CEVAP:

1924 Anayasası’nın çok partili siyasal hayatın gerektirdiği fren ve denge mekanizmalarından yoksunluğu ve çoğunlukçu demokrasi anlayışına sahip olması, tek parti yönetiminin hâkim olduğu 1923-1946 yılları arasında siyasal sürecin olağan akışını önleyecek sorunlara yol açmadığı hâlde, bu eksiklik çok partili düzene geçişin ardından hissedilir hâle gelmiştir. 1950 genel seçimleriyle iktidarın el değiştirmesinden sonra ise anayasanın bu yapısı, demokratik siyasal hayatın olağan akışını önleyen bir boyuta ulaşmıştır. Nitekim Türkiye’deki siyaset bilimcileri ve anayasa hukukçuları, 27 Mayıs Müdahalesi’ni teşvik eden faktörlerden birinin, 1924 Anayasası’nın çoğunlukçu demokrasi anlayışı olduğu konusunda görüş birliği içindedir. Bu yazarlara göre, 1924 Anayasası’nın 1946’da çok partili siyasal hayatın ihtiyaçları dikkate alınarak değiştirilmemesi ciddî bir ihmaldir. Gene bu yazarlara göre, 1924 Anayasası 1946’da çoğulcu demokrasinin icaplarına uygun olarak değiştirilmiş olsaydı, belki de 1950’ler boyunca iktidar-muhalefet ilişkileri askerî bir müdahaleyi tetikleyecek ölçüde gerilmeyecek; böylece, 27 Mayıs Müdahalesi’nden kaçınmak mümkün olabilecekti.