İŞLETME HUKUKU Dersi Ortaklıklar, Ortaklıklarda Yapısal Değişiklikler ve Ortaklıklar Topluluğu soru detayı:

PAYLAŞ:

SORU:

Adi ortaklıkta ortakların hak ve borçları nelerdir?


CEVAP:

Adi ortaklıkta her ortağın katılım payı koyma borcu bulunmaktadır. Her ortak para, alacak, mal ya da emek olarak ortaklığa katılım payı koymakla yükümlüdür (TBK m. 621). Ortakların ayrıca kazanca katılma hakkı ve zararı paylaşma yükümlülüğü bulunmaktadır. Buna göre ortaklar, niteliği gereği ortaklığa ait olan bütün kazançları aralarında paylaşmakla yükümlüdürler (TBK m. 622). Ortakların kazanç ve zarardaki payı sözleşme ile kararlaştırılabilir. Eğer sözleşmede bu konuda hüküm varsa kazanç ve zarar ortaklar arasında buna göre paylaştırılır. Sözleşmede kazanç veya zarara katılım paylarından sadece birinin belirtilmesi yeterlidir. Böyle bir durumda kazanç veya zarardan biri için belirlenen katılım payı diğeri için de uygulanır. Kural olarak bütün ortaklar hem kazanca hem de zarara katılmakla yükümlüdürler. Ancak ortaklardan biri, ortaklığa katılma payı olarak sadece emeğini koymuşsa, o ortağın sadece kazanca katılacağı, buna karşın zarara katılmayacağı kararlaştırılabilir. Kazanca ve zarara katılım payı sözleşmede gösterilmemişse her ortak, katılım payının değer ve niteliğine bakılmaksızın kazanç ve zarara eşit olarak katılır (TBK m. 623).Adi ortaklıkta her ortağın ortaklık kararlarına katılma hakkı vardır. Adi ortaklığın kararları, bütün ortakların oybirliği ile alınır. Sözleşmede kararların oy çokluğuyla alınacağı belirtilebilir. Böyle bir durumda çoğunluk, ortak sayısına göre belirlenir (TBK m. 624). Sözleşme ile aksi kararlaştırılmamışsa ve ortaklar aksine bir karar almamışsa, bütün ortakların ortaklığı yönetme hakkı vardır (TBK m. 625). Kanun, adi ortaklık ortakları için bir rekabet yasağı öngörmektedir. Bu yasak gereğince ortaklar, kendilerinin veya üçüncü kişilerin menfaatine olarak ortaklığın amacını engelleyici veya zarar verici işleri yapamazlar (TBK m. 626). Ortakların, ortaklardan birinin ortaklık işleri için yaptığı giderlerden ve üstlendiği borçlardan dolayı sorumluluğu vardır. Her ortağın ortaklık işlerini inceleme hakkı vardır. Bu hakka sahip olabilmesi için ortağın yönetim yetkisine sahip olması gerekmez (TBK m. 631).