CEVAP:

Cemal Gürsel, ABD Başkanı Lyndon Johnson’a 25 Aralık 1963 tarihinde bir mektup yollayıp adadaki saldırıların durdurulması için Rumlara baskı yapılmasını istemiştir. Ne var ki meseleye ilgiliymiş gibi görünen Johnson, gerek Türkiye’nin yanında taraf olmamak gerekse ABD’deki Rum lobisini kaybetmemek için ciddi anlamda konuya eğilmemiş ve tedbir almamıştır.

ABD’nin konuya ciddi anlamda eğilmediğini gören Türk tarafı, bu defa kendi bazı girişimlerde bulunmuş ve Kıbrıs Cumhurbaşkanı Makarios ile iletişime geçmişse de Türklere yönelik saldırılar son bulmamış ve bu durum da yine ABD’yi harekete geçirmemiştir. Bunun üzerine Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM), 16 Mart 1964’te İsmet İnönü Hükûmeti’ne adaya gerektiğinde askerî müdahalede bulunma yetkisi vermiştir. Bu yetkiden sonra İnönü Hükûmeti’nin adaya müdahalede bulunmaya hazırlandığı bir dönemde ABD Başkanı Johnson’ın İnönü’ye yolladığı ve Johnson Mektubu olarak bilinen mektup Türkiye-ABD ilişkilerini yeniden bir sorunla karşı karşıya getirmiştir.

Johnson Mektubu, uzun yıllar Türkiye-ABD ilişkileri üzerinde etkili olmuştur.