CEVAP:

Son yaşanan 2008 Krizinin önemli noktalarından biri bu krizin bir gelişmiş ülkede hem de ABD gibi dünyanın en büyük ekonomisinde açığa çıkmasıdır. Böyle merkezde yer alan bir ekonomide açığa çıkan krizin dünyaya yayılmaması zaten beklenemezdi. Kriz Amerikan emlak sektöründe kendini gösterdi. Bu sektör ABD ekonomisi için çok önemli ekonomik değerlere sahip bir sektördür. Emlak kredilerinin ipotekle sağlanması ve bu ipoteklerin güvence altına alınması ABD ekonomisinde oldukça alışıldık bir durumdur. Bu uygu- lama ABD emlak sektörünü global finansal sisteme bağlar. 2007 yılı sonunda ABD’de ev için kullandırılan kredilerin toplamı 10,5 trilyon dolara ulaşmıştı. Bu büyüklük ABD GSYH’nin yaklaşık % 75’ine denk gelmektedir. Kredi için gösterilen ipoteklerin % 85’i de finansal araçlarla güvenceye alınmıştı. Bu finansal araçların birçoğu uluslararası piyasalarda işlem görmektedir. Bu tür işlemlerin birçoğu da Batı Avrupa’da gerçekleşmektedir. Emlak sektöründe yaşanan bu aşırı canlanma yalnızca ABD’de görülmemiştir. İngiltere, İspanya, İrlanda ve Avustralya gibi ülkelerde de buna benzer durumlar yaşanmıştır. An- cak, ABD emlak sektörü yaşanan global ölçekli finansal krizin tam da merkezinde yer almıştır. Bu finansal kriz tabi ki önce bankacılık sektörünü vurmuştur. Avrupa’daki birçok banka ABD’deki ipotek bağlantılı tahvil ve bono gibi finansal araçlarla ilişkili oldukları için kriz rahatça Avrupa’ya sıçradı. Gelişen teknolojinin getirilerinden biri olan hızlı bilgi aktarımı burada da çalıştı. Global anlamda medya organları ile tüm dünyada panik havası esmeye başladı. Bankacılık sektörünün kısa dönemli gözlüklerle kârı en çoklaştırma istek- leri ciddi bir ekonomik krize yol açtı.