TÜRKİYE CUMHURİYETİ İKTİSAT TARİHİ Dersi Dışa Bağımlı Gelişme Dönemi (1961-1980) soru detayı:
SORU:
24 Ocak kararlarının ana hatları nelerdir?
CEVAP:
Ocak 1980 istikrar tedbirleri, ithal ikâmesine yönelik politikalardan ihracata yönelik politikalara geçişin resmi olarak belgelendiği noktadır. Türkiye bu istikrar tedbirleri ile kalkınma için kullandığı yolu değiştirmektedir. Yeni strateji ithal ikâmeci sektörleri değil, ihracata yönelik sektörleri destekleyecektir. Kararların anahatları şöyle sıralanabilir:
• Türk lirasının yabancı ulusal paralar karşısında değeri düşürülmektedir. Bununla ödemeler bilançosu açıklarını azaltmak, devalüasyon aracılığı ile ihracat ürünlerine fiyat avantajı sağlamak hedeflenmektedir. Zaman içerisinde esnek kur politikasına geçilecektir.
• İthal ikâmeci politikaların sonucu olarak büyüyen devletin ekonomideki payının küçültülmesi tedbirler arasındadır. Diğer bir ifadeyle KİT’ler aracılığı ile piyasaya yapılan müdahaleler azaltılacak, hatta KİT’lerin de özelleştirme ile azaltılması hedeflenecektir.
• İthalatı ikâme edecek yeni sanayilerin korunması için oluşturulmuş yüksek gümrük vergilerinin azaltılması, daha liberal daha açık bir dış ticaret takip edilmesini karara bağlanmaktadır.
• İthalatı ikâme eden sektörlere tahsis edilen vergi iadesi, düşük faizli kredi, imalatçı ithal girdide gümrük muafiyeti gibi teşviklerin ihracata yönelik sanayi alanlarına kaydırılmasını önerilmektedir.
• Faiz kontrolleri kaldırılmalıdır.