıllarla karşılaştırıldığında Türkiye'de enformel sektörün geldiği durum nasıl tasvir edilebilir?
CEVAP:
1950-1960’lı yıllarla karşılaştırıldığında, günümüzde artık kentin sokaklarında satış yapabilmek, kapıcılık işi bulmak, pazarcılık yapabilmek ve inşaat işlerine dahi girebilmek o kadar kolay değildir. Bu alanlarda formel kontrollerin (zabıta gibi) dışında enformel kontrol mekanizmaları da güçlenmiştir. Enformel kontrol mekanizmaları veya enformel grupların oluşmasında referans noktası hemşehri kimliği, hısım-akraba ilişki ve gruplarıdır (aynı köyden ilçeden göç etmiş olmasa da). Kentte daha uzun kalanlar bu kanallar aracılığıyla enformel iş olanaklarına ulaşmakta ve katmanlaşan enformelleşme süreçlerinin üst tabakalarında yer almaktadır. Bu katmanlaşmanın altında yer alanlar ise göreli olarak daha düzensiz, geçici sürekliliği olmayan işlerde iş bulabilmektedir. Ekonominin formel kesimi de enformel süreçlerle doğrudan bağlantıya geçmiştir. Örneğin, evlere doğrudan iş verilmekte (dikiş, paketleme) evde kadın emeğinden ucuz olarak yararlanılmaktadır. Formel sektörde sözleşmeli ve geçici işçi çalıştırma eğilimi de artmıştır. Sonuç olarak 1980 sonrası Türkiye’de de enformelleşme süreçleri yaygınlaşmış ve güçlenmiştir.