TEMEL İNSAN HAKLARI BİLGİSİ II Dersi Amerika ve Afrika’da İnsan Hakları Koruma Mekanizmaları soru detayı:

PAYLAŞ:

SORU: 61 Anayasasının ikinci kısmındaki temel hak ve özgürlükler başlığı altında yer alan bölümler nelerdir?


CEVAP: Anayasanın ikinci kısmındaki temel hak ve özgürlükler başlığı altında yer alan bölümler ise şunlardır: • Genel Hükümler (m.10-13), • Kişinin Hakları ve Görevleri (m.14-34), • Sosyal ve İktisadi Haklar ve • Ödevler (m.35-53), • Siyasi Haklar ve Ödevler (m.54-62). 1961 Anayasası bu başlıklar altında, Türkiye’de o zamana kadar görülmemiş sayıda ve kapsamda temel hakkı bireyler bakımından güvenceye bağlamıştır. Bununla birlikte insan hakları kavramı da ilk defa bu anayasada kullanılmıştır. Nitekim hem anayasanın başlangıç kısmında hem de 2. maddesinde insan hakları terimi zikredilmiştir. Anayasanın 10. maddesine göre; herkes kişiliğine bağlı, dokunulmaz, devredilmez temel hak ve özgürlüklere sahiptir. Bu bağlamda bireylere tanınan hakların başında yaşama hakkı gelir (m.14). Bununla birlikte bedene yönelik her türlü maddi ve manevi saldırılar yasaklanmıştır. Kimseye eziyet ve işkence yapılamaz. Ayrıca cezaların da insan haysiyeti ile bağdaşır olması şartı aranmıştır. Eşitlik ilkesi tüm bireyler bakımından kabul edilmiştir. Herkes dil, ırk, cinsiyet, siyasi düşünce, felsefi inanç, din ve mezhep ayrımı gözetilmeksizin kanun önünde eşit sayılmıştır. Hiçbir kişiye, aileye, zümreye ve sınıfa imtiyaz tanınamaz (m.12). Ayrıca her birey maddi ve manevi varlığını geliştirme hakkına ve kişi hürriyetine de sahiptir (m.14). Bunlar dışında, özel hayatın gizliliği (m.15), konut dokunulmazlığı (.16), haberleşme hürriyeti (m.16), seyahat ve yerleşme hürriyeti (m.18), vicdan ve din hürriyeti (m.19), düşünce hürriyeti (m.20) gibi birçok hakka anayasada yer verilmiştir.