SORU: 23 Temmuz 1908’de ilan edilen II. Meşrutiyetle birlikte taşra idaresi yönetimi nasıl değişmiştir?
CEVAP: 23 Temmuz 1908’de ilân edilen II. Meşrutiyet’le birlikte, merkezi yönetimde olduğu gibi taşra idaresinde de önemli değişiklikler meydana geldi. 31 Mart Olayının ardından II. Abdülhamid’in tahttan indirilip yerine V. Mehmet Reşad’ın getirilmesiyle, yönetimde padişahın etkisinin azaldığı ve Bâbıâli’nin, yani hükümetin devlet yönetimine hâkim olmaya başladığı bir döneme geçilir. Meşrutiyet’in ilânıyla başlayan bu yeni dönemde, 1908’de Bosna- Hersek’in Avusturya tarafından ilhak edilmesi ve Bulgaristan’ın bağımsız olması, 1911’de İtalya’nın Trablusgarp’ı işgal etmesi, Arnavutluk’un bağımsızlığını ilânı ve Balkan Savaşları sonunda Balkanlar’ın büyük bir bölümünün elden çıkması gibi gelişmeler Osmanlı taşra idaresini de doğrudan etkileyip şekillendirdi. Başlangıçta Osmanlıcılık anlayışıyla hareket eden ittihatçılar, Trablusgarp Savaşı’yla birlikte özellikle Müslüman-Arap unsurlara karşı islâmcılık siyasetini sürdürdü; yönetime egemen oldukça, uygulanacak reformlar için “merkeziyetçi” ve zaman zaman da otoriter bir yönetim anlayışını benimsediler.