CEVAP:

Hadisçiler arasında, büyük hadis hâfızı, Şeyhu’l-İslâm gibi ünvanlarla anılan Abdürrezzâk 126 (743) tarihinde San’a’da doğdu. İlk tahsilini ülkesinde yaptı. Yirmi yaşında ilim yolculuğuna çıktı. Ma‘mer b. Râşid, Süfyân es-Sevrî, Süfyân b. Uyeyne, Mâlik b. Enes gibi ilk hadis tasnifçilerinden ve Evzâî, Ebû Hanîfe gibi büyük fakihlerden ders aldı. Öğrencileri arasında Ahmed b. Hanbel ve birçok önemli muhaddis rivayette bulunmuştur. Buharî Sahih isimli kitabına Abdurrezzaktan 110, Müslim ise 409 hadis almışlardır. On yedi bin hadisi ezbere bildiği, buna rağmen hadisleri yazılı kaynaklardan rivayet etmeye çok önem verdiği bilinmektedir. Ömrünün sonlarına doğru gözlerini kaybetmiştir. Bu olayı istismar edenlerce kendisinden kitabında bulunmayan hadisler nakledildiğini tespit eden muhaddisler, bu tarihten sonra ondan rivayet edilen hadisleri makbul saymamışlardır.
Gözlerini kaybetmeden önce yazdığı Musannef isimli eserinin sonuna yukarıda ismi geçen hocası Ma‘mer’in Câmi‘ini de eklemiştir. İkisi İstanbul’da olan dünyada bilinen dört yazma nüshası karşılaştırılarak 1972’de Beyrut’ta on bir cilt halinde basılmıştır. Kitapta Ma‘mer’in Câmi‘i ile birlikte toplam 21.033 hadis bulunur. Bu hadislerden büyük çoğunluğu, yaklaşık on altı bini, Ma‘mer, İbn Cüreyc ve İki Süfyân (Uyeyne ve Sevrî) olmak üzere hadis ve fıkıh tarihinin köşe taşı olan dört hocasından aldığı rivayetlerdir. Bunlardan dört bin kadarı merfû’dur. Fıkıh konularına göre hadislerin sınıflandırıldığı bu eserde, bu türün özelliği gereği Peygamberimize kadar çıkan merfu’ hadisler yanında çok sayıda mevkûf ve maktû’ tabir edilen sahâbe ve tâbiûn sözleri de bulunur. Eserin bu son özelliği olumsuz değil çok olumlu bir üstünlüktür. Bu sayede fıkıhla ilgili konularda sahâbe ve Tâbiûn görüşlerini de öğrenme imkânı bulmaktayız. Bunlar İslâmî ilimler açısından çok önemli belgelerdir.
İcazet hakkını aldığı ve kitabını yazarken yararlandığı günümüze ulaşan kaynaklardan Musannef’e alınan hadisler incelendiğinde kitabını yazarken çok titiz bir eleme yaptığı anlaşılmaktadır.